Osmanlı Tarihi (1566-1789) Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Osmanlı, Avusturya ve Rusya arasında yaşanan savaş sırasında arabuluculuk yapan Fransız Elçisi Villeneuve'nin bu davranıştan kazancı aşağıdakilerden hangisidir?
Yüklü miktarda maaş ödemesi |
Unvanda yükselme hakkı |
Fransa'nın sahip olduğu kapitülasyonların genişletilmesi |
Fransa'da kontluk elde etme |
Emeklilik hakkı elde etme |
1736-1739 Savaşı’nın başından beri aktif rol oynayan Fransa’nın İstanbul’daki elçisi Marquis de Villeneuve, bu sayede Fransa’nın daha önce aldığı kapitülasyonları genişleten bir antlaşmanın (30 Mayıs 1740) imzalanmasını sağladı.
2.Soru
Bâbıâli ile Avusturya arasında arabuluculuk yapan hangi ülke bu işten karlı çıkmıştır?
Fransa |
İngiltere |
İran |
Almanya |
Hollanda |
Bâbıâli ile Avusturya arasında arabuluculuk yapan Fransız Elçisi Villeneuve, Rusya’yla da antlaşma imzalanmasını sağladı. Yapılan antlaşmayla Rusya işgal ettiği Osmanlı topraklarından geri çekildi. Azak Kalesi yıkılıp, arazisi tarafsız hâle getirildi. Büyük ve Küçük Kabartay topraklarının bağımsızlığı kabul edildi. Ruslar, Kazak baskınlarını sona erdirirse, Kırım Tatarları da Rusya’ya akın yapmayacaktı. Ruslar’ın, Karadeniz’de savaş ve ticaret gemisi bulunmayacaktı.
1736-1739 Savaşı’nın başından beri aktif rol oynayan Fransa’nın İstanbul’daki elçisi Marquis de Villeneuve, bu sayede Fransa’nın daha önce aldığı kapitülasyonları genişleten bir antlaşmanın (30 Mayıs 1740) imzalanmasını sağladı.
3.Soru
Nişli Mehmed Ağa 1722'de hangi şehre elçi olarak gönderilmiştir?
Paris |
Viyana |
Moskova |
Madrid |
Londra |
Avrupalı devletlerin askeri^ gücü ve devlet yapısı ile ilgili de bilgi edineceklerdi. İbrahim Paşa 1719’da Viyana’ya, Yirmisekiz Mehmed C¸elebi 1720’de Paris’e, Nişli Mehmed Ağa 1722’de Moskova’ya elçi olarak gittiler. Doğru cevap C'dir.
4.Soru
- Batı tarzında mobilyalar kullanılmaya başlanmıştır.
- Saray duvarları resimlerle süslenmiştir.
- Devlet adamlarının portreleri yaptırılmıştır.
- Süslü bahçeler ön plana çıkmıştır.
- Eğlence hayatının yanı sıra şiir de iyice ön plana çıkmıştır.
Yukarıda verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri Lale Devri'nde yaşanan değişikliklerden biridir?
Yalnız IV |
Yalnız V |
IV ve V |
I, II ve III |
I, II, III, IV ve V |
Eğlence hayatı ile birlikte şiir de iyice ön plana çıktı. Divân edebiyatının önemli isimlerinden Nedim bu dönemde parladı. Şairler şiirlerinde daha çok Türkçe kelime kullanırken, tabiatı ve aşkı övdüler. Günlük hayatta Batı tarzı mobilya kullanılmaya başlanıldı. Geleneksel Osmanlı divanlarının yerini, iskemle ve koltuklar aldı. Bir zamanlar Osmanlı elçileri bu iskemlelerde bağdaş kurup oturduklarından dolayı yere yuvarlanmışlardı. Saray duvarları resimlerle süslendi. Devlet adamlarının portreleri yaptırıldı. III. Ahmed, bahçeyi ve çiçeği seven bir padişah olduğu için “Şükûfecilik” denen çiçekçilik bu dönemde gelişmişti. Lale Devri’nde süslü bahçeler de ön plana çıktı.
5.Soru
II. Viyana bozgununun sonucu olarak 1680’li yıllarda Osmanlı İmparatorluğu aşağıdaki devletlerin hangisiyle savaşmamıştır?
