Metafizik Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi benzerlik adcılığının zayıf yönlerinden biridir?
Benzerlik bağıntısının 2-li bağıntı olması
|
Benzerlik kümelerinin tanımlanamamış olması
|
Benzerlik dairelerinin aynı zamanda benzerlik kümesi olması
|
Benzerlik bağıntısının geçişli bir bağıntı olmaması
|
Benzerlik kümelerinin sonsuz kümeler olması
|
2.Soru
'Evreni deneysel yöntemle değil salt akılla inceler' cümlesi aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?
Rasyonel psikoloji. |
Rasyonel kozmoloji. |
Fiziksel nesne. |
Rasyonel teoloji. |
Kategori. |
Rasyonel kozmolojiyle ilintilidir. Cevap B'dir.
3.Soru
Gerçekçi kuramlarda, aşağıdaki önermelerin hangisinin öznesi veya öznelerinden en az biri bir tümeli gösterir?
Elimdeki gül kırmızıdır.
|
Boncuk bir Van Kedisi’dir.
|
Mavi bir renktir.
|
Ahmet cesurdur.
|
Ahmet, Belgin’den uzundur.
|
4.Soru
Önümde bir kırmızı elma olduğunu düşünelim. Bu durumda “Önümdeki elma kırmızıdır” önermesi doğrudur. Bunun doğruluğu “Önümdeki elma kırmızı-olma özelliğini taşır” önermesinin doğruluğuyla açıklanır. Bu ikinci önermenin doğruluğu da “Önümdeki elma kırmızı-olma-özelliğini-taşıma özelliğini taşır” önermesinin doğruluğu ile açıklanır.
Yukarıdaki örnek aşağıdakilerden hangisine aittir ?
Russell Paradoksu |
Sonsuz Gerileme |
Bağlantılar ve ilişkiler |
Taşıma ilişkisi |
Ontolojik tutumluluk |
Sonsuz gerilemeyi şöyle örneklendirelim. Önümde bir kırmızı elma olduğunu düşünelim. Bu durumda “Önümdeki elma kırmızıdır” önermesi doğrudur. Bunun doğruluğu “Önümdeki elma kırmızı-olma özelliğini taşır” önermesinin doğruluğuyla açıklanır. Bu ikinci önermenin doğruluğu da “Önümdeki elma kırmızı-olma-özelliğini-taşıma özelliğini taşır” önermesinin doğruluğu ile açıklanır ve bu açıklamalar sonsuza değin sürer. Doğru cevap B şıkkıdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Doğal Trop Kümesi adcılığının temel kategorilerinden değildir?
Somut Nesne |
Trop |
Küme |
Doğal Nesne Kümesi |
Trop-Benzerliği Kümeleri |
Doğal Trop Kümesi adcılığının temel kategorileri, somut nesne, trop, küme, doğal nesne kümesi ve doğal trop kümesi kategorileridir.
Trop-Benzerliği Kümesi adcılığının temel kategorileri, somut nesne, trop, küme ve doğal nesne kümesi kategorileri, temel ontolojik ilişkileri ise dereceli trop-benzerliği ilişkileri’dir. Trop-benzerliği kümeleri bu kuramın türetilmiş kategorisidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yüklem adcılığının, sıkı adcılıktan ayrılan bir özelliğidir?
Yüklem adcılığında tek temel ontolojik kategorinin nesne kategorisi olması. |
Yüklem adcılığının incelediği önermelerde yalnızca yüklem bulunması. |
Yüklem adcılığı kuramının tümellerin varlığını reddetmesi. |
Yüklem adcılığı kuramında temel ontolojik ilişki işlevini gören bir unsur bulunması. |
Yüklem adcılığı kuramında indirgenemez özne-yüklem önermesi tipinde önermeler bulunması. |
Yüklem adcılığınd, sıkı adcılıktan farklı olarak, bir temel ontolojik ilişkinin işlevini gören, dilin yüklemleri ile somut nesneler arasında uygulama ilişkisi vardır. Doğru yanıt D seçeneğidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yüklem adcılığının karşılaştığı güçlüklerden biridir?
