Ortaçağ Felsefesi 2 Final 4. Deneme Sınavı

1.Soru

İbn Sînâ, zorunlu varlık ile zorunsuz varlık ayırımını ile ilgili değildir?

Özü itibariyle zorunlu varlığın bir sebebi yoktur.

Varlığının bir başka varlığa denk, göreceli, değişken olmaması ve çokluk içermemesidir.

Hiçbir şeyin hiçbir açıdan O’nun hakikatine ortak olmamasıdır.

Zorunsuz varlığın hem varlığı hem de yokluğu bir sebebe bağlı değildir.

Zorunsuz varlığın, yokluk karşısında varlığının ya da varlık karşısında yokluğunun belirlenmesi (tahsîs) bağlamında gündeme getirir.

2.Soru

İbn Sînâ’ya göre aşağıdakilerden hangisi metafizik disiplini ile Tanrı’nın varlığı arasındaki ilişkinin doğru ifadesidir?

Konu

Mevzu

İlke

Sorun

İşlev

3.Soru

Hangisi Gazzali’nin gerçek bilgi ve yöntem anlayışını oluşturan temel ilklerden biri değildir?

Varlığın hakikatini kavrama ve gerçek bilgiye ulaşmayı sağlayacak olan en önemli güç, gerçeği öğrenme isteğinin bir tutku halini alması

Bir araştırma yaparken, varılmak istenen hedef ile ona ulaştıracak olan yol ve yöntemin iyi belirlenmesi

Hakikat arayıcısı, görüş ve düşüncelerinden yararlanacağı kişilerin uzmanlık alanlarına dikkat etmek

Gerçek aranırken, konuyla ilgili bütün görüş ve akımlar, hiçbiri göz ardı edilmeksizin ve önyargıdan uzak olarak, ciddî bir yaklaşımla gözden geçirilmeli

Gerçeği ararken dogmatik davranmak

4.Soru

Osmanlı Döneminde ilim ve düşünce hayatının en canlı olduğu dönem hangi dönemdir?

II. Beyazıd Dönemi

Kanuni Sultan Süleyman Dönemi

Yavuz Sultan Selim Dönemi

Fatih Sultan Mehmet Dönemi

II. Selim Dönemi

5.Soru

Taşköprülü-zâde felsefi ilimleri kaça ayırır?

İki

Üç

Dört

Beş

Altı

6.Soru

Gazzâlî’nin Bağdat Nizâmiye Medresesi’nde öğrencisi olduğu tanınmış kelâm âlimi aşağıdakilerden hangisidir?

Mâtürîdî

Cüveynî

Efl’arî

Bâkıllânî

Cürcânî

7.Soru

Ibn Sînâ’ya göre gerçek anlamda felsefeden söz edilebilmesi için felsefenin içermesi gereken disiplin seçeneklerden hangisidir?

Matematik

Burhan

Fizik

Metafizik

Mantık

8.Soru

I. Felsefi kelam

II. Stoa felsefesi

III. Vahdet-i vucud teorisi

IV. İbnü’l-Arabî teosofisi

XIV. Yüzyıl başlarında İslam düşüncesinde yer alan motif/ motişer hangisidir?

Yalnızca I

I ve II

Yalnızca III

I ve IV

Hepsi

9.Soru

Felsefe ve tasavvufu birbirine tam anlamıyla kaynaştıran ve gerçek anlamıyla başaran filozof kimdir?

Ebu Bekir Razi

Fahreddin Razi

Muhyiddin İbnül Arabi

Gazzali

Farabi

10.Soru

Aşağıdakilerden hangisi İbn Rüşd’ün kitaplarından biridir?

Tutarsızlığın tutarsızlığı

Nurlar Feneri

Batiniliğin İç Yüzü

İtikadda Orta Yol

Mutluluğun Formülü (Kimya-yı Saadet)

11.Soru

Hangisi İbni Sina’ya göre idrak yetilerinin işlevlerinden biri değildir?

