Yanıt Açıklaması:

Medreselerde öğretim dili Arapça idi. Bu İslâm dininin kutsal kitabı Kur’an-ı Kerim ile Hz. Peygamberin sözlerinin Arapça olmasının bir gereği idi.

Yanıt Açıklaması:

XVII. YÜZYIL SONLARINA KADAR OSMANLILARDA DEVLET, TOPLUM VE ISLAHAT ANLAYIŞI      

Âşıkpaşazâde’nin Fatih devri uygulamalarına yönelttiği eleştiriler, İstanbul’un fethiyle gelinen yeni aşamada menfaatleri haleldar olan grupların duygu ve düşüncelerini yansıtmaktadır. Yeni düzen, eski güzel günlerin önde gelenlerini arka plana itmiş, kadimden beri uygulanan güzel adetleri ortadan kaldırmıştır.

Yanıt Açıklaması: -

Yanıt Açıklaması:

İdâresi altındaki vakıfların niteliği dolayısıyla önem kazanan Haremeyn Nezâreti, dört dâireden oluşmaktaydı:

Evkâf-ı Haremeyn Müfettişliği: Haremeyn Nezâreti’nin kuruluşuyla birlikte ortaya çıkmış bir dâire idi. Vakıflarla ilgilenen diğer müfettişliklerden ayrı çalışan ve nezâretin idâresi altında bulunan vakıfların hukukî işleriyle uğraşırdı. Ancak, statü olarak diğer müfettişliklerin üzerinde bulunmaktaydı. Başka bir deyişle, bütün vakıfların hukukî problemlerini ve işleyiş tarzlarını da teftiş ederdi.

Evkâf-ı Haremeyn Muhâsebeciliği: Asıl vazîfesi, vakışarın muhâsebe işlerini teftiş ve kontrol etmekti. Bununla birlikte dâru’s-saâde ağalarının kontrolündeki bütün vakışarın vakfiye ve kuruluş gayelerini de tescil eder; bunların vakıf kurucuları tarafından belirlenen şartlara göre idâresini sağlar, muhâsebe kayıtlarını tutardı.

Evkâf-ı Haremeyn Mukâtaacılığı: Haremeyn vakışarından olup yıllık maktû bir gelir karşılığı kiralanan vakıf arâzi ve binâlarının kayıtları bu dâire tarafından tutulurdu. Bunların vergi ve diğer gelirlerini toplamak (cibâyet), ferâğ ve intikallerini sağlamak da bu dâirenin vazîfeleri arasında idi.

Dâru’s-saâde Yazıcılığı: Dâru’s-saâde ağaları tarafından idâre olunan vakışarın bütün yazışmaları bu dâire tarafından gerçekleştirilirdi. Bu dâirede çalışan memurlar, vazîfeleri gereği, dâru’s-saâde ağalarının bütün sırlarını bildikleri için oldukça nüfûzlu idiler.

Yanıt Açıklaması:

Bütün eşleştirmeler doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Yer tasarruf eden reâyâ, tahrir defterlerine çift (tam çift) yarısı kadar yer tasarruf eden de nîm çift (yar›m çift) olarak kaydediliyordu. Bazı bölgelerde ise bir çiftçi ailesine 2, 3 ve hatta 4 çift verildiği de olabiliyordu. Nîm çift’den az yerler ise, ekseriya 2 dönüme 1 akçe olarak tayin edilmiş bulunan resm-i zemîn (dönüm resmi) eda etmesi şartıyla topraksız reâyâya veriliyordu. Bu nedenle sorunun yanıtı (A) şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması:

Kaynaklardaki bilgilerin tenkit süzgecinden geçirilmesi suretiyle Ertuğrul’un babasının Gündüz Alp olduğu sonucuna varmak mümkündür.

Buna göre doğru cevap D (Gündüz Alp) şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması:

XVI. yüzyılın sonlarına doğru ticaret yolları mücadelesinde önemli değişiklikler meydana geldi. İspanyolların Portekiz’i ele geçirmelerinden (1580) sonra II. Felipe Hint Okyanusu’ndaki ticaret yollarını keserek Osmanlılara karşı öldürücü darbeyi indireceğine inanıyordu. Fakat çok geçmeden Hollandalılar ve İngilizler daha üstün gemilerle geldikleri denizlerden önce İspanyol ve Portekizlileri, daha sonra da Osmanlıları uzaklaştıracaklardı; onlar XVII. asrın başlarından itibaren Kızıldeniz ve Hint denizlerinde hâkimiyetlerini kurmuş bulunuyorlardı.

Yanıt Açıklaması:

Miri arazi. cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması:

Bütün seçenekler ayanların görevlerindendir.

Yanıt Açıklaması:

Büluğ çağına erişmiş, vücut ve akılca sağlam, ayrı iş güç sahibi ve 300 akçelik menkul mala sahip olan her gayri müslim erkekten alınan cizye, toprağa bağlı olan harâc ile zaman zaman aynı mânâda kullanılmıştır. Müslümanlar ile gayri müslimleri birbirinden ayıran en mühim unsur cizye’dir. Osmanlı devletinin son dönemlerine kadar tatbik edilmiş olan cizye vergisi, genellikle padişah haslarına dâhil edilmiş olup, devletin gelirleri arasında mühim bir meblağ teşkil etmiştir. Doğru cevap A’dır.