Algısal yüklemlerin anlamını belirlemek
|
Somut nesnelerin nasıl oluştuğunu açıklamak
|
Bir tümcenin öznesi ile yüklemini ayırt etmek
|
Metafizikçe temel önermelerin varlığını kanıtlamak
|
“Yüklem tipi” teriminin çözümlemesini vermek
|
8.Soru
I. Kavramcı tümel kuramlarında zihin içi ve zihin dışı tümellerin varlığı kabul edilir.
II. Kavramcı tümel kuramlarında kavramların kaplamlarının bilgisi akılla birlikte gözlem ve deneye de bağlıdır.
III. Kavramcı tümel kuramlardaki kavramlar, gerçekçi kuramlarda zihinden bağımsız tümellerin metafizik işlevlerini yerine getirir.
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Kavramcı tümel kuramlarına göre tümeller yalnızca zihinde vardır. II. ve III. önermelerde ifade edilenler ise doğrudur. Doğru yanıt E seçeneğidir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Varlık kategorisi denilen en üst türlerin ve bunlar arasındaki ilişkinin incelenmesini tanımlar?
Doğa. |
Fizik. |
Metafizik. |
Ontoloji. |
İlk felsefe. |
Ontoloji bu tanımın karşılığıdır. Cevap D'dir.
10.Soru
Sıkı trop adcılığının temel ontolojik ilişkisi aşağıdakilerden hangisidir?
Örnekleme ilişkisi
|
Benzerlik ilişkisi
|
Uygulama ilişkisi
|
Dolaysız taşıma ilişkisi
|
Neden-sonuç ilişkisi
|
11.Soru
Temel kategorileri, Nesne ve Trop, temel ontolojik ilişkisi ise somut nesne ile trop arasındaki Dolaysız Taşıma İlişkisi olan adcılık aşağıdakilerden hangisidir?
Trop-Benzerliği Kümesi Adcılığı |
Doğal Trop Kümesi Adcılığı |
Trop Kümesi Adcılığı |
Sıkı Trop Adcılığı |
Nitelik Tropu Adcılığı |
Sıkı trop adcılığının temel kategorileri, Nesne ve Trop, temel ontolojik ilişkisi ise somut nesne ile trop arasındaki Dolaysız Taşıma İlişkisi’dir. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özneleri nesne türü adı olan önermelerdendir?
Önümdeki elmanın rengi Mırmızı'dır. |
Ahmet'in çalışkanlığı bir erdemdir. |
At omurgalıdır. |
Mırmızı parlaktır. |
Ahmet kumraldır. |
Özneleri nesne türü adı olan önermeler: Bu sınıfa giren tek önerme (7)
önermesidir. Nitekim (7) önermesinin öznesi bir nesne türü adı olan “At”
olup, görünüşte At nesne türünü gösterir.
13.Soru
Aşağıdaki önermelerden hangisi doğrudur?
Ahmet, Ahmet’i örnekler.
|
Ahmet, Behçet’i örnekler.
|
İnsan, Ağırlık’ı örnekler.
|
2 m, Uzunluk’u örnekler.
|
Uzunluk, 2m’yi örnekler.
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi eleyici adcı kuramlar ara- sında yer alır?
Kavramcılık
|
Doğal küme adcılığı
|
Platonculuk
|
Sıkı adcılık
|
Benzerlik adcılığı
|
15.Soru
Aşağıdaki önermelerden hangisi yanlıştır?
O¨nümdeki armut kendine özgü sarı-renk-tonu’na sahiptir.
|
O¨nümdeki (sarı) armut Sarı-olma tümel özelliğine sahiptir.
|
O¨nümdeki armut kendine özgü sarı-renk-tonu’nu dolaysız olarak taşıdığı için, Armut nesne türü bu tikel özelliğe sahiptir.
|
O¨nümdeki sarı armut Sarı-olma tümel özelliğinin bir örnekleyeni olan o renk tonunu dolaysız olarak taşıdığı için, Armut nesne türü Sarı-olma özelliğine sahiptir.
|
O¨nümdeki armut kendine özgü sarı-renk-tonu’nu dolaysız olarak taşıdığı için, Armut nesne türü bu tikel özelliğe sahip değildir.
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kavramcı tümel kuramlar içim bir güçlük oluşturur?
