Örgütlenmenin yapısal doğası, (a) ulaşmak istenilen amaçlara, (b) bu amaçlara bağlı örgütlenme biçimine, (c) kabul edilebilir davranışları tanımlayan normlara, (d) bireyin aldığı pozisyona (iş bölümüne) veya ilişkideki konumuna (güç ilişkisine), (e) grup içindeki pozisyonla bağıntılı davranışa (rollere; boyun eğme ve boyun eğdirmeye) (f) pozisyonlar ve roller arasındaki ilişki kalıplarına göre değişir. Yapısal doğasını belirleyen bu içsel öğeler yanında, çevresel faktörler, rakip ve paralel örgütler ve yasalar gibi dışsal faktörler de vardır.

Çoğu çatışmalarda çok kazananla az kazananlar vardır çünkü bir tarafın kazanması diğer tarafın kaybetmesinin bir fonksiyonu olarak ortaya çıkar. Bu durum çoğunlukla kaynakların kıtlığına ve kıt kaynaklar üzerindeki rekabete bağlanır. 

Doğal iletişim araçlarının bazıları zaten biyolojik/fiziksel olarak bireye aittir. Ses onundur ve kiralatarak (gazinoda şarkı söyleyen birini düşünün) sesini mülkiyet ilişkilerinde “değeri olan emtia” yapabilir. Hava dalgaları gibi doğal iletişim araçları ise insanlığa, herkese aittir. Ama havanın, özellikle frekansların kullanımına gelince, herkese aitlik gayrimeşru veya meşrulaştırılmış yollarla özel çıkarlar tarafından gasp edilir; böylece mülkiyet ve güç ilişkilerinin bir parçası yapılır. 

Yüz yüze teknolojiyle aracılanmamış iletişimde iletişimin gerçekleşmesi için kullanılan araçlar doğal araçlardır. Bu araçlar insanın kendi vücudu ve sözlü ifade için gerekli olan biyolojik ses üretme ve duyma organlarıdır. 

Yerin örgütlenmesiyle, o yerdeki faaliyetlerin ve iletişimin biçimi de örgütlenir. 

Sosyolojinin çıkışı, Aydınlanma C¸ağıyla başlar ve akademik alan olarak üniversitelere 20. yüzyılda girer. 

Çağdaş bir aile yapısında, güç ilişkisinin dayandığı duygusal ortaklık ve iş birliği nedeniyle, anne ve baba arasında karşılıklı bağımlılık vardır. Öte yandan, bir işçi, memur veya askerin örgütle veya örgüt hiyerarşisiyle olan ilişkisi karşılıklı bağımlılık değildir meşrulaştırılmış zorunlu katılımla yaratılmış bir bağımlılık durumudur. Bu durumdaki katılım, karşılıklı bağımlılığı değil, egemenliğin örgütlü faaliyetini heceler.

Mübadele (değiş tokuş, alışveriş) ve dolaşım, üretim tarzına göre şekillenen iş bölümü ilişkilerini içerir. Bu ilişkiler çeşitli şekiller alır. Örneğin: (a) İletişimin üretiminin gerçekleşmesi için olan faaliyetlerin ve becerilerin mübadelesi ve dolaşımı (b) İletişimi üreten araçların mübadelesin ve dolaşımı (c) Üretilmiş iletişim ürünlerinin mübadelesi ve dolaşımı (d) Üretenler arası mübadele ve dolaşım. Verilen maddeler arasında ürünlerin kullanımı/tüketimi yer almamaktadır.

Aynı faaliyette insanlar birden fazla gereksinim giderebilirler. Örneğin; bir insan karnını doyurmak için pizza yerken, aynı zamanda bu pizza yapay gereksinimlerle gelen statü ve değer satışı iletişimleri yapan araç da olur. Daha önce toplum tarafından ayıp olduğu düşünülen bir hareket daha sonraki zaman diliminde moda olarak karşımıza çıkabilir. Bu da bir faaliyetin değerinin dönüştürülebildiğini gösterir. Insanlar bir faaliyet içindeyken beklemedikleri sonuçlarla karşılaşabilir. Yenilen bir gıda bizi zehirleyebilir. Insanlar gereksinimi üzerine düşünerek bu gereksinimi giderme kararı alır. Yemek yemek gibi iletişimsel eylem olmayan her faaliyet faaliyet öncesinde, sırasında ve sonrasında sayısız iletişimsel eylemlerle yürütülür, faaliyet bittiğinde iletişimsel eylemlere konu olabilir. Yani aynı faaliyet birden fazla iletişime konu olabilir. 

