Mitoloji ve Din Ara 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
- Zalpa Kenti Öyküsü
- Avcı Keşşi ve Karısı
- Appu ve İki Oğlu
Verilen öncülerden hangi/hangileri Mezopotamya ve Kenan kökenli mitoslar ardındadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I, II ve III |
- Zalpa Kenti Öyküsü (Bir Yılda Otuz Çocuk Doğuran Kaneş Kraliçesi); “Kaneş kraliçesi bir yılda otuz erkek çocuk doğurur ve kendi kendine: ‘doğurduklarının ne kalabalık bir şey’ olduğunu fısıldar. Sonra bir sepeti kalafatlayarak çocuklarını bu sepete koyup onları nehre bırakır. Nehir, çocukları Zalpuwa kentindeki denize sürükler ve tanrılar çocukları besler, büyütür.
- Appu ve İki Oğlu; “Şudul kentinde yaşayan Appu, çok zengin biri idi ve onun çok sayıda sığır, koyun sürüleri ile hububatın harmanlandıktan sonra yığıldığı gibi gümüşü, altını ve lapulazuli taşı vardı. O, hiçbir şeye ihtiyaç duymuyordu ama çocuğu olmuyordu.
- Avcı Keşşi ve Karısı; Hurrice olan Avcı Keşşi masalının, Hititçe ve Hurrice fragmanları yanında Amarna (Mısır)’da Akadca
nüshaları da ele geçmiştir. Bu masalın özeti şöyledi. Doğru cevap E'dir.
2.Soru
İran’daki Mecusilik hangi kültün üstünde yükselir?
Taş Kültü |
Su Kültü |
Tepe Kültü |
Atalar Kültü |
Ateş Kültü |
Eski İran’da da ateş kültü önem arz eder. İran Mecusiliği ateş kültünün üstünde yükseliyordu. Eski İran’da ateşgede olarak adlandırılan tapınaklar vardı. Burada ateş söndürülmeden sürekli yanmaktaydı. Ateş, İran dini inancında çok önemli bir yeri olan Ahuramazda’nın nuru olarak kabul edilmiştir. Zerdüşt’ün dini prensiplerindeki Ahiret inancında kötüler ateşle cezalandırılacaklardır. Sasaniler döneminde de ateş İran milli birliğinin sembolü olarak düşünülmüştür. Doğru yanıt E’dir.
3.Soru
Bir arslan üzerinde kanatlı bir kadın formunda betimlenen ve Teşup’un kız kardeşi olan tanrıça hangisidir?
Ereş.Ki.Gal |
Hepat |
İnara |
Şauşga |
Takitiş |
Ereş.Ki.GAl Fırtına Tanrısı Teşup’un annesi, Hepat eşi, İnara kızıdır. Takitiş ise Hepat’ın hizmetkarıdır. Şauşga bir arslan üzerinde kanatlı bir kadın formunda betimlenmiş olup, Teşup’un kız kardeşidir. Ninive şehri ile ilgili olarak geçen bu tanrıça, Kenan mitindeki Baal’ın kız kardeşi Anat-Aştarte ile aynı görevlere sahiptir. İlk defa III. Ur Sülalesi döneminde görülen bu tanrıça MÖ. 8.yüzyılın sonuna kadar işlevini sürdürmüştür. Doğru yanıt D’dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Antik Yunancada “Mythos” kelimesini açıklamaktadır?
Öykü |
Erdem |
Esinlenme |
Evren |
Gezme |
Antik Yunancada söz, öykü anlamına gelen mit (mythos), ilk veya ilkel insan topluluklarının, evreni, yeryüzünü ve tabiat olaylarını kişileştirerek yorumlama veya henüz sırrını çözemedikleri hayat ile ilgili her türlü sorunu kendileri için anlamlı olacak biçimde açıklama gereksiniminden doğmuş öykülerdir.
Eski Yunan dünyasında ustalık ya da kabiliyet, arete (erdem) kelimesiyle ifade edilmekteydi. Eski Yunan dünyasında vahy bilgisi yoktur. Bol miktarda mantike (esinlenme) vardır. Bunu daha sonraları en çok Sokrates’te görmekteyiz. Hesiodos’un kozmoloji ve doğa anlayışında temel kavram, khaostur. Bundan diğer maddeler zaman içinde çıkarak düzenli ve güzel evren, kosmos meydana gelmiştir. Theoria, yani tefekkürün ikinci anlamı, bununla ilişkili olarak, gezmektir. Bilgelik, geniş bir hayat tecrübesi içinde gezmeyi gerektirir. Eski Yunan dünyasında bu işin piri, Ksenophanes’ti.
5.Soru
Aşağıdaki tanrılardan hangisi göğün hanımefendisi lakabını taşımaktadır?
İnanna |
Ereşkigal |
Lamassular |
Dumuzi |
Ea |
İnanna/İştar Sumer tanrıçası olup, göğün hanımefendisi unvanı
vardır. Fara tanrı listelerinde An ve Enlil’den
sonra, Enki’den önce gelmektedir. Bu tanrıça daha
çok aşk ve savaşla ilgili gözükmektedir. III. binyılın
ortalarına ait Kiş kral yazıtlarında geçmektedir.
