Para Teorisi Ara 12. Deneme Sınavı
Toplam 19 Soru1.Soru
Enflasyon etkisinin nominal faiz oranından arındırılmasıyla elde edilen faiz oranı aşağıdakilerden hangisidir?
Vadeye kadar getiri |
Reel faiz |
Bileşik faiz |
Getiri faiz |
Cari faiz |
Nominal faiz oranları her gün tartışılan, basında, resmî bildirilerde, ilanlarda kullanılan, kısaca piyasada uygulanan cari faiz oranıdır. Eğer bir ekonomide fiyatlar genel düzeyi sabit değilse fiyat değişmelerinin etkisini içeren nominal faiz oranının, fiyatlardaki beklenen değişmelere göre düzeltilmiş reel faiz oranından ayrılması gerekmektedir. Enflasyon etkisinin nominal faiz oranından arındırılmasıyla reel faiz oranı elde edilir. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri finansal sistemin unsurları arasında yer alabilir?
I. Fon arz ve talep edenler
II. Finansal araç ve kurumlar
III. Yasal ve kurumsal düzenlemelerin özellikleri
IV. Yasal ve kurumsal düzenlemelerin nispi boyutları
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I, II ve III |
I, II, III ve IV |
Finansal sistem aynı zamanda kendisini de kapsayan genel ekonomik sistemin bir alt sistemidir. Bir ülkede finansal sistem, o ülkedeki fon arz ve talep edenler, finansal araç ve kurumlar, yasal ve kurumsal düzenlemelerin görünüm, özellik ve nispi boyutları gibi çeşitli unsurlardan oluşmaktadır.
3.Soru
Vadesi 1 yıldan kısa olan devlete ait iç borçlanma aracı olarak tanımlanan finansal araç aşağıdakilerden hangisidir?
Finansman Bonosu |
Varlığa Dayalı Menkul Kıymet |
Yatırım Fonu Katılım Belgeleri |
Hazine Bonosu |
Hisse Senedi |
Hazine Bonosu: Vadesi 1 yıldan kısa olan devlete ait iç borçlanma araçları hazine bonosu olarak adlandırılır. Devlete ait bu kısa vadeli borç senetleri, kamu harcamalarının finansmanı amacıyla genellikle 3, 6, 9 ve 12 aylık vadelerle ihraç edilir. Doğru cevap D şıkkıdır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İşlemlerini faiz olamaksızın yerine getiren, faaliyetlerini tasarruf fazlası olan birimlerden mevduat toplama ve tasarruf açığı olan birimlere kredi verme ortaklık temelinde yerine getiren Finansal sistem içinde para yaratan finansal aracılardır?
Ticaret Bankaları |
Katılım Bankaları |
Kalkınma ve Yatırım Bankaları |
Tasarruf ve Kredi Birlikleri |
Sosyal Güvenlik Kurumları |
Finansal Aracılık Türleri
Finansal sistem içinde aracılık para yaratan finansal aracılar ve para yaratmayanfinansal aracılar olarak iki grup altında toplanmaktadır. Mevduat kabul eden finansal kuruluşlar olarak da bilinen para yaratan finansal aracılar, tasarruf fazlasıolan birimlerden mevduat kabul ederek eldeki fonlarını tasarruf açığı olan birimlere kredi açarak veya finansal varlıklara yatırım yaparak değerlendirmektedir.
Başta ticaret bankaları olmak üzere bu kurumlar, küçük tasarrufların ekonominin işleyişine sokulmasına, birikimlerin artmasına ve kullanılabilir olmasına olanaksağlarlar. Bunlar aşağıdaki gibi çeşitli başlıklar altında sıralanmaktadır:
Ticaret Bankaları: Mevduat bankaları olarak da bilinen bu kurumlar, tümdünyada en fazla ağırlığa sahip olan finansal aracılardır. Ticaret bankaları mevduat toplayarak bu mevduatı kredi ve finansal varlık yatırımı olarak değerlendirmektedir. Ticaret bankalarının, finansal sistem içerisinde en önemli işlevlerindenbiri de kaydi para yaratarak para arzını genişletmeleridir.
Kredi Birlikleri: Üyelerinden topladığı mevduatı, yine üyelerine kredi olarakdağıtan kurumlardır. Bu tür aracıların ticaret bankalarından ayrılan yönü kâramacı gütmemesi ve faaliyetlerinin sadece kendi üyeleri ile sınırlı olmasıdır. Bu sebepten kredi birlikleri ticari, bankalara oranla çok daha küçük ölçeklidir.