Aynı kavramların farklı zihinlerde varolması |
Zihinden bağımsız tümellerin metafizik işlevi olması |
Zihin dışı tümellerin kabul edilmemesi |
Kavramların somut nesnelere uygulanır olması |
Kaplamların salt akıla dayalı olmaması |
Kavramcı tümel kuramlarını gerçekçi kuramlardan ayıran şey, tümellerin zihin dışında değil, yalnız zihin içinde bulunmalarıdır. Dolayısıyla kavramcı kuramların nesnel bir metafizik olması için, aynı kavramların farklı zihinlerin içinde varolabilmeleri gereklidir. Aynı kavramın farklı zihinlerde varolmasını açıklamak kavramcı tümel kuramları için güçlük doğurur.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi doğal küme adcılığının olumsuz yönlerinden biridir?
Her kavramın bir kaplamı olduğunu varsayması
|
Kaplamları küme olarak kabul etmesi
|
“C¸alışkanlık erdemdir” türünden önermelere hiçbir açıklama yapamaması
|
Bir somut nesnenin belli bir özellikte olmasını, o nesnenin o özellikte olan şeylerin kümesinin öğesi olarak açıklamasının geçersiz olması
|
Somut nesnelerin varlığını reddetmesi
|
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kavramcı kuramlara ilişkin aksiyomlardan biri değildir?
Teklik aksiyomu |
Ayırma aksiyomu |
Metafizik neden aksiyomu |
Çoğun üzerinde bir aksiyomu |
Ontolojik neden aksiyomu |
Kavramcı kuramlara ilişkin aksiyomları şöyle dile getirebiliriz:
Aksiyom 1: Teklik Aksiyomu
“B” gibi bir yüklemin gösterdiği bir ve yalnız bir tek B kavramı vardır.
Aksiyom 2: Ayırma Aksiyomu
B kavramı A şeyine yüklenir ise B, A şeyinden ayrı bulunur, dolayısıyla B, A ile özdeş değildir.
Aksiyom 3: Metafizik Neden/Açıklama Aksiyomu
(a) A şeyinin B olmasının metafizik nedeni, B kavramının A şeyine yüklenir olmasıdır. (b) “A, B dir” önermesinin doğruluğunun metafizik açıklayıcısı, “B kavramı A şeyine yüklenir” önermesidir.
Aksiyom 4: ÇoğunÜzerindeBir Aksiyomu (Çokluğa İlişkin Metafizik Neden/ Açıklama Aksiyomu)
(a) A1,..., An,... gibi şeylerden oluşan bir çokluğun B olmasının metafizik nedeni, B kavramının A1,..., An,... şeylerine hep birlikte yüklenir olmasıdır. (b) “A1, B dir”,..., “An, B dir”,... önermelerinin birlikte doğru olmalarının metafizik açıklayıcıları, “B kavramı A1 şeyine yüklenir”,..., “B kavramı An şeyine yüklenir”,..., önermeleridir.
19.Soru
Aşağıdaki önermelerin hangisi sıkı trop adcılığına göre “Platon cesaretlidir” önermesinin doğruluğunun metafizik açıklayıcısıdır?
Platon, Platon’un cesaretliliği tropunu dolaysız olarak taşır.
|
Platon, Cesaretlilik kavramını taşır.
|
“Cesaretli” yüklemi Platon’a uygulanır.
|
Platon, Cesaretlilik tümelinin örnekleyeni olan bir tropu taşır.
|
Platon, “cesaretli” yükleminin gösterdiği trop kümesinin elemanıdır.
|
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Platon’un İdealar Kuramı için söylenemez?
Duyumsanan kategorisine ait olan şeyler gerçek olmayıp görünüş dünyasını oluştururlar.
|
Büyüklük, İyilik, Güzellik, İnsanlık gibi şeyler İdea kategorisine girer.
|
Duyumsanan şeyler genellikle zaman içinde d ğişirler, dolayısıyla da farklı zamanlarda karşıt özellikler taşırlar.
|
Her tek anlamlı yüklemin gösterdiği bir ve yalnız bir tek İdea vardır.
|
Bir şey bir İdea’dan pay alırsa, o şey İdea’ya özdeştir.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