Osmanlı Türkçesi Grameri 1 Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinin kök harfleri farklıdır?
Ta‛ammül |
Ta‛lîm |
İ‛lâm |
Mu‛allim |
‛Âlim |
Ta‛lîm, i‛lâm, mu‛allim, ‛âlim kelimeleri ‛a-l-m kök harflerinden türemiştir. Ta‛ammül kelimesi ise ‛a-m-l kök harflerinden türemiş ve farklı bir anlama sahiptir.
2.Soru
Aşağıdaki kelimelerin hangisi ism-i mekândır?
ولادت viladet |
جسارت cesaret |
كذاب kezzab |
مسكن mesken “oturma yeri” |
سياح seyyah |
Seçeneklerdeki kelimelerin okunuşları ve Türkçe karşılıkları şöyledir: ولادت viladet “doğum”, جسارت cesaret “cesurluk” , كذاب kezzab “çok yalan söyleyen”, سياح seyyah “çok gezen, gezgin” سكون sukun “oturma”anlamındaki fiilin Mef ’al مفعل vezninde ism-i mekân biçimi مسكن mesken “oturma yeri”şeklindedir. Doğru cevap D’dir.
3.Soru
باب الْبيت Arapça tamlamasının anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
Beytin uzunluğu |
Kapının kolu |
evin önü |
evin kapısı |
kapının kilidi |
Bâbü'l-beyt şeklinde okunan Arapça tamlamanın anlamı evin kapısıdır.
4.Soru
“devlet hazinesi”anlamındaki tamlama aşağıdakilerden hangisidir?
اميرالامرا |
بيت المال |
باب السعاده |
دار السعاده |
شيخ الاسلام |
Seçeneklerdeki tamlamaların okunuşları ve Türkçe karşılıkları şöyledir:اميرالامرا emirü’l-ümera “beylerbeyi”, السعاده باب Babu’s-sa’ade “Saadet kapısı, İstanbul”, السلطنه دار Darü’s-saltana “saltanat evi, İstanbul” ve الاسلام شيخ şeyhü’l-islam “Din işleri reisi”. “devlet hazinesi”anlamındaki tamlama المال بيت beytu’l-mal biçimindedir. Doğru cevap B’dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "sebepler" anlamına gelen cem’-i mükesser bir kelimedir?
اسباب esbâb |
علومulûm |
رسل rusül |
امم ümem |
حكم hikem |
اسباب esbâb :sebepler
6.Soru
Aşağıdaki sıfat-ı müşebbehe ve ism-i tafdîl eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
azîm عظيم-efhem افهم |
cemîl مجيل-emced اجمد |
elîm اليم-enfes انفس |
hamîd محيد-sehhâr سحار |
sefîl سفيل-merkad مرقد |
sefîl سفيل sıfat-ı müşebbehe;merkad مرقد ise ism-i mekândır. Doğru cevap E'dir.
7.Soru
Aşağıdaki harflerden hangisi ay harflerinden (Hurûfü’l-kameriyye) biri değildir?
كَ |
م |
ب |
ش |
ا |
Kameri harfler şunlardır:ا ، ب ، ج ، ح ، خ ، ع ، غ ، فَ ، قَ ، كَ ، م ، وَ ، ه ، ى D seçeneğindeki ش şın harfi kameri harf değil, güneş harfidir. Doğru cevap D’dir.
8.Soru
Tefâ'ul تفاعل Bâbında yazılmış, "تصادف" fiili için aaşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Öznesi bakımından dönüşlüdür. |
Öznesi açısından işteşlik ifade eder. |
Nesnesi açısından genellikle geçişsizdir. |
Gerçekte olmayan bir hâli varmış gibi gösterme,yapmacıklık ifadesi vardır. |
Genellikle geçişsizdir. |
Tefâ'ul Bâbında yazılmış bir kısım masdarlar ise özneleri açısından işteşlik ifade eder. Denk gelme karşılaşma anlamlarındaki"تصادف-Tesâdüf" fiili de bu şekildedir. Doğru cevap B'dir.
9.Soru
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi vezin itibariyle diğerlerinden farklıdır?
Matba'a |
Mesîre |
Medrese |
Mezbaha |
Meşcere |
A, C, D ve E şıklarındaki sözcükler mef'alet vezniyle türemişken, B şıkkındaki sözcük mef'ilet vezniyle türemiştir. Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.
10.Soru
Aşağıdaki Arapça tamlamaların hangisi verilen anlamına uygun olarak terkip edilmemiştir?
İrfan güneşi: Şemsü’l-irfân |
Mülkün sahibi: Mâlikü’l-mülk |
Vatan sevgisi: Vatanü’l-hub |
Fenler evi: Dârü’l-fünûn |
Arzın yaratıcısı: Hâliku’l-arz |
Arapçada tamlamadaki kelime sırası Türkçedekinden farklıdır ve önce tamalanan (muzâf/mevsuf), sonra da tamlayan (muzâfun ileyh/sıfat) gelir. Tamlayan kelimenin başında harf-i tarif olur. Tamlanan (muzâf) kelimenin son harfi, bazı istisnalar dışında ötreli okunur. Harf-i ta’rîfin elif’i hiçbir zaman okunmaz. Bu kurala göre bakıldığında "Vatan sevgisi: Vatanü’l-hub" vatan sevgisi anlamına gelmesi gereken terkibin vatanü’l-hub değil hubbü’l-vatan olması gerektiği görülecektir.
