Orta Asya Türk Tarihi Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hive Hanlığı zamanında 1804-1920 yılları arasında hüküm sürmüş hanedanlık aşağıdakilerden hangisidir?
Kongratlar |
Kukla Hanlar |
Arapşahiler |
Mangıtlar |
Astrahaniler |
Astrahaniler ve Mangıtlar Buhara Hanlığı döneminde hüküm sürmüştür. Hive Hanlığı zamanında 1804-1920 yılları arasında hüküm sürmüş hanedanlık Kongratlardır. Doğru cevap A.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Altın Orda devleti ile ilgili temel kaynaklarımızdan biri değildir?
Edigey Destanı |
Yarlıklar |
Bitikler |
Cengiz-Name |
Dede Korkut |
Dede Korkut, Altın Orda devleti ile ilgili temel kaynaklarımızdan biri değildir.
3.Soru
Altın Orda Devleti hangi han zamanında "altın dönemi"ni yaşamıştır?
Mengü Timur |
Tokta Han |
Özbek Han |
Berke Han |
Sartak Han |
Özbek Han (1312-1341) gençken tahta çıksa da onun döneminde Altın Orda, adına yakışır bir şekilde “altın dönemi”ni yaşadı. Onun zamanında bütün ülkede İslamiyet yayıldı, imar işleri hız kazandı. Doğru cevap C'dir.
4.Soru
Ruslar Sibirya'yı hangi yüzyılda keşfetmişlerdir?
12. yüzyıl |
13. yüzyıl |
14. yüzyıl |
15. yüzyıl |
16. yüzyıl |
Rusların Sibirya’yı keşfettiği XVI. yüzyıl, dünyada her yönüyle sömürgecilik faaliyetlerinin başladığı bir devirdir.
5.Soru
Altın Orda Devleti'den posta şirketine verilen ad nedir?
Yarlık |
Yam |
Daruga |
Knez |
Kıpçak |
Vergilerin toplanmasını teminen Altın Orda’nın hâkim olduğu bütün topraklarda “darugalık” adı verilen yeni bir teşkilat kuruldu ve bu teşkilatın başına “darugalar” getirildi. Darugalar, fethedilen bölgelere tayin edilip sivil ve askerî işlerle meşgul oluyorlardı. Berke Han döneminde Altın Orda’da “yam” (posta) teşkilatı da kuruldu.
6.Soru
1989 yılının Nisan ayında O¨zbekistan’ın Fergana bölgesinden çıkan ve büyüyen bir sokak kavgası neticesinde Türk kardeşleri O¨zbekler tarafından öldürülen, bunun üzerine kısa bir sürede her şeylerini toparlayıp başka yer aramak zorunda kalan ve Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan gibi yerlere göçen Türkler aşağıdakilerden hangisidir?
1989 yılının Nisan ayında O¨zbekistan’ın Fergana bölgesinden çıkan ve büyüyen bir sokak kavgası neticesinde Türk kardeşleri O¨zbekler tarafından öldürülen, bunun üzerine kısa bir sürede her şeylerini toparlayıp başka yer aramak zorunda kalan ve Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan gibi yerlere göçen Türkler aşağıdakilerden hangisidir?
Karaçay-Malkarlılar |
Kumuklar |
Tatarlar |
Nogaylar |
Ahıskalılar |
1989 yılının Nisan ayında O¨zbekistan’ın Fergana bölge- sindeki Ahıskalılar, burada çıkan ve büyüyen bir sokak kavgası neticesinde bu kez Türk kardeşleri O¨zbekler tarafından öldürüldüler. Bunun üzerine kısa bir sürede her şeylerini toparlayıp başka yer aramak zorunda kaldılar ve Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan gibi yerlere göçtüler. Doğru cevap e'dir.
