Osmanlı Türkçesine Giriş 1 Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bugün kullandığımız çeviriyazı sistemimizle ilgili aşağıda verilen cümlelerden hangisi yanlıştır?
Bu sistem her şeyden önce konuşma diline dayanmaktadır. |
Türkçe'nin uyumlarına bağlı ve bugünkü ortak söyleyişe çok yakındır. |
Arap asıllı eski alfabeyi bilmeyenler için idealdir. |
Kaynaklardan elde edilmiş sonuçları yansıtmaktadır. |
Yazıya değil dönemin konuşma seslerini göstermeye dayalıdır. |
Bu sistem her şeyden önce konuşma diline dayanacak, konuşma dilinin seslerini gösterecektir. Kaynaklardan elde edilmiş sonuçları yansıtacak olan bu seslendirme, görüleceği gibi, Türkçe’nin uyumlarına bağlı, açıkçası bugünkü ortak söyleyişe çok yakın olacaktır. Dilimizin uzun bir dönemi, hemen hemen 400 yıllık bir zaman dilimi için böylesi bir çeviriyazı sistemini seçmek ne
derecede doğru ve yerindedir? Bu sorunun cevabı bizce olumludur; çünkü özellikle Arap asıllı eski alfabeyi iyi bilmeyenler için hiçbir değer ifade etmeyen işaretlerle yüklü, büyük ölçüde yazıya bağımlı, uyumlar başta olmak üzere, Türkçe’nin temel yapı özelliklerini dikkate almayan bir çeviriyazı sisteminin, bir belirsiz dili aksettirmekten öte bir değeri olamaz. İkinci olarak, çeviriyazı alfabemiz bugünkü alfabemizin harflerine eklenmiş az sayıda işaretli harfle zenginleştirilmiş bir alfabe olacak; yazıyı değil, dönemin konuşma seslerini gösterme temeline dayalı bulunacaktır.
Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap C şıkkıdır.
2.Soru
" dad. Bu da dilin üst damağa doğru yükselmesi ve kapaklanması ile kalın nitelik kazanan bir sestir. Söylenişi sırasında hava dilin iki yanından avurtlara sürtünerek geçer. Bu sırada dil ucu boşta kalır. Türkçe’de söyleyişte var olmamış, d ve z diş sesleriyle iki türlü söylenmiştir."
Aşağıdakilerden hangisi bu sesin z diş sesiyle söylenmesine bir örnektir?
|
|
|
|
|
A, b, C ve D seçeneklerinde sözcükler sırasıyla Ramadan, darb, fodul ve kâdı olup d diş sesiyle söylenirken, E seçeneğindeki zâbit z diş sesiyle söylenmektedir.
Doğru yanıt E'dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde bulunma ve ayrılma durumu ekleri örneklenmiştir?
???? ,????
|
???, ????
|
?????? , ??????
|
??????? , ????
|
?????, ???????
|
4.Soru
Arapçada kısa ünlüleri göstermek üzere kullanılan yardımcı işaretlere verilen ad aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Ses yolu |
Hareke |
Tonlu |
Şedde |
Ek |
Arapçada kısa ünlüleri göstermek üzere kullanılan yardımcı işaretlere verilen addır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi nesih yazı türü için söylenemez?
Arap alfabesine dayanır. |
En eski yazı türüdür. |
Kuran yazımında sıkça başvurulmuştur. |
Her türlü kitabın çoğaltılmasında kullanılmıştır. |
Başlıca özelliği harflerin eğik yazılmasıdır. |
Eskilik bakımından üçüncü yazı türü talik’tir. Bu yazının başlıca özelliği harflerin eğik yazılması, kuyruk kısımlarının uzatılmasıdır
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi/hangileri Arapça'ya özgü seslerin işaretlerindendir?
I.
II.
III.
IV.
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
I, III ve IV |
I, II, III ve IV |
İkinci maddede verilen sesi Farsçaya özgü sayılabilecek seslerdendir. Diğer maddelerde verilen seslerin tamamı Arapçaya özgü seslerin işaretleridir.
Doğru yanıt D'dir.
7.Soru
Elif harfine kalın ünsüz harflerden önce kelime başında ve üstünü konulmamış vaziyette yer verildiğinde alacağı ses değerine göre aşağıdaki örnek sözcüklerden hangisinin okunuşu doğrudur?
اعداد - üdâd |
اغيار - iğyar |
اقالم - eklem |
اظهر - ezher |
اضداد - azdâd |
Kalın ünsüzlerden önce kelime başındaki ا elif, konulmamış üstünüyle birlikte a olarak okunur. Bu kurala göre doğru seçenek اضداد - azdâd'dır.