11.Soru
انتخاب intihâb “seçme” → منتخب müntahab “seçilmiş”
اشرتاك iştirâk “ortak olma” → مشرتك müşterek “ortak olunmuş”
انتشار intişâr “yayımlanma” → منتشر münteşir “yayımlanan”
افتخار iftihâr “övünme” → مفتخر müftehir “övünen”
Yukarıdaki maddelerden hangileri ifti'âl bâbının ism-i mef'ûlüne örnektir?
Yalnız I |
I - II |
III - IV |
II - III - IV |
I - II - III - IV |
İfti'al bâbındaki masdarların ism-i mef'ûlü müfta'al مفتعل vezninde gelir:
انتخاب intihâb “seçme” → منتخب müntahab “seçilmiş”
اشرتاك iştirâk “ortak olma” → مشرتك müşterek “ortak olunmuş” örnek olarak verilebilir.
انتشار intişâr “yayımlanma” → منتشر münteşir “yayımlanan”
افتخار iftihâr “övünme” → مفتخر müftehir “övünen” ise ifti'âl bâbının ism-i fâ'iline örnek olarak verilebilir.
12.Soru
Aşağıdakilerin hangisi ism-i tafdil biçimindedir?
صغير sagir |
عظيم azim |
نادر nadir |
كبير kebir |
اعظم a'zam |
Seçeneklerdeki kelimelerin Türkçe anlamları şöyledir: صغير sagir “küçük”, عظيم azim “büyük, ulu”, نادر nadir “seyrek”,كبير kebir “büyük”. En büyük anlamına gelen اعظم a'zam kelimesi ef’al vezninde ism-I tafdildir. Doğru cevap E’dir.
13.Soru
Hangisi mimli masdardır?
|
|
|
|
|
Semâî olan, yani bir kurala bağlı olarak üretilmeyen bazı masdarlar vardır ki, bunların ortak özelliği başlarında ekleme bir mim ? olmasıdır. Böyle masdarlara mimli masdar denilir.
14.Soru
Aşağıda Arapça isim ve sıfat tamlamaları ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Tamlamalarda önce muzaf, sonra muzafun ileyh gelir. |
Tamlayan kelimenin başında harf-i tarif olur. |
Tamlanan kelimenin son harfi, bazı istisnalar dışında ötreli okunur. |
Harf-i tarifin elifi hiçbir zaman okunmaz. |
Tamlamadaki unsurlar Farsçadaki dizilişin tersinedir. |
Arapçada da, Farsçada olduğu gibi tamlamadaki kelime sırası Türkçedekinden farklıdır ve önce tamlanan (muzâf /mevsuf), sonra tamlayan (muzâfun ileyh / sıfat) gelir. Tamlayan kelimenin başında harf-i tarif (ال el- ) olur. Tamlanan (muzâf) kelimenin son harfi, bazı istisnalar dışında ötreli okunur. Harf-i ta’rîfin elif ’i hiçbir zaman okunmaz. Tamlamada unsurların dizilişi Farsça ile aynıdır.
Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap E şıkkıdır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Arapça birleşik sıfatlar hakkında doğru bir ifade değildir?
Arapça birleşik sıfatlarda anlam bakımından iki kelime arasında herhangi bir tamlama ilgisi kurulmaz. |
Lafzî izafetler, Farsçanın birleşik sıfatlarına karşılık gelen Arapça kelime gruplarıdır. |
Lafzî izafetlerde birinci kelime sıfat fonksiyonundadır. |
Arapçanın birleşik sıfatları Türkçeye isnat grubu,sıfat tamlaması+lı kalıbı veya sıfat-fiil grubu şeklinde aktarılabilir. |
Lafzî izafetler, söz diziminde sıfat fonksiyonunda kullanılmaz. |
Lafzî izafetler, esas olarak birleşik sıfat anlamı taşıdıkları için söz diziminde sıfat fonksiyonunda kullanılırlar.
16.Soru
Arapça yapılı tamlamalarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Tamlayan önce tamlanan sonra gelir.
|
İki kelime arasına “el” harf-i ta’rifi konu-lur.
|
Tamlanan kelimenin son harfi, bazı istisnalar dışında ötreli okunur.
|
Harf-i ta’rîfin elifi hiçbir zaman okunmaz.
|
Tamlamada ikinci kelime sıfat ise, tamlama sıfat tamlaması ismini alır.
|
17.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinin başına harf-i tarif gelince ilk harfi şeddeli okunur?
كتاب |
نجات |
ولد |
بيت |
مالك |
B seçeneğinde yer alan Necât kelimesinin başına gelen harf-i tarif kelimenin ilk harfini şeddeli okutur.
18.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinin anlamı yanlış verilmiştir?
ekber --- en büyük |
ahmer --- kırmızı |
ekmel --- en olgun |
asgar --- sarı |
ender --- pek seyrek |
İsm-i tafdil ve sıfat-ı müşebbehe grubundan kelimelerin yer aldığı seçeneklerdeki kelimelerin dördünün anlamı doğru verilmiştir. Asgar kelimesinin anlamı ise sagîr kökünden gelerek “en küçük” şeklinde olmalıdır.
19.Soru
"رطوبت" kelimesinin vezni aşağıdakilerden hangisidir?
fu'ûlet |
fu'ûl |
fu'l |
fu'lân |
fu'let |
fu'ûlet: rutûbet
20.Soru
"Müf'il vezni ecveflerde illet harfinin ye harfine dönüşmesiyle müfîl مفيل durumuna gelir."
Aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnektir?
مجزی-mücezzî |
مرتد-mürtedd |
حمتاج-muhtâc |
مستهزی-müstehzî |
منير-münîr |
اناره-inâre(aydınlatma)den منير-münîr şekline dönüşen İ'lâl bu duruma örnektir. Doğru cevap E'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