Osmanlı Türkçesi Metinleri 1 Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi cem'-i mükesser yani düzensiz çoğul gurubuna girer.
muzaffer |
mühimmât |
a'zam |
ednâ |
ulemâ |
"Ulemâ" kelimesi cem'-i mükesser yani düzensiz çoğullar gurubuna girer ve "alimler" anlamında bir kelimedir.
2.Soru
“Vefeyât-ı Vüzerâ-yı izâm” ifadesinin doğru olarak yansıtıldığı seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
Büyük Vezirin Ölümü |
Büyük Vezirlerin Ölümleri |
Vezirin Düğünü |
Vezirin Ölüm Töreni |
Büyük Vezirlerin Düğünleri |
“Vefeyât-ı Vüzerâ-yı izâm” ifadesini doğru olarak yansıtan seçenek “Büyük Vezirlerin Ölümleri” dir. Doğru cevap B’dir.
3.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "ayrılık, hicran" anlamlarına gelen bir kelime mevcuttur?
Andan vezîrler ve beğler ayıtdılar ki: “Bu yir turacak yir degüldür. |
Tatar’ı dahı gāret idüp, andan sonra karâr itmeyüp yine vilâyetine azm itdi. |
Sultân anda bir kaç gün tevakkuf idüp, il ve şehr gelüp sultâna du‘â itdiler. |
Ataları merhûm Yıldırım Hudâvendigâr dâr-ı fenâdan dâr-ı bekāya rıhlet itdi. |
Dâyim tağlar başında seyr idüp atasınun firâkında gözlerinden kan yaş döküp ağlardı. |
"Dâyim tağlar başında seyr idüp atasınun firâkında gözlerinden kan yaş döküp ağlardı." cümlesindeki "Firâk" kelimesi ayrılık ve hicrân anlamlarına gelmektedir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Farsça birleşik sıfattır?
hablü’l-metîn
|
ilm-i târîh
|
cihân-gîr
|
kesîru’l-menâfi‛
|
cevr ü cef
|
5.Soru
"Temür İlçi Gönderüp Sultânı Kendü Yanına Da‘vet İtdüğidür.
Çün Sultân’un bu vechile sît [ü] sadâsı âleme doldı; Temür, Aydınili’nde kışlariken bir Tatar gelüp, Temür’e ayıtdı ki: “Bu gün âlem içinde Sultân Muhammed gibi pehlevân ve bahâdur yiğit yokdur. Atasına benzemez, sarp yağıdur. Leşkeründen çok kişinün başın almışdur. Yolda durup ele girenin mecâl virmeyüp helâk ider."
Yukarıdaki metnin günümüz Türkçesine aktarılmış hali aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Timur’un Elçi Gönderip Sultanı Kendi Yanına Davet Etmesi Sultan’ın böyle yüksek sesi âlemi doldurdu. Timur Aydınlı'da kışlarken bir Tatar gelip Timur’a: “Bugün dünya içinde Sultan Mehmed gibi pehlivan ve bahadır yiğit yoktur. Babasına benzemez, sıkı dosttur. Askerinden çok kişinin kellesini almıştır. Yolda durup yakalananı fırsat vermeden öldürür. |
Timur’un Elçi Gönderip Sultanı Kendi Yanına Davet Etmesi Sultan’ın böyle yüksek sesi âlemi doldurdu. Timur Aydınili’nde kışlarken bir Tatar gelip Timur’a: “Bugün dünya içinde Sultan Mehmed gibi pehlivan ve bahadır yiğit yoktur. Babasına benzemez, çetin düşmandır. Askerinden çok kişinin kellesini almıştır. Yolda durup yakalananı fırsat vermeden öldürür. |
Timur’un Elçi Gönderip Sultanı Kendi Yanına Davet Etmesi Sultan’ın böyle yüksek sesi âlemi doldurdu. Timur Aydınlı'da kışlarken bir Tatar gelip Timur’a: “Bugün dünya içinde Sultan Mehmed gibi pehlivan ve bahadır yiğit yoktur. Babasına benzemez, yağız dosttur. Askerinden çok kişinin kellesini almıştır. Yolda durup yakalananı fırsat vermeden öldürür. |
Timur’un Elçi Gönderip Sultanı Kendi Yanına Davet Etmesi Sultan’ın böyle yüksek sesi âlemi doldurdu. Timur Aydınili'de kışlarken bir Tatar gelip Timur’a: “Bugün dünya içinde Sultan Mehmed gibi pehlivan ve bahadır yiğit yoktur. Babasına benzemez, yağız dosttur. Askerinden çok kişinin kellesini almıştır. Yolda durup yakalananı fırsat vermeden öldürür. |
Timur’un Elçi Gönderip Sultanı Kendi Yanına Davet Etmesi Sultan’ın böyle yüksek sesi âlemi doldurdu. Timur Aydınili'de kışlarken bir Tatar gelip Timur’a çattı: “Bugün dünya içinde Sultan Mehmed gibi pehlivan ve bahadır yiğit yoktur. Babasına benzemez, yağız dosttur. Askerinden çok kişinin kellesini almıştır. Yolda durup yakalananı fırsat vermeden öldürür. |
Timur’un Elçi Gönderip Sultanı Kendi Yanına Davet Etmesi Sultan’ın böyle yüksek sesi âlemi doldurdu. Timur Aydınili’nde kışlarken bir Tatar gelip Timur’a: “Bugün dünya içinde Sultan Mehmed gibi pehlivan ve bahadır yiğit yoktur. Babasına benzemez, çetin düşmandır. Askerinden çok kişinin kellesini almıştır. Yolda durup yakalananı fırsat vermeden öldürür.
