Osmanlı Türkçesi Grameri 1 Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Müfâ'alet مفاعلة Bâbı ile ilgilidir?
Bu vezinde baştaki te “ ت” ve ortadaki elif “ ا” harfleri eklemedir. |
“ة” Osmanlı Türkçesinde ya açık te “ ت” veya “٥” (a, e) şeklinde yazılır. |
Bu bâbdan türeyen masdarların çatıları özneleri bakımından genellikle dönüşlü, bazen de edilgendir. |
Bu bâbda başta ve ortadaki elifler “ ا” eklemedir. Üçüncü aslî harf ise tekrarlanır. |
Bu bâbdaki kimi masdarlar “sayma, addetme” anlamını üretirler. |
Müfâ'alet مفاعلة Bâbı
Bu bâbda baştaki mim “ م”, ortadaki elif “ ا” ve sondaki te “ ة” eklemedir. Bu “ة” Osmanlı Türkçesinde ya açık te “ ت” veya “٥” (a, e) şeklinde yazılır.
Bu bâbdaki masdarların çatısı, nesnesi bakımından geçişli veya geçişsiz olabilir; öznesi bakımından ise genellikle işteşlik ifade ederler:
عهد 'ahd “söz verme” → معاهده mu'âhede “anlaşma”
خبر haber → مخابره muhâbere “haberleşme, iletişim”
حرب harb → محاربه muhârebe “savaşma”
Doğru yanıt B'dir.
2.Soru
I. Elif
II. Şın
III. Te
IV. Vav
V. Cim
Yukarıdaki harf veya harflerden hangisi/hangileri ekleme yani zâid harflerdendir?
Yalnız III |
I-V |
I-II-IV |
II-V |
I-III-IV |
İki harfli edatlar ve birkaç kelime dışında Arapçada bir kelime kökü en az üç harften oluşur. Bunlara aslî harfler denilir. Yeni kelime yapılırken bu aslî harflerin başına, ortasına veya sonuna bir veya daha fazla harf ilâve edilir. Bu ilâve harflere zâid harfler (=ekleme harfler) denilir. Kelime yapımı belli kalıplara göre olduğu için, bu zâid harflerin hangi harfler olabileceği bellidir. Bu harfler Hemze, Elif, Be, Sin, Mim, Nun, Vav, He, Ye’dir.
3.Soru
Aşağıdaki Arapça tamlamaların hangisinin okunuşu yanlıştır?
دارالدنيا - dârü’l-dünyâ |
حب الوطن - hubbü’l-vatan |
شمس العرفان şemsü’l-irfân |
دين االسالم dînü’l-İslâm |
مالك الملك mâlikü’l-mülk |
A şıkkında yer alan dünya kelimesinin ilk harfi şemsi harftir. Bu nedenle dârü'l-dünyâ değil dârü'd-dünyâ olmalıdır. Bu nedenle doğru cevap A şıkkıdır.
4.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi sıfattır?
ism-i tasgîr |
ism-i tafdîl |
ism-i âlet |
ism-i mekân |
ism-i zamân |
B seçeneğinde verilen ism-i tafdîl bir sıfatken diğer seçeneklerdekiler isimdir. Doğru yanıt B'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sıfat-ı müşebbehe kalıplarından fa’îl kalıbının örnekleri arasında yer almaz?
Kerîm |
Latîf |
Kesîr |
Vezîr |
Rahîm |
"Kerîm", "Latîf", "Kesîr", "Vezîr", "Rahîm" örneklerinin hepsinin kalıbı aynıdır. Fakat "vezir" kelimesi bir sıfat değil isimdir. Bu nedenle de sıfat-ı müşebbehe kategorisine girmez.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi zaid harflerden birisidir?
ت |
ﮎ |
ࢠ |
ك |
ع |
Aşağıdaki harfler, kelimenin kalıbına göre zâid harflerden olabilir: ا , ت , س, م , ن , و , ٥ , ى , (hemze) أ
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mimli masdar yapma kalıplarından “mef’ilet” ile türetilmiş bir kelimedir?
Merhamet |
Mefharet |
Mev’iza |
Mes’ele |
Maksad |
Merhamet, mefharet ve mes’ele mef’alet kalıbıyla; maksad ise mef’al kalıbıyla türetilmiştir. Bir tek mev’iza mef’ilet kalıbıyla türemiştir.
8.Soru
"Mutluluk evi" anlamına gelen Arapça tamlama aşağıdakilerden hangisidir?
hıfzu's-sıhha |
leyletü'l-Kadr |
hasretü'l-mülûk |
dârü's-saâde |
yevmü'l-kıyâme |
Mutluluk evi anlamına gelen tamlama dârü's-saâde'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi lafzi izafet değildir?
kasîrü'l-kāme |
tavîlü'l-kadd |
mecrûhü'l-fu'âd |
bakiyyetü's-seyf |
serî'ü'l-hazm |
bakiyyetü's-seyf: "Kılıç artığı" anlamına gelen bir isim tamlamasıdır.
10.Soru
aşağıda yazılışı-okunuşu-anlamı verilen Arapça tamlamalardan hangisi doğru eşleştirilmiştir?
