Orhon Türkçesi Final 12. Deneme Sınavı

1.Soru

"t(e)m(i)r k(a)p(ı)gka t(e)gi k?oon?t(u)rm(ı)ş" ifadesinde "k(a)p(ı)gka" sözcüğünde aşağıdaki eklerden hangisi kullanılmıştır?

Bulunma durum eki

Zarf-fiil eki

Bulunma-çıkma durum eki

3. tekil kişi geniz zaman eki

Fiilden isim yapım eki

2.Soru

Aşağıdakilerden hangisi, I. Köktürk Kağanlığını döneminin en büyük ve en kuvvetli devleti hâline getirmiştir?

Nivar Kağan

Taspar Kağan

Apa Kağan

Baga Kağan

Muhan Kağan

3.Soru

“Bilge ton?yu?ku?k ben özüm tabgaç ili?e k?ıılın?tım türk bodun tabgaçka k?öörür erti” ifadesinin türkçe karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

Bilge Tonyukuk, ben kendim, Çin memleketinde doğdum. (O zaman) Türk milleti Çin’e tâbi idi.

Bilge Tonyukuk Çin de Doğdun. (O zaman) Türk milleti Çin’e tâbi idi.

Bilge Tonyukuk, ben kendim, Çin memleketinde doğdum. (O zaman) Çin Türk Milletine tâbi idi.

Bilge Tonyukuk ben Çin de Doğdum. (O zaman) Türk milleti Çin’e tâbi değildi.

Bilge Tonyukuk ben kendim Çin de Doğmadım. (O zaman) Çin Türk Milletine tâbi idi.

4.Soru

"to?kuz og(u)z b(e)gl(e)ri bod(u)nı bu s(a)b(ı)m(i)n (e)dgüti (e)şid k(a)t(ı)gdı tı?la"

Yukarıdaki cümlenin tam ve doğru karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

Dokuz Oğuz beyleri ve halkı, bu sözlerimi iyice işit ve sağlamca dinle.

Dokuz Oğuz beylerinin halkı, bu sözlerimi iyice işit ve sağlamca dinle.

Dokuz Oğuz beyleri ve halkı, sözlerimi iyice işit ve dinle.

Dokuz Oğuz beyleri ve halkı, bu sözlerimi sağlamca işit ve sağlamca dinle.

Dokuz Oğuz beylerinin halkı, bu sözlerimi sağlamca işit ve dinle.

5.Soru

I. kagan atıg bunta birtimiz
II. sebdükümin yiyür men
Kalın yazılan kelimelerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

Yönelme durumu eki almış olmaları

Birliktelik eki almış olmaları

Yalın durumda olmaları

Teklik 1. şahıs eki almış olmaları

Belirtme durumu eki almış olmaları

6.Soru

"(a)ltun küm(ü)ş işg(i)ti k?uut(a)y bu?s(u)z (a)nça birür t(a)bg(a)ç bod(u)n s(a)bı süçig (a)gısi yimşak (e)rm(i)ş süçig s(a)b(ı)n y(i)mş(ak) (a)gın (a)r(ı)p ır(a)k bod(u)n(u)g ança y(a)gutir ?(e)rm(i)ş"

Yukarıdaki cümlenin tam ve doğru karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

Altın, gümüş, ipekli kumaşı öylece verir. Çin halkının sözü tatlı, ipekli kumaşları yumuşak imiş. Tatlı sözle, yumuşak ipekli kumaşla uzak(ta bulunan) halkı öylece yaklaştırır imiş.

Altın, gümüş, ipekli kumaşı sıkıntısız öylece verir. Çin halkının sözü tatlı, ipekli kumaşları yumuşak imiş. Tatlı sözle, yumuşak ipekli kumaşla aldatıp uzak(ta bulunan) halkı öylece yaklaştırır imiş.

Altın, ipekli kumaşı sıkıntısız verir. Çin halkının sözü tatlı, ipekli kumaşları yumuşak imiş. Tatlı sözle, yumuşak ipekli kumaşla aldatıp uzak(ta bulunan) halkı öylece yaklaştırır imiş.

Altın, gümüş, ipekli kumaşı sıkıntısız öylece verir. Çin halkının sözü tatlı, ipekli kumaşları yumuşak imiş. Tatlı sözle, yumuşak ipekli kumaşla uzak(ta bulunan) halkı yaklaştırır imiş.

