Lobicilik Ve Halkla İlişkiler Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangi seçenekte Mehmet Akad'ın baskı grupları sınıflandırmasında, ideolojik nitelikli baskı grupları başlığında değerlendirilen bir unsur yer almaktadır?
Kamusal Yargı Organları |
İşçi Sendikaları |
Sanayi Odaları |
Üniversiteler |
Bürokrat ve Teknokratlar |
1. İdeolojik nitelikte baskı grupları:
a. Üniversiteler,b. Dinsel örgütler,c. Gençlik örgütleri,d. Diğer düşünce dernekleri.
2. Sınıflara dayalı baskı grupları:
a. Kırsal alanda olanlar (Tarımda çalışanları örgütleyen sendikalar, birlikler (işve-ren sendikaları, ticaret ve sanayi odaları, borsalar),b. İşçi sendikaları (federasyonlar).
3. Politik nitelikte baskı grupları:
a. Yürütme ve yasama organları,b. Kamusal yargı organları,c. Bürokrat ve teknokratları örgütleyen meslek kuruluşları.
2.Soru
-Mesleki sorumluluk modeli olarak da tanımlanır.
-Mesleki sorumluluğun etik davranışın garantisi olduğunu savunmaktadır.
-Müşteri örgütlerine sorumluluk ilkesini başat rol olarak tanımlamaktadır.
Açıklaması verilen model, halkla ilişkilerde etiksel karar verme modellerinden hangisidir?
Avukatlık modeli |
Aydınlanmış bencillik modeli |
Sorumlu savunma modeli |
İki yönlü iletişim modeli |
Toplumsal sorumluluk modeli |
Sorumlu savunma modeli Fitzpatrick ve Gauthier tarafından ortaya atılmıştır. Bu model ‘mesleki sorumluluk modeli’ olarak da tanınmaktadır. Fitzpatrick ve Gauthier’ye göre etik ilkelere göre hareket edildiğinde ahlaki olana da ulaşılır. Bu şekilde iyi bir davranış modeli de ortaya çıkacaktır. Dolayısıyla, erdemli olan eylemler gerekli ahlaki altyapıyı da beraberinde getirmiş olacaklardır. Modele göre, bu durum da doğru eylem alışkanlığı yaratacak bir mekanizmanın işleyişini sağlayacaktır. Mesleki sorumluluk modelinin diğer modellerle kıyaslandığında ayırıcı noktası, müşteri örgütlerine sorumluluk ilkesini başat rol olarak tanımlamakla birlikte, halkla ilişkileri hem ilgili müşteri örgütünün savunucusu rolünde hem de söz konusu örgütün kamusal vicdanı rolünde görüyor olmasıdır. Dolayısıyla, halkla ilişkiler uygulayıcısı aslında müşteri örgütünün kamusal vicdanı rolünü de üstlenerek ikili bir rol yürütmektedir. Mesleki sorumluluk müşteri örgütünün faaliyetlerinden etkilenme olasılığı olan diğer kamusal ortamlara karşı da sorumluluk üstlenilmesini gerekli kılmaktadır.
3.Soru
Amerika Birleşik Devletleri'nde, Ulusal Lobiciliği Düzenleme Yasası hangi seçenekte yer alan yılda yürürlüğe girmiştir?
1929 |
1932 |
1944 |
1947 |
1960 |
Kitapta ilgili bölüm okunduğunda doğru tarihin 1947 olduğu görülecektir.
4.Soru
Aşağıdaki örnek olaylardan hangis tartışmalara neden olan bir balık türü ile ilgilidir?
Snail-Darter Örnek Olayı |
Dr. Finch Örnek Olayı |
Clinch Nehri Reaktörü Örnek Olayı |
Sigara Lobisi Örnek Olayı |
İkinci El Araba Piyasası Örnek Olayı |
1973 yılında çevre ve doğal hayatı koruma amaçlı kurulmuş sivil toplum gruplarının
ortak baskısıyla Kongre, “Yok Olmaya Yüz Tutmuş Türleri Koruma Yasası”nı (Endangered Species Act) kabul etmiştir. Bu yasaya göre, eyalet yönetimleri yok olma tehlikesi içinde bulunan canlıların yaşadıkları ortamları hiçbir şekilde bozamayacaklardır. Ancak yasa,Tennessee Vadisi’ndeki yok olmaya yüz tutmuş bir balık türü olan Snail-Darter’ı korumayı amaçlayan çevre grupları ile eyalet yönetimi arasında sürtüşmeye neden olmuştur
5.Soru
- Ülke adına borç para alma hakkı
- Kongre’nin yapmış olduğu yasaların anayasaya uygunluğunun denetlenmesi
- Federal mahkemelerin kurulması
- Milis kuvvetleriyle ilgili yasal düzenlemelerin gerçekleştirilmesi
- Hiyerarşik bir yapı içinde atamaların gerçekleştirilmesi
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri ABD'de yasama kapsamında Kongrenin elinde tuttuğu yetkilerdendir?
