1071 Malazgirt zaferinin ardından Anadolu’nun doğusunda mahalli Türkmen beyliklerinin ortaya çıkışına tanık oluyoruz. Erzurum ve çevresinde Saltuklular, Erzincan ve Kemah’ta Mengücükler, Yeşil Irmak havzasında Danişmendliler, Van Gölü havzasında Sökmenliler, Diyarbekir bölgesinde İnal Oğulları, Dilmaç Oğulları, Mardin ve Hısn-ı Keyfa Artukluları, Elazığ yöresinde de Çubuk Oğulları ve ardından Harput Artukluları, XI. asrın son çeyreğinde tarih sahnesine çıkmışlar, yaklaşık olarak iki asır boyunca bölgenin kaderine hakim olmuşlardır.

Hanedan, adını merkezi Erdebil’de bulunan Safevîye tarikatının reisi Şeyh Safiyüddin’den almıştır. Safiyüddin’in etnik kökeni belirsizdir. Bununla birlikte özellikle Safevî Devleti’nin kurulmasından sonra yazılan eserlerde onun, Hz. Ali’nin soyundan geldiği ve yedinci imam Musa Kâzım’a dayandığı ileri sürülmüştür. Hanedan’a adını veren Şeyh Safiyüddin, Şafiî mezhebinden idi. Safiyüddin’in ölümünden sonra (1334) tarikat reisliğine önce oğlu Sadrüddin, daha sonra da onun oğlu Hoca Ali geçti.

Gur Sultanı Muizüddin, ordusundaki ünlü kumandanlarından Aybek’i Hindistan’da genel vali ve ordu komutanı olarak bıraktı ve kendisi Gazne’ye döndü. Aybek 1193’de Delhi’yi ele geçirdi. Bu tarihten itibaren de Kuzey Hindistan’da fiilen Delhi Türk Sultanlığı kurulmuş oldu. Ancak devletin resmi kuruluşu Muizüddin’in 1206 yılında ölümünden sonradır.

Muizüddin de 15 Mart 1206’da ölünce, Tacettin Yıldız Gazne tahtına, Aybek de Hindistan tahtına varis oldular. Delhi, Bedaun, Ecmir havalisi başta olmak üzere, İndus’tan Ganj’a, Himalayalardan Vindhiya dağları eteklerine kadar Kuzey Hindistan’ın orta kesimlerine Aybek’in hâkim olduğu görülmektedir. Gazneli Sultanı Şihabüddin Muhammed’in kölesi ve kumandanı olan Kutbeddin Aybek, Delhi Sultanı olarak tahta çıkarıldı ve alt kıtanın büyük bir kısmı tedricen onun hükümranlığı altına girdi. Aybek, 1206’da Lahor’da Hindistan tahtına çıktığında “Kutbü’d-dünya ve’d-din” unvanını aldı ve daha sonra devlet merkezini Delhi’ye taşıdı. Çok geçmeden Gazne tahtındaki Tacettin Yıldız ile Pencak ve Lahor yüzünden arası açılan Kutbeddin Aybek, Yıldız’ı yenerek Gazne’yi ele geçirdi. Ancak kısa sürede toparlanan Yıldız, yeniden Gazne’ye girdi. Kutbeddin Aybek zamanında alt kıtanın büyük bir kısmı tedricen Türk hâkimiyetine girdi. İslam hâkimiyeti Hindistan’ın kuzey yarısında sağlam bir temele oturdu. Kutbeddin Aybek’in 1206-1210 yılları arasındaki sultanlık döneminde önemli bir hadise görülmemektedir. Doğru cevap D’dir.

SAFEVİLER KURULUŞ

Hanedan, adını merkezi Erdebil’de bulunan Safevîye tarikatının reisi şeyh Safiyüddin’den almıştır. Safiyüddin’in etnik kökeni belirsizdir. Bununla birlikte özellikle Safevî Devleti’nin kurulmasından sonra yazılan eserlerde onun, Hz. Ali’nin soyundan geldiği ve yedinci İmam Musa Kâzım’a dayandığı ileri sürülmüştür. Hanedan’a adını veren şeyh Safiyüddin, şafiî mezhebinden idi. Safiyüddin’in ölümünden sonra (1334) tarikat reisliğine önce oğlu Sadrüddin, daha sonra da onun oğlu Hoca Ali geçti. 

Kanuni devrinde Osmanlı’nın Hindistan bölgesine olan ilgisi, Hint Denizindeki
Portekizlilerin faaliyetleri karşısında Gucerat hâkimi Bahadır Şah’ın yardım talepleri
ile başlamıştt. Bu istek üzerine Osmanlılar Hint Denizine bazı seferler düzenlediler.
Bunların en önemlisi, 1538 tarihindeki Hadım Süleyman Paşa’nın Hint seferidir.
Sonuncu sefer ise Seydi Ali Reis tarafından yapılmıştır. Ali Reis donanma ile
gittiği Gucerat Limanında gemilerini bırakarak Delhi’ye geçmiş, Hümayûn tarafından
iyi karşılanmıştır ve Ali Reis kara yoluyla Osmanlı topraklarına dönmüştür. Aynı
zamanda şair olan Ali Reis, Hint-İran şiirinden örnekler getirdiği gibi Türk şiir
geleneğini de Delhi sarayına taşımıştır. Ali Reis, Delhi Sarayında Osmanlı Sultanlarının
diğer Müslüman hükümdarlar üzerindeki siyasi gücü hakkında önemli bilgiler
verdiği için ziyaretin siyasi sonuçları doğmuştur. Hümayûn’un da bu üstünlüğü
kabul ettiği anlaşılmaktadır. Seydi Ali Reis’in Delhi’de bulunduğu sırada, 1556’da
Hümayûn ölmüş ve bu olay, Ali Reis’in tavsiyesi ile Ekber Şah tahta geçinceye kadar
kimseye duyurulmamıştır. Genç Ekber tahta geçer geçmez Osmanlılara ilgisini
ifade eden bir mektubu Ali Reis ile Kanuni’ye göndermiştir. Ekber bu mektupta
Kanuni’yi yeryüzünün halifesi, zamanın bütün hükümdarlarının sığınağı, anlaşmazlıkların halledicisi olarak vasıflandırmaktadır.

