Orhon Türkçesi Final 18. Deneme Sınavı

1.Soru

I. keyik
II. tabışgan
III. ayguçı
IV. buka
V. çıgan
Yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri Tonyukuk Yazıtı’nda geçen hayvan adlarındandır?

I, II, III, IV

II, III, IV, V

I, II, III, IV, V

I, II, IV

IV, V, VI

2.Soru

Eki yegirmi hangi sayıdır?

22

12

32

42

52

3.Soru

Günümüze kadar üzerinde en çok araştırma yapılan dil ailesi aşağıdakilerden hangisidir?

Ural-Altay

b. Hint-Avrupa

c. Çin-Tibet

Hâmi-Sâmi

Eskimo-Aleüt

4.Soru

Eski Türkçe alanında ilk ve temel gramer kitabı olan “Altturkische Grammatik” çalışmayı kim yapmıştır?

W. P. Wassiljew

S. Y. Malov

E. H. Parker

W. Barthold

A. von Gabain

5.Soru

"türü?k k(a)g(a)n ötü?k(e)n yış ol(u)rs(a)r ilte bu? yo?k ilg(e)rü ş(a)ntu? ? y(a)zıka t(e)gi sül(e)d(i)m t(a)luyka kiç(i)g t(e)gm(e)d(i)m"

Yukarıdaki cümlenin tam ve doğru karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

Türk Kağanı Ötüken yaylasında oturursa sıkıntı olmaz. Doğuda Şantun'a kadar asker sevk ettim, denize pek az kala durdum.

Türk Kağanı Ötüken yaylasında oturursa ülkede sıkıntı olmaz. Doğuda Şantun ovasına kadar asker sevk ettim, denize pek az kala durdum.

Kağan Ötüken yaylasında oturursa ülkede sıkıntı olmaz. Doğuda Şantun ovasına kadar asker sevk ettim, denize pek az kala durdum.

Türk Kağanı Ötüken yaylasında oturursa ülkede sıkıntı olmaz. Doğuda ovaya kadar asker sevk ettim, denize az kala durdum.

Türk Kağanı Ötüken yaylasında oturursa sıkıntı olmaz. Doğuda Şantun ovasına kadar asker gönderdim, denize az kala durdum.

6.Soru

Aşağıdakilerden hangisi “dedim” kelimesinin Orhon Türkçesindeki karşılığıdır?

aydaçı men

aygıl

tir men

tedim

aygıl men

7.Soru

Aşağıda verilen sözcüklerden hangisi ‘doğmak’ Orhun Türkçesinde anlamına gelmektedir?

Kurı

Eşid

Ortu

Biri

tug

8.Soru

Aşağıdakilerden hangisinde yönelme durumu ile kullanılan bir sontakı vardır?

ilgerü şantuŋ yazıka tegi süledim

at üze bintüre karıg sökdüm

körür közüm körmez teg bilir biligim bilmez teg boltı

inim köl tegin birle sözleşdimiz

üze kök teŋri asra yagız yer kılındukta ekin ara kişi oglı kılınmış

9.Soru

I. azu
II. takı
III. teg
IV. ulayu
V. yeme
Yukarıdaki sözcüklerden hangileri Orhun Türkçesinin bağlaçlarıdır?

I, II, III, IV, V

I, II, IV, V

II, III, IV, V

IV, V

I, II, IV, V

10.Soru

Aşağıdakilerden hangisi yönelme durumuyla kullanılan sontakılara örnek verilebilir?

Bunça yirke tegi yorıtdım.

Yagru kontukda kisre ańıg bilig anta öyür ermiş.

Teŋri yir bulgakıın üçün.

Ol sub kudı bardımız.

Üze kök teŋri asra yagız yer kılındukta ekin ara kişi oglı kılınmış.

11.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Orhun Türkçesindeki söz başı ünsüzlerinden biri değildir?

/ç/

/b/

/d/

/s/

/t/

12.Soru

İsim ya da Sıfat + Yardımcı Fiil, Bu tür birleşik fiiller, isim ya da sıfattan sonra bol- ya da kıl- / kış yardımcı fiillerinden oluşur. Hangisi buna bir örnektir?

türük bodunıŋ ilin törüsin tut-a bir-miş it-i bir-miş “Türk halkının
devletini (ve) törelerini tutmuş, düzenlemiş” BK D3, KT D1

bunça yeme tirigi kün boltaçı erti ölügi yurtda yolta yat-u kal-taçı
ertigiz “bunca hayatta kalanları cariye olacak idi, ölenleri yazıda
yabanda yatıp kalacak idiniz” KT K9

begli bodunlıg yoŋaşurtukın üçün türük bodun illedük ilin ıçgın-u ıdmış
kaganladuk kaganın yitür-ü ıd-mış “beylerle halkı birbirine
düşürdüğü için Türk halkı il yaptığı ilini elden çıkarıvermiş, kağan
yaptığı kağanını kaybedivermiş” KT D6-7

bulun kıl- “tutsak etmek” Küli Çor B5

türük bodun iliŋin törügin kem artat-ı u-daçı erti “Türk halkı, senin
devletini ve yasalarını kim bozabilecek idi?” BK D19

13.Soru

“başlıgıg yüküntürmiş tizligig sökürmiş” ifadesindeki “yüküntürmiş” sözcüğünün çözümlemesi hangi seçenekte doğru verilmiştir?

yük (isim kökü)+ün (isimden fiil yapım eki)-tür (ettirgenlik eki)-miş (Sıfat-fiil eki)

yük (fiil kökü)+ün (fiilden fiil yapım eki)-tür (ettirgenlik eki)-miş (Sıfat-fiil eki)

yük (isim kökü)+ün (isimden isim yapım eki)-tür (isimden fiil yapım eki)-miş (Sıfat-fiil eki)

yük (fiil kökü)+ün (fiilden fiil yapım eki)-tür (fiilden fiil yapım eki)-miş (Sıfat-fiil eki)

yükün (fiil kökü)-tür (fiilden fiil yapım eki)-miş (3. tekil kişi belirsiz geçmiş zaman eki)

14.Soru

I. Orhun Alfabesi Türklerin bilinen ilk alfabesidir. II.Bu alfabeye "runik" denmesinin nedeni, runik adı verilen İskandinav kitabelerinin yazımında kullanılan harflere benzemesidir. III. Köl Tigin ve Bilge Kağan yazıtlarında 29 harf vardır. Yukardaki maddelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I

I ve II

I ve III

II ve III

I, II ve III

15.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Ural-Altay dillerinden biri değildir?

Urduca

Macarca

Fince

Mançu-Tunguz

Ugorca

16.Soru

Orhun Türkçesinde “bir tümen artukı yeti bi?” biçiminde yazı ile ifade edilen sayının rakamla gösterimi hangisidir?

17.000

13.000

23.000

1.700

107.000

17.Soru

Aşağıdakilerden hangisinde “yön gösterme eki” kullanılmıştır?

ögüm

subı

ısar

taşra

kişig

18.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Orhun Türkçesine göre geniş zamanda çekimlenmiştir?

kigürtüg

kazganurmen

tedeçi

açdımız

ölteçiertigiz

19.Soru

Türkiye'de yazı devriminden sonra Orhun yazıtları üzerine ilk çalışmayı yapan bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?

Şemseddin Sami

Necip AsımYazıksız

Reşit Rahmeti Arat

Talat Tekin

Hüseyin Namık Orkun

20.Soru

Aşağıda verilen kelimelerden hangisi eşitlik durumu eki almıştır?

Bunça

Yirine

Yışda

Tutsık

Olurup