Medyada Çalışma Hayatı Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Magazin
II. Ekonomi
III. Aktüalite
IV. Sanat ve Edebiyat
V. Meslek
Yukarıdaki ifadelerden hangileri dergilerin belli temalar doğrultusunda uzmanlaşma yolunu tercih ettikleri alanlar arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
I ve V |
I, II, III, IV ve V |
Dergiler genellikle belli temalar doğrultusunda uzmanlaşma yolunu tercih etmektedir. Bu alanlar şu şekilde sıralanabilir:
- Bilimsel
- Magazin (sinema, sahne, kadın-erkek vb.)
- Radyo-TV
- Meslek
- Ekonomi
- Aktüalite
- Sanat ve Edebiyat
- Spor ve çeşitli meslek dalları
Doğru cevap E’dir.
2.Soru
Kitle iletişim araçları arasında önemli bir yer tutan radyonun diğer kitle iletişim araçlarından farklı özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Radyo kulağa hitap eden bir iletişim aracıdır ve radyo yayıncılığında ana unsur sestir. |
Görsel nitelikli resim yazı ya da görüntülü içerikten oluşur. |
Aylık yayınlanır. |
Günlük yayınlanır. |
Sadece internet ortamında izlenir. |
Kitle iletişim araçları arasında önemli bir yer tutan radyo yirminci yüzyılın başından sonra gelişmeye başlamıştır. Radyo kulağa hitap eden bir iletişim aracıdır ve radyo yayıncılığında ana unsur sestir. Diğer kitle iletişim araçlarında kullanılan görsel nitelikli resim yazı ya da görüntülü içerik radyoda yoktur. Radyoda mesajın tek iletim yolu ses kanalıyla olmaktadır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iletişim olgu ve sürecinde değişmez olarak kabul edilen temel ögelerden biridir?
Oto sansür |
Engelleme |
Sansür |
Kısıtlama |
Geribesleme |
İletişim olgusu, değişik ortamlarda değişik amaçlarla meydana gelen bir mesaj aktarımıdır. Bu olguyu oluşturan ise farklı özellikleri olan ögelerdir. Bu ögelerin bir araya gelmesi iletişimi oluşturur. İletişim anlık bir olgu değildir, bir anda olup bitmez, bir süreç içerisinde oluşur. İletişim olgu ve sürecinde değişmez olarak kabul edilen temel ögeler: verici, alıcı, mesaj, kanal ve geribeslemedir.
4.Soru
".............olarak ifade edilen bu borç, iş sözleşmesiyle
kurulan iş ilişkisinin dürüstlük kuralı çerçevesinde tarafların karşılıklı güveni ve sadakati
esasına dayandığı düşüncesinden doğar (Akyiğit, 2003)." Boşluğa hangisi gelmelidir?
sadakat borcu |
vergi borcu |
vatan borcu |
iş borcu |
hiçbirisi |
sadakat borcu olarak ifade edilen bu borç, iş sözleşmesiyle
kurulan iş ilişkisinin dürüstlük kuralı çerçevesinde tarafların karşılıklı güveni ve sadakati
esasına dayandığı düşüncesinden doğar (Akyiğit, 2003).
