Medyada Eleştirel Yaklaşımlar Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
S. Hall'e göre üç farklı okuma biçimi vardır. Bunlardan biri, okurun metnin belli kısımlarını uygun bulurken, belli görüşleri de reddedebildiği ………….. okumadır.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi doğru şekilde tamamlar?
Tartışmacı |
Muhalif |
Yeğlenen |
Pasif |
Yanlış |
S. Hall'e göre üç farklı okuma biçimi vardır. Tartışmacı okumada okur, kısmen egemen anlamları ve değerleri benimser; mesajı tartışmaya açarak ve uyumla direniş arasında gidip gelir.
Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.
2.Soru
"Çeşitli toplumsal kümelerden gelen ve çeşitli niteliklere sahip insanlardan oluşan ayrı türden bir topluluk" biçiminde tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Açık toplum |
Kapalı toplum |
Ayrıntılı iletişim |
Açıkkitle |
İzlerkitle |
İzlerkitle çeşitli toplumsal kümelerden gelen ve çeşitli niteliklere sahip insanlardan
oluşan ayrı türden bir topluluktur.
3.Soru
"Muaheze" sözcüğü ne kökenlidir?
Arapça |
Çince |
Bulgarca |
Yunanca |
Rusça |
Arapça kökenli bir sözcük olan muaheze ayıplama, kınama, azarlama-paylama anlamını taşır. başka bir deyişle, muaheze sözcüğü ele aldığı konuya, nesneye, şeye yalnızca o şeyin “olumsuz” yanını öne çıkararak, vurgulayarak yaklaşmak demektir.
4.Soru
Althusser’in bireyin özneleşerek, özgürleştiğini zannettiği ve zor kullanmadan devletin aygıtları ile varlık koşullarının oluşturulduğunu söylediği kavram hangisidir?
Sermaye |
Emek |
İdeoloji |
Devlet |
Yöneticiler |
İdeoloji insanları özneler haline getirir. İnsanlar kendilerini özerk, kendi başlarına karar verebilen bireyler olarak algılarlar. Oysa kendisini bağımsız birey zanneden özneler, aslında toplumsal süreç tarafından oluşturulmuştur ve devletin ideolojik aygıtları tarafından kendi varlık koşullarıyla hayali ilişkiler kurması sağlandığı için bağımsız bir birey olduğuna inanmaktadır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kitle iletişim araçlarının toplumlara hâkim olmasıyla ortaya çıkan bir kültür biçimidir?
Sosyal Medya |
Kitle Kültürü |
Popüler Kültür |
Bilinçli Tüketim |
Toplum Bilinci |
Kitle kültürü özellikle kitle iletişim araçlarının toplumlara hâkim olmasıyla ortaya çıkan bir kültür biçimidir.
6.Soru
"Eski ile bir karşıtlığı ve geleneksel olandan kopuşu ifade eder ancak bu karşıtlık ve kopuş bireysel, toplumsal ve politik yaşam alanlarının tamamındaki köklü değişim ve dönüşümü kapsar" tanımlaması hangi kavram için uygundur?
Modernlik |
Modernizm |
Modern |
Modernizasyon |
Modernite |
Modernite de eski ile bir karşıtlığı ve geleneksel olandan kopuşu ifade eder ancak bu karşıtlık ve kopuş bireysel, toplumsal ve politik yaşam alanlarının tamamındaki köklü değişim ve dönüşümü kapsar. Doğru cevap E'dir.
