Medyada Eleştirel Yaklaşımlar Ara 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Adorno ve Horkheimer’in aydınlanma sürecinin çıkmaza girdiğini savunan, bürokratik, teknolojik ve ideolojik güçlerin insan özgürlüğünü kısıtladığını, pasif, tek tip tüketicilerden oluşan bir kitle toplumu oluşturulduğunu ve bu yapının toplumsal elitlerin güçlerini sağlamlaştırdığını ileri süren ortak eserleri seçeneklerden hangisidir?
Kapital |
Küçük Burjuvazi |
Aydınlanmanın Diyalektiği |
Üretim İlişkileri |
Dünya Devrimi |
Adorno ve Horkheimer’in aydınlanma sürecinin çıkmaza girdiğini savunan, bürokratik, teknolojik ve ideolojik güçlerin insan özgürlüğünü kısıtladığını, pasif, tek tip tüketicilerden oluşan bir kitle toplumu oluşturulduğunu ve bu yapının toplumsal elitlerin güçlerini sağlamlaştırdığını ileri süren ortak eserleri Aydınlanmanın Diyalektiği adlı eserleridir.
2.Soru
Dreyfus Olayı adlı eser kime aittir?
Franz Kafka |
Charles Baudelaire |
Lev Tolstoy |
Oscar Wilde |
Emile Zola |
Dreyfus Olayı adlı eserEmile Zola'ya aittir.
3.Soru
Toplumun tamamının ya da büyük bir kısmının alıcı konumunda olduğu iletişim türü aşağıdakilerden hangisidir?
Yoğun iletişim |
Kitle iletişimi |
Hatalı iletişim |
Alıcı iletişim |
Açık iletişim |
Toplumun tamamının ya da büyük bir kısmının
alıcı konumunda olduğu yani kitlelere yönelik
iletişime kitle iletişimi denir.
4.Soru
Antonio Gramsci ile özdeşleşmiş olan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Hegemonya |
Meta fetişizmi |
Yabancılaşma |
Üst yapı |
Proleterya |
Antonio Gramsci ile özdeşleşmiş olan hegemonya; iktidarın kendi işlerliği adına, hakimiyeti altındaki insanların rızalarını kazanmada başvurduğu stratejiler alanı, “rızanın üretimi” olarak anlaşılır ve bağımlı bilinç biçimlerinin şiddet ya da zora başvurulmadan inşa edildiği süreçleri işaret eder.
5.Soru
I-Devletin baskı aygıtlarından farklı olarak işlevini güçten ziyade ideolojiyi kullanarak yerine getirir. II-Baskı aygıtlarıyla arasında sürekli bir işbirliği ve birbirini tamamlayan bir işleyiş vardır. III-İktidar gerektiğinde ideolojik aygıtlara da doğrudan müdahale edebilir. IV-Althusser’e göre ideolojik aygıtları kullanmadan devletin iktidarını sürekli elinde tutması mümkün değildir. V-Polis, asker, cezaevi bu aygıtlara örnektir. Devletin ideolojik aygıtlarıyla ilgili yukarıda verilenlerden hangi/hangileri doğrudur?
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, II ve IV |
I, III ve V |
II, III ve V |
Althusser’in geliştirdiği sınıflandırmaya göre devletin ideolojik aygıtları baskı aygıtlarından farklı olarak işlevini güçten ziyade ideolojiyi kullanarak yerine getirir ancak baskı aygıtlarıyla da arasında sürekli bir işbirliği ve birbirini tamamlayan bir işleyiş vardır. Althusser’e göre bu ideolojik aygıtları kullanmadan devletin iktidarını sürekli elinde tutması mümkün değildir. İktidarın ideolojik aygıtlara doğrudan müdahalesi söz konusu değildir. Çünkü devletin ideolojik aygıtlarında farklı sınıfların direnişi, birtakım çelişkilerin kullanılması yoluyla proletaryanın etkisi söz konusudur. Sivil yapıda olmalarına rağmen devlet kurumu gibi işleyen bu ideolojik aygıtların başlıcaları; kilise, okullar, hukuk sistemi, siyasi sistem, sendikalar, kitle iletişim araçları, edebiyat, güzel sanatlar, spor gibi kültürel kurumlardır.
6.Soru
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi genel olarak bir eskiden kopuşu, köklü (radikal) bir değişimle birlikte eskiden yeniye geçişi ve güncelliği dile getirmektedir?