Dış duyu güçlerinin nesnelere ilişkin olarak ayrı ayrı algıladığı duyu verilerini nesnenin dış dünyadaki durumuna uygun şekilde yeniden bir-bütün halinde idrakini sağlamak

Ortak duyu tarafından yeniden bir-bütünlük içinde algılanan nesnelere ait tikel suretleri olduğu gibi saklama işini tasarlama gücü yapmak

Tasarlama gücünün sakladığı tikel suretlere ilişkin olan fakat dış duyuların idrak edememek

Vehim gücünün algıladığı tikel anlamlar belleme/hatırlama gücü tarafından saklanması ve biriktirilmesi

Tasarlama gücünde biriken/saklanan tikel suretler ile belleme/hatırlama gücünde depolanmış olan tikel anlamları, tikel özelliklerden soyutlayıp tümel kavramlara dönüştürme, bunları birleştirme ve ayrıştırma işlemlerini tahayyül/tefekkür etmek

12.Soru

Tasavvufla ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

Tasavvuf, zühd hareketinin XI. yüzyılın sonlarına doğru aldığı isimdir.

Tasavvuf, Gazzâlî’nin Sünni çizgide derinleştirdiği bir akımdır.

Keşfin tasavvufa göre konumu ile akıl yürütmenin felsefeye göre konumu aynıdır.

Tasavvufun Osmanlı toplum hayatına olan etkisi kelâmdan daha az değildir.

Tasavvuf, sûfî filozof Ebû Bekir Râzî eliyle teosofiye dönüşmüştür.

13.Soru

Esîrüddin Ebherî ‘nin mantık, fizik ve metafizik olmak üzere üç kısımdan oluşan, ancak mantık konusundaki ihtiyacın Îsâgûcî ile giderilmesi nedeniyle mantık bölümü ihmal edilen, daha çok ikinci ve üçüncü bölümünden istifade edilen kaynak aşağıdakilerden hangisidir?

Hikmetü’l-ayn

Şerhü’l-Makâsıd

Akâidü’n-Nesefî

el-Akâidü’l-Adûdiyye

Hidâyetu’l-hikme

14.Soru

Aşağıdakilerden hangisi İbn Rüşd’ün Tanrının alemi yoktan mı var ettiği sorununu araştırırken sorduğu sorulardan biri değildir?

Âlemin öncesizliği mümkün müdür, değil midir?

Âlemin sonradanlığı mümkün müdür, değil midir?

Onun öncesizliği mümkün görülmediği halde sonradanlığı mümkün müdür?

Alemin yaratılması konusu vahiye bırakılmalı mıdır?

Âlemin sonradanlığı kabul edildiğinde onun Allah’ın ilk fiili olması mümkün müdür, değil midir?

15.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Gazzâlî’nin Filozofların Tutarsızlığı’nda uyguladığı özel yöntemin bir unsuru değildir?

Sadece metafizik problemleri tartışmak

Felsefe ve mantık terminolojisini kullanmak

Kendi görüşünü ve tezini ortaya koymak

Ateist ve deist değil teist filozofları eleştirmek

Tartışmayı İbn Sînâ felsefesi üzerinden yürütmek

16.Soru

İbn Sînâ insan irade ve fiili ile meydana gelen varlıklarla ilgili konuları hangi başlık altında tartışır?

Pratik felsefe

Teolojik felsefe

Platon felsefesi

Teorik felsefe

Toplum felsefesi

17.Soru

Aşağıdaki İslam alimlerinden hangisi baş üstad anlamında “eş-şeyhü’r-reîs” unvanı ile de anılmıştır?

Kindî

Fârâbî

Ibn Sînâ

Bîrunî

Ibn Rüşd

18.Soru

İbn Sina'ya göre aşağıdakilerden hangisi, bir kişinin filozof olması için taşıması gereken olmazsa olmaz vasıftır?

Eşyayı pratik yaşamda doğrulukla kullanması

Eşyanın hakikatine vakıf olması

İnsanları yetkince yönlendirebilmesi

Bildiğini başkasına aktarması

Her türden kültüre hoşgörüyle yaklaşması

19.Soru

Gazzali filozofları eleştirirken hangi nitelikli gerekçelerden bahsetmez?

Sosyolojik

Epistemolojik

Fizyolojik

Psikolojik

Metedolojik

20.Soru

İbn Rüşd “İnsan zihni tarafından tasavvur edilsin veya edilmesin zihin dışında bir özü ve mahiyeti bulunan şey olarak varolan ile bu varolanın dış dünyadaki durumuna uygun olarak insan zihninde oluşan tasavvuru anlamında var olan” diye tanımladığı hakikat kavramının aşağıdakilerden hangisi veya hangileriyle alakalı üç boyutunun bulunduğu söylenebilir?

I. Ontoloji

II. Epistemoloji

III. Etik

Yalnız I

Yalnız II

Yalnız I ve II

II ve III

I, II ve III