6.Soru
Metinlerde sıkça görülen "" kalıp ifadesinin anlamı nedir?
öte yandan |
bunun kadar |
bununla birlikte |
bu taraftan |
bunun üzerine |
Osmanlı metinlerinde sıkça görülen “ez-în-cânib” kalıp ifadesi “bu taraftan” anlamındadır.
7.Soru
“Dönüş, geri dönüş” anlamındaki kelime seçenektekilerden hangisidir?
Azîmet |
Avdet |
Bâdî |
Bârî |
bî-çâre |
Avdet: Dönüş, geri dönüş.
8.Soru
Üsküdârî Abdullah B. İbrahim'in Vâkı‘ât-ı Rûz-merre'sinden alıntılanan aşağıdaki metnin Türkçe latinizesi hangisinde doğru verilmiştir?
Türkmân’dan Adana tarafından sefer hümâyûna-ı me’mûr olan cemâ‛at-i Türkmân beşyüz mıkdârı cengâverân |
Türkmân’dan Adana tarafından sefer-i hümâyûna me’mûr olan cemâ‛at-i Türkmân’dan beşyüz mıkdârı ceng-âverân |
Türkmân Adana tarafından sefer-i hümâyûna me’mûr olan cemâ‛at-i Türkmân’dan beşbin mıkdârı ceng-âverân |
Türkmân’dan Adanadan sefer-i hümâyûna memûr olan cemâ‛at-i Türkmân’dan beşyüz mıktârı ceng-âverân |
Türkmân-ı Adana tarafından sefer-i hümâyûna me’mûr olan cemâ‛at Türkmân’dan beşyüz mıkdârı ceng-âverân |
Türkçe latinizesi: "Türkmân’dan Adana tarafından sefer-i hümâyûna me’mûr olan cemâ‛at-i Türkmân’dan beşyüz mıkdârı ceng-âverân"dır.
9.Soru
Osmanlı Türkçesi yazının doğru transkripsiyonu seçenektekilerden hangisidir?
bu vechile |
sît [ü] sadâsı |
âleme doldı |
Temür, Aydınili’nde |
kışlariken bir |
bu vechile
10.Soru
Üsküdârî Abdullah B. İbrahim’in Vâkı’ât-ı Rûz-Merre adlı eserinde Rûz-ı diğer: yevmü’l sebt fî ( cumartesi ) gününde Kırım hanının sağlığında bir kötüleşmeden söz edilmektedir. Bu durum Osmanlıda aşağıda verilen hangi şehirde meydana gelmiştir?
İstanbul |
Manisa |
Amasya |
Edirne |
Bursa |
Edirne’de kışlıkta Kırım hanının sağlığında kötüleşme olduğu duyulduğunda sadrazam tarafından saray baştabibi gönderilmiştir.
11.Soru
Rûhî El-Edirnevî’nin Târîh-i Rûhî adlı eserinde geçen ‘’ Mâbeynde sû’âl ve cevâb her ne vâkı’ olmuş ise tamâm arz idüp ‘’ cümlesinde geçen mâbeyn sözcüğünün bugünkü karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Arada |
Hemen |
Daima |
Çünkü |
Bu nedenle |
Mâbeyn kelimesinin bugünkü anlamı arada demektir. Osmanlı saray ve konaklarında haremlik ve selamlık bölümlerini ayıran daire anlamında da kullanılmaktadır. Arapçada “iki şeyin arası” manasındadır.
12.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi “sülâsî mücerred masdarlar” dan biri değildir?
Huşû |
Hükûmet |
İnkıyâd |
İzzet |
Tamâmet |
Huşû‘, izzet, tamâmet, hükûmet sülâsî mücerred masdarlardır. İnkıyâd ise mezîdünfih masdarlara örnek olarak verilebilir. Doğru cevap C’dir.
13.Soru
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde “ sehâ vü keremde bi-nazîr” ifadesinin anlam karşılığı doğru olarak verilmiştir?