5.Soru
Basın özgürlüğü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Düşünceyi açıklama özgürlüğünün bir alt türüdür. |
Basın özgürlüğünün tarihsel gelişimine uygun olarak yalnızca devlet müdahalelerine karşı korunan bir hak olarak düşünülmelidir. |
Gazetecilerin belirtilen kişi veya kurumlara karşı korunması olarak “Maddi Basın Özgürlüğü” olarak adlandırılır. |
Basının iç özgürlüğü kişisel ve özel çıkarlar uğruna yayına gölge düşürmektedir. |
Basın özgürlüğü “maddi”, “biçimsel” ve "yönetimsel" olarak üçe ayrılır. |
Basın Özgürlüğü
Düşünceyi açıklama özgürlüğünün bir alt türü olan basın özgürlüğü; haber, fikir ve düşünceleri serbest olarak toplayıp, yorumlama, eleştirme ve basabilme başka bir deyişle çoğaltıcı araçlarla çoğaltabilme ve bunları yine serbest olarak yayımlayıp dağıtabilme serbestîsidir. Bu özgürlük “maddi” ve “biçimsel” olarak ikiye ayrılır. “Maddi Basın Özgürlüğü”; haber, bilgi sağlama serbestîsi, haberlerin içerik ve yapısını belirleyebilme ve yayınlayabilme serbestîsi, haberlerin çoğaltılıp, dağıtılabilmesi serbestîsi olarak ifade edilen her türlü devlet müdahalesini yasaklayan üç unsurdan oluşmaktadır. “Biçimsel Basın Özgürlüğü” ise hür ve demokratik toplumda basının kamuoyu oluşturma, siyaset yapabilme görev ve yetkileri olmasının gereği, basının bir kurum olarak işletme araç ve gereçleriyle birlikte korunması olarak ifade edilmektedir (Dönmezer, 1976) Basın özgürlüğünün tarihsel gelişimine uygun olarak yalnızca devlet müdahalelerine karşı korunan bir hak olarak düşünülmesi yetersizdir. Serbestrekabet ilkeleri çerçevesinde ticari bir işletme niteliğindeki basın işletmelerinde çalışan gazetecilerin özgürce çalışabilmesini sağlamak için hem işverenler hem de başka basın işletmelerine hatta sendika gibi kolektif güçlere karşı da korunması gerekmektedir. Zira gazetecilerin belirtilen kişi veya kurumlara karşı korunması olarak “Basının İç Özgürlüğü”, “Basın İçi Demokrasi” ya da “Basın Özgürlüğünün Ekonomik Görünüşü” olarak da adlandırılan, bu özgürlüğün amacı, gazetecinin gerçekleri ifade ederken herhangi bir baskı altında kalmamasını sağlamaktır. Başka bir deyişle basının iç özgürlüğünün amacı, gazetecinin çalışmalarını kamu yararına uygun bir şekilde sürdürebilmesini sağlamak, kişisel ve özel çıkarlar uğruna yayına gölge düşmesini önlemektir (Dönmezer, 1976; Tuncay, 1989).
6.Soru
Televizyon kanalının en tepesinde bulunan, televizyon kanalının yayın politikası doğrultusunda birimler arasındaki koordinasyonu sağlamakla yükümlü olan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Program müdürü |
Haber müdürü |
Genel yayın yönetmeni |
Dış yapımlar müdürü |
Bina sorumlusu |
Televizyon kanalının en tepesinde bulunan yönetici genel müdür ya da genel yayın yönetmenidir. Haber müdürü, program müdürü gibi tüm müdürlükler genel müdüre bağlıdır.
7.Soru
Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ) ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
1926'da Brüksel'de kurulmuştur. |
Dünyadaki basın sendikalarının bir araya gelmesiyle oluşmuştur. |
I. ve II. Dünya savaşlarının ardından Fransız Gazeteciler Sendikası’nın girişimi ile yeniden faaliyetlerine başlayabilmiştir. |
Münih Şartı olarak da bilinen Gazetecilerin Hakları ve Yükümlülükleri Bildirgesi’nin 5. maddesini reddetmiştir. |
120 ülkeden 160 farklı sendikal oluşumdan meydana gelmiştir. |
Münih Şartı dünya genelinde birçok basın örgütlenmesi tarafından benimsenmiş ve hatta Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ) tarafından ulusal ve uluslararası basın meslek örgütlenmelerine tavsiye edilmiştir. Doğru yanıt D şıkkıdır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gazetecilikte son yıllardaki okuyucu ihtiyaçlarıyla oluşturulan birimlerdendir?
Birinci sayfa birimi |
Dış politika birimi |
Magazin haberleri birimi |
İnternet birimi |
Spor haberleri birimi |
Bir gazetede en azından, birinci sayfa, iç politika, dış politika, toplum ve magazin haberlerini de kapsayan genel haberler ve spor servisleri bulunmaktadır. Bununla birlikte son yıllarda gazetelerin internet sayfalarına verdikleri önem doğrultusunda yazı işlerinde İnternet birimleri oluşturulmuştur. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.
9.Soru
Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ) hangi yılda kurulmuştur?
