Osmanlı Türkçesi Grameri 1 Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki tamlamalardan hangisi yapı bakımından diğerlerinden farklıdır?
Düvelü'l-muazzama |
Melikü'l-muzaffer |
Ramazânü'l-mübârek |
Bedâyi'ü'l-edebiyye |
Medîdü'l-basar |
A, B, C ve D şıklarındaki tamalamalar sıfat tamalaması; E şıkkındaki ise isim tamlamasıdır. Bu nedenle diğerlerinden farklıdır. Doğru cevap E şıkkıdır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mübalağ-ı fa'il formunda bir kelime değildir?
|
|
|
|
|
Bu vezindeki bazı kelimeler mübâlağa manası taşımayıp meslek isimleri yaparlar. Türkçeye yerleşmiş olan bu gibi kelimelerden bazılarında çift (şeddeli) ünsüzler tekleşir:
محال hammâl “hamal”, قصاب kassâb “kasap”, بقال bakkal, دالك dellâk “tellâk,
keseci”, بواب bevvâb “kapıcı”, عطار attâr “aktar”, صياد sayyâd “avcı”, حالق hallâk
“berber”, جراح cerrâh “operatör doktor” vs.
3.Soru
İle’l-ebed ibaresinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
Geçmişten |
Gelecekten |
Edeble |
Ebede kadar |
Edebsiz bir şekilde |
İlâ ön edatını almış olan ifade ebed, yani sonsuzluk anlamıyla ilişkili olmalıdır. Anlamı ebede kadar, sonsuza değin şeklindedir.
4.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi sıfattır?
|
|
|
|
|
E şıkkı hariç diğerleri isimken e şıkkındaki esmer kelimesi "elif" eklemesiyle sıfat olmuştur.
5.Soru
Aşağıdaki Arapça tamlamalardan hangisi İstanbul için kullanılmaz?
Bâbü’s-sa’âde |
Tuhfetü'l-Haremeyn |
Dâru’l-hilâfe |
Dârü’s-sa’âde |
Dârü’s-saltana |
Tuhfetü'l-Haremeyn
6.Soru
Misâl kelimelerin ilk harfleri hangileri olabilir?
م - و |
و - ى |
ل - س |
ح - ى |
م - ت |
Aslî harflerinden ilki vav veya ye olan kelimelere misâl denir.
7.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinin tef‛îl babındaki çekimi yanlış verilmiştir?
şekl --- teşkîl |
küfr --- tekfîr |
kurb --- tekbîr |
‛ilm --- ta‛lîm |
kizb --- tekzîb |
Kurb kelimesinin kök harfleri sırasıyla k-r-b’dir. Karşısında ise k-b-r kök harflerine sahip bir kelimenin tef‛îl çekimi yapılmıştır. Doğru çekimi takrîb şeklindedir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "eş-şems" ifadesinin Arap harfleriyle yazılmış halidir?
الشمس |
اششمس |
اششمش |
آلشمس |
اسشمس |
الشمس
9.Soru
I. İşitip öğrenmeye dayalıdır.
II. Kuralsız ve düzensizdirler.
IIII. Kıyâsîdirler.
Yukarıdakilerden hangisi Mezîdünfih masdarlar için söylenemez?
I ve III |
I-II ve III |
Yalnız II |
Yalnız I |
I ve II |
İşitip öğrenmeye dayalı düzensiz ve kuralsız olan masdarlar mücerred masdarlardır. Mezîdünfih masdarlar, kurallı ve düzenli olduğu için bu tür masdarlara Kıyâsî masdarlar da denilir. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
I. if'âl افعال
II. tef'îl تفعيل
III. tefa''ul تفعل
IV. tefâ'ul تفاعل
V. sukūt سقوط
Mezîdünfih masdarların Osmanlı Türkçesinde sıkça kullanılan bâblarındandır?
Yalnız I |
II - III |
III - IV - V |
I - II - III - IV |
II - III - IV - V |
Mezîdünfih masdarların Osmanlı Türkçesinde sıkça kullanılan dokuz bâbı vardır:
if'âl افعال
tef'îl تفعيل
tefa''ul تفعل
tefâ'ul تفاعل
müfâ'alet مفاعلة
infi'âl انفعال
ifti'âl افتعال
if'ilâl افعالل
istif'âl استفعال
V. seçenekte verilen sukūt سقوط bir bâb değildir.
11.Soru
Hangisi Farsça tamlamadır?
|
|
|
|
|
Farsça tamlamada unsurların dizilişi bâb-ı beyt örneğinde görüldüğü gibidir. Arapça tamlamadan tek farkı ikinci kelimenin başındaki harf-i ta’rîf dediğimiz ön ek bulunmaz.
12.Soru
"Mezîdünfih masdarların Osmanlı Türkçesinde sıkça kullanılan dokuz bâbı vardır"
Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi/hangileri doğrudur?
I. if'âl فعلال
II. tef'îl تفعيل
III. if'ilâl افعال
IV.istif'âl استفعال
I ve II |
II ve III |
I ve III |
II ve IV |
I, II ve IV |
Mezîdünfih masdarların Osmanlı Türkçesinde sıkça kullanılan dokuz bâbı vardır:
if'âl افعال
tef'îl تفعيل
if'ilâl افعلال
istif'âl استفعال
Doğru yanıt D'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ism-i mekân vezinlerinden değildir?