Fransa
|
Avusturya
|
Venedik
|
Rusya
|
Lehistan
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi II. Mustafa dönemine ait bir gelişmedir?
Bakır para kullanılması
|
Padişahın bizzat sefere katılması ve huzurunda divan tertip ettirmesi
|
Padişahın aşırı av merakının tepki çekmesi
|
Barutha^ne-i A^mire’nin kuruluşu
|
Kudüs’teki Kamame Kilisesi’nin anahtarının
|
7.Soru
Humbaracı Ahmed Paşa’nın girişimleriyle 1736’da topçu askerlerinin eğitimi için kurulan kurum aşağıdakilerden hangisidir?
Mühendishane-i Berri Hümayun |
Mühendishane-i Bahr-i Hümayun |
Hendesehane |
Hendese-i Mülkiye |
Hendese-i Mülkiye |
Humbaracı Ahmed Paşa’nın girişimleriyle 1736’da topçu askerlerinin eğitimi için Kara Mühendishanesi (Hendesehane) kuruldu. Doğru cevap C şıkkıdır.
8.Soru
Edirne va'kasında asiler, II. Mustafa’nın yerine kimin geleceğine dair kararı tam olarak nerede vermişlerdir?
Varna |
Silivri |
Kosova |
İstanbul |
Edirne |
Asiler, II. Mustafa’nın yerine kimin geleceğine dair görüşmek üzere Orta Camii’nde bir araya geldiler. Burada iki şehzâdenin ismi öne çıktı. İlk olarak Şehzâde İbrahim’in tahta çıkartılması dillendirildi. Bunu isteyenlerin gerekçesi ise Şehzâde İbrahim’in İstanbul’da Eski Saray’da bulunması, II. Mustafa’nın kardeşi olmaması ve yaşça küçük olduğu için sözlerinin dinleneceğiydi. Başka bir grup ise II. Mustafa’nın kardeşi ve ondan sonra hanedanın yaşça en büyük şehzâdesi olan Şehzâde Ahmed’in tahta çıkartılmasını istiyordu. Bu grup da gerekçe olarak Şehzâde Ahmed’in yaşça en büyük şehzâde olması hasebiyle tahta geçme sırasının onda olduğunu ileri sürüyordu. Ancak Şehzâde Ahmed, Edirne’de bulunduğundan akıbeti konusunda bazı tereddütler vardı. Kaynaklardan anlaşıldığı kadarıyla asiler, Silivri’ye gelene kadar Şehzâde İbrahim taraftarlarının görüşlerinin daha ağır basmasına rağmen, kimin tahta çıkarılacağı konusunda kesin bir sonuca varama-mışlardı. Silivri’ye varıldığında tekrar bir meşveret yapıldı ve ancak burada yapılan toplantıda Şehzâde Ahmed’in tahta çıkarılması yönünde kesin karar alınabildi.
9.Soru
İstanbul Antlaşması aşağıdaki ülkelerden hangisi ile yapılmıştır?
Venedik |
Lehistan |
Rusya |
İngiltere |
Hollanda |
Ruslar bütün istedikleri yerleri elegeçiremediklerinden antlaşmaya varılmasını istemiyorlardı. Barışa şiddetle karşı çıkan Çar Petro, Avusturyalılar’ı görüşmeleri sürdürmekten vazgeçirmek için uğraştıysa da bir sonuç alamadı. Avusturya, İspanya meselesi büyüdüğünden Fransa ile muhtemel bir savaş tehlikesinden önce Osmanlı İmparatorluğu ile antlaşmaya varmak istiyordu. Ruslar yalnızca ellerinde bulunan yerlerin tasdikini değil, Azak Denizi’nin güneyindeki girişleri kontrol eden Kerç Kalesi’ni de talep ediyorlardı. Bu durumu kabul etmeyen Osmanlılar, Azak’ın Rus egemenliğine girişini tanıma karşılığında Özi’deki (Dinyeper) Rus kalelerinin yıkılmasını istiyorlardı. İki taraf da isteklerinden vazgeçmedi. Rusya adına görüşmelere katılan Kont Vozhnitsin’in sınırlı talimat ve yetki ile Karlofça’ya gelmesi de antlaşmaya varılmasını engelledi. Bir uzlaşmanın çıkmayacağı anlaşılınca nihai barış antlaşmasının yapılacağı ileriki bir tarihe kadar, iki yıllık bir ateşkes yapıldı. Antlaşma ise bir yıl sonra 15 Temmuz 1700’de İstanbul’da imzalandı.
