Organizasyonlarda Davranış Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bilimsel yönetim katkısı sağlayanlardan hangisi 12 temel kural geliştirerek 1900’lerin demiryolu işletmelerine bunu uygulamıştır?
Bilimsel yönetim katkısı sağlayanlardan hangisi 12 temel kural geliştirerek 1900’lerin demiryolu işletmelerine bunu uygulamıştır?
Herrington Emerson |
Henry Gantt |
F.W.Taylor |
Frank ve Lillian Gilbreth |
Nicola Machiavelli |
Herrington Emerson (1853-1931) buna katkıda bulunan diğer bir ünlü kişidir. Kendisi 12 temel kural geliştirerek 1900’lerin demiryolu işletmelerine bunu uygulamıştır. Emerson’un prensipleri arasında uygulanabilecek açık amaçlar oluşturma, yetenekli kişilerden tavsiyeler alma, adaletle yönetme, eşitlik, standart prosedürler, kayıpların azaltılması, yeterlilik için çalışanların ödüllendirilmesi gibi kurallar yer almaktadır. Yaşamının ileri dönemlerinde Emerson çalışanların seçimi ve eğitimi ile ilgilenmiş ve eğitimlerinin başlangıcında bilimsel yönetimin vurgulanmasının önemini vurgulamıştır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi adelet teorisinin varsayımlarıyla düşünüldüğünde doğru bir önerme değildir?
Karar verici eşitlik, doğruluk ve tarafsızlık ilkelerini esas alır. |
En iyi statüleri elde etmede herkes eşit fırsatlara sahiptir. |
Toplumdaki eşitsizlikleri dengelemek adına engelli bireylere yardım elzemdir. |
Bir toplumdaki herkes farklı herkes eşittir. |
Galip gelme sürecinde yapılan her şey mübahtır. |
Adalet teorisi, karar vericinin eşitlik, doğruluk ve tarafsızlık ilkelerini esas alacak şekilde davranmasını ve yol göstermesini savunur. Adalet temelli etik yaklaşımı savunan düşünürler, toplumun büyük bir kısmı bir davranıştan fayda elde etse de, bazı üyeler adaletsiz bir sonuçla karşılıyorlarsa, bu durumda davranışı olumlu olarak algılamamaktadırlar. Dolayısıyla E seçeneginde ileri sürelen önerme faydacılık anlayışına sahiptir ve adelet teorisiyle görüş olarak çelişmektedir. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.
3.Soru
Bir kimsenin yaptığı davranışların tüm bedellerini ve faydalarını bildiğini ve bunları belirlediğini varsayan kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Bir kimsenin yaptığı davranışların tüm bedellerini ve faydalarını bildiğini ve bunları belirlediğini varsayan kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Faydacılık |
Haklar |
Adalet |
Bencillik |
Eşitlik |
Faydacılık kuramı, bir kimsenin yaptığı davranışların tüm bedellerini ve faydalarını bildiğini ve bunları belirlediğini varsayar. Eğer bir davranış onu sergileyen kimse de da^hil olmak üzere bundan etkilenen herkesin elde edeceği en fazla yararı sağlıyorsa doğrudur. Doğru cevap A'dır.
4.Soru
"Organizasyonun piyasadaki gücü ve kendi öz sermayesinin güçlülüğü gibi faktörler organizasyon için önemli konulardır." ifadesi hangi organizasyonun dış çevre unsuru için geçerlidir?
Hammadde |
Yasal düzenlemeler |
Finans |
Demografi |
Küresel düzlem |
Finans
Finans, organizasyonun parasal kaynaklarını ifade eder. Organizasyon, üretim artışı, kapasite artırımı gibi
nedenlerle yatırım kararı aldığında finansman, önemli bir karar aracı olacaktır. Organizasyonun piyasadaki gücü ve kendi öz sermayesinin güçlülüğü gibi faktörler organizasyon için önemli konulardır.
Organizasyonun finansal krize girmesi ise yaşamını sonlandırması anlamına gelir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kişisel güç kaynaklarından biridir?
