Medyada Çalışma Hayatı Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İletişim sürecinde, iletişimin eksiksiz gerçekleşebilmesi için koşullardan biri olan, alıcının mesaja verdiği tepkinin kaynak tarafından öğrenilmesi anlamına gelen iletişim ögesi aşağıdakilerden hangisidir?
Verici |
Alıcı |
Mesaj |
Geribesleme |
Kanal |
İletişim sürecinde, iletişimin eksiksiz gerçekleşebilmesi için koşullardan biri de alıcının mesaja verdiği tepkinin kaynak tarafından öğrenilmesi anlamına gelen geribeslemedir. Doğru cevap D'dir.
2.Soru
Uluslararası Gazeteciler Federasyonu hangi yılda kurulmuştur?
1920 |
1926 |
1930 |
1932 |
1934 |
b
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir televizyon kuruluşunda çalışan idari personelden biridir?
Stüdyo şefi |
Yapımcı |
Bina sorumlusu |
Prodüksiyon amiri |
Yönetmen |
Bina sorumlusu idari personelin bir ögesidir. Diğer seçenekler ise yapım-yönetim ekibinin parçalarıdır. Doğru cevap C şıkkıdır.
4.Soru
Sanayi Devrimi ilk çıkışından sonra hangi ülkelere yayılmıştır?
Batı Avrupa, Kuzey Amerika , Japonya |
Doğu Avrupa, Japonya |
Kuzey Amerika, İtalya |
Güney Amerika,Fransa |
Batı Avrupa,Güney Amerika,Japonya |
Sanayi Devrimi, ilk olarak Birleşik Krallık‘ta ortaya çıkmış,
ardından Batı Avrupa, Kuzey Amerika ve Japonya’ya sıçramış ve ardından bütün dünyaya yayılmış
5.Soru
Hür ve demokratik toplumda basının kamuoyu oluşturma, siyaset yapabilme
görev ve yetkileri olmasının gereği, basının bir kurum olarak işletme araç ve gereçleriyle birlikte korunması olarak ifade edilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Basın Özgürlüğü |
Maddi Basın Özgürlüğü |
Biçimsel Basın Özgürlüğü |
Basının İç Özgürlüğü |
Basın İçi Demokrasi |
Biçimsel Basın Özgürlüğü
6.Soru
Gazeteye gelen farklı uzunluklardaki haberleri, anlamında herhangi bir farklılaşmaya yol açmadan kısaltmak ve gazetede ayrılan alana sığdırmakla görevli kişiye ne ad verilir?
Muhabir |
Editör |
Genel yayın yönetmeni |
Redaktör |
İstihbarat şefi |
Yazı işlerini oluşturan her seksiyonda editörler ve sayfa sekreterleri bulunmaktadır. Editörler, gazetenin kendi kaynaklarından ve ajanslardan gelen haberler arasından gazeteye girecek kadar önemli olanları seçmekle işe başlar. Yine editörlerin önemli görevlerinden biri, farklı uzunluklarda gelen haberleri anlamında herhangi bir farklılaşmaya yol açmadan kısaltmak ve gazetede ayrılan alana sığdırmaktır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haber ajanslarına ait bir özellik değildir?
Yalnızca medyaya hizmet sağlarlar. |
Hem yazılı hem de görsel medya içerisindedirler. |
Medya kuruluşlarına yazılı ya da görüntülü haber servisi yaparlar. |
Hizmeti sağlamak için için farklı abonelik bedelleri alırlar. |
Çok sayıda medya kuruluşunun hizmetinde olabilirler. |
Haber ajansları çalışma alanı açısından hem yazılı hem de görsel medya içerisinde değerlendirilebilir. Gazeteler ya da televizyonların yurtiçi ve yurtdışı muhabirlerinden oluşan, haberleri olay yerinden haber merkezlerine ulaştıran bir iletişim ağı bulunmaktadır. Ancak hiçbir yayın organının ülkenin ya da dünyanın bütün güncel olaylarını takip etmesi ya da kapsaması mümkün değildir. Bu aşamada devreye, medya kuruluşlarına yazılı ya da görüntülü haber servisi yapan haber ajansları girmektedir. Bir haber ajansı, çok sayıdaki medya kuruluşunun hizmetinde bir çeşit gazeteciler ortaklığıdır. Medya kuruluşlarının
haber ajanslarından haber hizmeti alabilmesi için abonelik bedeli ödemesi gerekmektedir. Abone bedelleri gazetelerin tirajına, radyo ve televizyonların dinlenme ve izlenme oranlarına bağlı olarak değişebilmektedir. Ajanslar yalnızca medyaya değil talep eden devlet ve özel sektör kuruluşlarına da hizmet verdiği için abone ücretleri büyük farklılıklar gösterir.