10.Soru
Osmanlı İmparatorluğu’nda savaşa ordu ile birlikte giden son padişah aşağıdakilerden hangisidir?
II. Selim
|
IV. Murat
|
IV. Mehmet
|
II. Süleyman
|
II. Mustafa
|
11.Soru
Edirne Vakası hangi tarihte meydana gelmiştir?
1700 |
1703 |
1739 |
1757 |
1768 |
Edirne Vakası 1703 yılında meydana gelmiştir
12.Soru
Osmanlı İmparatorluğu’na isyan eden Gürcü Prensi Solomon’u hangi hükümdar desteklemiştir?
Fransa Kralı XV. Louis
|
Prusya Kralı II. Friedrich
|
Rusya C¸ariçesi II. Katerina
|
Avusturya İmparatoriçesi Maria Theresia
|
Kırım Hanı fiahin Giray
|
13.Soru
Aşağıdaki hangi olay Hint Okyanusu’ndaki Müslümanlar için hakimiyetlerini genişletmek adına büyük bir fırsat olmuştur?
İspanya’nın 1580 yılında Portekiz’i işgali |
Osmanlı Devletinin Afrika’da Portekiz ve İspanya ile giriştiği mücadele |
İngilizlerin Akdeniz’deki gücünün zayıflaması |
Rusların deniz kuvvetlerini büyütme kararı |
Hint Müslümanları ile Kanuni Sultan Süleyman arasındaki ilişkilerin ilerlemesi |
İspanya'nın Osmanlı’dan büyük bir darbe yiyip krallarını kaybeden Portekiz’i 1580 yılında işgali, Hint Okyanusu’ndaki Müslümanlar için hakimiyetlerini genişletmek adına büyük bir fırsat olmuştur. Doğru cevap A seçeneğidir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Amcazâde Hüseyin Paşa’nın yaptığı ıslahatlardan biri değildir?
Akçenin içindeki gümüş oranını arttırarak paranın değerini yükseltti |
Yeteneksiz olanlar ve işe devam etmeyenler bürokrasiden ve saraydan atıldı veya emekli edildi |
Resmi belgelere tarih atılma zorunluluğu getirildi |
Savaş zamanında halkın vergi borcu iki katına çıkarıldı |
Geleneksel vergiler yeniden düzenlenerek savaş döneminde halkın en çok tükettiği ürünlerin fiyatları düşürüldü |
Amcazâde Hüseyin Paşa, Viyana bozgunundan sonra 16 yıl süren harpleri Karlofça Antlaşması’yla bitirip, devletin toparlanması için çalışmalara başladı. Kudüs ve Basra taraflarında devlet otoritesini yeniden kurdu. Akçenin içindeki gümüş oranını arttırarak, paranın değerini yükseltti. Bürokraside ve sarayda çalışanlar arasında bir düzenleme yapılarak, yeteneksiz olanlar, işe devam etmeyenler atıldı veya yarım aylıkla ekmekli edildi. Resmî belgelere tarih atılması zorunluluğu getirilerek, iş verimliliğinin arttırılmasına çalışıldı.
Amcazâde, halkı da ihmal etmedi. Savaş zamanı vergilerinden dolayı hazineye borçlu olanlar, affedildi. Geleneksel vergiler yeniden düzenlendi. Savaş sırasında hazineye para aktarabilmek için fiyatları arttırılan kahve, tütün, yağ ve sabun gibi maddelerdeki vergi oranları azaltıldı. Böylece halkın en çok kullandığı temel maddelerin fiyatları önemli ölçüde düşürüldü. Toprağını terkedenlerin geri dönmeleri için vergi muafiyeti sağlandı. Boş kalmış arazilerin şenlendirilmesi için imparatorluğun birçok yerinde aşiretlerin toprağa yerleştirilmesine çalışıldı.
Timarlı sipahi sisteminde aksayan noktalar yeniden düzenlendi. Kapıkulu ocağı yeni baştan elden geçirilip, görevlerini yapmayanlar ocaktan atıldı. Yerlerine de Anadolu’dan insanlar getirildi. Karlofça Antlaşması’ndan önce 70 bine ulaşan yeniçeri sayısı 34 bine; 6 bin olan topçu sayısı da 1.250’ye indirildi.
