Ünite 4: E-Gazetecilik

Giriş

Kıymetli bir bilgi olan haber insanın yaşamında etkili bir unsurdur. Eğer bir bilgi insan hayatına katkıda bulunuyorsa önemsenmektedir. Ayrıca her haber herkesin işine yarar ya da kıymetli kabul edilmeyebilir. Zaten haber kavramının tartışma yaratmasının nedeni de budur. Çevremizde olup biten onca olayın arasından önemli olanı ayırt etmek birey için giderek daha önemli hale gelmiş ve profesyonel bir yaklaşım içinde mesleki bir faaliyete dönüşmüştür.

Sabit olmayan har erle Johannes Gutenberg tarafından 1456 yılında Almanya’nın Maintz kentinde Latince basılan ilk kitap, “42 Satırlık İncil” ya da “Gutenberg İncili”dir. Bu ilk kitabın ardından gelişen kitap yayıncılığı ve baskı işleri, Rönesans’ın gelişimine ışık tutmuştur. Daha öncesinde aristokratlar, seçkinler, din adamları arasında bireysel olarak kalan yazılı iletişimi (ve araçları), gelişerek kitleselleşmiş, şimdiki gazetelerin doğmasını sağlayarak geniş çaplı bir yayılım sağlamıştır. Matbaanın doğuşu ve gelişimi bilginin çoğaltılması ve yayılımına ön ayak olmuş geniş kitlelere dağılarak, teknolojinin ve ilerlemenin önü açılmıştır. 1600’lü yılların başlarından itibaren Avrupa’da görülen ilk gazeteler yine o yıllarda basılan kitaplar gibi bilginin sıradan insanların hizmetine girmesini sağlamıştır. Tarihsel gelişim açısından özetle, yeni yapılan keşiflerin etkisiyle artan üretim ve pazar alanları ticareti körüklemiş, tarımsal üretimden sanayi üretimine geçiş ile birlikte kentleşme başlamış ve Rönesans’ın da etkisiyle gazetelere olan ilgi artmıştır. Gazetenin çıkışında da yine Avrupa’da sermaye birikiminin başlaması ve ticaretin gelişiminin önemli etkileri görülmüştür.

Gazetenin ortaya çıkışında üç temel etkenden söz edilebilir. Birincisi ticaretin gelişmesiyle ekonominin büyümesi ve sermaye artışı, ikincisi Rönesans ve diğer etkenlerle beraber okur-yazarlık ve eğitim düzeyindeki artış, üçüncüsü ise ticaret, korunma, endüstri devrimi, yeni iş olanakları gibi nedenlerle ortak çıkarlar etrafında bir araya gelen kitlelerin kentleşmesidir.

8. yüzyılda gazetenin ve gazeteciliğin gelişmesinde iki önemli olay rol oynamıştır. Birincisi Amerikan Bağımsızlık Savaşı, ikincisi ise Fransız İhtilali’dir. Bu iki olay basının bağımsız olma anlayışının yerleşmesini sağlamıştır.

Piyasa ekonomisi içinde toplumun önemli bir parçası olarak yer alan gazete giderek kurumsallık kazanmış endüstri devrimi ile bağlantılı olarak gelişen enformasyon devrimi ile gazetecilik daha fazla özgürlük kazanmış ve bir meslek şekline dönüşmüştür.

Geleneksel Gazateden E-Gazeteye

Gazetecilik mesleğinin önemli unsurlarından olan güven ve inandırıcılık konusunda televizyon, canlı ve görüntülü yayın yapması nedeniyle uzun bir dönem halkın gözünde en önemli haber kaynağı olmuştur. İçinde bulunduğumuz dijital çağ gazete, televizyon, radyo gibi birçok kitle iletişim aracını değişime zorlamaktadır. Bu değişim tüm dünyada ve Türkiye’de gazeteyi de yapısal olarak değiştirmiştir. Geleneksel olarak tarif ettiğimiz basılı versiyon ile birlikte internet ortamında da yayınlanmaya başlayan e-gazeteler hem gazetelerin yapısını, hem işleyişini hem de meslek olarak gazeteciliği etkilemiştir.