Yeni |
Modern |
Değişim |
Sistematik |
Teknoloji |
Modern sözcüğü, genel olarak bir eskiden kopuşu, köklü (radikal) bir değişimle birlikte eskiden yeniye geçişi ve güncelliği dile getirir. Doğru cevap, B'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gündelik dilde ya da günlük konuşmalarımızda eleştiri sözcüğüne yüklenen anlamlardan biri değildir?
Değerlendirme |
Kötüleme |
Yerme |
Küçümseme |
Kusur bulma |
Gündelik dilde ya da günlük konuşmalarımızda pek çok kez tanık olduğumuz, duyduğumuz cümlelerdir bunlar. Hatta deyim olarak kullanılan kalıplar da vardır, denilir ki: “Bir işi; bilen yapar, az bilen akıl verir, bilmeyen eleştirir.” İlk bakışta doğruymuş gibi gözüken bu deyimde olsun, yukarıdaki cümlelerde olsun “eleştiri” sözcük anlamıyla kullanılır ve kötülemek, yermek, küçümsemek, en hafif haliyle “kusur bulmak” gibi anlamlar taşır.
8.Soru
Eleştirmen kimdir?
Kınayan ve tenkit eden kişidir. |
Bir nesne veya kişideki olumsuz yönleri ortaya çıkartan kişidir. |
İrade ve otoritesi ile karşısındakini yorumlayan kişidir. |
Kişi,olgu ya da bir şeyin niteliklerini bulup çıkarabilen ve bir ölçüt ile belirlediği bulgularını ifade edebilen kişidir. |
Bir iş veya kişide uygun olmayan noktaları sertçe söyleyebilen kişidir. |
Bir kişi ya da şeyin (olgu, durum, nesne de olabilir) niteliklerini bulup çıkarabilen, bir ölçütü tanıyıp kullanabilen ve bulgularını ifade edebilen özneye eleştiren veya eleştirmen denmektedir.
9.Soru
I. Dallas Symthe
II. Peter Golding
III. Raymond Williams
IV. Stuart Hall
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri İngiliz Kültürel Çalışmalar Okulu’nun öncül teorisyenleri arasında gösterilebilir?
I ve II |
I ve IV |
II ve III |
III ve IV |
Yalnız IV |
1964 yılında Birmingham Üniversitesi’nde kurulan Çağdaş Kültürel Araştırmalar Merkezi bünyesinde çeşitli roller üstlenen bir gurup sosyal bilimcinin oluşturduğu ekol sosyoloji, siyaset bilimi ve iletişim alanına önemli katkılar getirmiş ve buradan tüm dünyaya yayılım sağlamıştır. Öncül teorisyenleri E.P. Edward P. Thompson, Richard Hoggart, Raymond Williams ve Stuart Hall’dur.
Dolayısıyla doğru cevap D şıkkıdır.
10.Soru
Kültür endüstrisine ilişkin aşağıda verilmiş tanımlamalardan hangisi doğrudur?
Kültür endüstrisinin amacı kârı önemsemez. |
Kültür endüstrisi, kültürel ürünlerin, kapitalist sistemlerde pahalı, derinlikli, ideolojiden yoksun bir yapıda endüstri şeklinde üretilmesini niteler. |
Kültür endüstrisi, eleştirel, halinden memnun olmayan tüketicilerden oluşan bir kitle meydana getirir. |
Kültür endüstrisi, kültürel ürünlerin, kapitalist sistemlerde ucuz, derinliği olmayan, ideoloji içeren bir yapıda endüstri şeklinde üretilmesini niteler. |
Kültür endüstrisi, kapitalizmin çöküşünü hazırlayan unsurdur. |
Kültürel ürünlerin, kapitalist sistemlerde ucuz, derinliği olmayan, ideoloji içeren bir yapıda endüstri şeklinde üretilmesini niteler. Kültür endüstrisinin amacı kârı azamileştirmektir. Bunu yaparken eleştirel olmayan, halinden memnun tüketicilerden oluşan bir kitle meydana getirir. Böylece kapitalizmin sürekliliği de sağlanmış olur.
11.Soru
Birmingham Üniversitesine bağlı olan 'Çağdaş Kültürel Çalışmalar Merkezi' kim tarafından kurmuştur?
