Laboratuvar Hayvanlarını Yetiştirme ve Sağlığı Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Genetik kodunda (DNA’sında) insan yapımı değişikliklere sahip deney hayvanlarına ne ad verilir?
Setturnal deney hayvanları
|
Otturnal deney hayvanları
|
Fenotipi değiştirilmiş deney hayvanları
|
Genetiği değiştirilmiş deney hayvanları
|
Komturnal deney hayvanları |
Genetiği değiştirilmiş deney hayvanları, genetik kodunda (DNA’sında) insan yapımı değişikliklere sahip deney hayvanlarıdır.
2.Soru
- Kendi kendini yaralama
- Saldırgan duruş
- Uyuşukluk
- 24 saatten uzun iştahsızlık
Fareler için genel sağlık değerlendirmesi kapsamında yukarı verilen belirtilerden hangisi ya da hangileri görüldüğünde kaydedilmeli, gerektiğinde tedavi edilmelidir?
Yalnız I
|
Yalnız III
|
I-II-III-IV
|
II-III-IV
|
I-II-III |
Fareler için genel sağlık değerlendirmesi kapsamında şu belirtiler görüldüğünde kaydedilmeli, gerektiğinde tedavi edilmelidir:
I. Kendi kendini yaralama,
II. Saldırgan duruş,
III. Uyuşukluk,
IV. 24 saatten uzun iştahsızlık.
3.Soru
Aşağıdaki bakteri türlerinden hangisi şarbon hastalığına sebep olmaktadır?
Bartonella henselae |
Brucella spp. |
Yersinia pestis |
Clostridium tetani |
Bacillus anthracis |
Bacillus anthracis-Şarbon' a sebep olmaktadır.Diğer bakteri ve hastalık eşleşmeleri için Tablo:8.2 ye bakabilirsiniz.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hayvan refahının ve yaşam kalitesinin yüksek olduğunun bir göstergesidir?
Kısalmış yaşam süresi |
Hastalıklara karşı direnç |
Anormal davranışlar |
Büyüme grafiğinin altına inilmiş olması |
Ortalama yavru sayısından düşük sayıda yavru |
Deney hayvanlarının ortalama bir yaşam süresinin kısalmış olması, zamana göre büyüme ve gelişim grafiğinin altına inilmiş olması, meydana getirebileceği ortalama yavru sayısının sağlanamaması. Bu standartlarda sapmalar varsa ya da hiç sağlanamıyorsa hayvanın yaşam kalitesinde düşme vardır. Ayrıca deney hayvanlarında hastalık sıklığının artması ve hastalıklara karşı aşırı hassasiyet, anormal davranış özellikleri gibi unsurlar genel olarak hayvan refahının ve yaşam kalitesinin düşük olduğunu gösterir. Ancak hastalıklara karşı dirençli hayvanın yaşam standartlarının sağlandığı ve tam bir iyilik halinde olduğu söylenebilir.
5.Soru
Bir karakteri kontrol eden anne ve babadan gelen alel genlerin aynı olması durumu aşağıdakilerden hangisidir?
Bir karakteri kontrol eden anne ve babadan gelen alel genlerin aynı olması durumu aşağıdakilerden hangisidir?
Homozigot |
Heterozigot |
Mutant |
Kimerik |
Trangenik |
Heterozigot, bir karakteri kontrol eden gen- lerin birbirinden farklı olması durumudur.
Kalıcı mutasyona sahip canlıya ise mutant denir.
kimerik, kısmen mutant gen taşıyan canlıya denir.
Trangenik, kendi türü haricinde bir türden gen aktarılarak belirli özellikleri değiştirilmiş bitki, hayvan ya da mikroorganizmalara denilmektedir.
Homozigot ise bir karakteri kontrol eden anne ve babadan gelen alel genlerin aynı olması durumudur.
6.Soru
- Kurbağa
- Kaplumbağa
- III. Yılan
- Gelincik
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri laboratuvarlarda özel deneylerde kullanılan hayvanlar arasındadır?
I-II
|
I-II-III
|
I-II-IV
|
II-III-IV
|
I-II-III-IV |
Laboratuvarlarda özel deneylerde kullanılan hayvanlar şunlardır: Kurbağa, kaplumbağa, yılan, meyve sineği, gelincik.
7.Soru
- Bir seferde çok sayıda yavru elde edilmesi
- Üretiminin kolay ve ekonomik olması
- III. Küçük olması
- Bakımının ve yetiştirilmesinin kolay olması
Yukarıdakilerden hangileri farelerin ve sıçanları en çok tercih edilmesinin nedenidir?