Teknolojik ilerleme iletişim ortamının yapısal değişimi ile birlikte gerçekleşmiş ve gazeteler internet ortamına taşınarak sanal, online (çevrimiçi), Web, dijital, internet ya da elektronik gazete (e-gazete) olarak tanımlanmaya başlamıştır. ABD’de ilk kez Mayıs 1992 yılında Chicago Tribune gazetesinin online versiyonu Chicago Online yayın hayatına başlamıştır.

E-gazetelerin ortaya çıkışı ve değişimi ile ilgili olarak iki evreden söz edilebilir. İlk evrede basılı (geleneksel) gazetenin içeriğinin birebir kopyalandığı elektronik versiyon ile görüntünün aynı olduğu aynı zamanda gün içinde yeni haberlerin çok girilmediği e-gazetelerdir. İkinci evrede internet teknolojisinin gelişmesiyle birlikte Web siteleri etkileşimli (interaktif) hale gelmiştir. Devamlı güncellenerek gelişen olaylara göre yeni bilgilerin yer aldığı haberler giderek artmıştır.

E-gazete elektronik ortamda yayın yapan gazetelere verilen isimdir. E-gazete adından da anlaşılacağı üzere gazete olmakla beraber tüm kitle iletişim araçlarında yapılan habercilik faaliyetlerini kapsamaktadır.

Dijitalleşme (sayısallaşma) enformasyonun, örneğin filmli fotoğraf makinesiyle çekilmiş bir (analog) fotoğrafın elektriksel değerler (dijital) halde ifade edilmesidir. Dijitalleşme sayesinde bugün mobil (cep) telefonlar, fotoğraf çekip, fotoğrafın üzerinde değişiklikler yapıp, mobil iletişim alt yapısı sayesinde sosyal paylaşım uygulamaları vasıtasıyla bireysel ya da kitlesel nitelikteki gruplara aktarımını yapabilmektedir. Geleneksel iletişim araçlarından farklı olarak yeni medya olarak tanımlanan internet, Web siteleri (bloglar wikiler), bilgisayar oyunları, sanal gerçeklik ortamları, dijital televizyon, multimedya (CD, VCD, DVD), GSM gibi teknolojiler enformasyonun yer aldığı yeni araçlardır.

Dijital yayıncılığın hayata geçmesiyle iletişimin kalitesinde ve yapısında önemli değişiklikler ve gelişmeler sağlanmıştır. Bu gelişmeler şu şekilde sıralanabilir:

• Etkileşim (İnteraktivite)
• Eşzamansızlık (Asekronizasyon)
• Kitlesizleştirme
• Mobil İletişim
• Etkin Kullanıcı
• Hipermetinsellik
• Sahiplik ve Kontrol
• Veri Aktarım Hızı
• Veri Aktarım Miktarı
• Maliyet
• Pazarlama Aracı Olması
• Özgürleştirici Olması
• Çokluortam (Multimedya)

5N-1K, haberin kim tarafından, ne olduğu, nerede, nasıl, ne zaman, neden olduğunu anlatan açıklamadır.

Yakınsama (yöndeşme), bilgisayar, yazılı, görsel ve işitsel kitle iletişim araçları ve haberleşme altyapısını sağlayan şirketlerin teknolojik ve ekonomik olarak birleşmesi, sonuçta süreç itibariyle de yeni ürünlerin ve hizmetlerin sunulmasını belirten kavramdır.

E-Gazetecililk

Okurunu (kullanıcısını), geleneksel medya karşısında sahip olduğu edilgin rolden kurtarıp kendi gazetesinin yayıncısı olma yönünde bir role davet eden e-gazete (yeni medya) gazeteci/okur, televizyoncu/izleyici gibi hiyerarşik ilişkiler dünyasının dışına çıkmayı sağlamıştır.

Ağ ortamında habere erişim için kullanılabilecek kaynakların çeşitliliği ile ilgili sıklıkla yararlanılan sını andırma Deuze’un çalışmasıdır. Deuze, internet üzerinde, ana akım haber siteleri (milliyet.com.tr, hurriyet.com.tr, cumhuriyet. com.tr, cnnturk.com, sabah.com.tr, ntv.com.tr), dizin ve kategori siteleri (Google, Yandex, Yahoo, gibi; www. yahoo.com, www.aol.com/news gibi), eleştiri ve yorum siteleri ve paylaşım ve tartışma siteleri olmak üzere haber içerikli dört farklı sınıflama yapmaktadır.