Yalnız I |
I, II, III ve IV |
Yalnız IV |
Yalnız V |
I, III ve IV |
Ülke adına borç para alma hakkı, Federal mahkemelerin kurulması ve Milis kuvvetleriyle ilgili yasal düzenlemelerin gerçekleştirilmesi Yasamanın elinde tuttuğu yetkileri ifade eden 18 anayasa maddesinden birkaçıdır. Hiyerarşik bir yapı içinde atamaların gerçekleştirilmesi yürütmenin, Kongre’nin yapmış olduğu yasaların anayasaya uygunluğunun denetlenmesi ise yargının sorumluluklarındandır. Doğru yanıt E'dir.
6.Soru
_______________, Özgürlük Üzerine adlı yapıtıyla tanınır. İlk baskısı 1859 yılında yapılan, faydacı bakış açısı taşıyan bu yapıtta, mutluluk bireyin yaşamındaki temel hedefini ya da çıkarını ifade etmektedir.
John Stuart Mill |
Immanuel Kant |
Max Weber |
İoanna Kuçuradi |
Eflatun |
John Stuart Mill, Özgürlük Üzerine adlı yapıtıyla tanınır. İlk baskısı 1859 yılında yapılan, faydacı bakış açısı taşıyan bu yapıtta, mutluluk bireyin yaşamındaki temel hedefini ya da çıkarını ifade etmektedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Navran modeli karar verme süreci aşamalarından bir değildir?
Var olan seçenekleri belirle |
Seçenekleri değerlendir |
Karar ver |
Kararı uygula |
Kararı değiştir |
Navran tarafından geliştirilen Navran modelinde ulaşılmaya çalışılan, insanların doğal karar verme sürecini yansıtacak bir model geliştirmektir. Bu amaçla, karar verme süreci altı aşamalı olarak çözümlenir:
1. Sorunu Tanımla,
2. Var Olan Seçenekleri Belirle,
3. Seçenekleri Değerlendir,
4. Karar Ver,
5. Kararı Uygula,
6. Kararı Değerlendir
8.Soru
I. Barney ve Black tarafından geliştirilmiştir.
II. Halkla ilişkiler mesleğinde söylemin rolüne, ikna edici iletişime vurgu yapmak için planlanmıştır.
III. Halkla ilişkiler mesleğinin tanıtma rolü ikna edici iletişimi gerekli kılmaktadır
Yukarıdaki özellikleri taşıyan meslekte etiksel karar verme süreci aşağıdakilerden hangisidir?
İki yönlü iletişim modeli |
Toplumsal sorumluluk modeli |
Aydınlanmış bencillik modeli |
Avukatlık modeli |
Sorumlu savunma modeli |
Model Barney ve Black tarafından geliştirilmiştir. Halkla ilişkiler mesleğinde söylemin rolüne, ikna edici iletişime vurgu yapmak için planlanmıştır. Yazarlara göre halkla ilişkiler uygulamasında gazetecilik mesleğinin özellikleri yanında avukatlığın da etkili olduğu görülmektedir. Kamuoyu ya da hedef kitle ile iletişimde gazeteciler gibi nesnel olabilmeyi başarmak gerekir. Aynı zamanda halkla ilişkiler mesleğinin tanıtma rolü ikna edici iletişimi gerekli kılmaktadır. Bu bir anlamda hukukçunun davasını savunurken kullandığı ikna edici iletişimdir. Dolayısıyla halkla ilişkiler uygulamacılarının da tıpkı bir avukat gibi savundukları konuyu argümanlara dayalı olarak anlatabilmeleri daha ikna edici olmaktadır. Bu nedenle, Barney ve Black’e göre halkla ilişkiler uygulayıcılarının rolü bir hukukçunun rolüne benzemektedir (Barney ve Black, 1994:233).