1926 |
1928 |
1930 |
1936 |
1940 |
Basın çalışanlarının mesleki haklarını geliştirmek, sendikal haklarını korumak ve çalışma koşullarını iyileştirmek için uluslararası düzeyde atılan ilk adım 1926 yılında merkezi Brüksel olarak kurulan ve dünyadaki basın sendikalarının bir araya gelerek oluşturduğu Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ) olmuştur.
10.Soru
Gazetede yayınlanmaya uygun olarak gelmeyen haberlerin yeniden yazımının gerçekleştirildiği yerde görevli yazı işleri birimi çalışanı kimdir?
Redaktör |
Kaşeli muhabir |
Serbest gazeteci |
İstihbarat şefi |
Grafiker |
Yazı işleri bünyesinde bulunan redaksiyon servisinde yayınlanmaya uygun olarak gelmeyen haberlerin yeniden yazımı gerçekleştirilmektedir. Birçok denetimden geçerek yazı işlerine gelen haberlere buradaki çalışanlar tarafından da bazı müdahalelerde bulunulur. Çoğu zaman haberi kısaltmak, uzatmak ya da aynı kapsamdaki haberleri tek haber olarak birleştirmek şeklindeki bu müdahalelere yazım sırasında meydana gelen dizgi hatalarını gözden geçirme yani tashih de eşlik eder. Ülkemizde haberin düzeltilmesi ve yeniden yazımı redakte olarak adlandırılırken yabancı basında rewriting terimi kullanılmaktadır. Bu işi yapan yazı işleri çalışanlarına ise redaktör adı verilmektedir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi basın iş sözleşmesinin özelliklerinden biri değildir?
Özel Hukuk Sözleşmesi Olması |
Kişisel İlişki Kurması |
İki Tarafa Borç Yüklemesi |
Süreksiz Sözleşme Olması |
Bağımlı Hukuki İlişki Kurması |
Basın iş sözleşmesinin özellikleri:
Bağımlı Hukuki İlişki Kurması
Devamlı Sözleşme Olması
İki Tarafa Borç Yüklemesi
Kişisel İlişki Kurması
Özel Hukuk Sözleşmesi Olması
12.Soru
I. Basın özgürlüğü
II. Gazetecilik mesleğinin toplum içindeki yeri
III. Gazetecilerin maaşlarındaki düşüş
Yukarıdakilerden hangileri gazetecilerin mesleki ve sosyal haklarının diğer işçilere göre daha farklı ve özel bir şekilde düzenlenmesinin nedenlerindendir?
II ve III |
I ve III |
I ve II |
I, II ve III |
Yalnız III |
Gazetecilerin mesleki ve sosyal haklarının diğer işçilere göre daha farklı ve özel bir şekilde düzenlenmesinin nedenlerini üç başlık altında incelemek mümkündür:
• Gazeteciliğin diğer iş kollarına göre farklı çalışma tarzı,
• Gazetecilik mesleğinin toplum içindeki yeri,
• Basın özgürlüğü.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gazetelerin örgütlenme bakımından temel birimlerinden birisini göstermektedir?
Yazı işleri |
Sunucu |
Yapımcı |
Stüdyo şefi |
Dekoratör |
Gazeteler örgütlenme bakımından üç temel birime ayrılır:
• Yazı işleri
• Teknik birim
• İdari birim
14.Soru
1938 Tarihli Basın Birliği Kanunu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Basın Birliği Kanunu’nda, ayrıca yürürlüğe girdiği dönemde çalışanların mesleki örgütlenmelerine ilişkin bir kanun bulunmaktadır. |
Türk Basın Birliği’ne katılmayı reddetmiştir. |
Bu Kanun’un daha çok mesleki örgütlenme açısından önem taşımaktadır. |
Basın Birliği Kanunu, gazeteci ile işveren arasındaki hukuki ilişkinin yazılı sözleşmeye dayanmaması en büyük eksikliğidir. |
Bu kanunun en büyük eksikliği sendikal haklar, sözleşme ve kıdem tazminatı gibi bazı hususlar da düzenleme yapılmamasıdır. |
Basın Birliği Kanunu’nda, ayrıca yürürlüğe girdiği dönemde çalışanların mesleki örgütlenmelerine ilişkin bir kanun olmadığı için, sendikal haklar, sözleşme ve kıdem tazminatı gibi bazı hususlar da düzenleme konusu yapılmıştır. Daha çok mesleki örgütlenme
açısından önem taşıyan bu Kanun’un, yürürlüğe girmesinden sonra 25.06.1907’den beri faaliyette bulunan İstanbul Matbuat Cemiyeti, Türk Basın Birliği’ne katılmıştır(Gökçek Karaca, 2010). Belirtilen özelliklerin dışında, Basın Birliği Kanunu, gazeteci ile işveren arasındaki hukuki ilişkinin yazılı sözleşmeye dayanması koşulunu öngörmüştür. Bu koşula uyan ilk işletme, aynı zamanda resmi devlet ajansı olan Anadolu Ajansı olmuştur. Bu anlamda bilinen ilk sözleşme örneği, 1 Mayıs 1942 tarihini taşımaktadır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iç ve dış yapımları, hedef kitlesini ve programın niteliğini de göz önünde bulundurarak oluşturmaktan sorumlu kişidir?
