Osmanlı İktisat Tarihi Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sipahi, silahtar ve dört bölüğe (sağ ve sol ulufeciler, sağ ve sol garipler) verilen mevâciblerle ilgilenen mukabele aşağıdakilerden hangisidir?
Piyade mukabelesi |
Süvari mukabelesi |
Küçük Ruznamçe |
Teşrifat kalemi |
Salyâne Mukâtaası |
Sipahi, silahtar ve dört bölüğe (sağ ve sol ulufeciler, sağ ve sol garipler) verilen mevâciblerle ilgilenen mukabele süvari mukabelesidir.
2.Soru
Osmanlı Devletindeki para sistemi için Klasik Dönem hangi tarihleri kapsamaktadır?
1300-1500 |
1300-1500 |
1300-1600 |
1453-1700 |
1453-1726 |
Klasik Dönem kavramı ile ekonomilerin tarımsal üretime dayalı olduğu, dolayısıyla geçimlik ekonomi özelliği arz ettiği, ülke topraklarının sahibi olan devletin ekonomik rolleri organize ettiği ve performansı denetleyebildiği, gelirin oluşumuna ve yeniden dağılımına doğrudan müdahale edebildiği ekonomik yapılanmayı kast ediyoruz. Osmanlı Devleti için bu dönem genellikle 1300-1600 yılları ile temsil edilir.
3.Soru
Kapalıçarşı formunu tamamlayarak mükemmelleştirenler kimlerdir?
Osmanlılar |
Selçuklular |
Karamanlılar |
Germiyanoğulları |
Candaroğulları |
1200'lerin başında ortaya çıkan kapalıçarşı formunu tamamlayarak mükemmelleştirenler Osmanlılar olmuştur. Doğru cevap A'dır.
4.Soru
Osmanlı Devleti yabancı sikkelerin tedavülüne izin vermekteydi. Dolaşımdaki diğer paralar iki büyük gümüş paraydı. Bunlar Hollanda kaynaklı ve İspanya kaynaklı idi. Hollanda kaynaklı yabancı sikkenin adı neydi?
Pul |
Akçe |
Asper |
Mangır |
Esedi kuruş |
15.yüzyılın son çeyreğinde altın sultaninin piyasaya sürülüşüne kadar, Osmanlı sikkeleri gümüş akçe ile bakır mangırdan oluşuyordu. Mangır, mankur ya da pul adı verilen bakır sikkeler, küçük hacimli alış verişlerde kullanılan, bozuk para hükmündeki küçük paralardır. Akçe Batılı kaynaklarda yunanca aspron kelimesinden esinlenerek, asper ya da aspre olarak belirtilir. Osmanlı Devleti yabancı sikkelerin tedavülüne izin vermekteydi. Dolaşımdaki diğer paralar iki büyük gümüş paraydı: Hollanda kaynaklı esedi kuruş ve İspanya kaynaklı real kuruş. Real kuruş 17. yüzyılın ortalarına kadar popülerdi, fakat bu tarihten itibaren ortadan kayboldu. Esedi kuruş işte bu ortadan kayboluştan sonra popüler para oldu.
5.Soru
Osmanlı Devletinde ilk toplu sözleşeme hangi sektörde yapılmıştır?
Fincancılık |
Dokumacılık |
Madencilik |
Taşımacılık |
İnşaatcılık |
Günümüzde toplu iş sözleşmelerinin çalışanlara sosyal nitelikte destekler sağladığı düşünüldüğünde, Osmanlı Devletinde gerçekleştirilen ilk toplu iş sözleşmesi dikkat çekicidir. Bu sözleşmenin Kütahya’da çalışan fincancı esnafı tarafından imzalandığı bilinmektedir. Fincancı esnafının 1776 yılında ücret ve diğer haklar konusunda imzaladığı bu sözleşme dünyada da ilk toplu sözleşme özelliği taşımaktadır. Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Osmanlı devletinde ilk toplu iş sözleşmesi nerede ve kaç yılında imzalanmıştır?
