Gider Kalemleri

Küçük Ruznamçe,Süvari mukabelesi,Piyade mukabelesi,Yeniçeri kalemi

Osmanlı Devleti kuruluşundan itibaren önemli miktarda gayrimüslim nüfus barındıran bir devlet olmuştur. 16. Yüzyılın ortalarında, Kanuni Sultan Süleyman döneminde (Mısır, Irak ve Tuna ötesi bölgeler hariç), bugünkü Türkiye topraklarında nüfusun % 41.1 gayrimüslimdi.

Mora ve adalar en önemli zeytin üretim bölgeleridir.

I,IV doğrudur. Yoksa sipahilerin veraset hakları yoktur. Kılıç hakkı ve terakki uygulaması miras kapsamında sayılamaz. Kullanım hakkında önceliğin sipahi çocuğuna verilmesini içerir. Sipahi bir aristokrat değil devlet memuru idi. Aynı şekilde Sınıf bilinci yoktur. Görevlerini yerine getirmediğinde hakları geri alınırdı.

Asl›nda devlet, sayım (tahrir) gelene¤inin olduğu ülkelerde yayılmıştı. Roma, Sasanî,
Bizans, Emevî, Abbasî, Selçuklu ve Memlûk Devletleri nüfus ve vergi sayımları
yapıyorlar, böylelikle ülkelerinin maddî imkânlarını tesbit ediyorlardı. Hitit Devleti bu devletlerden birisi değildir.

I,II,III doğrudur. Para vakfı taşınır mal vâkıfıdır. Bir çeşit kredi ve finansman kurumu gibi işlev görmüştür. Toprak vakfı, özel mülkiyet altında iken vakfedilen taşınmaz mal varlıklarıdır. Özellikle tımar isteminin bozulma sürecinde yaygınlık kazanmıştır. İktisadi vakıf, esasında toprak vakıflarının bir bölümünü teşkil eder. Diğerinden farkı devletin mülkiyetini elinde tutarak vakfettiği toprakları içerir. Bunların gelirinden hazinenden alacaklı olanlar yararlanır. Esnaf vakfı bir vakıf türü değildir. Esnaf genelde vakfa ait işyerlerinde çalışırlar.

Tımar mahiyeti ve niteliğine dair verilen bilgilerin tümü doğrudur.

Ziraatta “Reaya Çiftliği” denen ve Halil İnalcık’ın “Çift-hane Sistemi” olarak tanımladığı bir çift öküzle sürülüp ekilen küçük aile işletmelerine dayanan sistemin 17. yüzyıldan itibaren karşımıza çıkan büyük çiftliklerin oluşması ile yavaş yavaş değişme eğilimine girdiği kabul edilir. Ancak bu yeni çiftliklerin çoğu, yerleşme alanları dışında kalan boş arazilerde kolayca gelişme imkânı bulmakla birlikte, küçük aile işletmelerinin yerleşmiş olduğu köylerde bu gelişme daha zor ve daha yavaş oluşabilmiştir.

Karahisar-ı Sahip (Afyon), Karesi (Balıkesir), Kütahya, Eskişehir ve Bursa Merkez’i içine alan bir büyüklüğe sahip olan Hüdavendigar vilayeti 1914 yılında 1.844.637 nüfusa sahip olan en büyük vilayettir.Doğru cevap E'dir.

Osmanlı merkez maliye kalemlerinden gelir kalemlerini oluşturanlar; Muhasebe-i evvel (Başmuhasebe), Cizye Muhasebesi, Haremeyn Muhasebesi, Haremeyn Mukâtaası, Mevkûfât, Mukâtaa-i evvel (Başmukata), Ziyade-i cizye, Maden Mukâtaası, Bursa Mukâtaası, İstanbul Mukâtaası, Avlonya ve Ağriboz Mukâtaası, Haslar Mukâtaası, Kefe Mukâtaası, Anadolu Muhasebesi, Ağnâm Mukâtaası ve Şıkk-ı sânî’dir. Piyade mukabelesi ile Küçük Ruznamçe ise gider kalemleri arasında bulunmaktadır. Doğru cevap B’dir.