Stüdyo Şefi |
Sunucu/Spiker |
Yapımcı |
Yönetmen |
Prodüksiyon Amiri |
Prodüksiyon Amiri:
İç ve dış yapımları, hedef kitlesini ve programın niteliğini de göz önünde bulundurarak oluşturmaktan sorumlu kişidir. Program müdürüyle de iş birliği hâlinde tüm prodüksiyon sürecinden sorumludur.
16.Soru
Kitlesel düzeyde, bütün bir topluma ilişkin olarak gerçekleşen iletişim şeklinde tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Bireylerarası iletişim |
Bireyin kendisi ile iletişimi |
Örgütsel iletişim |
Grup iletişimi |
Kitle iletişimi |
Kitle iletişim, kitlesel düzeyde, bütün bir topluma ilişkin olarak gerçekleşen iletişim demektir. Bu tanım iletişimin, kent meydanlarında düzenlenen mitinglerle, stadyumda gerçekleştirilen etkinliklerle ya da antik dönemdeki agora geleneğiyle yürütülen şekline vurgu yapar. Doğru cevap E’dir.
17.Soru
Basın İş Kanunu’na göre, görevlerinin niteliği gereği sürekli gece çalışan gazeteciler için günlük iş süresi kaç saattir?
Basın İş Kanunu’na göre, görevlerinin niteliği gereği sürekli gece çalışan gazeteciler için günlük iş süresi kaç saattir?
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
Basın İş Kanununda günlük iş süresi gece ve gündüz devresi için de bir ayırım yapmaksızın 8 saat olarak belirlenmiştir.
18.Soru
Haber merkezine gelen bilgiler doğrultusunda muhabirleri görevlendiriren kişi kimdir?
Haber merkezine gelen bilgiler doğrultusunda muhabirleri görevlendiriren kişi kimdir?
Yazı İşleri Müdürü |
Editör |
Kaşeli muhabir |
İstihbarat Şefi |
Sayfa Sekreteri |
İstihbarat şefi olarak adlandırılan bu görevli, muhabirlere haber konularını önerir, haber merkezine gelen istihbaratlar doğrultusunda muhabirleri görev- lendirir, gündemi düzenler. Doğru cevap D' dir.
19.Soru
Bilgi, düşünce ve davranışların aktarılması süreci aşağıdaki hangi isimle tanımlanmaktadır?
Medya |
İletişim |
Gazetecilik |
Radyo ve Televizyonculuk |
Basın |
İletişim en yalın tanımıyla bilgi, düşünce ve davranışların aktarılması sürecidir. Doğru cevap B'dir.
20.Soru
Gazetecilere ücretlerini vaktinde ödemeyen işverenler, bu ücretleri, geçecek her gün
için yüzde kaç fazlasıyla ödemeye mecburdurlar?
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Gazetecilere ücretlerini vaktinde ödemeyen işverenler, bu ücretleri, geçecek her gün için yüzde beş fazlasıyla ödemeye mecburdurlar. Bu hüküm diğer iş kanunlarında yer almayan
ve gazetecilere ayrıcalık sağlayan önemli bir düzenlemedir. Doğru cevap D şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