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi etik karar verme sürecinde pratik şekilde etik sonuca ulaşabilmeyi planlayan bu modellerin belli başlıcalarından biridir?
Navran karar verme modeli |
Savran karar verme modeli |
İlkesel karar verme modeli |
Paydaş karar verme modeli |
Komünitaryenizm karar verme modeli |
Entelektüel uslamlamanın bir sonucu olarak görülen etik çerçevede, çatışmaları çözme
amaçlı geliştirilen çeşitli modeller vardır. Etik karar verme sürecinde pratik şekilde etik
sonuca ulaşabilmeyi planlayan bu modellerin belli başlıcaları aşağıdaki gibidir:
• Potter Kutusu karar verme modeli,
• McElreath modeli,
• Sims modeli,
• Navran karar verme modeli ve
• Tares testidir.
10.Soru
Sosyal davranışları, toplumda yaygın kabul gören değerler açısından inceleyen ve bu nedenle de toplumdaki herkes için aynı derecede bağlayıcı nitelik taşıyan ahlak yasalarından hareket eden etik türü aşağıdakilerden hangisidir?
Normatif etik |
Betimleyici etik |
Uygulayıcı etik |
Teleolojik yöntem |
Deontolojik yöntem |
Literatürde ‘betimleyici’ ve ‘normatif ’ olarak geçen iki etik yöntemden söz etmek gerekir. Betimleyici etik, sosyal davranışları, toplumda yaygın kabul gören değerler açısından incelemektedir. Bu nedenle de, betimleyici yöntem toplumdaki herkes için aynı derecede bağlayıcı nitelik taşıyan ahlak yasalarından hareket eder. Normatif yöntem ise tanımlayıcı olup daha çok iletişimle ilgili sorunlara yöneliktir. Betimlemeden çok ahlak çerçevesinde davranışları değerlendirme ölçütleri geliştirmeye yönelir. Alanda iki normatif etik model en yaygın şekilde kullanılmaktadır. Bunlardan biri teleolojik (erekbilimsel), diğeri de deontolojik (ödevbilimsel) yöntemdir. Doğru yanıt B şıkkıdır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Amerika Birleşik Devletlerinde Yürütme organını oluşturan güçlerdendir?
- kabine
- bağımsız yürütme ajanları ve ofisleri
- ağımsız düzenleyici ajanlıklar
- hükümet korporasyonları
- Lobiler
I,II,III,IV |
I,II,IV,V |
I,III,IV,V |
I,II,III,V |
II,III,IV,V |
Yürütme gücünü elinde bulunduran Başkanın çok sayıda görevi vardır. Bu yetki ve sorumlulukların gerçekleştirilebilmesi için Başkan güçlü bir örgüte ihtiyaç duyar. Örgüt; kabine,yürütme bürosu, bağımsız yürütme ajanları, bağımsız düzenleyici ajanlıklar ve hükümet korporasyonlarından oluşmaktadır. Başkanın aldığı kararların isabetliliği ve etkinliği bu örgütün yardımıyla sağlanabilmektedir
12.Soru
Alman felsefesinin kurucu isimleri arasında sayılan, her zaman ‘bilgi’ üzerinden hareket etmiş olan, eserlerinde bilginin yapı ve sınırlarına ağırlık veren filozof kimdir?
John Stuart Mill |
Max Weber |
Jean Bodin |
Immanuel Kant |
Jean-Jacques Rousseau |
İ. Kant, felsefede bilgi kuramını ortaya atmıştır. Alman felsefesinin kendinden sonraki dönemlerini etkileyen önemli bir düşünürdür. Hatta Alman felsefesinin kurucu isimleri arasında sayılmaktadır. Kant her zaman ‘bilgi’ üzerinden hareket etmiştir. Bu nedenle, bugüne kadar elde edilen bilginin yapı ve sınırları Kant’ın yapıtlarında en fazla durduğu konuları oluşturmuştur.
13.Soru
Bir araya gelerek topluluk oluşturan, ortak bir amaç çevresinde birleşen kolektif eylem içine giren gruba ne ad verilir?
Bir araya gelerek topluluk oluşturan, ortak bir amaç çevresinde birleşen kolektif eylem içine giren gruba ne ad verilir?