Kütahya-1776 |
Ankara-1812 |
İstanbul-1689 |
Eskişehir-1799 |
Amasya-1846 |
Osmanlı'daki ilk toplu iş sözleşmesinin Kütahya’da çalışan fincancı esnafı tarafından imzalandığı bilinmektedir. Fincancı esnafının 1776 yılında ücret ve diğer haklar konusunda imzaladığı bu sözleşme dünyada da ilk toplu sözleşme özelliği taşımaktadır. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Klasik dönem Osmanlı ekonomisinde ihracatın sınırlanmasını, ve bunun yanında yasaklanmasını öngören ilke aşağıdakilerden hangisidir?
iaşecilik |
gelenekçilik |
fizkalizm |
Tımarcılık |
yenilikçilik |
Piyasaların düzenlenmesinin bir başka yönü, fiyat istikrarını koruyarak mal da- ğılımının toplumsal ihtiyaçları karşılayacak şekilde organize edilmesiydi. Fiyatların aşırı yükselmesi ya da şehirler ve çevre yerleşim birimleri arasında büyük fiyat farklılıklarının oluşması, halkın büyük kesiminin temel tüketim maddelerinden mahrum kalması sonucunu doğururdu. istanbul, Edirne gibi büyük şehirlerin iaşesinde bu yüzden sıkıntılar yaşanabiliyordu. Çevre yerleşim bölgelerinde fiyatlar yükseldiği zaman, büyük şehirlere devletin önceden belirlediği fiyatlarla mal sevkiyatı zorlaşıyordu. Bu sıkıntının aşılması amacıyla çevre bölgelerdeki fiyatların büyük şehirdeki fiyatlarla eşitlenmesi gerekiyordu. Darlık zamanlarında tüketim merkezleriyle çevre arasında fiyat birlikteliğinin sağlanması politikası uygulanırken, normal dönemde buna ihtiyaç duyulmazdı. Meseleyi ihtiyaç odaklı değerlendiren devlet, iç fiyatları ayarlayarak ve dışarıya ihraç yasakları koyarak mal akışını düzenlemeye çalışmıştır
8.Soru
Osmanlı'da 19. yüzyıldan başlayarak kadınların işgücüne katılımının artmasının sebeplerinden birisidir?
Kadınların işgücüne katılımının teşvik edilmesi |
Kadınların okur-yazarlık oranının artmış olması |
Savaşlar nedeniyle erkeklerin emek arzının düşmesi |
Kadınların örgütlenmeye başlaması |
Doğurganlık oranının düşmesi |
19. yüzyılda savaşlar artmış ve erkeklerin emek arzı düşmüştür. Böylece kadınların işgücüne katılımı artmıştır. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
ilk buharlı savaş gemisi hangi yıl denize indirilmiştir?
1816 |
1813 |
1817 |
1814 |
1811 |
ilk buharlı savaş gemisi 1814 yılında denize indirilmiştir
10.Soru
I. Kitabü’l-kadı
II. Havale
III. Çek
IV. Süftece
Hangileri Osmanlı döneminde uzun mesafeli ticaretin finansmanında kullanılan araçlardandır?
I, II |
I, II, IV |
II, III, IV |
II, IV |
III, IV |
Osmanlılar poliçeye benzeyen süftece ve kitabu’l-kadı (kadı mektubu) diye adlandırılan belgeleri sıklıkla kullanmaktaydılar. Bir diğer kredi mektubu türü, havaleydi. Havale yazılı talimatla uzak bir kaynaktan ödeme yapılmasına olanak sağlamaktaydı. Havale büyük miktarlarda nakidin taşınmasından doğacak tehlikelere karşı tercih edilmekteydi. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 17. yüzyılda kırsal kesimde boşalan köylerin yanında kurulan yerleşim yerlerinden biri değildir?
Çiftlikler |
Mültezimlerin mülkü haline gelen köyler |
Hristiyan köyleri |
Konar-göçerlerin göçebe yerleşimi |
Gayrimüslim mahalleleri |
Bu dönemde kırsal kesimde boşalan köylerin yanında;
- Konar göçerlerin toprağa yerleştirilmesi ile ortaya çıkan yarı yerleşik köyler
- Çiftlikler
- Mültezimlerin mülkü haline gelen köyler
- Hristiyan köyleri
- Özellikle Doğu Anadolu’da varolan konar-göçerlerin göçebe yerleşimi olarak beş yerleşim türü vardır. Cevap E şıkkıdır.
12.Soru
Osmanlı İmparatorluğunda hizmete açılmış ilk demir yolu olan İzmir-Aydın demir yolu hangi tarihte tamamlanmıştır?
1865 |
1866 |
1867 |
1868 |
1869 |
Osmanlılarda ilk demiryolu girişimleri, Islahat Fermanı’nın yabancı sermayeye imkân tanımaya başlamasıyla oldu. Uzun süre devletten demiryolu imtiyazı almaya çalışan Avrupalı müteşebbisler, nihayet 1860’larda ilk girişimlerini 1867’de hizmete
giren 130 kilometre uzunluğundaki İzmir-Aydın hattının inşasıyla gerçekleştirdiler.
13.Soru
Esnafın tarihsel gelişiminde belirleyici bir rolü olmuş vakıfların kontrol altına alınmasını amaçlayan Evkâf Nezareti’nin kuruluşu hangi tarihte gerçekleşmişti?