8.Soru
Basın sektöründe aşağıdakilerden hangi durumun mantığı kamu yayıncılığı ve devletin basın alanından çekilmesi, sadece hukuki düzenlemeleri yapması, bu durumun basın sektöründeki verimliliği de artıracağı,hizmet veya ürünün kalitesini artırırken fiyatı da düşüreceği iddiasına dayanmaktadır?
Deregülasyon |
Regülasyon |
Aktivasyon |
Deaktivasyon |
Pasifikasyon |
a
9.Soru
Televizyonda haber yada bir başka programın yayını esnasında grafiker hangi görevliler ile koordineli çalışmak durumundadır?
Kameraman ve kurgucu |
Prompter Sorumlusu ve spiker |
Ana kumanda sorumlusu ve yönetmen |
Kameraman ve spiker |
Yönetmen ve yapımcı |
Grafiker: Televizyon yayınında kullanılan bütün grafikleri, tanıtma kartlarını, diaları, resimleri estetik ve teknik koşullarla tasarlayan, çizen ve uygulayan kişidir. Yönetmenle yapımcıyla koordineli çalışan grafikerlerin iyi düzeyde bilgisayar bilmeleri ve estetik yönlerinin güçlü olması gerekmektedir.
10.Soru
Türkiye'de gazetecilerin çalışma hayatına yönelik ilk kanuni düzenleme hangisidir?
5953 sayılı Basın İş Kanunu |
Matbuat Nizamnamesi |
Matbuat Kanunu |
3511 Sayılı Basın Birliği Kanunu |
Teşkilat-ı Esasiye Kanunu |
Türkiye’de gazetecilerin çalışma hayatına yönelik hukuki düzenlemeler 1864 tarihine kadar uzanmaktadır. Ancak bu konuda ilk kanuni düzenleme 1952 tarihli 5953 sayılı Basın İş Kanunu’dur. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Bildirim süreleri karşı tarafa fesih bildirimin yapılması ile birlikte işlemeye başlar.İş sözleşmesinin askıda kaldığı hâllerde bildirim süreleri işlemez. Aşağıdakilerden hangisi bu hallerden değildir?
Askerlik |
Hastalık |
Evlilik |
Doğum |
Tutuklanma |
Bildirim süreleri karşı tarafa fesih bildirimin yapılması ile birlikte işlemeye başlar. İş sözleşmesinin askıda kaldığı hâllerde, örneğin, askerlik, hastalık, doğum, gözaltına alınma ve tutuklanma gibi nedenler, bildirim süreleri işlemez.
12.Soru
I. Haber, bilgi sağlama serbestisi
II. Basının bir kurum olarak işletme araç ve gereçleriyle birlikte korunması serbestisi
III. Haberlerin çoğaltılıp, dağıtılabilmesi serbestisi
IV. Haberlerin içerik ve yapısını belirleyebilme ve yayınlayabilme serbestisi
Yukarıda “Maddi Basın Özgürlüğü” ve “Biçimsel Basın Özgürlüğü”nü oluşturan unsurlar karışık bir şekilde verilmiştir. Aşağıdaki şıklardan hangisinde yalnızca Maddi Basın Özgürlüğü’nü oluşturan unsurlar yer alır?
Yalnız II |
II – III - IV |
I – II – IV |
I – III – IV |
Yalnız III |
I – III – IV
13.Soru
Gazetecilerin; sendika kurabilmek, sosyal sigortadan yararlanmak, haftalık tatil ve yıllık ücretli izin hakkı gibi önemli hakları elde ettikleri kanun aşağıdakilerden hangisidir?