Siyasi partiler |
Baskı grubu |
Çıkar grubu |
Devlet |
Lobiciler |
Baskı grupları ile karıştırılan bir diğer kavram, çıkar ya da menfaat gruplarıdır. Bir araya gelmiş, topluluk oluşturmuş grubun üyeleri, eğer ortak bir amaç çevresinde birleşerek, kolektif eylem içine girerse, grup artık çıkar ya da menfaat grubu olarak adlandırılmaktadır. Burada kullanılan çıkar terimi ile maddi yararlar olduğu gibi manevi değerler de belirtilmektedir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi halkla ilişkilerin asıl işlevidir?
Durumların/sorunların/olayların yönetimidir. |
İşletmelerin tanıtımını yürütür. |
Kamuouyunun oluşmasında etkindir. |
Toplumsal mutabakatın oluşmasını hedefler. |
Medya araçlarının planlamasından sorumludur. |
Halkla ilişkilerin asıl işlevi, durumların/sorunların/olayların yönetimidir. Örgüt yöne- timi ile kamuoyu arasında köprü işlevini yerine getirir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Meynaud’ya göre lobi şirketlerinin kullandıkları baskı yöntemlerinden biri değildir?
İnandırmaya çalışır. |
Tehdit eder. |
Parayı kullanır. |
Doğrudan eylemler yapar. |
Hükûmetin icraatlarını takdir ederler. |
Jean Meynaud Politikada Baskı Grupları adlı yapıtında lobilerin kullandığı yöntemleri baskı teknikleri olarak ele alıp, beş ayrı skalada kategorize etmeyi tercih etmiştir. Meynaud’ya göre lobi şirketlerinin kullandıkları baskı yöntemleri şu şekildedir:
• İnandırmaya çalışır,
• Tehdit eder,
• Parayı kullanır,
• Hükûmetin icraatlarını baltalar ve
• Doğrudan eylemler yapar.
16.Soru
Kendiliğinden ortaya çıkan, ortak menfaatler çevresinde birleşen ve siyasal sisteme yönelik baskı kurma imkanı olan kişilerin oluşturduğu, geçici gruplar hangileridir?
Kendiliğinden ortaya çıkan, ortak menfaatler çevresinde birleşen ve siyasal sisteme yönelik baskı kurma imkanı olan kişilerin oluşturduğu, geçici gruplar hangileridir?
Anomik baskı grupları |
Örgütlenmemiş baskı grupları |
Örgütlenmiş baskı grupları |
Kurumsal baskı grupları |
Düşünce dernekleri |
Almond ve Powell ortak çalışmaları sonucunda, baskı gruplarının örgütlenmeleri ve kuruluş amaçlarına ışık tutan bir sınıflandırmaya ulaşmışlardır. Siyasi iktidara sürekli etki yapmayı amaçlayan örgütlenmiş baskı grupları arasındaki farklılıkları temel alan Almond ve Powell, baskı gruplarını örgütlenmeleri açısından dörde ayırarak sınıflandırmıştır.
Bu sınıflandırma özetlenirse :
-
Anomik Baskı Grupları: O¨nceden herhangi bir tasarlama, hazırlık ve çaba olmadan, herhangi bir olay ya da uygulamaya tepki biçiminde meydana çıkan, şiddete başvurmayan ve kendiliğinden ortadan yok olan gruplaşmalardır. Geçici ve düzensiz gruplaşmalar olarak da adlandırılan bu tür gruplaşmalar, daha çok çıkar grupları gibi faaliyet göstermektedir.
-
O¨rgütlenmemiş Baskı Grupları Birleşmeye eğilimi olmayan gruplaşmalar: Bu tür gruplar, kendiliğinden ortaya çıkan, ortak menfaatler çevresinde birleşen ve siyasal sisteme yönelik baskı kurma imkanı olan kişilerin oluşturduğu, geçici gruplardır. C¸oğunlukla din, dil, ırk, bölge, aile, soy, sınıf vb. temelindeki gruplar örgütlenmemiş olmakla birlikte siyasal hayatta etkili olabilmektedir. Ancak çoğu zaman bu tür gruplar kesintili ve istikrarsız bir görünüm sergilemekte ve siyasal sistemdeki etkileri sürekli olamamaktadır.