7.Soru
Bireysel bağlamda eleştiri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Yermek, kusur bulmak, kötülemek amacını taşır. |
Kişinin kendisine sunulanları olduğu gibi kabul etmesidir. |
Sadece kişinin kendi dışında olanları eleştirmesidir. |
Kişinin kendisine sunulan şeyi kendi aklının süzgecinden geçirmeden kabul etmeme hakkı, özgürlüğüdür. |
Yeni - yenilik arasında kurduğumuz bağ veya yakınlıktır. |
Bireysel bağlamda eleştiri, her şeyden önce (ya da eleştiri sözcüğüne yüklenen yermek, kusur bulmak, kötülemek vb. tüm yan anlamlardan önce) bir hak ve özgürlüktür. Kişinin kendisine sunulan şey ne olursa olsun ve hangi kaynak ya da otoriteden gelirse gelsin, o şeyi kendi aklının süzgecinden geçirmeden kabul etmeme hakkı, özgürlüğüdür. Bu özgürlük sadece kişinin kendi dışında olanları değil, kendini de eleştirmesi, eleştirebilmesiyle - ki buna “özeleştiri” diyoruz - bir sorumluluğa; kendisini sürekli sorgulayan, dolayısıyla geliştiren-yetkinleştiren bir bilince giden yolu da açacaktır.
8.Soru
Frankfurt Okulu ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
1923-1933 yılları arası Enstitü’nün ilk dönemini oluşturmaktadır. |
Hitler’in iktidara gelmesiyle birlikte Enstitü üyeleri görevden alınmışlardır. |
Enstitü’nün üyelerinden Horkheimer ve Adorno Amerika’da da çalışmalar yürütmüşlerdir. |
Walter Benjamin okulun üçüncü dönemine damgasını vuran isimdir. |
İlk dönem üyelerinin hayatını kaybetmesinin ardından 1970’lerle birlikte Okul Habermas tarafından temsil edilmeye başlanmıştır. |
Frankfurt Okulu 1923 yılında kurulmuştur. Okulun tarihçesi dört döneme ayrılarak incelenmektedir. İlk dönem 1923-1933 yılları arasındaki Almanya dönemidir. 1933’te Enstitü üyeleri Hitler’in iktidara gelmesiyle birlikte görevden alınmıştır. Horkheimer ve Adorno, Columbia Üniversitesi’ne geçerek 1950’ye kadar orada çalışırlar. Benjamin ise Paris’ten İspanya’ya geçmeye çalışırken polis tarafından yakalanacağını anlayınca 1940 yılında intihar etmiştir. İkinci dönem Amerika’ya sürgün edilmeleriyle başlayan ve 1950’ye kadar süren bu dönemdir. 1950-1970 arasındaki üçüncü dönem, yeni Almanya dönemidir. Enstitünün Frankfurt Okulu kimliğini kazandığı ve eleştirel teoriyi oluşturarak Batı Marksizmi’ne katkıda bulunduğu dönemdir. 1970’ten sonra ise ilk dönem üyelerinin hayatını kaybettiği ve Habermas’ın yeni yaklaşımlarla sürdürdüğü dördüncü dönemdir.
9.Soru
“Kapitalist üretimin gelişmesiyle birlikte, “aşağı tabaka”, sömürü formlarının, geleneksel kullanım haklarının kamulaştırılmasını ya da iş ve boş vaktin değer kalıplarının vahşice bozulmasını daha fazla hissetmeye başladı”.
İfadeleriyle sınıfsal etkileri incelemiş ve kültür-sınıf etkileşimi üzerinde durmuş olan tarihçi hangisidir?
McRobbie |
Leavis |
Williams |
Hoggart |
Thompson |
Thompson 20. yüzyılın en önemli tarihçilerinden birisidir. Kuşkusuz sadece toplumun alt kesimlerinin tarihini yazdığı için değil, bu tarihi onlardan yana tavır alarak yazmak cesaretini gösterdiği için de önemlidir. Thompson, İngiliz İşçi Sınıfı’nın Oluşumu’nda sınıfsal etkileri incelemiş ve kültürsınıf etkileşimi üzerinde durmuştur.Thompson, “Kapitalist üretimin gelişmesiyle birlikte, “aşağı tabaka”, sömürü formlarının, geleneksel kullanım haklarının kamulaştırılmasını ya da iş ve boş vaktin değer kalıplarının vahşice bozulmasını daha fazla hissetmeye başladı”. ifadeleriyle yaşanan değişimin toplumun alt kesimlerine nasıl yansıdığını gözler önüne sermiştir.
