Osmanlı Diplomasisi Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerin hangisinde genellikle devletin belirli bir gizlilik ve özellik içeren yazıları kaleme alınmaktaydı.
Amedi Kaleminde |
Beylik Kaleminde |
Ehl-i Kaleminde |
Divan- ı Hümayun Kaleminde |
Reisülküttapta |
Amedi Kaleminde genellikle devletin belirli bir gizlilik ve özellik içeren yazıları
kaleme alınmaktaydı. Bu yazılar tek bir sahayı kapsamayıp, hem dâhiliye
hem de hariciyeyle ilgili çeşitli konuları kapsardı. Doğru cevap A'dır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ad hoc diplomasinin özelliklerinden biri değildir?
Süreli olması |
Geçici olması |
Daimi elçi atanması |
Tek yönlü olması |
Dar kapsamlı olması |
Ad hoc diplomasi süreli, geçici, tek yönlü ve dar kapsamlıdır. Daimi elçilerin atanması ad hoc diplomasinin değil, sürekli diplomasinin bir özelliğidir. Doğru yanıt C seçeneğidir.
3.Soru
Osmanlı Devleti’yle İran arasındaki nihai sınırların çizildiği Kasr-ı Şirin Antlaşması hangi tarihte imzalanmıştır?
21 Mart 1677 |
20 Kasım 1612 |
24 Ekim 1596 |
27 Ocak 1698 |
17 Mayıs 1639 |
Sultan III. Mehmed 1596’da Macaristan’ın kuzeydoğusundaki Eğri kalesini aldı ve ardından da Haçova’da Habsburg ordusunu büyük bir bozguna uğrattı (24- 26 Ekim). 21 Mart 1677 tarihinde imzalanan antlaşma Lehler ile Osmanlı arasındadır. 20 Kasım 1612 tarihinde imzalanan antlaşma İran ve Osmanlı arasındadır ancak bu antlaşma Kasr-ı Şirin Anlaşması değildir. 27 Ocak 1698 tarihinde Edirne Protokolü imzalanmıştır. Kasr-ı Şirin Antlaşması 17 Mayıs 1639 imzalanmıştır. Doğru cevap E şıkkıdır.
4.Soru
I. Beylik
II. Tahvil
III. Rüûs
IV. Amedi
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Divan-ı Hümayun Kalemiye kesiminin temel birimlerindendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
II ve IV |
I, II ve III |
Hepsi |
Bütün seçenekler Kalemiye kesiminin temel birimlerindendir
5.Soru
Osmanlı Devleti XVII. yüzyılda hangi devletler ile çeşitli münasebetleri olmuştur?
Japonya,İtalya,Hırvatistan |
Almanya Bulgaristan İtalya |
Macaristan Rusya Kore |
Papalık, Venedik, Ceneviz, Floransa, Avusturya, |
Yunanistan Belçika Rusya |
Osmanlı Devleti XVII. yüzyılda Papalık, Venedik, Ceneviz, Floransa, Avusturya,
Fransa, Felemenk, ingiltere, Lehistan, isveç, Rusya, ispanya ve Portekiz gibi ülkeler
ile çeşitli münasebetleri olmuştur
6.Soru
1606 yılında Osmanlı Devleti ve Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu arasında imzalanan ve bir anlamda Orta Avrupa'daki Osmanlı yayılmasının sona erdiğini de ilan eden Antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Serav Antlaşması |
Vasvar Antlaşması |
Zitvatorok Antlaşması |
Bucas Antlaşması |
Kasr-ı Şirin Antlaşması |
