Laboratuvar Hayvanlarını Yetiştirme ve Sağlığı Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Nabız sayısı, vücut sıcaklığı, solunum hızı ile adrenalin salgılanmasında ve kan glikoz, laktat ve serbest yağ asidi seviyelerinde tespit edilebilecek artışlar hayvan refahının belirlendiği belirteçlerden hangisi içine girer?
Genel belirteçler
|
Kimyasal belirteçler
|
Davranış belirteçleri
|
Fizyolojik belirteçler
|
Özel nedenli belirteçler |
Fizyolojik Belirteçler Hayvanların fiziksel olarak sağlıklı görünüyor olmaları tam bir refahın sağlandığını göstermez. Yaralanmalar ve hastalıklar fiziksel sağlıksızlığın önemli belirteçleridir. Nabız sayısı, vücut sıcaklığı, solunum hızı ile adrenalin salgılanmasında ve kan glikoz, laktat ve serbest yağ asidi seviyelerinde tespit edilebilecek artışlar fizyolojik belirteçler olarak nitelendirilir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi fare ve sıçanlarda pseudotuberkulosis yani yalancı verem etkenidir?
Streptobacillus moniliformis |
Bordetella bronchiseptica |
Corynebacterium kutscheri |
Clostridium piliforme |
Citrobacter rodentium |
Corynebacterium kutscheri, fare ve sıçanlarda pseudotuberkulosis yani yalancı verem etkenidir. Doğru cevap C seçeneğidir.
3.Soru
Deney hayvanlarının taşınmaları sırasında dikkat edilmesi gerekenlerden hangisi doğru verilmiştir?
Nakil sırasında mümkün olduğunca küçük taşıma kutusu seçilerek hayvanın hareketleri kısıtlanmalıdır. |
Nakil sırasında kullanılacak kafesler filtresiz olmalıdır. |
Deney hayvanları tek başlarına kaldıklarında strese girdiklerinden nakil sonrası hemen diğer hayvanların yanına alınmalıdır. |
Taşıma sırasında taşıma kutularında çok sayıda deney hayvanının barındırılması mikro çevredeki ısıyı arttırır, bu nedenle sayıya dikkat edilmelidir. |
Nakil sırasında deney hayvanları beslenmemelidir, bu sayede kusmaları engellenir. |
Taşıma sırasında taşıma kutularında çok sayıda deney hayvanının barındırılması mikro çevredeki ısıyı arttırır, bu nedenle sayıya dikkat edilmelidir
4.Soru
Aşağıda verilen seçeneklerden hangisi sıçanlar tarafından gerçekleştirilemez?
Yediklerini kusarak çıkarma
|
Arka ayaklar üzerinde yükselme
|
Kendi çevresinde dönme
|
Diğer sıçanlarla oynama
|
Pelet yem tüketme
|
Fare ve sıçanlarda kusma refleksi bulunmamaktadır.
5.Soru
- Protein
- Yağ
- III. Karbonhidrat
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri laboratuvar ortamında yaşatılan tavşanların karın bölgesinde biriktiği gözlenebilen madde/maddeler arasındadır?
I-II-III
|
II-IV
|
Yalnız II
|
Yalnız I
|
I-III |
Yağ, karın bölgesinde biriken bir maddedir.
6.Soru
Hamsterların gebelik süresi kaç gündür?
16
|
22
|
31
|
40
|
55 |
Hamsterların gebelik süreleri 16 gündür.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kobayların biyolojik ve fizyolojik özelliklerindendir?
