İrlandalı

Panteizm

Yeniplatonculuğun ortaya çıkmasına neden olan Porphyrios’un sorduğu bir soru önemlidir: “Güzel olan şeylerle Güzellik arasındaki benzerlik nasıl bir şeydir?” Burada Plotinos’un gerçekten bilmek istediği şey, gelip geçici bir nesnenin taşıdığı nitelik ile o niteliği biçimlendiren kalıcı olanın arasındaki ilişkinin ne olduğuydu? (Duddy, 2002: 29). Buraya kadar ele aldıklarımızdan kolaylıkla anlaşılacağı gibi, Eriugena’nın ikinci ayrımında işaret edilen ilahi ideaların mahiyeti konusu, bir bakıma “yaratan” ile “yaratılan” arasındaki ilişkinin de mahiyetini belirlemesi bakımından önemlidir.

Aristoteles felsefesi- Hristiyanlık

Thomas Aquinas, bu alıntıya ilişkin olarak yaptığı yorumda bu filozofların hepsinin de bir yanılgı içinde olduğunu söylemektedir. Yanılgının temel kaynağı olarak da onların potansiyel-aktüel ayırımından habersiz olmalarını göstermektedir.

Abelardus'un ilahiyat alanında kaleme aldığı eserler arasında De Unitate et Trinitate Divina (İlahi Birlik ve Teslis Hakkında), Theologia Christiana (Hristiyan İlahiyatı), Sic et Non (Evet ve Hayır) ve ahlaki konulara da değindiği bir inceleme olan Scito Te Ipsum (Kendini Bil) sayılabilir. Ancak "Okur Yazar Hakkında" Abelardus'un değil, Anselmus'un eseridir. 

Thomas Aquinas’ın ahlak ve toplum anlayışı Aristoteles’in felsefesi ile Hristiyanlığın akılcı kavranışının bir karışımıdır.

Anselmus, birden fazla tanrı kanıtlamaları öne sürmüştür, ve bunlar bütün ortaçağ felsefecilerinin kanıtlamaları ve düşünceleriyle benzerlik göstermektedir. Kanıtlamalarından birinde tüm iyiliklerin tek bir iyiden kaynaklandığını ileri sürmüştür ve ona göre iyi nedensiz bir şekilde kendiliğinden iyidir. Bir başka kanıtlamasında ise tüm varlıkları, var olmak için başka bir varlığa ihtiyaç duymayan bir varlığa dayandırmıştır. Ve var olmayı, kusursuzluk olarak görmüştür. Ancak, tüm bunlardan dolayı değil; kanıtlamalarındaki aşırı gerçekçilikten dolayı onun tanrı kanıtlamasına Ontolojik Tanrı Kanıtlaması denmektedir. Doğru cevap E'dir.

Anselmus’un kanıtlamalarından birinde kalkış noktası, Tanrı’ya imandır. Kanıtlama, daha öncekilerin de yapmış oldukları gibi akılda başlamakta ve ilahi aydınlanmanın yardımıyla devam etmektedir. Anselmus’un bu kanıtlamasını ortaya atmasından sonra kendisine yöneltilen en önemli eleştirinin sahibi Marmoutier (Tours) rahiplerinden Gaunilon’ dur. Gaunilon kanıtlamaya ilişkin olarak iki önemli eleştiri getirmektedir. “Aptal Namına” başlıklı küçük makalesinde Gaunilon, aptalın bu sözleri söyleyebileceğini ve ağzından çıkan bu sesleri duyacağını kabul eder. Bununla birlikte bunu, Tanrı’yı algılayabileceğinden daha fazla kavrayamaz. Zira aptal, kendisi bizzat Tanrı olan bir gerçekliği bilmemektedir. Daha da önemlisi, başka gerçekliklerden hareketle Tanrı’ya ilişkin bir kavrayışa da ulaşamaz; çünkü Anselmus’a göre Tanrı’dan başka bir gerçeklik yoktur. Gaunilon’un ikinci eleştirisi ise daha çarpıcıdır: Kendisinden daha büyüğü düşünülemeyecek olan şeyi düşündüğümüzde bu düşüncenin sadece akılda değil; fakat aynı zamanda gerçeklikte de bulunduğu sonucuna ulaşmak imkânsızdır. Zira kanatlı at, tek-boynuz gibi pek çok gerçek dışı şey hakkında düşünebiliriz. Ne var ki bunların hiçbiri, sadece düşüncede var olduklarından dolayı gerçeklikte de var olmaya başlamazlar. Doğru cevap D'dir.

Eriugena’nın Periphyseon başlıklı eserinin birinci kitabında, Usta şeylerin en başta ve temel ayrımının “olanlar” ve “olmayanlar” şeklinde söz konusu edilebileceğini ileri sürer.