III. Mehmed 1595 yılında, Osmanlı Devleti’nin Habsburg İmparatorluğu’na karşı çetin bir savaşı sürdürdüğü ve Anadolu’da Celâlî karışıklıklarının giderek şiddetini arttırmakta olduğu bir dönemde babası III. Murad’ın yerine Manisa’dan İstanbul’a gelerek Osmanlı tahtına oturmuştu. Balkanlar’da durumun giderek kötüleşmesi üzerine Sultan III. Mehmed (1595-1603), yakınlarının teşviki ve yeniçerilerin ısrarıyla, büyük dedesi Kanunî Sultan Süleyman’dan sonra terk edilen bir geleneği, Sultanın ordunun başında sefere gitmesi geleneğini yeniden canlandırarak durumu düzeltmeye çalıştı ve 1596’da Macaristan’ın kuzeydoğusundaki Eğri kalesini
aldı ve ardından da Haçova’da Habsburg ordusunu büyük bir bozguna uğrattı (24-26 Ekim). Eğri ve Haçova civarında denetim kurulmak suretiyle Erdel ile Avusturya arasındaki bağlantı kesilmek istenmişti. Ancak buna rağmen bağlı beyliklerdeki başkaldırı yatışmadı. Bu savaş sırasında fethedilen Kanije kalesinin Tiryaki Hasan Paşa komutasında Avusturya ordusu karşısında gösterdiği parlak savunma ve
düşman ordusunun dağıtılması kayda değer. Zamanla Protestan Erdelliler ile Habsburglar arasında anlaşmazlık baş göstermiş ve Eşak meselesini 1601’de halleden Osmanlılar Lala Mehmed Paşa’nın serdarlığı döneminde Erdel meselesini hal yoluna koymuşlardı (1605); ama öte yanda da İran Şahı Abbas’ın doğudaki faaliyetleri Osmanlıları huzursuz etmeye başlayacaktı. Bu sebeplerin de etkisiyle, her iki tarafın bazı geçici başarılarıyla uzayan savaşa 1606 yılında imzalanan ve bir anlamda Orta Avrupa’daki Osmanlı yayılmasının sona erdiğini de ilân eden Zitvatorok Antlaşması ile sona erdi. Doğru cevap C'dir.
7.Soru
Osmanlılar ayrıca özellikle gayrimüslim topluluklara karşı iyi ilişkiler kurulmasını hedefleyen ……………………………………. denilen bir ilkeyi de uyguladılar.
Yukarıdaki boşluğu hangisi tamamlar?
Darü’s sulh |
İstimâlet |
Cihad-ı asgar |
Cihad-ı ekber |
Mâni-yi gazâ |
Savaşılmayan gayrimüslim devletlerle iyi ilişkiler kurulması bütün Müslüman devletlerde gayet olağan bir durumdur. Bu da yukarıda açıklanan ilkelere uygundur. Osmanlılar ayrıca özellikle gayrimüslim topluluklara karşı istimâlet denilen bir ilkeyi de uyguladılar. “Kendine meylettirmek” anlamına gelen bu kelimenin terim mânası, insanların gönüllerini kazanarak kendi hakimiyetini kurmaktır
8.Soru
Meşhur tarihçi Hammer’den başlayarak, Avrupa devletleriyle Osmanlılar arasında “Devletler Hukuku’na uygun olarak yapılan ilk antlaşma” diye nitelenen Antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Meşhur tarihçi Hammer’den başlayarak, Avrupa devletleriyle Osmanlılar arasında “Devletler Hukuku’na uygun olarak yapılan ilk antlaşma” diye nitelenen Antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Karlofça Antlaşması |
Vasvar Antlaşması |
Zitvatorok Antlaşması |
Kasr-ı S¸irin Antlaşması |
Ferhad Paşa Antlaşması |
Meşhur tarihçi Hammer’den başlayarak, Avrupa devletleriyle Osmanlılar arasında “Devletler Hukuku’na uygun olarak yapılan ilk antlaşma” diye nitelenen Antlaşma, Zitvatorok Antlaşmasıdır.
9.Soru
Osmanlıların özellikle gayrimüslim topluluklara karşı uyguladıkları “kendine meylettirmek” ilkesini karşılayan kavran aşağıdakilerden hangisidir?