Gıda tüketimi 9 g/100 g/gün
|
Su tüketimi 5 mL/100 g/gün
|
Cinsel olgunluk (dişi) 10 hafta
|
Vücut sıcaklığı 37-40 °C
|
Kan hacmi 50-70 mL/kg |
Doğum ağırlığı 60-110 g Ergin ağırlık 700-1000 g (Erkekler 900-1100 g ve Dişiler 700-900 g) Ergin boy uzunluğu 25-30 cm (ortalama) Yaşam süresi 4-6 yıl arasında değişirken en fazla 8 yıla kadar yaşarlar Kromozom sayısı (diploid) 64 Gıda tüketimi 6 g/100 g/gün Su tüketimi 10 mL/100 g/gün Cinsel olgunluk (dişi) 14 hafta Cinsel olgunluk (erkek) 12 hafta Yavru üretimi 0,7-1,4 /ay Vücut sıcaklığı 37-40 °C Kan hacmi 69-75 mL/kg şeklindedir.
8.Soru
- Bir genin devre dışı bırakılmasının kesin ve temiz bir yoludur.
- İlgili gen ürünü yan etkileri olmadan ortadan kaldırılabilir.
- Genlere müdahale, özellikle davranış üzerine olan etkilerinin belirlenmesinde en etkili yoldur.
- Yukarıdakilerden hangisi/hangileri knockout fare kullanmanın avantajlarındandır?
Yalnız I
|
Yalnız II
|
Yalnız III
|
I ve II
|
I, II ve III |
Knockout fare kullanmanın birçok önemli avantajı vardır, bunların en önemlileri:
• Canlı organizmadaki her olay bir genetik programa bağlı olduğundan, bir genin devre dışı bırakılmasının kesin ve temiz bir yoldur.
• İlgili genin ürününün etkileri ilaçlar ya da başka kimyasallar kullanılmadan ve onların olası yan etkileri olmadan ortadan kaldırılabilir.• Genlere müdahale, o genin ürününün özellikle davranış üzerine olan etkilerinin belirlenmesinde en etkili yoldur.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gerbillerin yaşayabilmesi için optimum şarttır?
Laboratuvarda optimum sıcaklığın 23-27 °C derece olması gerekir.
|
Ortam nemi %15-40 arasında olmalıdır.
|
8 saat aydınlık-16 saat karanlık periyodu sağlanmalıdır.
|
Günün çoğunda ortam aydınlık olmalıdır.
|
Kafeslerin yüksekliği en az 15-18 cm olmalıdır. |
Gerbil yetiştirilmesinde kullanılacak laboratuvarda optimum sıcaklığın 20-24 °C derece olması gerekir. Ortam nemi %35-55 arasında olmalı, 12 saat aydınlık-12 saat karanlık periyodu sağlanmalıdır. Kafeslerin yüksekliği en az 15-18 cm olmalıdır.
10.Soru
Genetik ve çevresel nedenlerle ortaya çıkan ve insanlardaki hastalığa benzer patoloji ve hastalık belirtisi gösterebilen hayvan modellerine ne ad verilir?
İndüklenmiş modeller
|
Uyarılmış modeller
|
Spontan modeller |
Negatif modeller
|
Olası modeler
|
İndüklenmiş (uyarılmış) modeller, cerrahi yolla veya bir madde yoluyla anatomik, fizyolojik yapıda hastalık, bozukluk oluşturulmuş hayvan modelleridir. Negatif modeller, belirli bir hastalığın deneysel veya tabî olarak kesinlikle gelişmediği hayvan türü, ırkı veya soylarıdır. Olası model, hayvanlardan insana geçebilecek hastalıklar öngörülerek muhtemel bir durum ortaya konulmak için oluşturulan modeldir. Genetik ve çevresel nedenlerle ortaya çıkan ve insanlardaki hastalığa benzer patoloji ve hastalık belirtisi gösterebilen hayvan modellerine ise spontan (kendiliğinden gelişen) modeller adı verilir.
11.Soru
Reanimasyon sonrasında hayvanların bakımının gerçekleştirildiği; iyileşme süreçlerinde, deneyin gerektirdiği süre boyunca barındırılmasının sağlandığı oda aşağıdakilerden hangisidir?