Meşru güç |
Ödül gücü |
Zorlayıcı güç |
Özdeşlik gücü |
Bilgi gücü |
Kişisel gücün ele alınacak olan üç kaynağı uzman gücü, özdeşlik gücü ve karizmatik güçtür. Örgütte bireysel gücün pozisyondan kaynaklanan dört kaynağı kişinin örgütünde nasıl konumlandığı ile ilgilidir. Bunlar, meşru güç, ödül gücü, zorlayıcı güç ve bilgi gücüdür. Doğru cevap D’dir.
6.Soru
Karar verme gücünün, organizasyonun belli bir noktasında toplanmasına merkezileşme denir. Merkezileşme ile ilgili olarak şu ifadelerden hangileri doğrudur?
- Politika ve eylemlerde tek tiplik söz konusudur.
- Tüm operasyonlar için sıkı kontrol işlemi yürütür.
- İyi niteliklere sahip uzmanlar kullanılır.
- Kararlara katılma hakkı tanımak çalışanda çok önemli olumlu sonuçlar sağlar.
I ve II |
III ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, II ve IV |
Karar verme gücünün, organizasyonun belli bir noktasında toplanmasına merkezileşme denir. Merkezileşme ile ilgili olarak şunlar söylenebilir:
- Politika ve eylemlerde tek tiplik söz konusudur.
- Tüm operasyonlar için sıkı kontrol işlemi yürütür.
- İyi niteliklere sahip uzmanlar kullanılır.
- Vasıfsız oldukları için astların hatalarına pek rastlanmaz.
Madde IV, ademi merkezileşme özelliklerinden biri olduğu için doğru cevap C'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Coquitt ve arkadaşlarının ifade ettikleri kültür sınıflamasına dahil değildir?
Müşteri hizmetleri kültürü |
Güvenlik kültürü |
Farklılık kültürü |
Yaratıcı kültür |
Tutucu kültür |
Örgütler kendi amaçları doğrultusunda kabul edilmiş bazı değerleri manipüle ederek yeni kültür tipleri yaratabilirler. Esasında bu amaçların farklılığına dayalı olarak örgütler sonsuz sayıda belirgin kültür sınıflaması üretebilirler ancak,
bu ünitede, Coquitt ve arkadaşlarının da ifade ettikleri gibi dört kültür sınıflaması üzerinde duracağız.
Bunlar;
• Müşteri hizmetleri kültürü
• Güvenlik kültürü
• Farklılık kültürü ve
• Yaratıcı kültürdür
8.Soru
Özdeşlik gücü aşağıdakilerden hangisinde doğru ifade edilmiştir?
Kişinin değer verilen belli bir konuda birçok kişiye göre daha derin bir bilgi birikimine, daha fazla beceriye ve yeteneğe sahip olmasından beslenmektedir. |
Bir kişinin başkaları için değer taşıyan bilgilere görece kolay veya erken erişiminin olması ve bilgi üzerinde denetiminin bulunması sayesinde gelişen bir güçtür. |
Başkalarına ceza verebilme veya onlar için olumsuz durum oluşturabilmekten kaynaklanır. |
Bir kişiye duyulan sevgi ve/veya saygı ile ortaya çıkan güçtür. |
Bir kişiye neredeyse sihirli güçler atfedilerek, bir çeşit kişisel çekim gücüdür (büyüleyici özellik). |
Özdeşlik gücü: Başkaları kendilerini belli bir kişiyle özdeşleştirdikleri, ondan hoşlandıkları, onu sevdikleri ve/veya ona saygı duydukları zaman ortaya çıkan bir güç türüdür.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, politik gerçeklere odaklanmaya yardım edecek şekilde örgütlerdeki güç için dört önermeden biri değildir?