I ve II
|
II ve III
|
I ve IV
|
II, III ve IV
|
I, II, III ve IV |
Fare ve sıçanın deneysel çalışmalarda daha çok tercih edilmesinde;
• Bir seferde çok sayıda yavru elde edilmesi
• Üretiminin kolay ve ekonomik olması
• Küçük olması
• Bakımının ve yetiştirilmesinin kolay olması
• Besin seçenekleri
• Yaşam sürelerinin kısa olması
• Anatomik olarak insana yakın olmaları gibi faktörler etkili olmuştur.
8.Soru
DNA zinciri üzerindeki işlevsel en küçük yapısal birim olan, canlı bireylerin kalıtsal karakterlerini taşıyıp ortaya çıkışını sağlayan ve nesilden nesile aktaran kalıtım faktörlerine ne ad verilir?
Gen
|
DNA
|
Genotip
|
Nükleotit
|
Kromozom |
DNA zinciri üzerindeki işlevsel en küçük yapısal birim olan, canlı bireylerin kalıtsal karakterlerini taşıyıp ortaya çıkışını sağlayan ve nesilden nesile aktaran kalıtım faktörlerine “gen” adı verilir.
9.Soru
- Hamster
- Guinea pig
- III. Gerbil
- Tavşan
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri diğer deney hayvanlarına göre kan serumlarındaki kolesterol seviyesi daha yüksektir?
Yalnız I
|
Yalnız III
|
I-II-III
|
II-III-IV
|
I-II-III |
Hamsterın, diğer deney hayvanlarına göre kan serumlarındaki kolesterol seviyesi en yüksek olan hayvanıdır.
10.Soru
Hayvan Deneyleri Sertifika Eğitim Programında aşağıda verilen konu başlıklarından hangisi yer almamaktadır?
Deney Hayvanları Mevzuatı |
Hayvan Deneyleri Etiği |
Kan ve Örnek Alma Teknikleri |
İlaç verme ve enjeksiyon teknikleri |
İnsanlarda görülen hastalıklar |
Sertifika programlarının içeriğinde yer alan konu başlıkları: Deney Hayvanları Mevzuatı, Deney hayvanlarının anatomisi, fizyolojisi, histolojisi ve biyokimyası, Hayvan deneyleri etiği, Hayvan refahı ve davranış özellikleri, Temel laboratuvar güvenliği ve temizliği, Deney hayvanlarının üretimi, Deney hayvanlarının beslenmesi, Hayvan hastalıkları, İş sağlığı ve güvenliği, İlaç verme ve enjeksiyon teknikleri, Tutuş teknikleri, Kan ve örnek alma teknikleri, Anestezi – ötenazi teknikleri.
11.Soru
- Deneyi yapan personeli korumak
- Hayvanın kendi kendine zarar vermesini engellemek
- Hayvanın korku, endişe ve huzursuzluğunu azaltmak
- Deneyin güvenli ve rahat yapılmasını sağlamak
Yukarıda verilenlerden hangisileri deney hayvanına anestezi uygulanmasının temel amaçları arasında yer alır?
- Deneyi yapan personeli korumak
- Hayvanın kendi kendine zarar vermesini engellemek
- Hayvanın korku, endişe ve huzursuzluğunu azaltmak
- Deneyin güvenli ve rahat yapılmasını sağlamak
Yukarıda verilenlerden hangisileri deney hayvanına anestezi uygulanmasının temel amaçları arasında yer alır?
I ve II |
II ve III |
III ve IV |
I, II ve III |
I, II, III ve IV |
Yukarıda verilenlerin hepsi deney hayvanına anestezi uygulanmasının temel amaçları arasında yer alır. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tavşanların yaşayabilmesi için optimum şarttır?
Laboratuvarda ortamında en uygun sıcaklık 20-22 °C olmalıdır. |
Tavşanların barındırıldığı ortamın nem seviyesi %50-60 arasında olmalıdır. |
Saatte 15-20 kez ortam havasının değişimi sağlanmalıdır. |
16 saat aydınlık, 8 saat karanlık periyodu uygulanmalıdır.
|
Günün çoğu karanlık ve ışıktan uzak bölgede geçmelidir. |
Tavşanlar için laboratuvarda ortamında en uygun sıcaklık 15-20 °C olmalıdır. Diğer taraftan 5-30 °C arasındaki ortam sıcaklıklarına karşı da dirençlidirler. Tavşanların barındırıldığı ortamın nem seviyesi %50-60 arasında olmalı ve saatte 8-10 kez ortam havasının değişimi sağlanmalıdır. Ayrıca, 12 saat aydınlık, 12 saat karanlık periyodu uygulanmalıdır.
13.Soru
Çiftliklerde üretilen aşağıdaki hayvanlardan hangisi deney hayvanı olarak kullanılabilir?
Kurt
|
Kaplan
|
Aslan
|
Tavuk
|
Tavşan |
Çiftliklerde üretilen keçi, koyun, sığır, domuz, at ve tavuk gibi hayvanlar “Deney Hayvanları” olarak kullanılabilmektedir.