Adalet ve cömertliğe eğilimli |
Cesur, yiğit, cüretli kişi |
Cömertlik ve iyilikte eşi bulunmayan |
Eşi çok az bulunan bir adam |
Yumuşak başlı ve doğru kimse |
Eşi çok az bulunan bir adam: akrânı nâdir bir âdem; adalet ve cömertliğe eğilimli: adl ü sehâya mâ’il; yumuşak başlı ve doğru kimse: halîm ü selîm; cesur, yiğit, cüretli kişi: ceri âdem şeklinde ifade edilmektedir. Cömertlik ve iyilikte eşi bulunmayan ise sehâ vü keremde bi-nazîr şeklinde ifade edilmektedir. Doğru cevap C’dir.
14.Soru
“Oğlı” kelimesinin Osmanlı Türkçesi yazımı seçenektekilerden hangisidir?
|
|
|
|
|
Oğlı
15.Soru
Kaleden küçük müstahkem mevkiler ve çoğunlukla toprak dolma veya
ahşaptan yapılmış küçük kaleler için kullanılan terim aşağıdakilerden hangisidir?
Perveriş |
Nakkare |
Palanka |
Kubbe-nişin |
Ma'mûr |
Kaleden küçük müstahkem mevkiler ve çoğunlukla toprak dolma veya
ahşaptan yapılmış küçük kaleler için kullanılan terim: Palanka'dır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Koca Nişancı Celalzâde Mustafa Çelebi’den başlayarak Ragıb Paşa’ya kadar gelen reisülküttabların biyografilerini ihtivâ etmektedir?
Anonim Tevârîh-i Âl-i Osman |
Halîkatü’r-rü’esâ |
Sefînetü’r-rü’esâ |
Ahvâl-i Anapa |
Çerkes |
İkinci metin, Ahmed Resmî Efendi’nin Halîkatü’r-rü’esâ’sıdır. Koca Nişancı Celalzâde Mustafa Çelebi’den başlayarak Ragıb Paşa’ya kadar gelen reisülküttabların biyografilerini ihtivâ etmektedir. Asıl ismi yukarıda verilen olmakla beraber daha çok Sefînetü’r-rü’esâ adıyla şöhret bulmuştur. Üslubu, ünitede yer alan diğer iki metne nisbeten daha ağırdır. Buraya, Süleymaniye Kütüphanesi, Reisülküttâb, nr. 639’da bulunan müellif hattı yazmadan bir kısmı alınmıştır.
17.Soru
Yukarıda Osmanlıca yazımı verilen ve birisine karşı iyi düşünce ve sevgisi olan, bir yere doğru yola çıkan anlamındaki kelime, aşağıdakilerden hangisidir?
mukayyed |
müteveccih |
müşâvere |
münhezim |
müstedâm |
Yönelmiş, dönmüş, bir yere doğru yola çıkan, birisine karşı iyi düşünce ve sevgisi olan anlamında müteveccih kelimesidir. Dikkat Osmanlıca yazım bozulmuş. Yazılım eksikliğinden dolayı. Bu soru kullanılamaz.
18.Soru
‘’Gerçi üç aya dek mükâlemeye mübâşeret olunmadı, lâkin mukaddemce elçiler ta’yîn olunmamış olsa mükâleme ve sulh sene-i âtiyeye kalup, tekrâr asker cem’olup, tedârük-i sefer görülmeğe muhtâc olurdu. ‘’
Yukarıdaki cümlede altı çizili sözcüklerin anlamları aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmemiştir?
Tartışma |
Görüşme |
Sağlama |
Önde gitme |
Toplanma |
Tartışma, kavga, dövüş anlamına gelen cidâl kelimesi metinde yer almamaktadır.
19.Soru
Osmanlıcada kullanılan aşağıdaki Arapça tamlamalardan hangisi farklı türde bir tamlamadır?
Şeyhu’l-islâm |
İbnü’s-sultân |
Sultânü’l-gâzî |
Ani’l-beliyye |
Hasretü’l-mülük |
Şeyhu’l-islâm, Sultânü’l-gâzî, Ani’l-beliyye, Hasretü’l-mülük kamerî tamlamalardır; İbnü’s-sultân şemsî tamlamadır.
20.Soru
Zîrâ insân medeniyyü’t-tab‛ olup ya‛nî behâyim gibi münferiden yaşayamayup, mahal be-mahal akd-i cem‛iyyet iderek yek-diğere mu‛âvenet itmeğe muhtâc olurlar.
Yukarıdaki cümle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Münferid, müfte'il veznindedir. |
Yardımlaşma anlamına gelen kelime "mu‛âvenet"tir. |
Günümüz Türkçesine "Çünki insan, medeni yaradılışlı olduğundan, yani hayvanlar gibi tek başlarına yaşamadığından yer yer topluluklar kurarak birbirleriyle yardımlaşmaya ihtiyaç duyarlar" şeklinde aktarılmıştır. |
Behâyim'in eş anlamlısı "çâr-pâ"dır. |
İnfi‛âl kalıbının ism-i fâ'iliyle çekilmiş bir kelime bulunur. |
Münferid, münfa‛il (İnfi‛âlin ism-i fâ'ilidir.) veznindedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