-
O¨rgütlenmiş Baskı Grupları: Temsil edilen üyelerin çıkarlarını gerçekleştirmek üzere kurulmuş, düzenli çalışmalar sürdüren ve örgüt yapısına sahip gruplardır. Bu tür baskı gruplarının örgütlü bir topluluk olmaları nedeniyle farklı statüleri, bunları karşılayan rollerden oluşan örgüt yapıları, belirli hedefleri, amaçlarını gerçekleştirmeye yönelik programları ve sürekli istihdam edilen görevlileri vardır. İşçi ve işveren sendikaları, meslek odaları, çeşitli sivil toplum kuruluşları bu tür niteliktedir. Bir başka deyişle, bu tarz grupların dayanağını, sosyal ve profesyonel grupların dilekleri oluşturur. Bu tarz baskı grupları siyaset bilimciler tarafından çoğu kez lobi olarak da değerlendirilmektedir. Yürüttükleri faaliyetler ve çıkarlarını savunmada etkilemek istedikleri hedef kitle ile de çalışmaları pek çok kez lobicilik sürecinin yürütülmesini içermektedir.
4. Kurumsal Baskı Grupları: Kuruluş amaçları üyelerinin çıkarlarını korumak ve siyasal sisteme etki etmek olmamakla birlikte süreç içinde gerektiğinde bu işlevleri de üstlenebilen gruplardır. İşlevleri siyaset dışı olan ordu, üniversite, devlet kuruluşları gibi örgütlenmeler kuruluş amaçları siyasi olmayan gruplar ya da kurumsal baskı grupları olarak adlandırılır. Söz konusu bu kuruluşlar kamu piyasalarının belirlenmesinde, siyasal sistemde etkilerinin artırılmasında ve üyelerinin çıkarlarının sağlanmasında yeri geldiğinde yetkili organlar üzerinde etkili olabilmektedir.
17.Soru
Baskı gruplarının gücünü belirleyen faktörlerin sayısı hangi seçenekte yer almaktadır?
4 |
7 |
9 |
11 |
13 |
Baskı gruplarının güç kaynakları: Grubun büyüklüğü, Grubun birliği, bütünlüğü, Grubun coğrafi dağılımı (yerel ya da ulusal olması), Grubun sosyal statüsü, Gruptaki liderlik olgusu, Grubun benimsediği program, Grubun faaliyetlerinin yürütüleceği siyasi ortamın durumu olmak üzere toplam yedi tanedir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Halkla İlişkiler Enstitüsü (IPR) de uluslararası etik kurallar çerçevesinde kabul gören ahlaki kurallardan biri değildir?
Halkla ilişkilerci tüm paydaşlara yönelik dürüst olmalıdır. |
Halkla ilişkilerci mesleki en yüksek standartları kullanmalıdır. |
Basını yanlış bilgilendirmemelidir. |
Şirket gizliliğine saygı duymalıdır. |
Çalışma hayatında bazen hediye verilerek iş yapılmalıdır. |
Halkla İlişkiler Enstitüsü (IPR) de uluslararası etik kurallar çerçevesinde kabul gören mesleki kurallar ortaya koymuştur. Ahlak Kuralları olarak adlandırılan bu kuralları 9 Nisan 1986 tarihinde yeninden düzenleyerek yayımlamıştır. Söz konusu kurallar şu temel etik değerleri kapsamaktadır;
• Halkla ilişkilerci tüm paydaşlara yönelik dürüst olmalıdır,
• Halkla ilişkilerci mesleki en yüksek standartları kullanmalıdır,
• Basını yanlış bilgilendirmemelidir,
• Şirket gizliliğine saygı duymalıdır,
• Çalışma hayatında asla rüşvetle iş yapmamalıdır.
19.Soru
Deontolojik kavramını hangi seçenekte yer alan kavram tanımlar?
Erekbilimsel |
Ödevbilimsel |
Ahlaki |
Durumsal |
Faydacılık |
Ödevbilimsel kullanılmaktadır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi medya stratejileri geliştirme üzerine yapılan çalışmaların aşamalarından biridir?
Parlamento üyeleri ile iletişim |
Kamuoyu oluşturmak ve etkilemek |
Yürütme organıyla iletişim kurma ve onları ikna etmeye çalışma |
Uygun medyanın saptanması |
Tartışmaları yönlendirme veya belli bir noktaya çekip orada tutma |
Medya stratejileri geliştirme üzerine yapılan çalışmalar dört aşamadan oluşur. Bunlar; hedef kitlenin seçimi, medya amaçlarının belirlenmesi, uygun medyanın saptanması, medya programlaması ya da zamanlamasıdır. Diğer seçenekler lobicilik ve halkla ilişkilerin ortak noktalarını tanımlamaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