Klasik Sosyoloji Tarihi Final 36. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Weber’e göre bürokrasinin somut işleyiş biçimlerinden değildir?
Yönetimin yazılı belgelere dayanması |
Kesin bir hiyerarşinin olmaması |
İş yeri yönetiminin öğrenilebilir kurallara bağlı olması |
Çalışanların maddi kaynakların sahibi olmaması |
Yazılı kuralların olması |
Weber’e göre çağdaş bürokrasinin somut işleyiş biçimi şöyledir: Birincisi, Yazılı kurallar örgüt içinde yer alan her bireyin hareketini belirler. İkincisi, kesin bir hiyerarşi vardır. Görev hiyerarşisi yetki düzeylerine göre belirlenmiştir. Üçüncüsü, çağdaş bürokrasinin yönetimi yazılı belgelere (dosyalara) dayanır. Dördüncüsü, büro ve dairenin gelişmesine paralel olarak resmi işlerin niteliği buralarda çalışanların çalışma kapasitelerini tam olarak kullanmalarını gerektirir. Beşincisi, işyerinin yönetimi öğrenebilir genel kurallara bağlıdır. Altıncısı, örgütte çalışan insanlar maddi kaynakların sahibi değildir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Comte'un toplumsal gelişme sürecinde uzmanlaşmış işbölümünün etkileri yönündeki düşüncelerinden etkilenmiştir?
Herbert Spencer |
Emile Durkheim |
Karl Marx |
John Stuart Mill |
Frédéric Le Play |
Comte birçok kuramcıyı etkilemiştir. Genel olarak, Comte’un pozitivizm anlayışının ve toplumsal olguların indirgenemez olduğu yönündeki düşüncelerinin Durkheim'i; toplumsal gelişme süresinde uzmanlaşmış işbölümünün etkileri hakkındaki düşüncelerinin Marx'ı ve toplumu biyoloji kökenli kavramlarla ve biyolojik organizmaya benzeterek incelemesinin de Spencer'ı etkilediği söylenebilir. E seçeneceğinde ifade edilen Frédéric Le Play ise Saint Simon'dan etkilenmiştir. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
Pareto çalışmalarında toplum çözümlemesinin temelinde yer alan mantıksal olmayan tüm davranışların temelinde yer alan hangi iki temel unsurdan bahseder?
Tortu-Türem |
İçsel-Dışsal |
Çıkan-Giren |
Güç-Güçsüzlük |
Uyuşma-İçgüdü |
Pareto toplum çözümlemesinin temelinde yer alan mantıksal olmayan tüm davranışlarının temelinde yer alan iki temel unsurdan söz eder: (I) tortu adını verdiği ve değişmez dediği eğilimler ile (II) türem adını verdiği, insanların davranışlarını haklı kılmak için her durumda buldukları ve değişken dediği nedenler.
4.Soru
Ferdinand Tönnies' e göre düzen ve ahlak teorik sosyolojinin hangi alt grubuna ait olgulardır ?
Toplumsal Varlıklar
|
Cemaat / Cemiyet
|
Toplumsal Kurumlar
|
Toplumsal Normlar
|
Toplumsal Değerler
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Gramsci’nin sivil toplum tanımına uygun değildir?
Sivil toplum yapısal düzeye aittir |
Sivil toplum ideolojik- kültürel ilişkilerin tümünü kapsar |
Doğrudan devlet kontrolü dışında kalan kurumlar sivil toplumun parçasıdır |
Sivil toplum, devlet bakımından nötr bir alan değildir |
Sivil toplum bir mücadele alanıdır |
Gramsci’ye göre sivil toplum yapısal yani ekonomik düzeye değil, üst yapısal düzeye aittir.
6.Soru
Weber’in yöntemsel aracı olan ideal tiplerin özelliklerinden biri aşağıdakilerden hangisidir?
İdeal tiplerin kavramsal saflığına gerçek yaşam içinde rastlanır. |
İdeal tipler bir toplumsal olgunun açıklanması için araç değil amaçtır. |
İdeal tipler bir toplumsal olgunun özelliklerinin hepsini içermektedir. |
İdeal tipler hiçbir zaman somut gerçekliğin karşılığı değildir. |
İdeal tipler değer yargılarını içermektedir. |
Weber ideal tipleri hiçbir zaman somut gerçekliğin karşılığı olarak ele almaz.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi geleneksel marksizm temsilcilerindendir?