7.Soru
Ebu’l-Hayrlılar (Şibanîler) Astrahanîler (Aştarhanîler, Tukay Timurlular, Canıoğulları) Mangıtlar Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri Buhara Hanlığı'nda işbaşına gelen hanedanlardandır?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve III |
I, II ve III |
Kaynaklarda Buhara Hanlığı, Buhara Özbek Hanlığı, Mâverâünnehr Özbek Hanlığı veya Mâverâünnehr Özbekleri gibi isimlerle anılan siyasi yapıda birbiri ardı sıra üç hanedan işbaşına gelmiştir: Ebu’l-Hayrlılar (Şibanîler), Astrahanîler (Aştarhanîler, Tukay-Timurlular, Canıoğulları) ve Mangıtlar.
8.Soru
Hakas bölgesinin Türklerin anayurtlarından biri olduğuna dâir en önemli ispat aşağıdakilerden hangisidir?
Bölgede yapılan kazılarda dört tekerlekli araba kalıntılarına rastlanılması |
Bölgede Tagar Kültürü’ne âit olduğu söylenen Boyar Kaya Resimleri’nin olması |
Yaylak-kışlak geleneğinin sürdürülmüş olması |
Atların yük taşıma ve ulaşım amacıyla kullanılmış olması |
Bölgede tarım üretiminin gerçekleştirilmiş olması |
Yine bölgenin Türklerin anayurtlarından biri olduğuna dâir en önemli ispat Tagar Kültürü’ne âit olduğu söylenen Boyar Kaya Resimleri’dir.
9.Soru
Altın Orda Devletinde posta teşkilatı hangi han döneminde kurulmuştur?
Batu Han |
Berke Han |
Sartak Han |
Özbek Han |
Cucci Han |
Berke Han döneminde Altın Orda’da “yam” (posta) teşkilatı da kuruldu.
10.Soru
Hive Hanlığı hangi yıllar arasında egemendir?
1511-1598 |
1511-1650 |
1511-1820 |
1511-1898 |
1511-1920 |
Hive Hanlığı (1511-1920) Türkistan Hanlıkları içinde Özbeklerin kurduğu ikinci devlet olan Hive Hanlığı Harezm’de
ortaya çıkmıştır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Yıldırım Bayezid ile Timur arasında cereyan eden ve Ankara Savaşı ile sonuçlanan mücadelenin nedenlerinden biri değildir?
Erzincan Emirliği Meselesi |
Anadolu Beylerinin Şikayeti |
Sivas’ın Timur Tarafından Alınışı |
Mülteciler Meselesi |
Anadolu beyliklerinin topraklarının genişlemesi |
Timur’un Ön Asya seferinin özellikle Ankara Savaşın’nın sonuçları Osmanlı ve bölge tarihi bakımından önemlidir. Osmanlılar, Anadolu’nun siyasi birliğini sağlamayı başarmışlardı. Timur’un seferi sonunda bu siyasi birlik bozuldu ve başta Karamanoğlu Beyliği olmak üzere Anadolu beylikleri topraklarını genişleterek yeniden canlandılar.
12.Soru
Hive Hanlığı'nın kurulduğu bölge hangi tarih ve olayla birlikte Safevi Devleti'ne tabi olmuştur?
1510 Merv Savaşı |
1503 Ahsi Savaşı |
1598 Pul-ı Salar Savaşı |
1517 Belh Savaşı |
1513 Amu-Derya Savaşı |
Türkistan Hanlıkları içinde Özbeklerin kurduğu ikinci devlet olan Hive Hanlığı Harezm’de ortaya çıkmıştır. Cengiz Kağan tarafından 1221 yılında işgal edilen bölge kısa sürede toparlansa da, daha tahripkâr bir saldırıya Emîr Timur tarafından uğramıştır. 1371-1379 yılları arasında Emîr Timur tarafından düzenlenen dört seferle Harezm büyük yıkım yaşamıştır. Bu tarihten itibaren 1505 yılında Muhammed Han Şibanî tarafından fethedilinceye kadar Timurlu idaresinde kalmıştır. Takriben beş yıl Buhara Hanlığı idaresinde kalan bölge Muhammed Şibanî’nin 1510 yılında Merv Savaşı’nda yenilmesi üzerine Safevî Devleti’ne tabi olmuştur.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Buhara Hanlığı'nda Ebu'l Hayrlı'lar Hanedanlığı döneminde II. Abdullah'ın yönetimi sırasında gerçekleşen olaylardan biri değildir?