Yönetimsel yapı ve kontrol: Örgütün yönetiminde üst yönetim örgütün amacını ve stratejisini belirleyen kadrodur. Orta seviyedeki yöneticiler montaj hattı yürütme otoritesine sahiptirler. Günlük işi yapanlar işçiler ve gözetmenlerdir (supervisor). Tekno yapıyı mühendisler ve teknik uzmanlar oluşturur; örgütün üretim sürecinde danışman rolünü yerine getirirler. İdari kadro insan kaynaklarıyla, personel işleriyle, halkla ilişkilerle, dış çevre ile olan ilişkilerle ilgilenirler. 

Kişiler arası ilişkide hayal kırıklığı, kötüye gidiş ve çatışma olasılıkları ve dolayısıyla çözüm arayışları daima vardır. Evden iş yerine kadar her tür örgütlü mekânda kişiler arası iletişimde hayal kırıklıklarının olması, güven sorunu çıkması, ilişkinin bir anlık bile olsa bir veya birden fazla konuda kötüleşmesi, uyuşmazlıkların çıkması ve çatışma kaçınılmazdır. Çatışma koşulunda insanlar çeşitli savunma mekanizmaları kullanır. Bunların başında sözsel saldırı, alay, küçümseme, aşağılama, rasyonelleştirme, bedelini ödetme, gerileme, fiziksel kaçınma, bastırma, ilgisizlik, dinlememe ve yerinden etme gelir. Bu koşullar altında; Açıkça dinlemediğini gösterme, Dinliyor gibi veya yapıyor gibi yapma, Açıkgözlülük sahneleme, Seçimsel dinleme, Tecrit edilmiş dinleme, Savunucu dinleme, Pusu kurma, Duyarsız dinleme gerçekleşebilir. 

İletişimin biyolojik örgütlenmesi: Bu, insanın bütünleşik fiziksel yapısıdır. Bu bütünleşik yapıda, öncelikle sinir sistemi, salgı sistemi ve beyinden oluşan bu örgütlenme doğaldır. 

Faaliyet ile amacı karıştırmamak gerekir. Faaliyet gereksinim giderme için yapılır. Örneğin birine bir şey söyleme, iletişimsel bir eylemdir. Amaç ise “bu sözle gerçekleştirilen eylemi/faaliyeti” neden yaptığıdır bu nedenle amaçlar örtüşmeyebilir. Ayrıca amaç, tercihlerin en uygun olacağı anlamına da gelmeyebilir. Bunun yanında, insanlar arası ilişkiler ev, okul, iş yeri, eğlence yeri, sinema ve alışveriş yerleri gibi örgütlü sosyal yapılar içinde olur. Bu ilişkilerde kişilerin durumuna ve konumuna göre, iletişim daima farklı güç ilişkileri içinde gerçekleşir. Bazı koşullarda bir taraf diğerinin amacını gerçekleştirmekten başka bir seçeneğe sahip değildir. 

Birinci tür işlevsel bilgi hem sosyal bilimler hem de diğer bilimlerde, toplumları kontrol eden güçlerin çıkarları için bilimsel gelişmeyi sağlayandır. Bu bilgi üretimi kapitalist düzende özel şirketlerin ve devletlerin ordu ve polis gibi meşrulaştırılmış olan kurumlarının kendi bünyelerindeki bölümlerde kiraladıkları bilim adamlarıyla yürütülür. Bu bilgiler oldukça gizlidir ve son derece değerlidir. Bu bilgiler teknolojik ve yönetimsel olarak ikiye ayrılır. Teknolojik bilgi ürün üreten teknolojiyi üreten bilgidir. Yönetimsel bilgi ise pazarlama, işletme ve kamu yönetimi ve siyasal kampanyalar için üretilip kullanılan bilgidir. Bu noktada bu bilgilerin aleni olarak ortaya dökülmesi yanlıştır.