E. P. Thompson |
Raymond Williams |
Ralph Miliband |
Richard Hoggart |
Raphael Samuel |
1918 doğumlu olan Richard Hoggart, eğitimini Leeds Üniversitesinde tamamlamıştır. İkinci dünya savaşında topçu yüzbaşısı olarak görev yapan Hoggart ardından Hull üniversitesinde yetişkinlere yönelik programlarda eğitmen olarak çalışmıştır. Leicester Üniversitesine geçen Hoggart; 1959 yılında İngiliz Edebiyatı profesörü olarak Birmingham Üniversitesi’nde çalışmaya başlamış ve 1964 yılında da, bu üniversiteye bağlı olan Çağdaş Kültürel Çalışmalar Merkezi’ni kurmuştur.
12.Soru
Eleştirel düşünme, düşünebilme ortamının yaratılması, korunması ve bireyin en doğal hakkı olan eleştiri hakkını sonuna kadar, özgürce kullanabilmesi anlamında modern-modernlik-modernite-modernizm kavramlarıyla doğrudan bağlantılı olarak görülen eleştiri biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Bireysel Bağlamda Eleştiri |
Toplumsal Bağlamda Eleştiri |
Eylem Olarak Eleştiri |
Köklü Bir Değişim |
Aydınlanma |
Toplumsal bağlamda ya da boyutta eleştiri; Eleştirel düşünme, düşünebilme ortamının yaratılması, korunması ve bireyin en doğal hakkı olan eleştiri hakkını sonuna kadar, özgürce kullanabilmesi anlamında modern-modernlik-modernite-modernizm kavramlarıyla doğrudan bağlantılı olarak görülebilir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kitle Kültürünün özelliklerinden biridir?
Kültür, mümkün olan en geniş izleyici kitlesine ulaştırılan bir değerdir. |
İzleyicide aktif tutumu önerir, çaba gösterme bir alışkanlık olur. |
Demokratiktir, içeriğinde demoktarik öğeler beslemektedir. |
Tüketicilerin katılımı satın alıp-almama ile sınırlıdır. |
Kalıcı bir sistemdir, sistem değişime açık değildir. |
Kitle Kültürünün özellikleri ana hatlarıyla şöyledir:
14.Soru
Franz Kafka’nın (1883-1924) “Dönüşüm” adlı eserinde olduğu gibi insanın bir böceğe dönüşmesini anlatırken yaşantı olarak sunduğu anlatıma ilişkin aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Sanatçı, nesnesiyle bağ kurarken, onun bu etkinliğinin odağında insana ilişkin yaşantı olanakları yer almaz. Nesneyi ne ise o olarak algılayıp kavramasını engelleyecek şeyleri ise (inanç, kanı, kişisel tutum, kimi özel istekleri vb.) parantez içine alması ya da dışarıda bırakması gerekir. |
Sanatçı zaman ve mekânda gerçekleşmesi olanaksız olanı araç olarak kullanamaz. Sanatçı nesnesiyle bağ kurarken, onun bu etkinliğinin odağında insana ilişkin yaşantı olanakları yer almaz. |
Sanatçının mevcut nesnesine yaklaşımı ve onu kendi zihinsel nesnesine dönüştürmesi öznel dünyasından (yani dünyagörüşü, yaşamı ve insanı algılayışı, anlamlandırışı vb.) aynı düşünülemez. Sanatçı için mevcut nesne “ne ise o” dur. |
Sanat, mevcut nesnenin sınırlandırılmış belirli bir alanını kendisine nesne yapar. |
Sanatçı kendisine konu olarak neyi seçerse seçsin (canlı ya da cansız doğa), odağa insanı, insanın anlam dünyasını alır, insan ile arada bir bağ kurar ve bir yaşantıya ya da yaşantı olanağına işaret eder, gösterir, duyumsatır. |
Sanatçı ise mevcut nesnenin şu ya da bu bölümünün sınırları içinde kalmak zorunda değildir. Sanatçı kendisine konu olarak neyi seçerse seçsin (canlı ya da cansız doğa), odağa insanı, insanın anlam dünyasını alır, insan ile arada bir bağ kurar ve bir yaşantıya ya da yaşantı olanağına işaret eder, gösterir, duyumsatır. Örneğin bir martıyı anlatırken ya da resmederken, insanın özgürlüğüne ilişkin yaşantı olanağını gösterir. Franz Kafka’nın (1883-1924) “Dönüşüm” adlı eserinde olduğu gibi insanın bir böceğe dönüşmesini anlatırken yaşantı olarak sunduğu şey, insanın kendisine ve çevresine yabancılaşması sorunudur.