Nanna ay tanrısı olup, onun kızı tanrıça İnanna ve
oğlu güneş tanrısı UTU’dur.
6.Soru
Geçmiş toplumlarda kutsallık atfedilen ve insanların onlardan türediği kabul edilen hayvan, ağaç, rüzgar gibi tabiat unsurlarına dayandırılan kutsiyet unsurlarına verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
Din |
Mit |
Destan |
Efsane |
Totem/ongun |
Geçmiş toplumlarda kutsallık atfedilen ve insanların onlardan türediği kabul edilen hayvan, ağaç, rüzgar gibi tabiat unsurlarına dayandırılan kutsiyet unsurlarına totem veya ongun denilmektedir. Doğru cevap E’dir.
7.Soru
Ereşkigal hangi anlama gelmektedir?
Büyük yerin beyi |
Yeryüzünün beyi |
Güzel yerin efendisi |
Suyun evi |
Göğün kralı |
Enlil’in anlamı yeryüzünün beyidir. Enkidu’nun anlamı güzel yerin efendisidir. Ea, suyun evidir. An, göğün kralıdır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Mezopotamya köklü mitlerden biridir?
İlluyanka. |
Kamruşepa. |
Kumarbi. |
Gılgamış. |
Hedammu şarkısı. |
Gılgamış. Cevap D'dir.
9.Soru
Devlet bilgisinin tanrı soylu belirli bir sınıfa ait değil, tüm vatandaşlarda bulunması gerektiğini belirterek, demokratik bir politika anlayışını dile getiren sofist düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Platon |
Protagoras |
Pindaros |
Sokrates |
Sofokles |
Protagoras, devlet bilgisinin tanrı soylu belirli bir sınıfa ait değil, tüm vatandaşlarda bulunması gerektiğini belirterek, demokratik bir politika
anlayışını dile getirmekte ve yeni dönemin siyasal, toplumsal anlayışını yansıtmaktadır.
10.Soru
Hitit mitolojisine göre Anu ve Kumarbi’nin çocuğu, Fırtına Tanrısı ve Taşmişu’nun erkek kardeşi olan tanrı aşağıdakilerden hangisidir?
Alalu |
Ea |
Aranzah |
Aştapi |
Ereş.Ki.Gal |
Aranzah (Dicle Nehri), Anu ve Kumarbi’nin çocuğu, Fırtına Tanrısı ve Taşmişu’nun erkek kardeşidir. Doğru yanıt C'dir.
11.Soru
XIX. yüzyılın son çeyreğinde, A. H. Layard ve H. Rassam’ın, Asur kralı Asurbanipal’e ait olduğu anlaşılan yirmi beş binin üzerinde çiviyazılı kil tabletlerin olduğu kütüphaneyi keşfettiği yerin adı aşağıdakilerden hangisidir?
Antiochia |
Hattuşa |
Ephesus |
Samsat |
Ninive |
Bu kapsamda XIX. yüzyılın son çeyreğinde, A. H. Layard ve H. Rassam’ın, Asur kralı Asurbanipal’e ait olduğu anlaşılacak yirmi beş binin üzerinde çiviyazılı kil tabletlerin olduğu bir kütüphaneyi, Ninive’de keşfetti.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Yada taşının başlıca işlevlerindendir?
Zekayı geliştirmek |
Define bulmak |
Yağmur yağdırmak |
Ölüye eşlik etmek |
Eş bulmak |
Taşla ilgili en çok karşılaşılan kültlerden birisi ‘Yada taşı’dır (Yağmur taşı). Yada taşı, yağmur yağdırmak, kar yağdırmak, yangın söndürmek ve rüzgar estirmek amacıyla gerçekleştirilen bir tür kamlık olarak ifade edilmiştir. Bu taşa, aynı zamanda, Yağmur boncuğu da dendiği olmuştur. Aynı taşın insanları şimşek ve yıldırımlara karşı kuruduğuna inanılmıştır. Doğru yanıt C’dir
13.Soru
Aşağıdakilerin hangi eşleşmede mitik dünya görüşünü konu alan bilgi alanları yanlış olarak verilmiştir?
Theos: Tanrı bilgisi |
Physis: Doğa bilgisi |
Geo: Yer bilgisi |
Astron: İnsan bilgisi |
Bios: Hayat bilgisi |
Mitik dünya görüşünü konu alan bilgi alanları: Theos, tanrı
bilgisi; Kozmos, evren bilgisi; Mythos, mit bilgisi;
Physis, doğa bilgisi; Bios, hayat bilgisi; Astron, yıldız
bilgisi; Geo, yer bilgisi; Antropos, insan bilgisidir
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hititler tarafından Anadolu’nun yerli halkı olan Hattilerin mitlerinin Hititçeye adapte edilmesiyle ortaya çıkmış, Hatti (Anadolu) Kökenli Mitlerden birisidir?
