1959’da tasarlanan İstanbul Sheraton Oteli Organımsı mimarlığın Türkiye’deki ilk örneği olmuştur. Doğru cevap D’dir.

Sofa, çeşitli yerlerde “sergi”, “segâh”, “sayvan”, “çardak”, “divanhane”, “hayat” gibi değişik isimlerle de anılmaktadır. Evin en önemli odası olan “başoda”, genellikle yola bakan bir köşe odasıdır ve üst katta yer almıştır. Doğru cevap E şıkkıdır. 

Dönemin yapılarının korunmasında karşılaşılan en büyük güçlük, özellikle tescil aşamasında yapıların “yeterince eski olmadıkları” gerekçesiyle koruma altına alınmamalarıdır. Oysa “zaman”, bir yapının estetik ve kültürel değerinin belirlenebilmesi söz konusu olduğunda yetersiz bir boyuttur. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Japon kültürü

Kültürel miras olarak kabul edilen ‘kültür varlığı’ ise, 2863 sayılı ‘Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası’nın 3. Maddesinde, “tarih öncesi ve tarihi devirlereait bilim, kültür, din ve güzel sanatlarla ilgili bulunan veya tarih öncesi ya da tarihi devirlerde sosyal yaşama konu olmuş bilimsel ve kültürel açıdan özgün değer taşıyan yer üstünde, yer altında veya su altındaki bütün taşınır ve taşınmaz varlıklardır” biçiminde tanımlanmıştır.

1839 tarihli İlmuhaber, Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk imar mevzuatı olan ve yalnızca İstanbul için çıkarılan 1848 tarihli Ebniye Nizamnamesi’ne öncülük etmiştir

1984

II. Dünya Savaşı’nın yarattığı yıkımlar 1950’lerin sonunda büyük ölçüde giderilebilmiştir. Ancak bu savaş döneminde, mimarlık tarihçilerinin modern mimarlığın başyapıtları olarak tanımladığı yapıların birçoğu yıkılmıştır. Bir döneme ilişkin hafızanın kaybedilmesine neden olabileceğinden dolayı bu yapıların kaybedilmiş olması, uluslararası ve ulusal ortamlarda tartışılmaya başlanmıştır. Bu konudaki ilk örnek, Le Corbusier’in 1929’da tasarladığı Paris yakınlarındaki Villa Savoye olmuştur. Enkaz haline gelmiş olan Villa Savoye’un tarihi anıt kapsamı içine alınarak, 1958-67 yılları arasında restore edilmiştir.

İş bölümü ve ihtisaslaşma yaratan, insan davranış ve ilişkilerinde kentlere özgü değişikliklere yol açan bir birikim süreci” (Keleş, 1978: 68; Suher, 1991: 3,4) şeklinde tanımlanmaktadır. Irmak (1974) geniş kapsamlı bir yaklaşımla, kentleşmenin farklı boyutları olduğunu vurgulayan bir tanımlama yapmıştır. Bu tanıma göre kentleşme; kırsal yerleşmenin kente dönüşmesi veya kentin büyümesi nedeniyle demografik; kentsel işgücü biçimlerinin, tarımdan sanayi ve hizmetlere kayması nedeniyle ekonomik; fiziksel çevre ve yaşama koşullarında değişim nedeniyle mekânsal; sosyal değişme ve yeni biçimlenme nedeniyle sosyal ve yönetimsel boyutları olan bir süreçtir.

Türklerin tarih içindeki varlığına ait ilk yazılı kaynaklar M.S. 8. Yüzyılda yazıldıkları düşünülen Orhun Yazıtları’dır ve bilinen ilk Türk devleti olan Göktürkler hakkında bilgi verir.

Vitruvius başarılı bir mimari için gerekliliğini öne sürdüğü Firmitas (Sağlamlık-Fayda) günümüzde strüktüre, Utilitas (İşe Yararlılık-Hoşluk) fonksiyona ve Venustas (Çekicilik, Zariflik) ise sanatsal değere karşılık geliyor denilebilir. Doğru cevap D şıkkıdır. 

Türkiye’de ise, 1950’ler çok partili sisteme geçişle birlikte siyasette iktidar değişikliği ve önemli sosyo-kültürel değişimlere yol açacak yeni bir ekonomik modeli getirmiştir. Bu dönemde dışa açılma politikasının bir sonucu olarak, dönemin batı mimarlığını oluşturan katı rasyonel anlayıştaki Uluslararası Üslup, Türkiye’de de geçerli olan mimari yaklaşım olmuştur.

Anadolu’da konut mimarisinin bölgelere göre sınıflandırılmasına göre, Ege ve Akdeniz bölgesinde düz damlı “kübik” taş mimari hakimdir. Doğru cevap D şıkkıdır. 

Geleneksel Türk evi tanımlamasına Hımış yapı tekniğinde inşa edilmiş olan konut mimarisi girer.Bu teknikle yapılan evler diğer tiplerdeki gibi bir bölge ile sınırlı değildir.

Sayfiye konutları (köşk ve yalılar)

Bu kapsamda mimari koruma, kültür varlıklarının bünyesinde barındırdığı kültürel, fiziksel ve sosyal değerlerini sürekli kılmak ve geleceğe aktarmak için yapılan eylemlerin tümü olarak kabul edilebilir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Toplum tarafından bir gereksinmesini karşılamak üzere kullanılıyor olmak, işlevsel değerin temelini oluşturur ve son dönem yapılarında (toplum halen aynı gereksinmeleri duyduğu için) kaybolmayan değerlerden bir tanesidir. Hemen her dönem gibi, çağdaş akımların ürünlerinin de işlevsel ve ekonomik değeri vardır. Özellikle özgün işlevini günümüzde de sürdürebilen yapılar “süreklilik” değerinin önemli temsilcileri olmaktadır. 20. yy mimari ürünlerinin bu bağlamda üst düzeyde süreklilik değeri taşıdığı tartışmasızdır (Madran, 2006).

Zaviye

Kentsel mirasın ortadan kaldırılmasına yol açan yenilikçiliğe tepki olarak ortaya çıkan ve Ulusal mimarlık dönemlerinden farklı olarak, tarihselci ve canlandırmacı yönelmelerden uzak duran “yeni rejyonalist” (yeni bölgeselci) yaklaşımdır.  Özellikle yerleşim ölçeğinde gerçekleştirilen tasarımlarda geçerli olmuştur. Bu tasarımlarda, “çevre”, “kentsel doku ve biçimler” ile “ölçek” kilit terimlerdir. Doğru cevap D şıkkıdır.