Benjamin |
Adorno |
Troçki |
Gramsci |
Korsch |
Geleneksel Marksizmin temsilcileri Marx, Engels, Lenin, Plekhanov, Kautsky, Bernstein, Luxemburg, Troçki ve Buharin olurken, Batı Marksizminin en çok öne çıkan figürleri Lukács, Gramsci, Korsch ve Frankfurt Okulu’nun önde gelen isimleri Benjamin, Horkheimer, Marcuse ve Adorno olmuştur. Doğru cevap C şıkkıdır.
8.Soru
Aşağıda verilen sosyologlardan hangisinin çalışmalarında Pareto sosyolojisinin etkisi açık olarak görülür?
Simmel
|
Marx
|
Durkheim
|
Parsons
|
Spencer
|
9.Soru
Bir toplumun altyapısı (ekonomik temel) üretim güçleri ve üretim ilişkilerinden oluşmaktadır. Üretim güçleri toplumun üretim yeteneğini ifade etmektedir. Üretim ilişkileri ise üretim güçlerinin mülkiyet ilişkilerini içermektedir. Toplumunüstyapısı ise o toplumun yasal ve siyasi kurumlarını, düşünme biçimini, ideolojive felsefesini içermektedir.Yukarıdaki tanımda hangi öğeler Marx’ın tarihsel maddeci toplum analizine göre, bir toplumu anlamak için o toplumdaki belirleyicileri oluşturur.
Üretim Güçleri - Üretim İlişkileri
|
Yasal ve Siyasal Kurumlar
|
Altyapısı - Üst Yapısı
|
Üretim Yeteneği- Mülkiyet İlişkisi
|
Toplumsal İdeloji - Felsefi Düşünce
|
10.Soru
Toplumsal gerçekliğin incelenmesi ve toplumsal değişmenin neden ve sonuçlarının araştırılması konusunda “Ümran Bilimi” olarak adlandırdığı bilimin yardımcı olacağını söyleyen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
İbn-i Haldun |
Galileo Galilei |
Galileo Galilei |
Galileo Galilei |
Isaac Newton |
İbn-i Haldun tarih bilgisini aktaranların çeşitli nedenlerle öznel davrandıklarını vurgulamış ve gerçek tarih bilgisine ulaşmak için toplumsal olguların, çeşitli uygarlıkların zaman içindeki değişimlerinin ve bu değişimlerin nedenlerinin tarafsız bir şekilde gözlenmesi ve incelenmesi gerektiğini belirtmiştir.
11.Soru
Marx’ın tarihsel materyalist toplum analizinde altyapı ve üstyapı ayrımınınyanı sıra hangi kavramlar da önemlidir?
Değişim- Sınıflar arası mücadele
|
Üretim Güçleri-Üretim İlişkileri
|
Toplumsal gerçeklik - Bilinç
|
Altyapı - Üstyapı
|
Düşünme biçimi- Toplumsal İlişkiler
|
12.Soru
I. İnsanların bu otorite tipine itaat etmelerinin nedeni kanunların üstünlüğüne olan inançlarıdır.II. Meşruluğunu lider kişinin kişisel özelliklerinden, kutsallığından, kahramanlık gücünden alır.III. Liderler ve bürokratlar halkın hizmetkârı olarak görülmektedir.IV. Toplumun içine düştüğü kriz ve kargaşa dönemlerinde karizmatik otorite, toplumun kendisi tarafından yaratılır.V. Liderin altında çalışan görevliler resmi görevli değil fakat liderin kişisel hizmetçileridir.Yukarıda verilenlerden hangileri Karizmatik Otorite'nin özelliklerindendir?
I-II
|
II-V
|
III-IV
|
IV-V
|
II-IV
|
13.Soru
Marx'ın tarihsel-maddeci toplum analizine göre alt yapı neyi temsil eder?