Gümüş’ün Şarkısı |
Tanrı Lama’nın Şarkısı |
Hedammu Şarkısı |
Ullikummi Şarkısı |
İlluyanka Efsanesi |
Hatti (Anadolu) Kökenli Mitler Anadolu’nun yerli halkı olan Hattilerin mitleri Hititler tarafından Hititçeye adapte edilmiştir. Diğer yabancı kökenli mitlerden daha basit bir yapı gösteren ve ritüel temsillerin sözlü olarak müzik eşliğinde
icra edilmesiyle oluşmuştur. Bu grup içine dâhil ettiğimiz efsaneler:
A- İlluyanka Efsanesi
B- Deniz’in Kızı ve Telipinu
C- Kamruşepa
D- Fırtına Tanrısı’nın Müthiş Bir Şekilde
Gürlemesi (Gökyüzünden Düşen Ay)
E- Ebedi Olan İnsan Ruhunun Yolculuğu
15.Soru
I- Aşağı Mezopotamya’ya MS IV. binyılın ortalarında gelerek burada kendilerine özgü bir medeniyet geliştirmişlerdir.
II- Bitişken bir dil kulanmaktadırlar.
III- Sumerler kent devletleri kurarak ilk defa şehir medeniyetini geliştirmişlerdir.
Sümerlerle ilgili yukarıda verilen bilgilerin hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve II |
II, II ve III |
Sumerler Aşağı Mezopotamya’ya MS değil MÖ IV. binyılın ortalarında gelmişlerdir.
16.Soru
Dini hangisi “Her şey bizim bilgimizin üstüne çıkan bir kudretin tezahürü" olarak ifade eder?
Emile Durkheim |
Herbert Spencer |
Max Müller |
Rudolf Otto |
Matthew Arnold |
Herbert Spencer, “Her şey bizim bilgimizin üstüne çıkan bir kudretin tezahürü” olarak ifade eder.
17.Soru
Mitik inançları dinsel inançlardan ayıran temel özellik aşağıdakilerden hangisidir?
İnsan merkezli olmaları |
Doğa üstü olmaları |
Cennet ve cehennem olmaması |
Tanrılara tapınılmaması |
Kurban ritüelinin olması |
Mitik inançlar, antroposentrik, yani insanmerkezli ve çok tanrılı bir yapı sergilerken, ilahi dinler tanrı merkezli, yani teosentrik’tir ve tek tanrılı bir yapı sergiler. Farklı ifade ve vurgulara sahip olsalar da, ilahi dinler, evreni ve içindeki varlıkları eşi ve benzeri olmayan tek bir Tanrı’nın yarattığını savunur.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi efsanelerin mitolojiden farkını gösteren özellikler ile ilgili yanlış bir ifadedir?
Efsanelerin mitolojilere göre daha gerçekçi olabilecekleri kabul edilir |
Efsanedeki fantastik unsurların miktarı mitlerde mevcut değildir |
Efsaneler büyük oranda cemiyeti konu edinmiştir |
Efsanelerin sosyolojik boyutları daha ağırlıklıdır |
Efsaneler kutsal olduğu kadar seküler unsurları da ihtiva etmektedir |
Efsaneler kutsal olduğu kadar seküler unsurları da ihtiva etmektedir. Efsanelerin mitolojilere göre daha gerçekçi olabilecekleri kabul edilir. Mitlerdeki fantastik unsurların miktarı efsanelerde mevcut değildir. Efsaneler büyük oranda cemiyeti konu edinmiştir. Dolayısıyla sosyolojik boyutları daha ağırlıklıdır. Bu bilgilere bağlı olarak “efsanedeki fantastik unsurların miktarı mitlerde mevcut değildir” bilgisi yanlış bir ifadedir ve doğru cevap B’dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Totem kelimesinin tanımıdır?
Geçmiş toplumlarda kutsallık atfedilen ve insanların onlardan türediği kabul edilen hayvan, ağaç, rüzgar gibi tabiat unsurlarına dayandırılan kutsiyet unsurlarıdır. |
Söylenen veya duyulan söz, masal, öykü, efsane anlamlarını taşımaktadır. |
Tarihi değeri olmayan söylenti, uydurma, boş ve gülünç masal olarak tanımlanır. |
Farsça bir kelime olup milletlerin benliğinde derin tesirler bırakan savaş, göç gibi toplumsal; yangın, salgın hastalık, sel, deprem gibi doğal olayların etkisiyle söylenmiş hayali unsurlarla süslenmiş uzun manzum eserlerdir. |
Kutsal olduğu kadar seküler unsurları da ihtiva etmektedir. Seküler oluşuyla beraber sanki gerçek ifadelermiş gibi aktarılır. |
“Totem” ve “ongun” kelimelerinden birinin diğerinin yerine kullanıldığı görülmüştür. Geçmiş toplumlarda kutsallık atfedilen ve insanların onlardan türediği kabul edilen hayvan, ağaç, rüzgar gibi tabiat unsurlarına dayandırılan kutsiyet unsurlarına totem veya ongun adı verilmiştir.
20.Soru
Ana Tanrıça’nın adı nedir?
Hepat |
Kumarbi |
Ea |
Anu |
Kubaba |
Kubaba
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