E şıkkı dışında yer alan ifadeler sanat için doğru ifadeler değildir.
15.Soru
“Sorgulanmayan, üzerinde düşünülmeyen hayat yaşanmaya değmez” sözü hangi filozofa aittir?
Descartes |
Socrates |
Aristo |
Kant |
Comte |
Batının yazdığı tüm bir kültür ve uygarlık tarihi eleştirel aklın yazdığı tarih olarak okunabilir. Eski Yunan filozofu Sokrates’in “Sorgulanmayan, üzerinde düşünülmeyen hayat yaşanmaya değmez” diyerek öncülüğünü yaptığı bu anlayış binlerce yıl öncesinden günümüze kadar uzanan eleştiri anlayışıdır ve modernizmin felsefi olduğu kadar toplumsal temelleri de aynı eleştirel bakış üzerine inşa edilmiştir. Doğru yanıt B seçeneğidir.
16.Soru
Walter Benjamin’ e göre Flaneur ne anlama gelmektedir?
Belirli amaçları olan müşterilerdir. |
Herhangi bir yere bakmadan ve görmeden yürüyen kişilerdir. |
Boşuna yaşayan bireylerdir. |
Amaçları alışveriş yapmak olan tüketicilerdir. |
Kentsel mekânlarda, amaçsızca dolaşan, insanlara, mağazalara bakan bir izleyicidir. |
Walter Benjamin’ e göre Flaneur: Kentsel mekânlarda, amaçsızca dolaşan, insanlara, mağazalara bakan bir izleyicidir.
17.Soru
Nesnel dünyaya ve bu dünyada yer alan olgulara ilişkin yansız gözlem ve sistemli deneye dayalı nedensel ilişkileri araştıran zihinsel etkinliklerin ortak adına ne denir?
Felsefe |
Kültür |
Sanat |
Bilim |
Kavram |
Nesnel dünyaya ve bu dünyada yer alan olgulara ilişkin yansız gözlem ve sistemli deneye dayalı nedensel ilişkileri araştıran zihinsel etkinliklerin ortak adına “bilim” diyebiliriz. Doğru cevap D'dir.
18.Soru
Eylem olarak eleştiri'nin tanımı aşağıdaki hangi şıkta belirtilmiştir ?
Gerçeği ortaya koymak amacıyla yapılan yargılayıcı inceleme ya da tartışma |
Eleştirilen şey her ne ise (olgu, olay, durum, yapıt, insan, toplum, bilim, sanat vb.) o şeyi değerlendirme uğraşı, çabasıdır |
Onun yerini tutabilecek bir başka ölçütün bilinçli olarak kullanılması durumu |
Herhangi bir varolanın, bir şeyin değeri |
O şeyin kendisiyle aynı türden şeyler arasındaki özel yeri |
Eylem olarak eleştiri, eleştirilen şey her ne ise (olgu, olay, durum, yapıt, insan, toplum, bilim, sanat vb.) o şeyi değerlendirme uğraşı, çabasıdır. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.
19.Soru
Aydın olmanın gereklerini ve eleştirel düşünce arasında bağı daha somut olarak betimleyen, Aydın kimdir sorusunun Batıdaki, Avrupa’daki en yetkin karşılıklarından biri olarak modern edebiyatın, roman sanatının tanınmış ismi aşağıdakilerden hangisidir?
Emile Zola |
Elias Canetti |
Stefan Zweig |
Jean Paul Sartre |
Franz Kafka |
Aydın kimdir sorusunun Batıdaki, Avrupa’daki en yetkin karşılıklarından biri olarak modern edebiyatın, roman sanatının tanınmış ismi Emile Zola ve onun Dreyfus Olayı adlı yapıtı gösterilir. Söz konusu bu yapıt Emile Zola örneğinde, aydın olmanın gereklerini ve eleştirel düşünce arasında bağı daha somut olarak betimleyebiliriz.
20.Soru
Kültürel Çalışmalarda edebiyat üzerine yapılan metin analizleri hangi alandaki analizlere temel oluşturmuştur?
Din |
Ekonomi |
Politika |
Sanat |
Medya |
Kültürel çalışmaların en önemli özelliklerinden biri teorisyenlerinin (Raymond Williams gibi) edebiyatla sosyal bilimler arasında başarılı bir köprü kurmasında yatmaktadır. Edebiyat üzerine yapılan metin analizleri, özellikle medya analizlerine kaynaklık etmiştir. Doğru cevap E’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