10.Soru
Kapitalizmin ilk olarak yerleşikleştiği coğrafya hangisidir?
Amerika |
Asya |
Avrupa |
Orta Doğu |
Afrika |
Doğru cevap C' dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi aydın kimliğini belirleyen en önemli niteliklerdendir?
Bağımsız duruş ve eleştirel düşünceyle sorgulama |
Belli bir konuda uzmanlaşma ve bilgi sahibi olma |
Toplumdaki egemen düşüncelerin savunucusu olma |
Kendi çıkarlarına öncelik verme |
Egemen ideoloji doğrultusuda düşünce üretmek |
Aydın kimliğini belirleyen en önemli şey, aydının özerk (bağımsız) duruşu ve ele aldığı konuyu eleştirel düşünceden kaynaklanan bir bakışla sorgulaması ve değerlendirmesidir. Doğru cevap A’dır.
12.Soru
Uygun seçenekle cümleyi tamamlayınız
"… kitle kültürü anlaşılmaz."
Kapitalizmi tartışmadan |
Televizyon izlemeden |
Tarihçesini bilmeden |
Gazete okumadan |
Halka inmeden |
Kapitalizmi tartışmadan kitle kültürü anlaşılmaz. Kapitalist sistem içerisinde kitle kültürü ürünlerinin çoğu zaman iktidar tarafından organize edildiği ve bu organizasyonda ideolojik yönlendirmenin yanında, ekonomik yönlendirmenin de son derece etkin olduğu görülmektedir. Kitle kültürünün ideolojik ve ekonomik boyutu karşılıklı olarak birbirini besleyen ve yeniden üreten bir bütünsellik sergilemektedir. Kültür etkinliklerinde iktidarın kontrol olanağı kitle iletişim araçları ve özellikle de televizyon ile birlikte son derece yükselmiş ve yeni iletişim teknolojileriyle birlikte bu tahakküm etkisini arttırarak sürdürmüştür. Doğru cevap A seçeneğidir.
13.Soru
İlk olarak yaygınlaşan kitle iletişim aracı aşağıdakilerden hangisidir?
Radyo |
Televizyon |
Gazete |
Dergi |
Reklam |
Gazetenin ardından yayın hayatına başlayan radyo ve özellikle de televizyonun, evlerin tam ortasına kurularak ve etkinliğini gitgide arttırması, “televizyon seyretmeyi” modern toplumların en popüler kütür etkinliği haline gelmiştir.
14.Soru
Kitle kültürü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Estetik bir forma sahiptir. |
Demokratiktir. |
Manipüle edicidir ve gerektiğinde şiddetide kullanır. |
İzleyicide aktif tutumu önerir. |
Yaratıcıdır. |
Kitle Kültürü manipüle edicidir ve gerektiğinde şiddetide kullanır. Doğru cevap C' dir.
15.Soru
“Sorgulanmayan, üzerinde düşünülmeyen hayat yaşanmaya değmez” diyen ve öncülüğünü yaptığı bu anlayış binlerce yıl öncesinden günümüze kadar uzanan eleştiri anlayışı olmasını sağlayan ve modernizmin felsefi olduğu kadar toplumsal temelleri de aynı eleştirel bakış üzerine inşa edilmesini sağlayan filozof aşağıdaki hangi şıkta belirtilmiştir ?
Descartes |
Kant |
Sokrates |
Goethe |
Aristoteles |
“Sorgulanmayan, üzerinde düşünülmeyen hayat yaşanmaya değmez” diyen, Sokrates öncülüğünü yaptığı bu anlayış binlerce yıl öncesinden günümüze kadar uzanan eleştiri anlayışıdır ve modernizmin felsefi olduğu kadar toplumsal temelleri de aynı eleştirel bakış üzerine inşa edilmiştir. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.