Kabul ve karantina odası
|
Basit girişim odası
|
Hayvan hazırlama odası
|
Reanimasyon (uyandırma) odası
|
Post-operatif bakım odası |
Deney hayvanı kabulü ve karantina odası, deney hayvanları tesisine dışarıdan gelen hayvanların ilk olarak kabulünün yapıldığı ve bakım odalarına alınmadan önce hayvanların tesise adaptasyonunun sağlandığı odalardır. Basit girişim odası, deney hayvanları üzerinde cerrahi bir uygulamanın yapılmadığı bölümdür. Hayvan hazırlama odası, tesis içerisinde yapılacak olan cerrahi girişim gerektiren çalışmalarda işlem öncesi deney hayvanlarının ameliyata hazır hale getirildikleri odadır. Reanimasyon (uyandırma) odası, deney sonrasında anestezi altında cerrahi işlem görmüş hayvanların yeniden uyanıncaya kadar gözetim altında tutulduğu odalardır. Post-operatif bakım odası ise, reanimasyon sonrasında hayvanların bakımının gerçekleştirildiği; iyileşme süreçlerinde, deneyin gerektirdiği süre boyunca barındırılmasının sağlandığı odadır.
12.Soru
İskemi çalışmalarında en çok tercih edilen deney hayvanı aşağıdakilerden hangisidir?
Gerbil
|
Kobay
|
Tavşan
|
Gelincik
|
Koyun |
İskemi çalışmalarında en çok gerbiller tercih edilir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ağırlığı 10 g’dan az olan fareler için uygun ölçülerdeki bir kafestir?
51.6 cm2 taban alanı ve 12.7 cm yükseklik
|
77.4 cm2 taban alanı ve 12.7 cm yükseklik
|
78.4 cm2 taban alanı ve 12.7 cm yükseklik
|
38.7 cm2 taban alanı ve 12.7 cm yükseklik
|
25.3 cm2 taban alanı ve 12.7 cm yükseklik |
“ The Guide for the Care And Use Of Laboratory Animals” kitabındaki tabloda belirtildiği üzere 10 g’dan az olan fareler için uygun boyutlar 38.7 cm2 taban alanı ve 12.7 cm yükseklik olarak belirtilmiştir.
Farenin Ağırlığı (g) |
Kafes Zemin Alanı (cm2) |
Kafes Yüksekliği (cm) |
<10 |
38.7 |
12.7 |
>10 |
51.6 |
12.7 |
<25 |
77.4 |
12.7 |
>25 |
≥96.7 |
12.7 |
14.Soru
Avrupa’da hayvan refahına ilişkin olarak hazırlanan “Hayvanların Korunması ve Refahı Protokolü (Amsterdam Antlaşması)” kaç tarihinde imzalanmıştır?
1950
|
1968
|
1978
|
1990
|
1997 |
“Hayvanların Korunması ve Refahı Protokolü (Amsterdam Antlaşması)”, 1997 tarihinde imzalanmıştır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi farelerin fizyolojik özelliklerinden değildir ?
Yaşam süresi 2-4 yıldır. |
Diploid kromozom sayısı 25 tir. |
Vücut sıcaklığı 36.5°-38°C dir. |
Kalp atım sayısı 325-780 atış/dakikadır. |
Solunum sayısı Dakikada 60-230, ortalama 138 kez/dakikadır. |
Doğru seçenek B şıkkıdır. Diploid kromozom sayısı 25 değil 40 tır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi laboratuvarlarda sıklıkla kullanılan deney hayvanlarından biri değildir?
Kobay
|
Sıçan
|
Gerbil
|
Hamster
|
Kuş |
Laboratuvarlarda kullanılma sıklığına göre değişkenlik gösteren başlıca deney hayvanları fare, sıçan, kobay, gerbil, hamster ve tavşandır.
17.Soru
Ameliyathane, morg ve otopsi atıkları, vücut ve biyopsi parçaları, biyolojik deneylerde kullanılmış ölü hayvanlar ve parçaları hangi atık grubuna girmektedir?