İstimâlet |
Müstehzi |
Muhayyel |
Tecessüs |
Mütenasip |
Osmanlılar özellikle gayrimüslim topluluklara karşı istimâlet denilen bir ilkeyi uyguladılar. “Kendine meylettirmek” anlamına gelen bu kelimenin terim mânası, insanların gönüllerini kazanarak kendi hakimiyetini kurmaktır. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
“Kanun-i Elçiyan” kaç yılında belirlenmiştir?
1657 |
1658 |
1659 |
1660 |
1661 |
yabancı elçilerle ilgili düzenlemeleri içeren bir kanunnamenin çıkarılması da diplomasinin kurumsal ve kuramsal yönlerine verilen önemin artışının bir göstergesidir. “Kanun-i Elçiyan” olarak da adlandırılan 1657 tarihli Tevkii Abdurrahman Paşa Kanunnamesi’nde yabancı elçilere uygulanacak protokol ayrıntılı biçimde düzenlenmiştir.
11.Soru
Çocuk bırakmadan vefat eden ve mülkünü Osmanlılara vasiyet ettiğinden ölümünü müteakip ortadan kalkan beylik aşağıdakilerden hangisidir?
Sarıhanoğulları |
Karesioğulları |
Germiyanoğulları |
Aydınoğulları |
Candaroğulları |
Çocuk bırakmadan vefat eden Germiyan Beyi II. Yakub mülkünü Osmanlılara
vasiyet ettiğinden ölümünü müteakip bu beylik ortadan kalkmıştır (1428). Doğru cepav C'dir.
12.Soru
İslam hukukunun kavramları ve ilkeleri üzerine kurulan Osmanlı diplomasisinde ülkeler kategorisinde Darü’s-sulh kelimesi;
- Şeriatın hüküm sürdüğü İslam topraklar,
- Gayrimüslimlerin yönetimi altında bulunan ve cihada açık ülkeler,
- Tâbi devletler ve diğer haraç ödeyen ülkeler
aşağıdaki seçeneklerden hangisini ifade eder?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
Osmanlı diplomasisi açısından İslam hukukunun kavramları ve ilkeleri temel önem taşıyordu. Buna göre ülkeler üç kategoride toplanmaktaydı: Darü’l-İslam yani şeriatın hüküm sürdüğü İslam toprakları, Darü’l-harb yani gayrimüslimlerin yönetimi altında bulunan ve cihada açık ülkeler ve Darü’s-sulh yani tâbi devletler ve diğer haraç ödeyen ülkeler.
13.Soru
Osmanlı Devleti nezdinde hangi ülke temsilcilerine Balyos adı verilmiştir?
Venedik |
Rusya |
Fransa |
Lehistan |
Avusturya |
Venedik Cumhuriyeti’nin Osmanlı Devleti nezdindeki daimî temsilcilerine balyos adı verilmektedir. Bu kelime zamanla diğer devlet temsilcileri için de konsolos karşılığında kullanılmıştır. Balyos, diplomatik görevinin yanında Osmanlı ülkesindeki Venedik vatandaşlarının her türlü işini yönetme, aralarındaki meselelerde yargılama yapma gibi hak ve yetkilere sahiptir.
14.Soru
Avrupa devletleriyle Osmanlılar arasında “Devletler Hukuku’na uygun olarak yapılan ilk antlaşma” diye nitelenen Antlaşma hangisidir?
Pasarofça Antlaşması |
Edirne-Segedin Antlaşması |
Bucaş Antlaşması |
Karlofça Antlaşması |
Zitvatorok Antlaşması |
Avrupa devletleriyle Osmanlılar arasında “Devletler Hukuku’na uygun olarak yapılan ilk antlaşma” diye nitelenen Antlaşma Zitvatorok Antlaşmasıdır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Sürekli Diplomasi’deki yenilikler arasında yer almaz?
Parlamenter Diplomasi |
Protokol Uygulaması |
Zirve Diplomasisi |
Çok Taraflı Diplomasi |
Tek Yanlı Diplomasi |
Sürekli Diplomasi’deki yenilikler arasında Parlamenter Diplomasi, Protokol Uygulaması, Zirve Diplomasisi ve Çok Taraflı Diplomasi bulunaktadır.