1826 |
1819 |
1821 |
1832 |
1805 |
Esnafın tarihsel gelişiminde belirleyici bir rolü olmuş vakıfların kontrol altına alınmasını amaçlayan Evkâf Nezareti’nin kuruluşu 1826 gerçekleşmişti.
14.Soru
Değişik işgücü türleri arasında, üretim sürecinden kaynaklanan ilişkilere ne denir?
Çalışma hayatı |
Özel hayat |
Ücretli işçiler |
Köylü işçiler |
Esnaf işçiler |
Çalışma hayatı, değişik işgücü türleri arasında, üretim sürecinden kaynaklanan ilişkiler şeklinde tanımlanabilir. Doğru cevap A seçeneğidir.
15.Soru
Nüfus ve iskân politikasının uygulama alanı bulduğu yerlerden aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
Daha verimli olan araziler |
Yeni fetholunan yerler |
Tımara uygun olan yerler |
Ulaşım yolları |
Kıyılardaki ticaret merkezleri |
Bu itibarla nüfus ve iskân politikası şu yerlerde uygulama imkânı bulmuştur: • Yeni fetholunan yerler • Daha verimli olan araziler • Ulaşım yolları • Tımar sisteminin uygulama imkânı olan yerler. Doğru cevap E dir.
16.Soru
Hangisi Osmanlı Devleti'nde yenileşme dönemi sosyal güvenlik ve politika uygulamaları arasında yer almaz?
Mecelle |
Tatil-i Eşgal Kanunu |
Cemiyetler Kanunu |
Mazuliyet Belgesi |
İbrahim Paşa Düzenlemeleri |
Merkezi^ hazineden maaş alan şeyhülisla^m ve kadı gibi ilmiye ve adliye görevlilerinin, görevlerinden azledildiklerinde önceleri arpalık Tanzimat’tan sonra ise Mazuliyet akçesi olarak geçen ayni^ veya nakdi^ karşılık, klasik dönemde devlet görevlilerine yapılan sosyal yardım ve harcamalar arasında yer alır.
17.Soru
Selçukluda perakende satışa konu olan malları bakkallara kimler dağıtırdı?
Kethüda |
Yiğitbaşı |
Pazarbaşı |
Ustabaşı |
Zabıta |
Perakende satışa konu olan mallar bakkallara pazarbaşı, diğer esnafa ise kethüda, yiğitbaşı ve ustabaşları tarafından dağıtılırdı.
18.Soru
Osmanlılara ait ilk buharlı gemi olan "Swift" hangi padişah döneminde satın alınmıştır?
III. Selim |
II. Mahmud |
Abdülaziz |
II. Abdülhamid |
V. Mehmed Reşad |
Buharlı gemilerin Osmanlı limanlarına gelişi, 19. yüzyılın ikinci çeyreği başlarına
tekabül etmektedir. 1828’de İngilizler tarafından padişaha satılan Swift isimli
gemi, Osmanlılara ait ilk buharlı gemidir. Halkın “buğu gemisi” olarak tanımladığı
ve bir müddet İngiliz personeli tarafından kullanılan bu gemiyle padişah II.
Mahmud, 1829 yılında meşhur Tekirdağ seyahatini gerçekleştirmiştir.
19.Soru
Nafakaya hak kazanabilmek için nafaka alacak akrabanın kadınsa fakir, erkekse hem fakir hem de çalışamayacak durumda olması gerekir. Bununla birlikte aşağıdakilerden hangisi bu kural dışındadır?
Teyze |
Baba |
Hala |
Dayı |
Komşu |
Yalnız baba, çocuk ve ilim tahsili ile uğraşanlar için çalışmayacak durumda olması şartı yoktur. Doğru cevap B seçeneğidir.
20.Soru
Sosyal güvenlik uygulamaları dikkate alındığında Aşağıdakilerden hangisi çağdaş ve düzenli uygulamalardan biridir?
Nafaka uygulaması |
Zekat uygulaması |
Kefalet uygulaması |
Sosyal sigorta uygulaması |
Akile uygulaması |
Geleneksel İslam toplumlarında risklerin kapsam ve niteliğini belirleyen temel
eğilimler arasında ferdi tedbir öne çıkmaktadır. Uygulamalar arasında nafaka, zekat, kefalet ve akileden söz edilebilir. Çağdaş ve düzenli uygulamalar büyük ölçüde, günümüzün sosyal güvenlik normlarına karşılık gelen, sosyal sigorta uygulamaları ile bunlara ek olarak düşünülen, diğer sosyal güvenlik uygulamalarıdır.Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