Osmanlı Türkçesi Grameri 1 Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki tamlamaların hangisinde tamlanan unsuru Osmanlı Türkçesinde üstünlü okunur ?
حفظ الصحه |
حديقة الوزرا |
نـهج الفراديس |
فقرالدم |
سيف الدين |
سيف الدين: Seyfe'd-din
2.Soru
Arapça kelimelerin vezni bulunurken aşağıda verilen yollardan hangisi izlenir?
İlk önce asli sesler bulunur ve elif harfine göre çekimlenir. |
İlk önce kelimenin harf sayısına bakılır ve asli sesler çıkarılır. |
Harf sayısı ve zaid hafler bulunur fe-ayın-lam modeline göre çekimlenir. |
Harf sayısı ve zaid hafler bulunduğunda vezin bulunmuş olur. |
Zaid harflere çıkarıp asli kelimere elif-sin eklenir. |
Vezin bulmak için yapmak, işlemek” fiilinin aslî sesleri olan فعل (fe-ayın-lâm) harflerine dayanan bir model geliştirilmiştir. İlk önce zaid(ekleme) harfler bulunur ve asli harfler fe-ayın-lam modeline göre çekimlenir.
3.Soru
Öznedeki değişmeyen bir durum ve niteliği bildiren kelimelere ne ad verilir?
sıfat-ı müşebbehe |
ism-i tafdîl |
mübâlağa-i fâ'il |
ism-i fâ'il |
ism-i mensûb |
Öznedeki değişmeyen bir durum ve niteliği bildiren kelimelere sıfat-ı müşebbehe denir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir makam ve mevki ismidir?
ذات الحركه |
داء الكلب |
شيخ الاسلام |
قصيرالبصر |
مصل الدم |
Seçeneklerdeki kelimelerin okunuşları ve Türkçe anlamları şöyledir: a seçeneği zâtü'l-hareke ''otomatik'', b seçeneği da'ü'l-kelb ''kuduz'', d seçeneği kasîrü'l-basar ''miyop'', e seçeneği maslü'd-dem ''serum''. شيخ الاسلام şeyhü’l-İslam tamlaması ise “din işleri reisi”anlamına gelen bir makam için kullanılmaktadır. Doğru cevap C’dir.
5.Soru
Arapçada kelimeyi belirli hâle getiren morfolojik bir ön ek olan unsura ne denir?
harf-i ta’rîf |
harf-i cer |
şemsî harf |
kamerî harf |
hurûf |
Arapçada kelimeyi belirli hâle getiren morfolojik bir ön ek olan unsura harf-i ta’rîf denir.
6.Soru
Zâid harflerle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
Sin (س) ist-, müst- ses grubuyla başlayan kelimelerde zâid harf olur. |
Hemze (أ) sadece kelime ortasında zâid olur. |
Elif (ا) kelime içinde uzun i (î) sesini karşılamak için kullanılır. |
Mim (م) harfi sadece kelime sonunda zâid harf olur. |
Te (ت) sadece kelime başında zâid olur. |
Zâid harflerle ilgili olarak verilen bilgilerden bazıları yanlış verilmiştir. Ama sin harfinin ist-, müst- gibi ses gruplarıyla başlayan kelimelerde zâid olduğu bilgisi doğrudur.
7.Soru
Tef'îl bâbının dönüşlüsü olan ve genellikle geçişsiz masdarlar türeten masdar aşağıdakilerden hangisidir?
Tefa''ul |
İf'âl |
Müfâ'alet |
İfti'âl |
if'ilâl |
Tefa''ul bâbı, tef'îl bâbının dönüşlüsüdür ve genellikle geçişsiz masdarlar türetir. Doğru cevap A'dır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ism-i tafdîl veznindedir?
|
|
|
|
|
İsm-i tafdîl kategorisinin bir tek vezni vardır: افعل ef'al. Bu vezinde de baştaki elif (ا) harfi eklemedir. نادر nâdir “seyrek” → اندر ender “pek seyrek”
9.Soru
"Milli mücadelede yedi düvelle çarpıştık."
cümlesinde altı çizili kelime hangi vezinle cem' olmuştur?
Ef'âl |
Fu'ûl |
Fi'al |
Fu'al |
Fa'ale |
d-v-l kkökünden türeyen düvel, devletler anlamında olup, Fu'al vezniyle çokluk olmuştur. Doğru cevap D'dir.
10.Soru
"Asli harflerinden biri hemzeli olan kelime" ye ne ad verilir?
Muza'af |
Mehmuz |
İ'lal |
Masdar |
Hazf |
Mehmûz: Asli harflerinden
biri hemzeli olan kelime.
Muzâ'af: Asli harflerinden
ikisi aynı cins ünsüz harften
oluşan kelime
İllet harfleri nedeniyle meydana gelen bu değişikliklere gramerde i’lâl adı verilir. Kelime türetimi sırasında meydana gelen bu
değişiklikler ya illet harflerinin kelimeden çıkarılması (hazf) ya da illet harflerinin
başka bir harfe dönüştürülmesi (kalb) şeklinde meydana gelir.