14.Soru
Hamsterlar hangi renkte doğarlar?
Koyu pembe
|
Açık pembe
|
Yeşil
|
Mor
|
Beyaz |
Hamsterler doğdukları zaman açık pembe renkte, tüysüz ve opak derili olarak doğarlar.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi farenin yetiştirilmesinde gerekli olan optimum sıcaklık ve nem koşullarıdır?
35-40°C / %50-80 |
26-32°C / %10-20 |
16-25°C / %30-50 |
15-20°C / %50-60 |
18-26 °C / %40-70 |
Doğru seçenek E şıkkıdır. Bulundukları ortamın sıcaklığı 18-26 °C ve nispi nem oranı ise %40-70 olmalıdır ve bu değerler sabit tutulmalı iniş çıkışlar olmamalıdır.
16.Soru
“En az 20 nesil boyunca kız kardeş X erkek kardeş veya en yakın ebeveyn çiftleştirilmesi yapılması gerekmektedir. Böylece bireyler birbirine yakın özellikler taşıyacağı için deneysel çalışmada elde edilen sonuçlar birbirine yakın olacaktır.”
Yukarıda ifade edilen hangi deneysel fare ırkıdır?
Random Bred fareler
|
İnbred fare
|
Hibrit fare
|
Erkek fare
|
Dişi fare |
İnbred Fare: Farelerde inbred tipin oluşturulabilmesi için en az 20 nesil boyunca kız kardeş X erkek kardeş veya en yakın ebeveyn çiftleştirilmesi yapılması gerekmektedir. Böylece bireyler birbirine yakın özellikler taşıyacağı için deneysel çalışmada elde edilen sonuçlar birbirine yakın olacaktır.
17.Soru
- Deney hayvanının türü ve yaşı
- Anestezinin fizyolojik etkileri
- Anestezinin deney sonucuna etkisi
- Deney hayvanının ağırlığı
- Deney hayvanının cinsiyeti
Yukarıdakilerden hangileri deney hayvanlarında doğru anestezi çeşidinin seçilmesindeki kriterlerdendir?
I, II |
I, III |
I, II, III |
I, II, III, IV |
II, III, IV, V |
Anestezi uygulamasına geçilmeden önce doğru anestezi tipinin seçilmesi gerekir. Uygun anestezi tipi belirlenirken dikkat edilmesi gereken kriterler vardır. Deney hayvanının hem iyi olma halini ve refahını korumak hem de yapılan hayvan deneyi verilerinin güvenilirliğini sağlamak açısından önemli olan bu kriterler;
- Deney hayvanın türü ve yaşı,
- Planlanan işlemin travmaya neden olup olmayacağı,
- Yapılan uygulamanın fizyolojik etkileri,
- Cerrahi işlemin süresi ve işlemin tekrarlanacak olması,
- Farklı cerrahi girişimler için anestezi tekrarının olup olmayacağı,
- Kullanılması planlanan anestezik maddenin deney sonuçlarını etkileme olasılığı olarak sıralanabilir.
18.Soru
“Aktarılmak istenen gen özel bir formda hayvanın testislerinin belli bir bölgesine (kapsulalarının altına) mikro enjeksiyon yardımıyla verilir. Böylelikle testislerde olgunlaşmış spermlerin bazılarına transgen aktarılmış olur.”
Yukarıda açıklaması verilen gen transfer tekniği hangisidir?
Viral Vektörlerle Gen Transferi Tekniği
|
Embriyonal Kök Hücrelere Gen Transferi Tekniği
|
Spermatozooitlere Gen Transferi Tekniği
|
Testislere Gen Transferi Tekniği
|
Nükleer Transfer Teknolojisi İle Transgenik Hayvan Elde Edilmesi |
İskemi çalışmalarında en çok gerbiller tercih edilir.
19.Soru
“Bir geninin çeşitli yöntemlerle işlevsiz hale getirilmesi ile oluşturulan farelerdir.” tanımı verilen kavram aşağıdakilerden hangisine aittir?
Random Bred Fareler
|
İnbred Fareler
|
Hibrit Fareler
|
Olası Fareler
|
Knockout Fareler |
Knockout Fare: Bir geninin çeşitli yöntemlerle işlevsiz hale getirilmesi ile oluşturulan farelerdir.
20.Soru
Kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlarda yapılması planlanan hayvan deneyleri için hangi kurumdan izin alınmalıdır?
Kamu ya da Özel Kurum Müdürlüğü |
HADMEK |
UNESCO |
TBMM |
Hayvan hakları koruma konseyi |
Kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlarda yapılması planlanan hayvan deneyleri için hayvan deneyleri merkezi etik kurulu (HADMEK) ile buna bağlı hayvan deneyleri yerel etik kurullarından (HADYEK) resmi olarak izin ve yetkinlik alınması zorunluluk olmuştur. Doğru cevap B'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