Muf ’al مفعل |
Mef ’al مفعل |
Mef ’il مفعل |
Mef ’alet مفعلة |
Mef ’ilet مفعلة |
Muf ’al مفعل vezni ism-i mekân vezinlerinden değildir.
14.Soru
Arapçadaki عنan harf-i cerrinin Türkçe karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
+a/ +e eki |
+da/ +de eki |
ile edatı |
sanki, gibi anlamları |
+dan/ +den hal ekleri |
Türkçede +dan/+den hâl ekleriyle ve kimi edatlarla karşılanabilir.
15.Soru
Aşağıdaki vezinlerden hangisi fiildeki iş ve hareketin gerçekleştiği, olduğu yeri gösteren ism-i mekan vezinlerinden biri değildir?
Mef'ul |
Mef'al |
Mef'il |
Mef'alet |
Mef'ilet |
İsm-i mekân: Bu kategorideki kelimeler, fiildeki iş ve hareketin gerçekleştiği, olduğu yeri gösterirler. Dört vezinle türetilirler:
• Mef ’al مفعل : Bu vezindeki baştaki mim (م) harfi ekleme harftir.
• Mef ’il مفعل : Bu vezinde de baştaki mim (م) harfi ekleme harftir.
• Mef ’alet مفعلة : Bu vezinde baştaki mim (م) harfi ve sondaki (ة) ekleme harftir. Sondaki (ة) harfi Osmanlı Türkçesinde açık te ت veya ٥ /e/ şeklinde yazılır ve okunur.
• Mef ’ilet مفعلة :Bu vezinde baştaki mim (م) harfi ve sondaki (ة) ekleme harftir.
Bu bilgiler ışığında doğru cevap A şıkkıdır.
16.Soru
Arapça ön edat almış aşağıdaki kelimelerden hangisinin anlamı yanlış verilmiştir?
Bismillâh --- Allah’ın adıyla |
An-karîbi’z-zamân --- yakın zamanda |
Mine’l-ezel --- geçmişte |
Fi’l-hakîka --- gerçekten |
Bi’z-zarûre --- zorunlu olarak |
Min harf-i ceri(ön edatı) +dan/+den, dolayı, sebebinden anlamlarını verir. Mine’l-ezel, ezelden anlamına sahiptir.
17.Soru
İsm-i failler ile sıfat-ı müşebbeheler hakkında aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?
İsm-i faillerin belirttiği nitelikler geçicidir. |
Bir kelimenin sıfat-ı müşebbehe vezinlerinden hangisinden türetileceğini dilbilgisi kuralları belirler. |
Sıfat-ı müşebbehelerin belirttiği durum ve nitelikler kalıcı ve süreklidir. |
İsm-i failler kıyâsî yani bir kurala göre türetilirler. |
Sıfat-ı müşebbeheler semâî yani kuralsızdır. |
Öznedeki değişmeyen bir durum ve niteliği bildiren kelimelere sıfat-ı müşebbehe denir. Bunlar ism-i fâ'illere benzedikleri için bu adı almışlardır. Ancak ism-i fâ’illerden başlıca farkı, ism-i fâ'illerin belirttiği niteliğin geçici olması; sıfat-ı müşebbehenin belirttiği durum ve niteliğin sürekli, kalıcı olmasıdır. Türkçedeki -kan/-ken (çalışkan, girişken); -kın/-kin (azgın, pişkin, düşkün) ekleri Arapçadaki sıfat-ı müşebbehe kategorisine denk gelen kelimeler türetir. İsm-i fâ'iller kıyâsîdir, yani bir kurala göre türetilirler. Sıfat-ı müşebbeheler ise semâîdir, yani kuralsızdır. Bir kelimenin sıfat-ı müşebbehe vezinlerinden hangisinden türetileceğini dilbilgisi kuralları değil, dil kullanımı, o dili kullanan insanların uzlaşımları belirler.
Bu bilgiler ışığında bakıldığı zaman doğru cevap B şıkkıdır.
18.Soru
kelimesinin ism-i mensûbu hangisidir?
|
|
|
|
|
İsm-i mensûb yaparken sonu çift ye harfi ile biten üç harfli kelimelerde ye harflerinden biri düşer, ikincisi vav harfine dönüşür; bir önceki harfin harekesi de üstün olur. nebî (nebiyy) › nebevî "Peygamberle ilgili"
19.Soru
"Arapça Aslî harfler niteliklerine göre sahih ve mu'tell olmak üzere iki gruba ayrılır." Aşağıdakilerden hangisi mu'tell kelimelerin kısımlarından değildir?
Sâlim |
Misâl, |
Ecvef |
Nâkıs |
Lefîf |
Sahih kelimeler üç kısımdır: sâlim, mehmûz, muzâ'af.
Mu’tell kelimeler dört kısımdır: misâl, ecvef, nâkıs, lefîf
Doğru cevap A'dır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ism-i alet grubundan bir kelime değildir?
مقراض mikraz |
مفتاح miftah |
مقياس mikyas |
معيار mi'yar |
ملح milh |
Seçeneklerdeki kelimeler ve Türkçe karşılıkları şöyledir: مقراض mikraz “kesme aleti, makas”, مفتاح miftah “anahtar”,مقياس mikyas “ölçek”,معيار mi'yar “ölçme aleti, ölçek”. Bu kelimelerin tümü alet ismi yani ism-i alettir. Ancak ملح milh “tuz” anlamına gelmektedir. Doğru cevap E’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