Üretim İlişkileri
|
Toplumsal Gerçeklik
|
Toplumsal Gerçeklik
|
Sınıflararası Mücadele
|
Üretim Güçleri
|
14.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi Pareto’nun tarih anlayışı ile uyumlu değildir?
Tarih bir aristokratlar mezarlığıdır.
|
Tarihte hiçbir şey yeni değildir.
|
Tarihsel gelişme sürekli ileriye yönelik olarak gerçekleşir.
|
Tarihsel değişme, sürekli olarak kendini tekrarlayan döngüsel bir değişmedir.
|
Tarih, sonu gelmez bir seçkinler dolaşımı hikayesidir.
|
15.Soru
Simmel’in toplumsal eylemi tek yanlı olarak çözümleme girişimlerine verdiği ad aşağıdakilerden hangisidir?
Tahakküm |
Etkileşim |
Ayrılık yanılgısı |
Diyalektik |
Çatışma |
Ayrılık yanılgısı, toplumsal eylemleri etkileşim sürecinde birbirine bağlı olarak görememek, ayrık oldukları yanılgısına kapılmaktır.
16.Soru
Avrupa Marksizmi terimi Marksist terminolojiye ne zaman girmiştir?
1920'lerin başı, Sovyet Devrimi sonrası
|
1700'lerin sonu, Fransız Devrimi sonrası
|
1920 öncesi, Alman Devrimi sırasında
|
1905 Moskova ve St. Petersburg'da "İşçi Sovyetlerinin kurulmasıyla
|
1920'lerin ortaları Türk Devrimleri sonrası
|
17.Soru
Ben duygusu egemendir, toplumsal yaşamda moda ve geçici zevkler egemendir, inançlar ve din yerine kamuoyu ve öğretiler egemendir gibi ifadeler ile açıklanabilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Cemaat |
Topluluk |
Model |
Toplum |
Cemiyet |
Tönnies cemiyet içinde sınıf bilincinin ve sınıf çatışmasının gelişeceğini öngörmüş, ayrıca cemiyeti yeniden canlandırabilecek yeni bir hayat tarzı geliştirilmesi gerektiğine inandığı için sosyal reformları ve sosyalizmi desteklemiştir. -Ben duygusu egemendir. - Dayanışma bireysel isteme bağlıdır. – Bireysel çıkarlar ortak çıkarlardan önce gelir. – Dayanışma mekanik bir dayanışmadır. – Toplumsal yaşamda moda geçici zevkler egemendir. – İnançlar ve din yerine kamuoyu ve öğretiler egemendir.
18.Soru
“Değer yargılarından arınmış, tekil bir olgunun ortalama özelliklerini ifade eden, gerçek hayatta rastlanmayan açıklayıcı kurgulardır” tanımının karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyal Tip |
Genel Tip |
Görünür Tip |
Pozitif Tip |
İdeal Tip |
İdeal tip, değer yargılarından arınmıştır ve din, ahla^k gibi belli değerler sistemini taklit etmez. İdeal tipler toplumsal olguları betimleyen yapılar değildir. Ayrıca toplumsal olgular hakkında varsayımları içermezler. Toplumsal olgulardaki ortak özellikleri de kendi içinde toplayan bir yapı değildir. İdeal tiplerde tipik olmayan özelliklere de yer verilmez.
19.Soru
Weber'in çalışmalarında gücünü ve meşruiyetini kanunların üstünlüğünden alan otorite tipi aşağıdakilerden hangisidir?
Geleneksel otorite
|
Karizmatik otorite
|
Yasal-ussal otorite
|
Mutlak otorite
|
Esnek otorite
|
20.Soru
Pareto sosyolojisinde türemler, insan davranışlarının sözlü nitelikte çeşitli ve değişken olan araçlardır ve türemleri belirleyen de kalıntılar ya da tortulardır. Aşağıdakilerden hangisi Pareto’ya göre kalıntıların kategorilerinden birisi değildir?
Uyuşma içgüdüsü
|
Kümelerin sürekliliği
|
Bireyin ve bağımlılıklarının bütünlüğü
|
Duyguları içe dönük davranışlarla açıklama gereksinimi
|
Cinsel kalıntılar
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