Muhammed Han Şîbani'den sonra bu dönemde hanedanlık en parlak günlerini yaşamıştır. |
1584'de Bedehşan'ı fethedilmiştir. |
1595'de Yarkend Hanlığını işgal etse de bu işgal kalıcı olmamıştır. |
İmar ve iskan faaliyetlerinin yanı sıra ticaret ağının gelişmesi için önemli adımlar atılmıştır. |
Babası iskender'in değerli emirlerini öldürtmüştür. |
II. Abdullah 1561 yılında babası İskender’i Buhara’da tahta çıkarmasına rağmen, gerçek yönetici kendisi olmuştur. 1557’de Buhara, 1573’te Belh, 1574’te Hisar, 1578’de Semerkand, 1582’de Taşkent, 1583’te Fergana ona tabi olmuştur. Bütün bu başarılarının arkasında şahsi karizması ve kabiliyetinin yanı sıra Cuybarî Hocalarının desteği önemlidir. Yine 1583 yılında tahta çıkışında bu hocaların o dönemdeki şeyhleri Hoca Ebubekir Sa’d Cuybarî önemli bir rol oynamıştır. Han olduktan sonra da fetihlerine devam eden II. Abdullah, 1584’te Bedehşan, 1588’de Herat, 1589’da Meşhed gibi pek çok şehir ve bölgeyi fethetmiştir. Bunun yanı sıra 1583, 1593 ve 1595 yıllarında Harezm, yine 1595 yılında Yarkend Hanlığı’nı işgal etse de, bu işgaller kalıcı olmamıştır. II. Abdullah 8 Şubat 1598’de vefat etmiştir. II. Abdullah Han dönemi, Muhammed Han Şibanî’den sonra hanlığın en güçlü olduğu dönemdir. Bu husus sadece yapılan fetihlerle değil, imar ve iskân faaliyetleri ile de kendisini gösterir. Bu dönemde başta medrese ve camiler olmak üzere pek çok yapının inşa edilmesinin yanı sıra, sulama sisteminin, ticaretin ve yolların geliştirilmesi için önemli adımlar atılmıştır.
14.Soru
Aşağıda Başkurtlarla ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Başkurtlar Ruslara karşı 1774’te isyan ettiler ancak netice alamadı. |
23 Mart 1919’da Başkurt Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti kuruldu. |
1806 yılında göç yasağı getirilerek konar-göçer hayat süren Başkurtlar engellendi. |
1798 yılında Rus çarının çıkardığı fermanla Başkurtların asker statüsünde olacağı ilân edildi. |
Ruslar tarafından Hıristiyanlaştırma siyasetinden maruz bırakılarak yüklü miktarda vergi verdiler. |
Kazan Hanlığı çöktükten sonra Ruslar, asker olarak kullanmak üzere Başkurtlara bazı imtiyazlar tanıdılar. Başkurtlar böylece topraklarını muhafaza ettiler, Hıristiyanlaştırma siyasetinden genellikle muaf tutuldular ve daha az vergi verdiler. Doğru cevap E'dir.
15.Soru
Timurlu hakimiyet sahasını aşağıdakilerden hangi tarihte siyasi olarak bütünlüğünü kaybetmiştir?
1448 |
1458 |
1468 |
1478 |
1488 |
Ebu Said tahta geçmek için ihtiyacı olan desteği Argun kabilesinden ve Hace Ubeydullah Ahrar vasıtasıyla şehirli nüfustan sağladı. 1458’de Timurlu hâkimiyet sahası siyasi olarak bütünlüğünü kaybetmişti.