16.Soru
Felsefe sözcüğünün kökeni olan "philosophy" sözcüğünü oluşuran "philo" ve "sophy" sözcükleri ne anlama gelmektedir?
Sezgi ve bilgi |
Soru ve cevap |
Bilim ve aitlik |
Saygı ve bilmek |
Sevgi ve bilgelik |
Sevgi ve bilgelik "philosophy" sözcüğünü oluşturan kelimelerdir. Doğru cevap, E'dir.
17.Soru
Adorno ve Horkheimer kültürel ürünlerin, kapitalist sistemlerde ucuz, derinliği olmayan, ideoloji içeren bir yapıda üretilmesini ifade etmek için hangi kavramı geliştirmişlerdir?
Popüler kültür |
Ticari kültür |
Kapitalist kültür |
Kültür endüstrisi |
Post modern sanat |
Adorno ve Horkheimer 1940’lı yıllarda Amerika’da yaptıkları çalışmalarda kültür endüstrisi kavramını geliştirmişler, bu kavramla kapitalizmin kitle kültürüne nasıl egemen olduğunu ortaya koymaya çalışmışlardır. Kitle kültürü kavramı kültürel ürünlerin, kapitalist sistemlerde ucuz, derinliği olmayan, ideoloji içeren bir yapıda endüstri şeklinde üretilmesini nitelemektedir.
18.Soru
“Aydınlanmanın Diyalektiği” adlı ortak eserlerinde kitle toplumunu eleştiren, Aydınlanma sürecinin çıkmaza girdiğini savunan Frankfurt Okulu üyesi iki araştırmacı, bürokratik, teknolojik ve ideolojik güçlerin insan özgürlüğünü kısıtladığını, pasif, tek tip tüketicilerden oluşan bir kitle toplumu oluşturulduğunu ve bu yapının toplumsal elitlerin gücünü sağlamlaştırdığını ileri sürer. Eğlence ve kültürel ürünler üreten büyük medya şirketleri, kapitalizmle birleşmiştir. Amaçları eleştirel düşünceyi ve özgürlüğü değil kârı artırmaktır. Bu araştırmacılar hangileridir?
Marcuse ve Habermas |
Adorno ve Benjamin |
Horkheimer ve Adorno |
Horkheimer ve Benjamin |
Marcuse ve Adorno |
Horkheimer ve Adorno
19.Soru
Kültürel Marksizmin yolunu açan “Ekonomik ve Felsefi El Yazmaları” kitabı kime aittir?
Marks |
Lukács |
Gramsci |
Benjamin |
Adorno |
Lukács’nın, “Ekonomik ve Felsefi El Yazmaları” adlı eseri üzerinden Marx’ı yeniden yorumlayan çalışmaları, kültürel bir Marksizm’in yolunu açmıştır. Lukács, belirlenimci Marksist yaklaşımları reddetmiş, proletaryanın bilinci söz konusu olduğunda tarihin otomatik olarak işlemeyeceğini söylemiştir. Doğru cevap B'dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "insanın değerleri"den birisi değildir?
Değişim |
Bilim |
Felsefe |
Sanat |
Teknik |
“Değer” denilince pek çoğumuzun aklına ekonomi ilgili şeyler gelir: İnsan emeğinin ürünü olan nesneler ve parayla ilgili olarak değişim değerinden, kullanım değerinden söz edildiğini hepimiz duyarız, biliriz: Hisse senetleri değer kaybetmiş ya da Türk lirası değer kazanmıştır vb. “İnsanın değeri” dediğimizde, tüm canlı türleri arasında insanın, varlık yapısı gereği, insan olduğu için taşıdığı özel yerine bağlı olan değerden söz ederiz. İnsanın değerinden farklı olarak “insanın değerleri” dediğimizde ise anlaşılması gereken şey, insana özgü olan başarılardır yani bilimdir, sanattır, felsefedir, bilgidir, tekniktir ya da kısaca kültürdür. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