Şah Tahmasp’a isyan eden, ancak sonraki süreçte mağlubiyet alarak Osmanlı Devleti’ne sığınan Safevi şehzadesi Elkas Mirza'dır. Doğru cevap A'dır. 

Safevi Devleti 1722 yılında yıkılmıştır. Doğru yanıt E'dir.

Karamanoğulları Beyliği, Osmanlıların en güçlü rakibi idi. Kendilerini, Selçuklular’ın mirasçısı olarak görmekteydiler.

Karesioğulları Osmanlı hizmetine giren Hacı İl Bey, Evrenos Bey ve Ece Halil, Osmanlı Devleti'nin Rumeli’ye geçişinde ve yayılmasında önemli rol oynamış; Karesi donanması Osmanlı deniz gücünün gelişmesine temel oluşturmuştur.

Tur Ali Bey Akkoyunlu Devletinin ilk yöneticisidir. Doğru cevap E'dir. 

Başlangıçta Sahip Ata oğulları emrinde olan Germiyanlılar, 1277’den sonra Batı Anadolu’nun en güçlü beyliği, uc beylerinin önderi haline gelmişlerdir.

Devrin en kalabalık ve mamur şehirlerinden olan Harezmşahlar payitahtı (Hazret-i Harezm, Ürgenç, Gürgenc, Curcaniya), dört aylık uzun bir müdafaadan sonra, Moğolların eline düştü (Aralık 1220- Mayıs 1221). Moğollar mahalleri yakılmış, saray ve çarşıları harap olmuş olarak Gürgenç’i teslim aldılar. Ceyhun nehrinin suları önündeki bentleri de yıktıkları için şehir sular altında kaldı ve ahalinin çoğu bu şekilde boğuldu. Kurtulanlar da Moğollara esir oldular. Böylece, XIII. yüzyılın başlarında doğunun en büyük İslam devletinin başkenti, muhteşem saraylar, medreseler, kütüphaneler, ticarethaneler ve hanlarlarla dolu bir şehir olan Ürgenç, tüm bunlardan ve ihtişamından hiçbir iz kalmayacak şeklide tarih sahnesinden silindi.  

Malatya’nın zaptı Danişmendliler için büyük bir başarı olmuş, siyasi ve askeri açıdan Türkiye Selçuklularını gölgede bırakmışlardır. Buna karşılık Selçuklu meliki Arab’ın çabaları sonucu değiştirmedi. Danişmentliler Anadolu’da en güçlü Türk devleti oldu. Danişmendliler’in Anadolu’daki Bizans ve Franklara karşı aldığı başarılı sonuçlar, sahip oldukları siyasi ve askeri üstünlük neticesinde Abbasi halifesi Müsterşid ile Büyük Selçuklu hükümdarı Sencer tarafından Emir Gazi’ye Melik unvanı tevcih edildi. Ancak Emir Gazi merasim yapılamayacak kadar hastaydı ve birkaç gün sonra da öldü (1134). Şüphesiz Emir Gazi Türk ve İslam dünyasının önde gelen simalarından biri olmuştur. O babasından aldığı beyliği bir devlet haline getirmeyi başarmanın ötesinde, Türkiye Selçuklularını himayesine almış, Bizans ve Franklara karşı inatçı bir mücadele vermiştir. Ölümüyle Danişmendliler’de duraklama dönemi başladı.

Bir Babürlü sultanına mektup yazan ilk Osmanlı padişahı IV. Murat'tır.

Sultan Alparslan’ın komutanlarından Dilmaçoğlu Mehmed Bey tarafından kurulan bu mütevazı beylik, 1085-1192 yılları arasında Bitlis, Erzen ve Vestan’da hüküm sürmüş iken, Erzen kolu Moğollar devrine kadar yaşamıştır.

Buna karşın, Ecmir ve Delhi’nin Hindu Racası, Batinda’da Muhammed’in üzerine yürüdü. Sultan Muhammed yaralanıp tehlikeyle karşılaşınca aceleyle Gazne’ye geri dönerek kendini emniyete aldı ancak yılmadı. Sultan Muizüddin Muhammed 1192 yılında Hintli Racputları Tarain/Tara-orî’de yenerek önemli bir zafer elde etti. Bu zaferle birlikte Delhi ve Ecmir Muhammed’in eline geçti. Hindistan Türk tarihi bakımından önemli bir dönüm noktası olan bu zaferi, bazı tarihçilerin sonuçları itibariyle Malazgirt zaferine benzetmesi yerindedir. Zira bu muharebeyi müteakip Kuzey Hindistan’ın önemli Şehir ve kasabaları peş peşe Gurlu hâkimiyeti altına girdi. İki yıl sonra Sultan Muhammed, Kanevc ve Benares şehirlerini de ülkesine kattı.  

I. Abbas’ın Kızılbaş reislerinin gücünü kırmak amacıyla Şahseven adıyla yeni askeri birlikler meydana getirdi.

Ali Bey 1435 yılında Akkoyunlu tahtına geçmiştir. Buna göre doğru cevap B seçeneğidir.