Klasik Sosyoloji Tarihi Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıda verilenlerden hangisi Endüstri Devriminin genel özellikleri arasında yer almaz?
Ekonomide cansız enerji kaynaklarının kullanımı
|
Çalışma zamanı ile boş zamanın iç içe geçmesi
|
Fabrikalarda makinelerle yapılan büyük ölçekli üretime geçiş
|
Nüfusun önemli bir bölümünün kentlerdeki endüstriyel kuruluşlarda çalışması
|
İşbölümünün uzmanlaşması
|
2.Soru
Marx’ın kapitalist üretim biçimi üzerine yaptığı araştırmasının başlangıç saptamasında kullandığı ifadeler aşağıdakilerden hangisidir?
Ücret, ka^r ve rant olmak üzere üç tür bölüşüm ilişkili bir sistemdir. |
Eşitsizlik ilkesi olan bir sistemdir. |
Evresel yasaları olan ideal bir sistemdir. |
Kendine özgü özel meta üretiminin en yüksek olduğu bir sistemdir. Diğer bir değişle, her şeyin alınıp satıldığı ve her şeyin fiyatının olduğu bir sistemdir. |
Sınıfsız sınırsız eşitlik ilkeleri olan bir sistemdir. |
Marx’ın kapitalist üretim biçimi üzerine yaptığı araştırmasının başlangıç saptaması şudur: Kapitalizm diğer üretim biçimlerinden farklı olarak kendine özgü özel meta üretiminin en yüksek olduğu bir sistemdir. Diğer bir deyişle, her şeyin alınıp satıldığı ve her şeyin fiyatının olduğu bir sistemdir. O¨zel meta üretim sistemi olarak kapitalizmin özünü ise artı-değer (ka^r) yaratma ve bu yaratılan artı-değeri sürekli çoğaltmak oluşturmaktadır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Durkheim’in yaptığı çalışmalar arasında yer almaz?
Toplum biliminin yöntemi |
Toplumsal ayrışma |
Sanayileşme |
İntihar |
Din ve Ahlak |
Bir bilim dalı olarak sosyolojinin çalışma konusunun ne olduğu ve bunun hangi yöntemle incelenmesi gerektiğine dair yaptığı katkılar, onu sosyolojinin en önemli kurucularından bir olarak kabul edilmesine neden olmuştur. Onun toplum bilimin yöntemi, toplumsal iş bölümü, sanayileşme, intihar, din ve ahlâk konuları üzerine yaptığı çalışmalar sosyolojinin gelişiminde çok önemli bir yere sahiptir.
4.Soru
Marx’ın insanların kendi yarattıkları güçlerin kendi karşılarına yabancı güçler olarak çıktığı, onların egemenliği altına girdikleri durumu anlatmak için kullandığı kavram hangisidir?
Diyalektik |
Sentez |
Sınıf |
Yabancılaşma |
Emek |
Marx’ın insanların kendi yarattıkları güçlerin kendi karşılarına yabancı güçler olarak çıktığı, onların egemenliği altına girdikleri durumu anlatmak için kullandığı kavram yabancılaşmadır. Marx’a göre tarihsel olarak insan bir yandan doğa üzerinde artan bir şekilde denetim sağlarken diğer yandan da yabancılaşmaktadır.
5.Soru
Durkheim’a göre bencil intihar tipinin temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Bireyin toplumla aşırı bütünleşmesi
|
Toplumun bireyin davranışlarını yeterince düzenlememesi
|
Bireyin toplumdan soyutlanması
|
Bireyin davranışlarının toplumca aşırı bir biçimde düzenlenmesi
|
Toplumun ahlaki yapısının birey üzerindeki gücünü yitirmesi
|
6.Soru
Aydınlanma çağı düşünürlerinin üzerinde uzlaştığı temel kavramlardan laiklik kavramını hangisi açıklar?
Bilimsel Devrimin etkisiyle metafiziğin reddedilmesi evrende özsel nedenler aranmaması gerektiği, olay ve olguların sadece nedensellik ilişkisi içinde açıklanması gerektiğine inanılması |
Dini ya da ahlakı inançları ne olursa olsun bütün insanların temel olarak aynı olduğu düşüncesi |
Hiçbir medeniyetin niteliklerinin küçük görülemeyeceği düşüncesi |
Inanç, ticaret, iletişim, toplumsal etkileşim, cinsellik ve mülkiyet gibi alanlarda feudal ve geleneksel sınırlılıkların kaldırılması gerektiği düşüncesi |
Bütün insanların temelde aynı özelliklere sahip oldukları, doğalarının aynı olması ve hepsinin aynı şekilde akla sahip olmaları sebebiyle, herkesin kendi aklını kullanmasıyla aynı doğru sonuca ulaşmaları düşüncesi |
Aydınlanma düşüncesinin temel özelliklerinden biri olan laiklik, dinsel otoritelerden bağımsız laik bilgiye duyulan ihtiyacı vurgular.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir toplumun altyapısına ilişkindir?