Kaptanıderya Mezemorta (Yarı ölü) Hüseyin Paşa’nın yardımıyla donanmayı yeniden düzenledi. Osmanlı donanması kürekli gemilerden kalyona geçti. Donanma kanunnâmesi çıkarıldı. Donanma her biri bir deryabeyi komutasında filolara bölündü. Hiyerarşik bir düzenleme yapılarak, boşalan kadrolara silsile sırasıyla tayinler yapıldı. Deniz topçu birliği geliştirildi. Doğru cevap D’dir.
15.Soru
Aşağıda verilen kişilerden hangisi Lale Devri'ni başlatmıştır?
İbrahim Müteferrika |
III. Ahmed |
Sadrazam Nevşehirli İbrahim Paşa |
Yirmisekiz Mehmed Çelebi |
Nişli Mehmed Ağa |
Bürokrat kökenli olan Sadrazam Nevşehirli İbrahim Paşa, 1718’deki Pasarofça Antlaşması’ndan sonra yaklaşık 35 yıldır süren savaş dönemine son verdi. Barış, eğlence ve yenileşme dönemini başlattı. Böylece 1683’ten bu yana süre gelen savaş ve karışıklıklar bitip, 1730 yılına kadar sürecek olan 12 yıllık Lale Devri başladı.
16.Soru
Osmanlı Devleti’nde “ekber ve erşed” usulüne göre tahta ilk defa çıkan padişah aşağıdakilerden hangisidir?
III. Murat
|
III. Mehmed
|
I. Ahmet
|
I. Mustafa
|
II. Osman
|
17.Soru
Viyana kuşatmasının ardından Azak’ı işgal eden devlet aşağıdakilerden hangisidir?
Avusturya |
Fransa |
Lehistan |
Venedik |
Rusya |
Avusturya, Macaristan’ı, Venedik Mora’yı, Lehistan Podolya’yı, Rusya ise Azak’ı işgal etti. Lehistan’ın teşvikiyle Kutsal İttifak’a katılan Rusya, Kırım hanının toprakları dışında olmasını da fırsat bilerek 1689’da Kırım’a saldırdı. Ancak Tatarlar’ın direnişi karşısında başarısız oldu. Çar Petro komutasındaki Rus ordusu, 1695’te Azak’ı kuşattı. Doksan beş gün süren kuşatma başarısız oldu. Ancak Petro pesetmemişti. İlk kuşatması başarısız olmasına rağmen ertesi yıl bir donanma oluşturarak, karadan ve denizden Azak’ı kuşattı. Ruslar, 1696 Ağustos’unda kaleyi elegeçirdiler. Çar Petro, Azak’ı işgal ederek Karadeniz’in kilidini elegeçirmişti. Ruslar, hem Azak sahillerinde gemi inşa edecekleri, hem de Karadeniz üzerinden sıcak denizlere inebilecekleri bir üsse kavuşmuşlardı.
18.Soru
Kırım hangi antlaşmadan sonra bağımsız ha^le gelmiştir?
1699 Karlofça Antlaşması
|
1739 Belgrad Antlaşması
|
1774 Küçük Kaynarca Antlaşması
|
1779 Aynalı Kavak Tenkihnamesi
|
1792 Yaş Antlaşması
|
19.Soru
Amcaza^de Hüseyin Paşa’nın görevini bırakmasının sebebi nedir?
Edirne Vak’ası
|
Daltaban Mustafa Paşa’nın aleyhindeki faaliyetleri
|
Feyzullah Efendi’yi etkisizleştirmek amacıyla II.Mustafa’yı tahttan indirmek istemesini padişahın öğrenmesi
|
Prut Antlaşması’nı kabul ederek devletin büyük bir fırsatı kaçırmasına sebep olması
|
Uygulamaya koyduğu ıslahatlar ile Osmanlı ekonomisini zarara uğratması
|
20.Soru
Zenta Muharebesinden sonra umudu kalmayan Osmanlı Yönetimi barışa yanaşarak hangi antlaşmayı imzalamıştır?
Ferhat Paşa Antlaşması
|
Zitvatorok Antlaşması
|
Vasvar Antlaşması
|
Hotin Antlaşması
|
Karlofça Antlaşması
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