دارالسعاده - dârü’l-saâde - ‘mutluluk evi’ |
ليلة القدر - leyletü’l-kadr - ‘gecenin kadri’ |
تذكرة الاوليا - tezkiretü’l-evliyâ - ‘evliyalar tezkiresi’ |
يوم القيامه - yevmü’l-kıyâmet - ‘kıyamet günü’ |
حفظ الصحه - hıfzu’s-sıhhat - ‘sağlık koruma’ |
leyletü’l-Kadr ‘Kadir gecesi’
tezkiretü’l-evliyâ ‘evliyalar tezkiresi’
yevmü’l-kıyâme ‘kıyamet günü’
dârü’s-saâde ‘mutluluk evi’
hıfzu’s-sıhha ‘sağlık koruma
Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevabın C şıkkı olacağı anlaşılacaktır.
11.Soru
Arapçadaki harf-i tarif eklerini oluşturan harfler hangileridir?
ا ve ل |
ل ve م |
ط ve س |
م ve ن |
ت ve د |
Harf-i tarif başta yer alan el şeklinde okunanال takısıdır. A seçeneğindeki harflerden oluşur.
12.Soru
Hangi kategorideki sıfatlar, ifade ettikleri niteliğin öznede başkalarına göre daha çok veya en çok olduğunu ifade ederler?
mübâlağa-i fâ'il |
ism-i fâ'il |
ism-i mensûb |
ism-i tafdîl |
i’lâl |
İsm-i tafdîl kategorisindeki sıfatlar, ifade ettikleri niteliğin öznede başkalarına göre daha çok veya en çok olduğunu ifade ederler.
13.Soru
Bu kategorideki sıfatlar, ifade ettikleri niteliğin öznede başkalarına göre daha çok veya en çok olduğunu ifade ederler.
Yukarıda özelliği verilen Arapça dil bilgisi kuralı hangisidir?
İsm-i Tafdîl |
Mübâlağa-i Fâ'il |
İsm-i Mensûb |
İsm-i Mekân |
İsm-i Zaman |
Açıklaması yapılan terim ism-I tafdildir. Doğru cevap A’dır.
14.Soru
Aşağıdakilerin hangisi sıfat-ı müşebbehe kategorisindeki bir kelimedir?
لطافت letafet |
محکمه mahkeme |
رحيم rahim |
مولد mevlid |
منبر minber |
رمحت rahmet “esirgeme” anlamındaki kelimenin fa’îl veznindeki ميحر rahim “esirgeyen”sıfat-I müşebbehe biçimidir. Doğru cevap B’dir.
15.Soru
Tefâ’ül bâbındaki temâyül “meyl etme” kelimesinin ism-i fâ’ili hangisidir?
|
|
|
|
|
Tefa''ul bâbının ism-i mef'ûl ü mütefa''al vezninde olur. Dolayısıyla temâyül “meyl etme” kelimesinin ism-i fâ’ili mütemâyil “meyleden, eğilimli” olur.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ekleme harflerden biri olamaz?
ى |
٥ |
و |
ا |
ك |
ك
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ism-i alet vezinleri düşünüldüğünde diğerlerinden farklıdır?
Miftâh |
Mi'yâr |
Miğfer |
Mıdrâb |
Mikyâs |
A, B, D ve E şıklarındaki sözcükler Mif'âl vezniyle türetilmişken, C şıkkındaki sözcük mif'al vezniyle türetilmiştir. Bu nedenle doğru cevap C şıkkıdır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi lafzî bir izâfet değildir?
kâmetü’l-kasîr |
azîmü’ş-şân |
tavîlü’l-kadd |
kasîrü’l-kâme |
hamîdü’l-hısâl |
Lafzî izâfet isim veya sıfat tamlaması olmayan ama tamlama gibi görünen yapılardır. Bunları aslında Türkçe-deki birleşik kelimeler gibi düşünmek mümkündür. Yukarıdaki ifadelerin çevirilerine bakınca zaten bu anlaşılacaktır. Azîmü’ş-şân: şânı yüce; tavîlü’l-kadd: boyu uzun; kasîrü’l-kâme: boyu kısa; hamîdü’l-hısâl: ahlâkı övülmüş anlamlarına gelir. Kâmetü’l-kasîr ise ikinci kelime sıfat olduğu için kısa boy anlamındadır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde kelimenin ism-i fâ?ili yanlış verilmiştir?
‘ekl --- ‘âkil |
îcâd --- mûcîd |
ihyâ --- muhyî |
terbiye --- mürebbî |
firâr --- fârir |
Yukarıda yer alan kelimelerin kök harfleri sâlim olmadığı için türetme esnasında değişiklikler meydana gelmektedir. İlk dört kelime doğru türetilmiştir. Firâr kelimesinin son iki kök harfi aynı olduğu için muzâ?aftır. Bu kelimenin fârr şeklinde türemesi gerekmektedir.
20.Soru
Arapça lafzî izafetlerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Bu izafetlerde iki kelime arasında tamlama ilgisi kurulmaz.
|
Dış yapı itibarıyla Arapça isim ve sıfat tamlamalarından farklıdır.
|
Bu izafetler Farsçanın birleşik sıfatlarına karşılık gelen kelime gruplarıdır.
|
Bu izafetlerde dikkati çeken en önemli unsur, birinci kelimenin sıfat fonksiyonunda olmasıdır.
|
Lafzî izafetler, Türkçeye isnat grupları, sıfat tamlaması+lı kalıbı veya sıfat-fiil grubu şeklinde aktarılabilir.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