Yapısal ve siyasi kurumlar
|
Hakim ideoloji
|
Düşünme biçimi
|
Üretim ilişkileri
|
Toplumun felsefesi
|
8.Soru
Kanunların Ruhu (1748) adlı eserinde; iklim, coğrafya, nüfus, din, eğitim ve yönetim biçimleri gibi ekolojik ve toplumsal faktörlerin sosyal yaşam üzerindeki etkilerini incelemiş olan ve bu etkenler üzerinden toplumsal olayların ardındaki nedenleri ortaya koymaya çalışan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Voltaire
|
Vico
|
Rousseau
|
Kant
|
Montesquieu
|
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi klasik dönemde sosyolojinin bağımsız bir disiplin olarak toplumsal yaşamı analiz eden yeni toplum tipini tarif eden kavramlar arasında yer almaz?
Modern Toplum
|
Modern Kapitalizm
|
Endüstri Toplumu
|
Endüstriyel Kapitalizm
|
Feodal Toplum
|
10.Soru
Sosyolojinin bir bilim olarak gelişmesi ne zaman olmuştur? ancak pozitivizmin sosyolojiye uygulanmas›yla, yani Comte’un sosyolojik pozitivizmi gelifltirmesiyle mümkün olacakt›r.
Comte'un sosyolojik pozitivizmi geliştirmesi ile |
Fransız İhtilali olması ile birlikte |
Sanayi Devrimi gerçekleşmesi ile birlikte |
Aydınlanma döneminin başlaması ile birlikte |
İmparatorlukların yıkılması ile birlikte |
Topluma yeni bir bakış açısıyla bakmış olsa da Aydınlanma düşüncesi, temel olarak değerlere bağlı bir düşünce olduğu için bilimsel bir sosyolojik yaklaşım geliştirememiştir. Sosyolojinin bir bilim olarak gelişmesi ancak pozitivizmin sosyolojiye uygulanmasıyla, yani Comte’un sosyolojik pozitivizmi geliştirmesiyle mümkün olmuştur.
11.Soru
Diyalektik kavramını ilk kullanan filozof aşağıdakilerden hangisidir?
Sokrat
|
Eflatun
|
Heraklit
|
Aristo
|
Hegel
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Marx’ın tarihsel materyalist yaklaşımını içermektedir?
Hegel tarafından geliştirilen diyalektik düşünceye dayanmaktadır.
|
Toplumsal sorunların çözümünde uygulanabilir olmasıdır.
|
İnsanı duyusal madde olarak görmektedir.
|
Hareketin ve gelişmenin ilk önce maddede gerçekleştiği fikridir.
|
İnsanın kendi potansiyeline yabancılaşması gittikçe insani özelliklerin azalması anlamına gelmektedir.
|
13.Soru
Durkheim toplumu bütün olarak analiz edip bireylerin bilinçleri temelinde analize karşı çıkmasının sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyolojinin çalışma konusu toplumsal olgulardır.
|
Kollektif bilinç
|
Toplumun yapısal bileşenleri
|
Toplumsal olgular bireylerin bilinçleri dışında var olur.
|
Kollektif temsiller ve kollektif eğilimlerdir.
|
14.Soru
Marx’a göre, kapitalist toplumda işçi sınıfının sınıf çelişkilerini anlamasının ve sınıf bilincine ulaşmasının önüne geçen birçok engel bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu engellerden biri değildir?
İşçi sınıfının toplumsal bir güç olarak bir araya gelmesini engelleyen sınıf içi bölünme ve çelişkilerdir |
Serbest çalışan, küçük ölçekli kapitalistleri içine alan mülk sahibi “orta sınıf” ile mülksüz orta sınıfların burjuvazinin egemenlik anlayışı ve siyasal ideolojisiyle bütünleşmesidir |
Burjuva ideolojisinin ayrıştırıcı rolü |
Egemen sınıfın, maddi üretim araçlarının yanı sıra aynı zamanda zihinsel üretim araçlarını da elinde bulundurarak güçlü bir sosyal kontrol sağlaması |
Kapitalist toplumda işçilerin üretim sürecindeki üretici konumları ve üretici kimliklerinden uzaklaştırılması |
İşçi sınıfının toplumsal bir güç olarak bir araya gelmesini engelleyen sınıf içi bölünme ve çelişkilerdir. Serbest çalışan, küçük ölçekli kapitalistleri içine alan mülk sahibi “orta sınıf” ile mülksüz orta sınıfların burjuvazinin egemenlik anlayışı ve siyasal ideolojisiyle bütünleşmesidir. Burjuva ideolojisinin birleştirici rolü. Egemen sınıfın, maddi üretim araçlarının yanı sıra aynı zamanda zihinsel üretim araçlarını da elinde bulundurarak güçlü bir sosyal kontrol sağlaması. Kapitalist toplumda işçilerin üretim sürecindeki üretici konumları ve üretici kimliklerinden uzaklaştırılması.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyolojinin doğuşunda etkili olan bilimsel devrimin aşamalarından biridir?