Sürgün, Osmanlı Devletinde bir iskân yöntemi olarak devlet eli ile bir başka bölgeye yerleştirilme anlamında kullanılan bir tabirdir. Sürgün emri kişi veya grup sahip olduğu bütün mal varlığı ile devletin kendisine tahsis ettiği bölgede, ehl-i ziraatten ise üretim için gerekli arazi ehl-i zanaatten ise üretim hakkı ve araç-gereç ile iskân olunurdu.

Verilen metinde üretimin kar elde etme amacı ile pazar için yapılmadığı, üreticinin kendi ihtiyaçları doğrultusunda gerçekleştirildiği belirtilir. İhtiyaç temelli gerçekleştiren üretim modellerinde ihtiyaç fazlası ürünün elde edilmesi oldukça zordur. Bu durum ürünlerin başka ülkelere satılması zorlaştırır. Doğru cevap D seçeneğidir.

14.yüzyıldaki nüfus durgunluğu, talep yetersizliği yolu ile mal fiyatlarını etkileyerek iktisadi durgunluğu ortaya çıkaran bir etki oluşturmuştur. Bu dönemde Anadolu nüfusunun 4-5 milyon civarında olduğu tahmin edilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Osmanlı tebaasından olarak ilk defa 1804’de ayaklanan Sırplar, bir kısım müslümanın yaşadıkları yerleri terk etmelerine neden olmuşlardır. Sırp ihtilalcilerin katliamlarından kurtulabilen bu insanlar, Bosna-Hersek’e ve Rumeli’ye göç etmişlerdir. 1806-1812 Osmanlı-Rus savaşları göç hareketlerinin daha geniş bir coğrafi alana yayılmasına neden olmuştur. l806-1812 tarihleri arasında yerlerinden ayrılmak durumunda kalanların sayısı 200 000’i bulmuştur. Doğru cevap A’dır.

Fiskalizm, hazineye ait gelirleri mümkün olduğu kadar yüksek düzeye çıkarmaya çalışmak ve ulaştığı düzeyin altına inmesini
engellemektir.

Kullanılan toprakların yüzde 90’a yakın bir bölümünde kuru tarım yapılır ve tahıl ekilirdi. Tahıl üretiminde, yüzyıllardır geçerli olan ve esas olarak hane emeğiyle bir çift öküzün çektiği karasabana dayanan üretim teknolojisi kullanılıyordu. Buğday ve arpa Anadolu ziraatının en önemli ürünleriydi. İmparatorlukta, Trakya ovaları, Tuna havzası, Dobruca’dan Don nehrine kadar uzanan düzlükler, Volos’tan itibaren Makedonya ve Teselya ovaları, Batı Anadolu ve Mısır önemli buğday üretiminin yapıldığı bölgelerdi.

Yaylak ve kışlak resmi, sürü sahiplerinin sürülerini otlattıkları yaylak ve kışlakların dâhil olduğu dirliğin sahibine -bazı yerlerde sürü bazı yerlerde hayvan başına- yılda bir defa aynî veya nakdî olarak ödedikleri resimdir.

Bunlar, genellikle bir camiin etrafında oluşturulan medrese, kütüphane gibi eğitim kurumlarıyla hastahâne, hamam, aşevi gibi çeşitli hayır kurumlarıdır.

Osmanlı Devleti mülkiyeti (rakabe) altındaki toprakların yine birer devlet memuru olan ve maaşlarını tımarlarının gelirlerinden bizzat tahsil eden sipahilerin gözetiminde, kullanım (intifa) hakkına sahip köylüler tarafından işletilmesidir.

Selçuklular’da mâlî işlere Divan-ı İstîfâ bakmakta ve bu divanın başkanına müstevfî
denmekteydi. Hazine ise mutlaka para konmaya mahsus yer demek olmadığından kıymetli eşya ve evrâkın korunduğu yer anlamını da taşımaktadır. Para hazinesi olduğu gibi hilat, silah, mücevherat hazinesi, evrâk hazinesi (arşiv) Selçuklu
Devlet teflkilatında önemli idiler. Devlet gelirlerinin toplandığı hazineye ise Hazâne-i Âmire denirdi.