Özgürlükçü demokrasilerde medyanın en önemli kamusal sorumluluğu, siyasal iktidarın bürokratik uygulamalarını, politikalarını ve her türlü kurum ve kuruluşu gündeme taşıyıp denetlemesi ve eleştirmesidir.

E-gazetecilik ile ilgili olarak alternatif medya tartışmaları ise yeni iletişim teknolojilerinin geliştirilmesiyle başlamadığı gibi sadece ticari medya sisteminden bağımsız bir üretim ve sunum sürecini de ifade etmemektedir. Alternatif medya yerleşik ve kurumsallaşmış siyaseti açıkça reddeden veya ona meydan okuyan bir içerik üretim ve sunum sürecini, medyanın yapılanmasının ve içeriğinin bu doğrultuda olması gerektiğini içeren bir tartışmadır. Bu nedenle de toplumsal muhalefetle yakından ilişkilidir.

İnternette kullanıcı katılımının ön planda olduğu bu dönemde medya içeriğini profesyonel olmayan kişilerin de üretebileceği anlayış giderek artmıştır. Teknolojik olanaklar yurttaşların anlık, hızlı ve özellikle hareketli görüntülerle (video) dolu enformasyonu iletilebilmesini sağlamıştır. Mobil iletişim altyapısı, yüksek çözünürlüklü kameralara sahip akıllı mobil telefonlar, basit kurgu işlemlerin gerçekleştirilebileceği uygulamalar sayesinde her yurttaş birer haber üreticisi olabilmektedir.

Yurttaş gazeteciliği ana akım medyada yapılan gazetecilikten farklı olarak özellikle demokrasi yönündeki kaygılar, apolitikleşme, medyada tekelleşme/yoğunlaşma, ticarileşme, medyadaki taraflı haberciliğin etkisinde ortaya çıkmıştır. Yurttaş gazeteciliğinin temel nitelikleri şu şekilde sıralanabilir:

• Mevcut egemen ana akım medyayı devre dışı bırakarak, kitle iletişim araçlarını halkın sorunlarının tartışıldığı kamusal alanlara dönüştürmek.
• Bölgesel, yerel, ırk, din, dil, etnik, cinsel vs. ayrımcılığın önüne geçmek.
• Ana akım medyada hâkim olan resmi ya da akredite haber kaynaklarından bağımsız olarak halkın içindeki haber kaynaklarına erişmek, dolayısıyla halkı haberin içine katmak. Yerinden haber yaparak yerel ve bölgesel kaynakları güçlendirmek.
• Halk adına habercilik değil, doğrudan doğruya halkın kendi sesinin duyurmasını sağlamak.
• Demokratik anlamda doğrudan halka erişmek.
• Halkı halkın dilinden anlatmak ve kalıplaşmış habercilik rutinlerinin dışına çıkmak.
• Yurttaş olma bilinci ve sorumluluğuyla hareket ederek halkta geniş tabanı olan yeni bir okur kitlesi oluşturmak ve gazeteciler ile halk arasındaki mesafeyi kaldırmak.

Kişilerin bağımsız olarak, günlüklerini (bilgi, birikim, mesleki deneyim ve her türlü gündelik işlerini) internet ortamında tutmaları, günlük yazılarıyla fikir ve düşüncelerini insanlarla paylaşmaları sonucu ortaya çıkan Web sitelerine “Weblog” denmektedir. “Web” ile “log” kelimelerinin birleşmesinden oluşan, zamanla “Blog” adını alan ağ günlükleri, genellikle en yeniden eskiye doğru sıralanmış yazı ve yorumların devamlı olarak güncellendiği Web tabanlı yayınlardır. Webloglar daha çok kişisel kullanım, gazetecilik, siyasi ve iş amaçlı kullanılmıştır.

Modern demokrasinin temel özelliği, toplumdaki tüm sosyal, siyasal ve ekonomik sınıflara görüşlerini ifade edebilme, seslerini duyurabilme olanağı vermesidir. Toplumdaki farklı katmanlarla, hükümet, siyasal partiler, sivil toplum kuruluşları gibi siyasal sistemin içinde yer alan unsurlar arasındaki iletişim süreci medya vasıtasıyla çoğulcu demokrasinin gelişimine katkıda bulunur.