Gücün eşit olmayan dağılımı insanlık dışı etkileri vardır. |
Çeşitli koalisyonlar kendi çıkarları ve pozisyonlarını korumanın peşindedirler. |
Örgütlerdeki tüm eylemler öz-çıkarlarını koruma için girişilen politik eylemlerdir. |
Örgütler, kaynaklar, enerji ve etki için birbiriyle rekabet eden koalisyonlardan oluşur. |
Örgütlerde gücün kullanımı, daha büyük sosyal sistemler içerisinde güç kullanımının önemli bir görünümüdür. |
Nord (1978) politik gerçeklere odaklanmamıza yardım edecek şekilde örgütlerdeki güç için dört önermede bulunmaktadır:
1. Örgütler, kaynaklar, enerji ve etki için birbiriyle rekabet eden koalisyonlardan oluşur.
2. Çeşitli koalisyonlar kendi çıkarları ve pozisyonlarını korumanın peşindedirler.
3. Gücün eşit olmayan dağılımı insanlık dışı etkileri vardır.
4. Örgütlerde gücün kullanımı, daha büyük sosyal sistemler içerisinde güç kullanımının önemli bir görünümüdür.
10.Soru
- Gözlemlenebilen kültür öğeleri
- Kabul edilmiş değerler
- Örgüt kabuğu
- Temel Faraziyeler
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri örgüt kültürünü oluşturan temel parçalardandır?
I ve IV |
II ve III |
III ve IV |
I, II, IV |
Hepsi |
Her örgüt kültürünü oluşturan 3 temel parça vardır. Bunlar;
• Gözlemlenebilen kültür öğeleri (Artifacts),
• Kabul edilmiş değerler (Espoused Values) ve
• Temel Faraziyeler (Basic Underling Assumptions) şeklinde sıralanmaktadır.
11.Soru
- Semboller
- Din
- Gelenekler
- Ayinler
- Seromoniler
Yukarıdakilerden hangileri gözlemlenebilen kültür öğeleri arasında yer almaktadır?
I, II ve III |
III, IV ve V |
II, III ve IV |
I, IV ve V |
I, II ve V |
Gözlemlenebilen kültür öğelerini altı başlık altında sıralamak mümkündür.
Bunlar;
• Semboller,
• Fiziksel Yapı,
• Dil,
• Hikâyeler,
• Ayinler (Rituals) ve
• Seromoniler’dir
12.Soru
"Çalışma yeri açık bir alan mıdır? Üst yöneticiler çalışanlarından ayrı bir yerde mi oturmaktadırlar? Odaları kapalı mı yoksa camla mı çevrilidir? Çalışanlar yöneticilerinin ne işle meşgul olduğunu görebilmekte midirler?" gibi sorular ne ilgilidir?
Semboller |
Fiziksel Yapı |
Dil |
Hikayeler |
Ayinler |
Verilen sorular "Fiziksel Yapı"ile ilgilidir. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çatışmaya yol açabilecek bireysel özelliklerden biridir?
Farklı beklentiler |
Fiziksel ortam |
Karşılıklı bağımlılık |
Artan uzmanlaşma |
Farklı değerler |
Çatışmaya yol açabilecek bireysel özellikler kişilik faktörleri, farklı değerler ve farklı amaçlardır.