11.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi "ism-i tafdil" kategorisine aittir?
|
|
|
|
|
12.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi kamerî bir harfle başlamaz?
hâc |
veled |
beyt |
ramazân |
kitâb |
Kamerî harflerle başlayan kelimelerin başına harf-i tarif gelince kelimenin ilk harfi şeddeli okunmaz. Yukarıdaki kelimelerden ramazan kelimesinin başına el harf-i tarifi gelince er-ramazân şekline döner. Diğerlerinde el aynen kalır.
13.Soru
"Aslî harflerinden biri elif, vav, ye, hemze olmayan veya içinde aynı cinsten iki harf bulunmayan kelimelere ... denir."
Yukarıdaki cümlede yer alan boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelirse anlamlı bir bütün oluşturur?
Sâlim |
Mehmûz |
Muzâ'af |
Nâkıs |
Lefîf |
Aslî harflerinden biri elif, vav, ye, hemze olmayan veya içinde aynı cinsten iki harf bulunmayan kelimelere sâlim denir.
Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.
14.Soru
Aşağıda verilen lafzî izâfetlerin hangisinin yazılışı veya anlamı yanlıştır?
Zaleme-i adîmetü'l-insâf: İnsafsız zalimler |
Sultân-ı azîmü'ş-şân: Yüce şanlı sultan |
Kitâb-ı celîlü’l-kadr: Değeri yüce kitap |
Devlet-i kaviyyü’l-erkân: Temelleri sağlam devlet |
Müselles-i kâimü’l-zâviye: Eş açılı üçgen |
"Zaleme-i adîmetü'l-insâf: İnsafsız zalimler", "Sultân-ı azîmü'ş-şân: Yüce şanlı sultan", "Kitâb-ı celîlü’l-kadr: Değeri yüce kitap", "Devlet-i kaviyyü’l-erkân: Temelleri sağlam devlet" tamlamalarının yazılışları da anlamları da doğru ve birbiri ile uyumludur. Ancak "Müselles-i kâimü’l-zâviye: Eş açılı üçgen" tamlamasında şemsî harf kuralı uygulanmamış yani “zâviye”nin ze’si lam’ı dönüştürmemiştir. Üstelik anlam olarak verilen eş açılı üçgen de yanlıştır. Doğrusu dik açılı üçgendir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Arapça ön edatlar için söylenemez?
Kimi Türkçe hâl eklerine karşılık gelir. |
Kimi son çekim edatlarına karşılık gelir. |
Bu edatlar bir tamlamanın başına geldiğinde tamlanan kelimenin sonu ötreli okunur. |
Bu edatlar bir tamlamanın başına geldiğinde tamlanan kelimenin sonu esreli okunur. |
Dil bilgisinde Arapça ön edatlara harf-i cerr adı verilir. |
Bu edatlar bir tamlamanın başına geldiğinde tamlanan kelimenin sonu ötreli değil esreli okunur.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ism-i mekân yapan vezinlerden biri değildir?
Mef’al |
Mef’ilet |
Mef’âl |
Mef’alet |
Mef’il |
İsm-i mekân kelimeleri fiildeki iş ve hareketin gerçekleştiği, olduğu yeri gösterir ve dört vezinle türetilir. Bunlar: mef’al, mef’alet, mef’il ve mef’ilettir. Mef’âl bu kalıplardan biri değildir.
17.Soru
.جنوبٔ غربی قافقاس حکومت "مليسي" قارص ده قورلدي
Yukarıdaki cümlede tırnak içindeki kelime Arapça sıfat türlerinden hangisine aittir?
Sıfat-ı müşebbehe |
İsm-i mensûb |
İsm-i tafdîl |
İsm-i âlet |
İsm-i zaman |
Cenûb-i garbî hükûmet-i millîyesi Kars'da kuruldu. Cümlesinde tırnak içindeki "millîyesi" kelimesi; Mille(t)/ملت kelimesi (ی) ye eki ile Milli/ملی şeklinde İsm-i mensûb olmuştur. Doğru cevap B'dir.
18.Soru
Hangisi zâid harflerden birisidir?
س |
ك |
خ |
ر |
ع |
Arapçadaki ٲ (hemze), ت , س, م , ن, و, ه, ى harfleri kelimenin kalıbına göre zâid harflerden olabilir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İstanbul için kullanılan Arapça isim tamlamalarından biri olamaz?
Re’îsü’l-küttâb |
Bâbü’s-sa‛âde |
Dâru’l-hilâfe |
Dârü’s-saltana |
Dârü’s-sa‛âde |
Saadet kapısı, halifelik evi, saltanat evi, mutluluk yeri anlamlarına gelen seçeneklerin dışındaki re’îsü’l-küttâb katiplerin reisi anlamındadır. Bu kelime İstanbul için kullanılamaz.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "lefîf" bir kelimedir?
وفا |
عفو |
يسر |
قرار |
هيئت |
Aslî harflerinden herhangi ikisi illet harfi olan kelimelere lefîf denir: وفا
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