16.Soru
Osmanlı’da gelen elçiler, geldikten sonra sadrazam tarafından davet edilerek kabul edilir, Divan-ı Hümayun’da kabul edilir ve padişah huzuruna çıkarlardı. Padişah seferdeyse elçilik heyetinin Padişahla görüşmesi nasıl gerçekleşirdi?
Heyet, Padişah gelene kadar bekletilirdi. |
Padişaha haber edilir, heyet, haberi beklerdi. |
Heyet, Padişahın bulunduğu yere kadar giderdi. |
Padişah seferden gelince heyet tekrar gelirdi. |
Padişahın bulunduğu yerdeki heyet ile görüşülürdü. |
Osmanlı’da elçiler, geldikten sonra sadrazam tarafından davet edilerek kabul edilir, Divan-ı Hümayun’da kabul edilir ve padişah huzuruna çıkarlardı. Padişah seferdeyse elçilik heyeti Padişahın bulunduğu yere kadar giderdi.
17.Soru
IV. Mehmed devrinde İstanbul’a gelen ilk İsveç elçisi kimdir?
Adam |
Mikael |
Ralamb |
Johan |
Bengt |
IV. Mehmed devrinde İstanbul’a gelen ilk İsveç elçisi Ralamb olmuştur.
18.Soru
XVI. yüzyılın ikinci yarısı bir bakıma Osmanlıların fetih politikalarının sona erdiğini gösteren önemli değişikliklere de tanıklık etmiştir. Orta Avrupa’da Habsburglar, doğuda Safevîler Osmanlıların bu yönlerdeki yayılmasına büyük ölçüde set çekerken, Kıbrıs’ın ................ Tunus’un da İspanya’dan alınması dışında Akdeniz’deki faaliyet de duraklamıştı.
Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Venedik’ten |
Ceneviz'den |
Fransa'dan |
Yunanistan'dan |
İspanya'dan |
İlgili kitabın 81. sayfasındaki bilgilere göre Kıbrıs Venedik’ten alınmıştır.
19.Soru
Roma İmparatorluğu’nda kurulan Fetialis Kurulu’nun gerçekleştirdiği görevlerden birisi değildir?
Savaşlar sonucunda barışların yapılması |
Ülkelere karşı yapılacak savaşların ilan edilmesi |
Protokol sorunlarının çözüme ulaştırılması |
Görüşmeler sonucunda imzalanan antlaşmaların saklanması |
Halkın diplomatik görüşmelere katılımının sağlanması |
“Fetialis Kurulu”, diplomatik görüşmeler neticesinde imzalanan antlaşmaların saklanması, protokol sorunlarının çözüme ulaştırılması ile savaşın ilan edilmesi ve barışların yapılması gibi belli işlerle uğraşırdı. Halkın diplomatik görüşmelere katılımını sağlamak gibi bir görevi bulunmamaktadır. Bu nedenle cevap E şıkkıdır.
20.Soru
- Dışarıya gönderilecek namelerin hazırlanması
- Yol emri belgesinin denetimi
- Beraat belgesinin tanzimi
- Elçiler ile görüşme
Yukarıdakilerden hangileri klasik dönemde reisülküttabın başlıca görevleri arasındadır?
I ve III |
II ve IV |
I, II ve III |
I, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Klasik dönemde reisülküttabın başlıca görevleri arasında dışarıya gönderilecek namelerin hazırlanması, gelen namelerin tercüme ettirilmesi, yol emri, izin ve berat gibi belgelerin tanzimi veya bunların denetimi yer almaktadır. XVII. yüzyılın ikinci yarısının ortalarından itibaren ise reisülküttablar Babıâli’nin yabancı elçilikler ile olan bağlantısını sağlama görevini aldıkları gibi daha sonraki dönemlerde reisülküttablığın esas görevleri arasına girecek olan elçiler ile görüşme vazifesini de üstlenmişlerdir. Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