14.Soru
Bir örgütte yönetsel davranışları belirleyecek birtakım kuralların olmadığı fikrini savunan ve örgütsel davranışı açıklamada her duruma aynen uygulanan evrensel bir takım kurallar ve prensipler geliştirmeyi reddeden yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Bilimsel yönetim yaklaşımı |
Yönetim ilkeleri yaklaşımı |
Açık sistem yaklaşımı |
Durumsallık yaklaşımı |
İnsani ilişkiler yaklaşımı |
Durumsallık yaklaşımının temelinde yatan fikir; örgütteki yönetsel davranışları belirleyecek birtakım kuralların olmadığı yolundadır. Çünkü hiçbir kural bütünü, bir durumu açıklamaya tam uygun olmadığı gibi her duruma aynen uyan kurallar geliştirmek de imkânsızdır. Örgütlerde karşılaşılan her durum ve bu durumda ona yaklaşım tarzı ve biçimi diğerlerinden farklılık gösterir, kendine özgüdür. Durumsallık yaklaşımı, örgütsel davranışı açıklamada her duruma aynen uygulanan evrensel bir takım kurallar ve prensipler geliştirmeyi reddeder. Bu prensipler, birer atasözleri gibidirler. Yöneticilere birtakım konularda genel bir yaklaşım ve bakış açısı sağlarlar. Prensiplerin bu yaklaşımda çok önemli fonksiyonları vardır. Bu kuram, bu prensipleri duruma uygun olduğu zaman kullanma yolundadır. Durumsallık yaklaşımına göre örgütleri en iyi bir biçimde şekillendirmenin, çalışanları yönetmenin, güdülemenin ve liderliğin en iyi bir tek yol ve biçimi yoktur. Yöneticilerin içinde bulundukları duruma uygun olan çeşitli davranış biçimleri geliştirmeleri en iyi çözümü sağlar. Böylece herhangi bir zamanda karşılaşılan durumun özelliği, yöneticileri o duruma uygun bir davranışa yöneltir. Bu davranış biçimi ise o duruma uygun en iyi yoldur. Durumsallık yaklaşımı her durumu en iyi biçimde anlama ve bu duruma uygun davranışlar geliştirmeyi amaçlar. Doğru cevap D’dir.
15.Soru
Başarılı şirketler yaratıcılığı destekleyip bürokrasiyi mümkün olduğunca azaltan şirketlerdir. Bunu yaparken şirketi küçük parçalara bölüp, bağımsızlığı pekiştirip, yaratıcılığı, riske girme eğilimini desteklemektedir. Bu açıklama Peters ve Waterman Modeli'nin hangi temel değerlerinden biridir?
Müşterilerle Yakın İlişki |
Üretimi İnsan Faktörünü İyi Kullanarak Arttırma |
Yöneticilerin İşin Yapılışıyla ve Bölümlerle Yakın İlgisi |
Özgür Düşünce ve Girişimciliği Destekleme |
Yalın Biçim, Az Kurmay |
Özgür Düşünce ve Girişimciliği Destekleme: Peters ve Waterman’ a göre başarılı şirketler yaratıcılığı destekleyip bürokrasiyi mümkün olduğunca azaltan şirketlerdir. Bunu yaparken şirketi küçük parçalara bölüp, bağımsızlığı pekiştirip, yaratıcılığı, riske girme eğilimini desteklemektedir. Yeni yetişen yöneticilere, geçmişteki başarılı yöneticilerin nasıl riskli kararlar vererek şirketi başarıya götürdüğü anlatılır. Bu da örgüt içindeki efsaneleri pekiştirerek, kültürü devamlı kılar.
16.Soru
Ouchi, analizlerinde yedi temel nokta üzerinde durarak üç şirket grubunu bu unsurlara göre karşılaştırmıştır. Seçeneklerden hangisi bu unsurlardan biririnin açıklamasıdır?
Ouchi’ ye göre tipik Japon ve Amerikan Z tipi şirketleri işgörenleri birlikte tutmak ve uzun süreli hatta yaşam boyu iş vermek eğilimindedir. |
Ouchi’ ye göre, bir şeye başarılı bir şekilde uyum sağlamak için sosyal sistem çevresini tanımalı, çevrenin nasıl değiştiğini anlamalı ve buna göre gerekli uyumu göstermelidir. |
Ouchi’ ye göre; eğer bir sosyal sistem yaşamda kalmak ve gelişmek istiyorsa uyum sağlamalı, amaca ulaşmalı, parçalarını bir araya getirerek bütünleşmeli ve hem kendi içindeki insanlar hem de kendi dışındaki organizasyonlardaki bireyler tarafından meşru olarak kabul edilmelidir. |
Ouchi, sistemin devamlılığını sağlamak için belirli fonksiyonların karşılanması gerektiğini ileri sürer. |
Ouchi’ ye göre; sosyal sistemi oluşturan parçalar birbirleriyle ilişkili olmalı, birbirleriyle olan bağlılıkları anlaşılmalı, organize olmalı ve bunları sağlayan koordineli faaliyetlerde bulunmalıdır. |
A seçeneği dışında kalanlar Parsons ve “AGIL” Modeli' ne ilişkin açıklamalardır. Sadece A seçeneği Ouchi’ ye göre "İşgörenlere Bağlılık" unsurunun açıklmasıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi temel motivasyon sürecinin aşamalarından biri değildir?