Altın, gümüş, ipekli kumaşı sıkıntısız öylece verir. Halkın sözü tatlı, ipekli kumaşları yumuşak imiş. Tatlı sözle, yumuşak ipekli kumaşla aldatıp halkı öylece yaklaştırır imiş.

7.Soru

İsim, isim soylu sözler ve sıfat-fiilerden sonra gelerek bağlı olduğu bu türden sözler ile cümlenin öteki öğeleri arasında zaman, mekân, yön, tarz, benzerlik, başkalık vb. gibi bakımlardan çeşitli ilgiler kuran sözcüklere ne ad verilmektedir?

Zamir

Sıfat

Zarf

Nesne

Sontakı

8.Soru

Köktürk yazıtları üzerine ilk yayın aşağıdakilerden hangisi tarafından yapılmıştır?

Vilhelm Thomsen

Radloff

W. P. Wassiljew

W. Barthold

E. H. Parker

9.Soru

Moğol Halk Cumhuriyeti’nin Arhangay (Kuzey Hangay) bölgesinde bulunan Köktürklerden kalma en eski yazıt aşağıdakilerden hangisidir?

Bilge Kağan

Bugut

Köl Tigin

Tonyukuk

Bumin Kağan

10.Soru

Orhun Türkçesinde topluluk sayıları hangi ek ile yapılır?

+AgU(n)

+ yolı

+ kata

+n , +nti

+nç

11.Soru

Aşağıdakilerden hangisi I. çoğul kişi zamiri üzerine yönelme durumu ekinin gelmiş biçimidir?

bizine

bizni

bizne

bize

bizin

12.Soru

Aşağıdakilerden hangisi “halkı, milleti derleyip toplayan” anlamına gelen “İlteriş” unvanı verilen isimdir?

Köl Tigin

Muhan Kağan

Bumin Kağan

Kutlug Kağan

Bilge Kağan

13.Soru

Köktürklerdeki “İlteriş” unvanı ne anlama gelmektedir?

Halkı eğitip geliştiren

İleri görüşlü olan

Savaşçı ve yiğit olan

Halkı önemseyen

Halka düzen veren

14.Soru

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde isimden isim yapım eki vardır?

ıgaç

tapa

ölüg

toruk

uz

15.Soru

beg “bey” +leri ifadesinde, aşağıdaki eklerden hangisi kullanılmıştır?

Sıfat-fiil

Zarf-fiil

İsimden fiil yapım eki

3. çoğul kişi iyelik eki

İsimden isim yapım eki

16.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Bilge Kağan ve Köl Tigin zamanı için söylenemez?

Vezirleri Tonyukuk'tur.

Çin'le iyi ilişkiler kurulmuştur.

Yerleşik hayata geçmek için epey uğraş verilmiştir.

II. Köktürk Kağanlığı'nın hükümdarlarıdır.

Önce Bilge Kağan ölmüştür.

17.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Orhun Yazıtları'ndaki üslup için doğru bir ifadedir?

Köl Tigin ve Bilge Kağan yazıtlarında millî gurur ve heyecan, canlı ve samimi bir biçimde dile getirilmiştir.

Moğol tarihini anlatan uzun soluklu eserlerdir.

Köktürk Devleti'nin tarihî, sosyal ve siyasî durumunu anlatan en kısa yazıtlardır.

Türk dilinin kendi bünyesi içinde, yabancı unsurlarla karışarak ileri bir düzeye eriştiğini gösterir.

Yazıtlar, deyimler, atasözleri ve edebî sanatlarla süslü değildr.

18.Soru

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde [isimden isim -sıfat yapım eki] ve [isimden isim -zarf- yapım eki] kullanılmıştır?

Katıgdı

Buyruk

Edgüti

Biriki

Sabın

19.Soru

Aşağıdakilerden hangi “Tabışgan” kelimesinin Türkiye Türkçesindeki karşılığıdır?

Taşçı

Taşıyan

Taşınan

Tavşan

Taşan

20.Soru

Aşağıdakilerden hangisinde “gelecek zaman eki” kullanılmıştır?

uduz

topulgalı

kaltaçı biz

sümüz

tir men