Tiraj, baskı sayısını ifade eder. Yurttaş gazeteciliği ortaya çıkışı ve koşulları itibariyle çokça eleştirilmektedir. Bu eleştirilerin temelinde yurttaş gazeteciliğinin aslında alternatif bir gazetecilik olmadığı liberal kapitalist sistem içinde güven ve tiraj sorunu yaşayan ana akım haber medyasının yaşadığı bunalımdan çıkmak üzere icat edilen bir girişim olduğu ifade edilmektedir.

Okur birbirinin benzeri medya kartellerinin haberini istememektedir; çünkü habercilik maliyetlerindeki artış ve daha az bütçe nedeniyle araştırmacı gazetecilik gibi kamu haberciliği örnekleri azalmıştır. Ana akım medya bu durumdan kurtulmak için yurttaş gazeteciliğine yönelmiştir.

Ana akım medyada yapılan yurttaş gazeteciliğinin (katılımcı veya etkileşimli gazetecilik) eleştirilmesine neden olan faktörler şu şekilde sıralanmaktadır:

• Habercilik açısından yeni açılımlar sunan bir fırsat olarak değerlendirilmesine karşın, tekelleşmiş/yoğunlaşmış egemen medya yapısının kendi yarattığı güvensizlik ve tiraj kaybı gibi sorunlarına çözüm olarak yine aynı medya yapısı tarafından başlatılan bir girişim olmasıdır.
• Hükümetlerin, teknoloji üreten ve mobil iletişim ağlarına sahip şirketlerin yeni iletişim teknolojileri üzerindeki denetim mücadeleleri, bu alanlardaki hâkimiyet biçimleri ve kar amaçlı yönlendirmeleri nedeniyle geleneksel medya yapısı içinde yaşanan kısıtlanma, engellenme ve denetim gibi sorunların benzerlerinin internet ortamında da yaşanmasıdır.
• Yurttaş gazeteciliği yapanlar ile profesyonel gazetecilerin yasalar karşısında farklı konumda olmaları yurttaş gazetecilerini olumsuz durumlara sokabilmektedir.
• Ana akım medyada yurttaş gazeteciliği yapanların profesyonel gazetecilerin sahip olduğu bilgi ve deneyimden yoksun olmaları güvenilirlik sorunu yaşamalarına neden olabilmektedir.
• Ana akım medyada yurttaş gazeteciliği yapanların profesyonel gazeteciler kadar güvenilir olup olamayacakları tartışma konusudur; çünkü medyanın yapısal sorunları olmasına rağmen güven veren gazetecilik mesleki değerleri, ilkeleri ve normları halen devam etmektedir.
• Ana akım medyada yapılan yurttaş gazeteciliğinin geçmişten gelen medyanın sahiplik yapısı ve maddi kaynakları gibi sorunları ortadan kaldırmadığı eleştirilmektedir.
• Ana akım medyanın diğer endüstriyel ve ticari kuruluşlarla işbirliği ve güç ilişkileri içinde olması, katılımcı gazeteciliğin bir alternatif olmadığı, ana akım medyanın uygulamalarını tekrar etmekten öteye gitmediği vurgulanmaktadır.
• Gazeteci yurttaşların profesyonel gazetecilere karışı alternatif olarak görülmesi medya ortamındaki artan güvencesiz ve esnek çalışma saatlerini körüklediği dolayısıyla gazetecilerin mesleki kazanımlarını erittiği ifade edilmektedir.
• Büyük medya şirketleri, Web 2.0 dünyasında yaşanıldığını ve kullanıcının ürettiği içerikten (user-generated) para kazanılacağını anlamalarından dolayı kullanıcıya daha çok önem vermeleri profesyonelleri dezavantajlı hale getirmektedir.

Hangi sitenin içeriği güvenilir? Haberlere en hızlı biçimde hangi siteden, nasıl ulaşılabilir? Hangi site hızlı habercilik yapmaktadır? En doğru ve güvenilir yorumlar ve değerlendirmeler hangi siteden edinilebilir? Hangi site büyük medya şirketlerinden bağımsız çalışıyor? Sitenin haber kaynağı ve maddi kaynakları belli mi? Haber sitesinde adı geçen kişilerin profesyonel gazetecilik deneyimleri var mı? gibi sorular bağımsız ve nesnel iddiasıyla yapılan yurttaş gazeteciliği konusunda halkın dikkat etmesi gereken konulardır. Bu konuları daha ayrıntılı şu şekilde açıklayabiliriz:

• Gündelik hayatında başka bir işle meşgul olan bir bireyin haber içerikli bir siteye sürekli ve düzenli haber akışının nasıl sağlayacağı tartışma yaratmaktadır.
• Ana akım medyadan bağımsız ve bireysel gazetecilik yapanlar geçmişte profesyonel gazetecilik yapmadılar ise mesleki yeterlilik konusunda sorunlar yaşanmaktadır.
• Editoryal mekanizması olmayan yapı içinde çalışılması ve profesyonel gazeteciliğin önemli değerlerinden objektilik konusunda, mesleki etik ve kurallar bakımından eksiklikler bulunması ve bundan dolayı geçmişte sorunlar yaşanması önemli bir dezavantaj olarak görülmektedir.
• Çoğu zaman şeffaf olmayan maddi kaynaklar, belirsiz yayın ilkeleri, çalışma koşulları ve prensipleri bilinmeyen bir yapıda habercilik yapılmaya çalışılması bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır.
• Bir yurttaşın sınırlı zaman içinde haber okumaya ayıracağı zaman belliyken, hangi haberin doğru haber olduğu konusunda sıkıntılar yaşanabilmektedir. Bu durumda rehberliği ihtiyaç duyulmaktadır. Bu da profesyonel gazetecilerin sahip olduğu güvenilirlik ve mesleki deneyim ile sağlanabilmektedir.
• Yurttaş gazeteciliğinin, internet ortamındaki onca bilgi bombardımanı içinde ortaya çıkabilecek dezenformasyonun yarattığı güven problemini aşamaması bağımsız siteler için sorun yaratmaktadır.
• Bağımsız sitelerde yurttaş gazeteciliği yapanlar demokratikleşme, basın özgürlüğü, sivilleşme, bireysel hak ve özgürlükler konusunda mevcut sistemi eleştirmesine, bağımsızlık ve özgürlük ideallerine rağmen kapitalist sistem içinde kendine kaynak bulma konusunda zorluk çekmekte ve hatta bağımlı hale gelmektedirler. Yayın ilkeleri, sahiplik yapısı ve maddi kaynakları konusunda berrak olmayan girişimler şüphe oluşturmaktadır.

Dezenformasyon, doğruluğu bulunmayan, çarpıtılmış ve kasıtlı olarak yayılan enformasyondur.

Veri gazeteciliği dijitalleşen haber merkezlerinde dünya ölçeğinde veri toplama, filtreleme, analiz etme, görselleştirme ve hikayeleştirme aşamalarını kapsayarak haber yapmaktır.

Sosyal medya zaman ve mekân sınırlaması olmadan (mobil tabanlı), paylaşımın, tartışmanın esas olduğu bir iletişim şeklidir. Sosyal medyadaki haberler ile ilgili temel sorunlardan birisi haberin doğruluğu ve haber verenin güvenilirliğidir. Sosyal medyada çok sayıda kullanıcının paylaşımda bulunması, kullanıcı kimliklerinin belirsiz olması sosyal medyada yer alan haberlerin doğruluğu konusunda şüphe uyandırmaktadır.

Yurttaş gazeteciliği ve bu eksende yapılan tartışmalar video haberciliği ile paralel olarak düşünülmelidir. Son dönemde dünyanın birçok yerinde meydana gelen toplumsal hareketlerde vatandaşların çektiği videolar internet ortamında hızla dolaşıma girmektedir. Bu durum herkesin gazeteci, muhabir olabileceği bir ortam hazırlamaktır. Video, günümüzün en hızlı tüketilen görsel ve işitsel ürünü olarak öne çıkmaktadır.

İletişim uzmanları gelecekte yeni medya hikâyelerinin robot yazılımlarla yapılmasının insan gazeteciler için geniş kapsamlı araştırmalar yapabilmeleri adına zaman kazandıracağını inanıyorlar. Spor karşılaşmaları, ekonomi haberleri, özellikle borsa ile istatistikleri açıklayan bilgiler robot gazetecilik yazılımlarının gelecekteki etkinlikleri olarak görülmektedir. Gelecekte robot gazetecilik örneklerinin çoğalacağı düşünülmekle beraber fikri haklar, yanlış bilgiler yüzünden ortaya çıkabilecek hukuki sorunlar, 5N-1K haber formatına uymayan konular ve haberlerde okura çekici gelen edebi anlatımın eksikliği, yapısal verinin olmadığı ya da veri kalitesinin düşük olduğu kaynaklarda kullanılamaması robot habercilikle ilgili olumsuzluklar olarak sıralanmaktadır.