İhtiyaç |
Güvenlik |
Uyarılma |
Davranış |
Tatmin |
Güvenlik,temel motivasyon sürecinin aşamalarından biri değildir. Doğru cevap B'dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi " İşlevsel olmayan çatışma" yaklaşımı ile ilgilidir?
Yoğunluğuna (düzeyine) dayalı olarak çatışmanın olumlu veya olumsuz etkileri vardır. |
Çatışma kötüdür ve olabildiğince yok edilmeli veya en azından azaltılması için çaba sarf edilmelidir. |
Örgütlerde çatışma mutlaka olmalı, yönetiminde ise hem çözümleme hem de teşvik yer almalıdır. |
Örgütlerde çatışma kaçınılmazdır ve yapılması gereken şey, çatışmayı hep vasat düzeyde tutmaktır. |
Örgütlerde çatışma günlük yaşamda olduğu gibi birbirine ses yükseltme, hatta bir ‘ağız dalaşı’ biçimindedir. |
Örgütlerde çatışmanın örgütün performansına etkisi uzun süredir çalışılan bir konu olmuştur. Özellikle 1970 öncesi araştırmalarda ve günümüzde bazı yöneticilerce çatışma, daima kötü ve örgütün işleyişine ket vuran (performansını düşüren) olumsuz bir durum olarak görülmüş ve görülmektedir (Argyris, 1957; Boulding, 1957; Blake vd, 1964; Özdaşlı ve Alparslan, 2009). Bu geleneksel görüş işlevsel olmayan çatışma olarak adlandırılmıştır ve bu bakış açısının doğal uzantısı olarak çatışma olabildiğince yok edilmeli veya en azından azaltılması için çaba sarf edilmelidir. Her ne kadar bu görüş, günümüzde ‘fazla basit’ olarak nitelendirilse de halen bazı çalışmalarda çatışmanın bilgi paylaşımına, karar almaya, takım ruhuna zarar verdiği, algılarda sapmaya neden olduğu, örgüt-içinde politik davranışları ve işgörenlerin streslerini arttırdığı, iş tatminini azalttığı belirtilmektedir
19.Soru
-
Müşteri hizmetleri kültürü
-
Güvenlik kültürü
-
Farklılık kültürü
-
Yaratıcı kültürü
Yukarıdaki 4 kültür sınıflamasını ortaya atan araştırmacılar hangisidir?
-
Müşteri hizmetleri kültürü
-
Güvenlik kültürü
-
Farklılık kültürü
-
Yaratıcı kültürü
Yukarıdaki 4 kültür sınıflamasını ortaya atan araştırmacılar hangisidir?
Peters ve arkadaşları |
Coquitt ve arkadaşları |
Hoffman ve arkadaşları |
Katz ve arkadaşları |
Naveh ve arkadaşları |
Coquitt ve arkadaşlarının da ifade ettikleri dört kültür sınıflaması şunlardır:
-
Müşteri hizmetleri kültürü
-
Güvenlik kültürü
-
Farklılık kültürü ve
-
Yaratıcı kültürdür
20.Soru
Davranış sosyal bilimler içinde üç temel disiplin çerçevesinde ele alınmaktadır. Bunlar aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Psikoloji-Sosyoloji-Antropoloji |
Psikoloji-Sosyoloji-Eğitim |
Sosyoloji-Antropoloji-Yönetim |
Psikoloji-Sosyoloji-Yönetim |
Psikoloji-Sosyoloji-İletişim |
Davranış sosyal bilimler içinde üç temel disiplin çerçevesinde ele alınmaktadır. Bunlar;
• Psikoloji,
• Sosyoloji ve
• Antropolojidir. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