Genel atıklar
|
Ambalaj atıkları
|
Enfeksiyöz atıklar
|
Patolojik atıklar
|
Radyoaktif atıklar |
Ameliyathane, morg ve otopsi atıkları, vücut ve biyopsi parçaları, biyolojik deneylerde kullanılmış ölü hayvanlar ve parçaları, tıbbi atıklardan patolojik atıklar grubuna aittir.
18.Soru
- Geleneksel olarak insanların çevresinde yaşayan bir türden olan bütün hayvanlar uyumlu bir biçimde türüne özgü yaşam koşulları ve özgürlük içinde yaşama ve üreme hakkına sahiptir.
- İnsanların yanlarına aldıkları bütün hayvanlar doğal ömür uzunluklarına uygun sürece yaşama hakkına sahiptir. Bir hayvanı terk etmek acımasız ve aşağılık bir davranıştır.
- III. Bütün çalışan hayvanlar iş süresi ve yoğunluğunun sınırlandırılması ve güçlerini artırıcı bir beslenme ve dinlenme hakkına sahiptir.
- IV. Hayvanlara fiziki ya da psikolojik bir acı çektiren deneyler yapmak hayvan haklarına aykırıdır. Tıbbi, bilimsel, ticari ve başka biçimlerdeki her türlü deneyler için de durum böyledir
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri Hayvan Hakları Evrensel Bildirisi’nde yer almaktadır?
I-II
|
I-II-III
|
I-II-IV
|
II-III-IV |
I-II-III-IV |
Hakları Evrensel Bildirisi’nde şu hususlar yer almaktadır:
I.Geleneksel olarak insanların çevresinde yaşayan bir türden olan bütün hayvanlar uyumlu bir biçimde türüne özgü yaşam koşulları ve özgürlük içinde yaşama ve üreme hakkına sahiptir.
II.İnsanların yanlarına aldıkları bütün hayvanlar doğal ömür uzunluklarına uygun sürece yaşama hakkına sahiptir. Bir hayvanı terk etmek acımasız ve aşağılık bir davranıştır.
III.Bütün çalışan hayvanlar iş süresi ve yoğunluğunun sınırlandırılması ve güçlerini artırıcı bir beslenme ve dinlenme hakkına sahiptir.
IV. Hayvanlara fiziki ya da psikolojik bir acı çektiren deneyler yapmak hayvan haklarına aykırıdır. Tıbbi, bilimsel, ticari ve başka biçimlerdeki her türlü deneyler için de durum böyledir.
19.Soru
'......, işlevsel (görev) olarak farklılaşmamış, yani vücudun herhangi bir organ
ya da dokusunda özel bir görev yapabilmek için tam olarak değişmemiş olan öncül hücrelerdir. Bu öncül hücreler bedenin
başka hücrelerine dönüşebilme yeteneğine
sahiptir. Kök hücreleri, gerek embriyodan
gerek se yetişkin canlı bedeninden elde
edilebilirler.' Boş bırakılan yere en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Gen |
Transgenik |
Mutasyon |
Kök hücre |
Hücre |
Kök hücre, işlevsel (görev) olarak farklılaşmamış, yani vücudun herhangi bir organ
ya da dokusunda özel bir görev yapabilmek için tam olarak değişmemiş olan öncül hücrelerdir. Bu öncül hücreler bedenin
başka hücrelerine dönüşebilme yeteneğine
sahiptir. Kök hücreleri, gerek embriyodan
gerek se yetişkin canlı bedeninden elde
edilebilirler.
20.Soru
Hedeflenmiş mutasyonlarla belirli bir genin fonksiyonunu yitirmesi olayı aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilir?
Incross |
Knockout |
Knockin |
Backcross |
Cross |
knockout belirlenen geni fonksiyonunu yitirmiş, knockin ise belirlenen gen aktif hale getirilmiş olması durumudur. diğer seçenekler ise çiftlerştirme ile ilgili terimlerdir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