5953 sayılı Kanun |
6253 sayılı Kanun |
3984 sayılı Kanun |
2822 sayılı Kanun |
212 sayılı Kanun |
5953 sayılı Kanun’da değişiklik yapan kanunların ikincisi ise 6253 sayılı Kanun’a göre daha köklü değişiklikler getiren ve gazetecilere yönelik en ileri düzeyde haklar ihtiva eden 212 sayılı Kanun’dur. Gazetecilere sağladığı haklar nedeniyle, günümüzde 5953 sayılı Kanun yerine kullanılan 212 sayılı Kanun, basın sektöründe bugün varılan noktaya gelinmesi açısından adeta bir başlangıç olarak değerlendirilebilir. Basın İş Kanunu’nda değişiklik yapan 212 sayılı Kanun’la gazetecilerin elde ettikleri haklar kısaca şu şekilde özetlenebilir:
• Sendika kurabilmek,
• İşverenin gazeteci ile yazılı iş sözleşmesi yapma zorunluluğu,
• Sosyal sigortalardan yararlanmak,
• İş anlaşmasını bozmak isteyen gazete sahibinin gazeteciye kıdemine göre tazminat ödemesi zorunluluğu,
• Askerlikte, mahkûmiyet ve gazetenin kapanması hallerinde gazeteciye ücret ödenmesi zorunluluğu,
• Haftalık tatil ve yıllık ücretli izin hakkı vb.
Doğru cevap E'dir.
14.Soru
Ücretle çalışan gazetecilerin iş ilişkileri içerisinde korunmasına ilişkin ilk düzenleme olan 1766 tarihli ilk Basın Özgürlüğü Kanunu aşağıdaki ülkelerden hangisinde düzenlenmiştir?
Almanya |
Fransa |
İsveç |
Norveç |
İsviçre |
Ücretle çalışan gazetecilerin iş ilişkileri içerisinde korunmasına ilişkin ilk düzenleme
İsveç’te kabul edilen 1766 tarihli Basın Özgürlüğü Kanunu’dur. Doğru cevap C şıkkıdır.
15.Soru
Aşağıdaki gelişmelerden hangisi basın çalışanları için sendikal hakların ve toplu sözleşme hakkının gerilemesi ve 1961 öncesindeki eski koşullara dönmesine neden olmuştur?
Serbest Piyasa Ekonomisi'ne Geçiş |
Tekelleşme |
12 Eylül 1980 Darbesi |
Patronaj Sistemi |
12 Mart Muhtırası |
7 Şubat 1972’de İş Kolları Yönetmeliği’nde yeni bir düzenleme yapılarak Basın İşkolu ve Gazetecilik İşkolu’nun birleştirilmesiyle basın çalışanlarının tamamının bir sendika çatısı altında toplanmasına izin verilmiştir. Bu gelişme basın çalışanları için daha güçlü ve etkili sendikal yapılanmaların oluşmasına imkan tanımıştır. Basın çalışanları için bu koşullar 1980 askeri darbesine kadar
devam etmiş, sonrasında ise 12 Eylül 1980 darbesi basın çalışanları için sendikal hakların ve toplu sözleşme hakkının 1961 öncesindeki eski koşullara dönmesine neden olmuştur.
16.Soru
I. Sendika kurabilmek,
II. Sosyal sigortalardan yararlanmak,
III. Haftalık tatil ve yıllık ücretli izin hakkı vb.
IV. İşverenin gazeteci ile yazılı iş sözleşmesi yapma zorunluluğu,
V. İş anlaşmasını bozmak isteyen gazete sahibinin gazeteciye kıdemine göre tazminat ödemesi zorunluluğu,
Yukarıdaki ifadelerden hangileri Basın İş Kanunu’nda değişiklik yapan 212 sayılı Kanun’la gazetecilerin elde ettikleri haklar arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
I, III ve V |
I, II, III, IV ve V |
III, IV ve V |
II ve III |
Basın İş Kanunu’nda değişiklik yapan 212 sayılı Kanun’la gazetecilerin elde ettikleri haklar kısaca şu şekilde özetlenebilir:
- Sendika kurabilmek,
- İşverenin gazeteci ile yazılı iş sözleşmesi yapma zorunluluğu,
- Sosyal sigortalardan yararlanmak,
- İş anlaşmasını bozmak isteyen gazete sahibinin gazeteciye kıdemine göre tazminat ödemesi zorunluluğu,
- Askerlikte, mahkûmiyet ve gazetenin kapanması hallerinde gazeteciye ücret ödenmesi zorunluluğu,
- Haftalık tatil ve yıllık ücretli izin hakkı vb.
Doğru cevap C’dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de medya sektöründe işçi-işveren ilişkilerini düzenleyen ve doğrudan gazetecilere yönelik hükümler içeren ilk kanundur?
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de medya sektöründe işçi-işveren ilişkilerini düzenleyen ve doğrudan gazetecilere yönelik hükümler içeren ilk kanundur?