8.Soru
Azerî Türkçesi ise Arapça ve Farsça asıllı kimi kelimelerde belli ünsüz seslerle birlikte kullanılmış aşağıdaki örneklerden hangisi yanlış kullanılmıştır?
حر háreket |
خسته háste, |
صمد sámed |
طشت táşt |
ظفر záfer |
Doğru cevap طشت táşt.
9.Soru
Arapçanın özel sesleri Türkçeye hangi yolla geçmiştir?
Farsça şiirlerle |
Arap tüccarlar aracılığıyla |
Kur'an'ı doğru seslendirmek için alınan tecvit eğitimiyle |
Arapça ilmî eserlerle |
Arap ülkelerine giden Türk seyyahlarla |
Arapçanın özel sesleri Kur'an'ı doğru seslendirmek için alınan tecvit eğitimi sayesinde pek çok kimsenin diline yerleşmiştir. Bu yüzden cevap C seçeneğidir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesinde bir ünlü için nicelik değeridir?
genişlik
|
kalınlık
|
yuvarlaklık
|
uzunluk
|
düzlük
|
11.Soru
Arap ve Fars alfabelerinden etkiyle oluşturulan Osmanlı Türkçesi alfabesi toplam kaç harften oluşmaktadır?
29 |
30 |
31 |
32 |
33 |
Osmanlı Türkçesi alfabesi Arap alfabesine dayanır. 28 harften oluşan Arap alfabesine Farslar kendi dillerindeki farklı üç ses için küçük değişikliklerle 3 işaret eklemişler ve harf sayısını 31’e çıkarmışlardır. Farsçanın bu sesleri Türkçede de bulunduğu için, bu 31 harflik alfabe Türkler tarafından da aynen alınıp benimsenmiştir.
12.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi ünlü harf uzatma almaz?
اخبار |
تسکين |
ساکن |
يوارلاق |
فاتح |
"يوارلاق-Yuvarlak" Türkçe kelimedir. Dolayısıyla ünlü harfleri uzatma almaz. Doğru cevap D'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkçe'nin "kalın, düz ve geniş" seslilerindendir?
a |
e |
ı |
u |
o |
kalınlar: a ı o u
düzler: a e ı i
genişler: a e o ö
14.Soru
Aşağıdakilerin hangisinde ünlü ve ünsüzler bakımından Türkçe kelime yoktur?
بيچقی - اورتو
|
اوستون - اسره
|
ايلك - اويمه
|
خوار - ذكا
|
آتقی – طوتماچ
|
15.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinde hemze (ﺀ) eriyen ünsüzlerden “ğ” ve “v” yerine kullanılmıştır?
ﺻﻮٶﻖ |
ﺮٶﻴﺎ |
ﺑﺄﺱ |
ﺮﺃﺱ |
ﺷﺊ |
A seçeneğindeki “soğuk” kelimesinde hemze, eriyen ünsüzlerden ğ’nin yerine kullanılmıştır.
16.Soru
Kalın ünsüz harflerin hece sonunda yer alması durumunda hece ünlüsünü gösteren üstün (fetha), á gibi okunur. Hangisi bu kurala örnektir?
جلب |
احكام |
كسره |
سجده |
ثبات |
Kalın ünsüz harflerinin hece sonunda yer alması durumunda hece ünlüsünü gösteren üstün (fetha), á gibi okunur. احكام (áhkâm) sözcüğü buna örnektir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Halk Dili" olarak tasnif edilemez?
Günlük Dil
|
Sesli Dil
|
Anlaşma Dili
|
Edebiyat Dili
|
Konuşma dili
|
18.Soru
Fars alfabesi kaç harften oluşur?
28 |
29 |
30 |
31 |
32 |
28 harften oluşan Arap alfabesine Farslar kendi dillerindeki farklı üç ses için küçük değişikliklerle 3 işaret eklemişler ve harf sayısını 31’e çıkarmışlardır.
19.Soru
Hangisinin çeviriyazı sistemiyle yazımında “â” işareti kullanılır?
جاهل |
طلعت |
قدير |
قونيه |
تعقيب |
“â, î, ô, û” harflerindeki uzatma işaretleri (şapkalar), Arapça ve Farsça kelimelerde hareke karşılığı olan a, i, u ünlülerinin nicelik (uzunluk) değerleri için kullanılmış olan ا elif, ى ye, و vav harflerine karşılıktır: جاهل câhil, بصيرت basîret, صورت sûret, زور zôr gibi. Yalnızca A seçeneğindeki جاهل câhil kelimesinde “â” işareti kullanılır.
20.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi "i" sesinin uzun veya orta olmasına göre diğerlerinden farklıdır?
|
|
|
|
|
E şıkkındaki şirin kelimesi "uzun i" taşımaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