Rönesans
|
Kilisenin güçlenmesi
|
Feodalizmin yükselişi
|
Bilim adamlarının kilise himayesine alınması
|
Kapitalimin çöküşü
|
16.Soru
Endüstri Devrimi ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Zenginlik, toplumda eşit şekilde pay edilmiştir |
Üretim miktarı düşmüştür |
Kentlerdeki suç oranı düşmüştür |
Kır nüfusu hızla artmıştır |
Üretimde cansız enerji kaynaklarının kullanımı artmıştır |
Endüstri devrimi daha az emekle daha çok ürün üretmeyi başararak zenginliğin artmasına katkı sağlamıştır. Ancak bu zenginlik toplumda eşit olarak paylaşılmamıştır. Endüstri Devrimi ile üretimde cansız enerji kullanımı artmış, kentlerde açılan fabrikalar kırdan kente göçleri hızlandırmıştır. Hızlanan göçlerin bir sonucu olarak kentlerdeki suç oranı da yükselmiştir.
17.Soru
Marx’ a göre, kapitalist toplum temel olarak iki sınıftan oluşmaktadır. Bu iki sınıf aşağıdakilerden hangisidir?
Burjuvazi-Köle |
Köylü-Proletarya |
İşçi-Patron |
Emekçi-Burjuvazi |
Burjuvazi-Proletarya |
Marx’a göre, kapitalist toplum temel olarak iki sınıftan oluşmaktadır. Birincisi, üretim araçlarına sahip olan kapitalist sınıf (burjuvazi) ve diğeri ise mülksüzleşen ve ücret karşılığı çalışmak zorunda kalan işçi sınıfıdır (proletarya).
18.Soru
Comte’a göre aşağıdaki aşamalardan hangisinde insan düşüncesi kesin doğruları ve fenomenlerin mutlak nedenlerini aramaktan vazgeçmiştir?
İlkel aşama
|
Teolojik aşama
|
Metafizik aşama
|
Pozitif aşama
|
Skolastik aşama
|
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Toplumsal Evrimci teorilere getirilen eleştirilerden biri değildir?
Dünyanın çeşitli bölgelerinde benzer zamanlarda benzer süreçlerin yaşandığını ileri sürerken tarihin belirli bir yöne doğru ilerlemekte olduğu fikrini savunmakla |
Aldatıcı bir uyum kavramı kullanmakla ve toplumdaki çatışmaları görmezden gelmekle |
Evrim sürecini gelişme ve ilerlemeyle eşanlamlı kabul etmekle ve insanlığın diğer ilerleme biçimleriyle eşit tutmakla |
Özneleri pasif konumda bırakarak insan etkinliklerinin gücünü görmezden gelmekle |
Tarihsel özgüllükleri dikkate almaksızın bütün toplumlar için aynı genel geçer kuralları ileri sürmekle |
Evrimci teorilere getirilen temel eleştiriler şu şekilde özetlenebilir:
- Evrimsel olayları tamamen toplumların içinde meydana gelen olaylar olarak görmekle, yayılma veya siyasal değişimler gibi çeşitli dış etkenlerin rolünü görememekle eleştirilmişlerdir.
- Aldatıcı bir uyum kavramı kullanmakla ve toplumdaki çatışmaları görmezden gelmekle
- Evrim sürecini gelişme ve ilerlemeyle eşanlamlı kabul etmekle ve insanlığın diğer ilerleme biçimleriyle eşit tutmakla
- Özneleri pasif konumda bırakarak insan etkinliklerinin gücünü görmezden gelmekle
- Tarihsel özgüllükleri dikkate almaksızın bütün toplumlar için aynı genel geçer kuralları ileri sürmekle
Doğru cevap A'dır.
20.Soru
İnsan düşüncesinin, bilimlerin ve toplumların teolojik ve metafizik aşamalardan geçerek son olarak pozitivist aşamaya ulaşacaklarını ileri süren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Quetelet |
Comte |
Bacon |
Locke |
Berkeley |
Comte
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