1952 tarihli Basın İş Kanunu |
1909 tarihli Matbuat Kanunu |
1938 tarihli Basın Birliği Kanunu |
1926 tarihli Borçlar Kanunu |
1931 tarihli Matbuat Kanunu |
Ülkemizde bağımlı çalışanların hukuki statüsünün düzenlenmesi ve bunların gerekli ka-nuni korumaya kavuşması 1936 tarihli İş Kanunu ile sağlandığı hâlde, gazetecilere yönelik ilk düzenlemenin 1952 tarihli 5953 sayılı Basın İş Kanunu ile yapıldığı görülmektedir. Kanunun hükümet gerekçesinde, işbu tasarının hazırlanmasında “fikren çalışan zümre-lerin sosyal ihtiyaçlarını karşılayacak kanuni tedbirlerin” alınmasının amaç teşkil ettiği açıklanmaktadır (Dönmezer, 1976; Özek, 1978; Oğuzman, 1967; Tuncay, 1989).
18.Soru
Politika, kültür, ekonomi ve daha pek çok konuda haber ve bilgi vermek için yorumlu ve yorumsuz her gün ya da belirli zaman aralıklarıyla çıkarılan yayın așağıdakilerden hangisidir?
Radyo |
Program |
Yazı |
Bülten |
Gazete |
Gazete; politika, kültür, ekonomi ve daha pek çok konuda haber ve bilgi vermek için yorumlu ve yorumsuz her gün ya da belirli zaman aralıklarıyla çıkarılan yayın anlamına gelmektedir (Çakır, 2007). Gazetede ağırlıklı olarak bir önceki günün olaylarından derlenen haberler yer alırken gündemdeki konular hakkında yorum yazıları da bulunmaktadır.
19.Soru
I. Çalışma yaşamını en ince ayrıntısına kadar düzenlemek isteyen eğilim,
II. Gazetecilerin çalışma saatlerinin gazetelerin çıkarılmasına göre yapan düzenlemenin değiştirilmesi gereği,
III. Basını devlet içinde dördüncü güç olarak kabul eden düşünce,
IV. Basının siyasi iktidarla paralel gitmesinin gerekliliği,
Yukarıdakilerden hangisi Basın İş Kanunu’nun yürürlüğe girmesinde gazetecilik mesleğine özgü etkili olan bazı nedenlerdendir?
II, III ve IV |
I ve III |
I, II ve IV |
II ve IV |
I ve IV |
Bu nedenlere ilave olarak, Basın İş Kanunu’nun yürürlüğe girmesinde gazetecilik mesleğine özgü bazı nedenler de etkili olmuştur. Bunlar:
• Çalışma yaşamını en ince ayrıntısına kadar düzenlemek isteyen eğilim,
• Gazetecilerin çalışma saatlerinin gazetelerin çıkarılmasına göre ayarlanması gereği,
• Gazetecilerin çoğunun ücretli çalışanlar olması ve çıkarlarının her zaman işverenlerin çıkarlarıyla bağdaşmayacağı gerçeği,
• Basını devlet içinde dördüncü güç olarak kabul eden düşünce,
• Basının siyasi iktidarın her an tecavüzüne uğrama olasılığı veya basın özgürlüğünün sınırlanma olasılığıdır.
20.Soru
I.Genel yayın yönetmenin yardımcısı gibi çalışır.
II.Haberleri sayfa sekreterlerine dağıtır.
III. Birinci sayfa haberlerinin başlıklarına karar verir.
IV.Gazetedeki bütün yazıların genel yayın politikasına uygunluğunu denetlemekle yükümlüdür.
Yukarıdaki yükümlülükler gazetedeki hangi çalışana aittir?
Editör |
Yazı işleri müdürü |
Kaşeli muhabir |
Redaktör |
İstihbarat şefi |
Yazı işleri müdürü; genel yayın yönetmenin yardımcısı gibi çalışan, ona karşı sorumluluğu bulunan, gerektiğinde onun tüm görevlerini üstlenebilecek yönetici konumundaki kişidir. Haberleri sayfa sekreterlerine dağıtır, birinci sayfa haberlerinin başlıklarına karar verir ve puntolamalarını gerçekleştirir. Gazetedeki bütün yazıların genel yayın politikasına uygunluğunu denetlemekle yükümlüdür, genel yayın yönetmenini günlük akışla ilgili de bilgilendirir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