Habercilikle ilgili bazı ihlaller şu şekilde sıralanmaktadır:

• Özel hayatın gizliliğinin ihlali,
• Haber ve ticari enformasyonda sınırların belirsizleşmesi,
• İnternet ortamında kullanıcının yoğun reklama maruz bırakılması,
• Tık almaya yönelik habercilik ve kullanıcının yeni medya ortamında tüketici olarak konumlandırılması,
• Profesyonel olmayan kullanıcı kaynaklı içeriğin üretimi ve paylaşımı sonucu ortaya çıkan ve güvenilir olmayan ya da doğruluğu kesinleştirilmeyen bilginin yayılması, fotoğraf ve videolarla yapılan çeşitli yanıltıcı eylemler, görüntülerde çarpıtma ya da tahribat din, dil, ırk, etnik ve cinsiyet ayrımcılığı yapılması, tüm bu ayrımcılıkların internetteki kolay erişim sayesinde daha fazla yaygınlaşması ve bütün bunların yeniden üretimi, nefret söylemi, dilin özensiz kullanımı,
• İçeriklerin yanıltıcı bir biçimde etiketlenmesi, paylaşılması ya da içeriğin asıl kaynağının gösterilmemesi.

Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü tarafından verilen basın kartına sahip olanlar, kamuda işletilen tarifeli taşıtlardan indirimli veya ücretsiz olarak faydalanmak, kamuya ait müze, galeri, sergi, stadyum ve hipodromlar ile benzeri yerlere ücretsiz girmek, basın trafik kartını sahip olmak, PTT genel Müdürlüğü işlemlerinde kolaylık sağlamak ve 5510 sayılı Kanun uyarınca fiili hizmet süresi zammından yararlanmak gibi haklara sahiptir.

E-Gazetede Haber Yazımı ve Tasarımı

İnternetin getirdiği olanaklar basılı gazetelerin internet versiyonları ile haber sitelerinin haber sunumlarını geleneksel medyadaki haber yazım ve sunumundan farklılaştırmıştır. Bu farklılıkları sırasıyla:

• Yazı dili değişmiştir,
• Haber anlatımı değişmiştir,
• Sunum değişmiştir,
• Haberlerin kapsamı değişmiştir.

E-gazetecilikte haber yazım formatları:

• Ters piramit tekniği: Haberde 5N-1K (Haberde ne, nerede, ne zaman, nasıl, neden ve kim sorularının yanıtlandığı kural) kuralı içinde en az üç tanesinin ilk cümlede yanıtlandığı özetleyici haber girişi ile yapılan ve en önemli bilgiden daha az önemliye doğru bilgilerin sıralandığı haber yazma tekniğidir.
• Krolonolojik dizi tekniği: Zaman faktörü haberde ki önemli belirleyicilerden birisidir. Belirli bir zaman diliminde sırasıyla meydana gelen gelişmeleri üst üste yazarak hazırlanan haber tekniğidir.
• Doğrusal olmayan haber yazımı: Doğrusal olmayan bir internet haberi, haber hikâyesindeki ayrıntıları bir sıra içinde vermek yerine internetin hipermetin özelliğinin sunduğu olanaklarla haberi ara başlıklarla bölümlere ayırıp, habere ilişkin ayrıntıların bulunduğu ve başka kaynaklara da yönlendiren bağlantılar ile yazılabilmektedir.

Web tasarımı başlı başına ayrı bir uzmanlık gerektiren alandır. İki temel tasarım modeli dikkat çekmektedir:

• Hiyerarşik Tasarım: Haberlerin hiyerarşik bir yapıda önem sırasına göre yukarıdan aşağıya doğru sıralandığı tasarımdır. Hiyerarşik düzen içinde hangi haberin daha önemli olduğunu gösteren bir tasarımla okuyucu bu haberleri okur.
• Hareketli Galeri/Kayan Başlıklar: Tasarımda bir atlıkarınca eğlencesinde insanın önünden dairesel döngü içinde geçen oyuncaklardan esinlenilmiştir. Görsel ve metinden oluşan birden fazla içeriği, aynı çerçeve içerisinde, belirli bir sıralama ile gösteren galeri türüdür.