16.Soru
Hokand Hanlığı'nda Narbuta Bey, dönemiyle birlikte ilk kez hanlıkta darp edilen ve değeri bir koyun olan paranın ismi nedir?
Vasallık |
Hanbazi |
Tilla |
Fulus |
Biy |
1763 yılında tahta çıkan Narbuta Biy (Bey), hanedan üyeleri ve onları destekleyen hanlık soylularının muhalefeti ile uzun süre uğraşmak zorunda kalmıştır. Ancak isyanları bastırdıktan sonra fetih hareketlerine başlayabilen Narbuta Biy, hanlıkta istikrarı temin ettiği gibi iktisadi gelişmelere de ortam hazırlamıştır. Onun dönemiyle birlikte ilk kez hanlıkta fulus ismi verilen para darp edilmiş ve değer olarak bir fulus bir koyuna eşitlenmiştir. Bunun yanı sıra o başkent Hokand’da büyük bir saray inşa ettirmiştir.
17.Soru
Kazan Hanlığının 1552 yılında yıkılmasından sonra Rus hâkimiyetine giren ve bir bölümü devlet çiftçisi olan halk aşağıdakilerden hangisidir
Tatarlar |
Çuvaşlar |
Nogaylar |
Kumuklar |
Başkurtlar |
Kazan Hanlığının 1552 yılında Ruslar tarafından yıkılmasını müteakip Tatarların tarihî gelişiminde büyük bir dönüşüm meydana geldi. Bu hadiseden sonra Tatarlar yurtlarından çıkarak dağıldılar ve bir daha devlet kuramadılar. Halk Ruslar tarafından şehirlerden ve ırmak kenarlarından kovuldu. Tatar soylularının bir kısmı Rus hizmetine girdi ve Hıristiyanlığı benimsedi. Halkın çoğu haraç ödemek ve çeşitli devlet yükümlülüklerini yerine getirmek mecburiyetinde olan “devlet çiftçisi” statüsüne geçti. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Hive Hanlığı Arapşahiler Hanedanlığı döneminde 1515 yılında kalabalık bir Özbek grubunun Deşt-i Kıpçak'tan bölgeye göç etmesi hangi hükümdarın güç kazanmasını sağlamıştır?
Hacim Han |
Arap Muhammed Han |
İlbars Han |
Ebu'l Gazi Bahadır Han |
Şir Gazi Han |
Hive Hanlığı, Han olduktan sonra Arapşahî Hanedanından İlbars, birbiri ardı sıra Harezm’in diğer şehirlerini fethetmiş, böylece otoritesi geniş bir sahaya yayılmıştır 1515 yılında kalabalık bir Özbek grubunun Deşt-i Kıpçak’tan bölgeye göçü ile konumu daha da kuvvetlenen İlbars Han, Türkmen kabilelerini de hanlığına tabi kılmıştır.
19.Soru
Araplar ile Çinliler arasında 751 yılında meydana gelen savaş, aşağıdakilerden hangisidir?
İnebahtı |
Çaldıran |
Malazgirt |
Mercidabık |
Talas |
Araplar ile Çinliler arasında 751 yılında meydana gelen savaş, Talas Savaşı'dır.
20.Soru
Sibirya'da bugün Tümen, Om, Novosibirsk, Tom, Tobol, Tara, Baraba, Kemerovo havalisinde yaşayan Türkler aşağıdakilerden hangisidir?
Sibirya'da bugün Tümen, Om, Novosibirsk, Tom, Tobol, Tara, Baraba, Kemerovo havalisinde yaşayan Türkler aşağıdakilerden hangisidir?
Tatarlar |
Yakutlar |
Tuvalılar |
Hakaslar |
Şorlar |
Sibirya Tatarları bugün Tümen, Om, Novosibirsk, Tom, Tobol, Tara, Baraba, Kemero- vo havalisinde yaşamaktadırlar. Doğru cevap a'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