Katılım Bankaları: İşlemlerini faiz olamaksızın yerine getiren bu kurumlar, faaliyetlerini tasarruf fazlası olan birimlerden mevduat toplama ve tasarruf açığı olan birimlere kredi verme ortaklık temelinde yerine getirmektedir. Ortaklık ilkesi söz konusu olduğu için mevduat sahipleri önceden tutarı belirli sabit faiz yerine, ancak faaliyet sonucu miktarı kesin olarak belli olan kâr veya zarardan pay alır.
Tasarruf ve Kredi Birlikleri: Fonlarını mevduat şeklinde toplamakta olan bu kurumlar, fonların kullanımı yönünden ticaret bankalarından ayrılmaktadır. Mesken ve ticari konut sektörüne ipotek karşılığı kredi açan ve mevduat toplayan kuruluşlardır. Günümüzde ülkemizde henüz bulunmamasına rağmen, mortgagesisteminin yürürlüğe girmesi ile ülkemizde de kurulması muhtemeldir.Sistem içinde para yaratmayan, bu bağlamda mevduat toplamayan çeşitli finansal aracılar da bulunmaktadır. Para yaratmayan finansal aracılar, mevduat kabul etmeyen ve diğer kaynaklardan fon sağlayan finansal kurumlardır. Finansal sistem içinde önemli ağırlığa sahip olan bu kurumlar, sigorta şirketleri, özel emeklilik şirketleri, emekli sandıkları, yatırım fon ve ortaklıkları ile finans şirketlerinden oluşmaktadır.
Kalkınma ve Yatırım Bankaları: Kalkınma bankaları, kalkınma çabası içindeki ülkelerin gelişmiş ülkelerden yapılacak teknoloji ve sermaye transferlerinde, yerli ve yabancı kuruluşlara yardımcı olmak ve sermaye piyasalarının gelişmesini sağlamak amacıyla kurulmuş finansal aracılardır. Kalkınma bankaları, kendilerine tahsis edilen fonları yönlendirerek fon kullanımlarına şekil vermektedir. Özellikle elde ettikleri fonları uzun vadeli kredi biçimine dönüştürmenin yanında, verdikleri teknik hizmetler ile sistem içinde önemli görevler yerine getirmektedir. Yatırım Bankaları
ise mevduat kabul etmeyen, ticari bankacılık yapmayan ve kalkınma bankacılığı fonksiyonunun dışında kalan alanlarda faaliyet gösteren, müşterilerine yatırım danışmanlığı, kurumsal fon yönetimi gibi hizmetler sunan ve gelir yapıları genel olarak alınan ücret ve komisyonlardan oluşan finansal kurumlardır.
Sosyal Güvenlik Kurumları: Kamu ve özel emeklilik kurumları (özel emeklilikşirketleri) olarak iki gruba ayrılmaktadır. Bu kurumlar aslında bireylere çalışma hayatının bitiminden sonraki döneminde (emeklilik dönemi), çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tasarruflarını biriktirme ve değerlendirme işlevi görmektedir. Bu kurumlar tasarrufları finansal sistemde değerlendirerek emeklilik zamanı gelen bireylere getirileri ile beraber sunmaktadır. Özel emeklilik sisteminin geliştiği ekonomilerde bu aracılar, finansal sistemin önemli bir kurumu durumundadırlar. Biriken fonlar, her tipteki sermaye piyasası araçlarına yatırılabilir. Ancak fonların değerlendirilmesinde sermaye piyasasındaki hızlı fiyat değişmelerinden korumak amacıyla hisse senedi yerine tahvillere daha çok ağırlık verilmektedir.
Ayrıca Ticaret Bankaları da mevduat, hisse senedi ve tahvil gibi dolaylı finansal araçlar karşılığında bu fonları finansal sistem içine çekebilmektedir.
Sigorta Şirketleri: Türk Ticaret Kanunu’na (TTK) göre sigortanın tanımı şu şekilde yapılmaktadır: “Sigorta bir akittir, bununla sigortacı bir prim karşılığında, diğer bir kimsenin para ile ölçülebilir bir menfaatini zarara uğratan bir riskin meydana halinde, tazminat vermeyi ya da bir veya birkaç kimsenin hayat müddetleri sebebiyle veya hayatlarında meydana gelen belli birtakım hadiseler dolayısıyla bir para ödemeyi veya sair edalarda bulunmayı üzerine alır”. Sigorta şirketleri ise kişiler
ve kurumları muhtemel çeşitli risklere karşı bir prim (sigorta primi) karşılığında, sattıkları sigorta poliçeleri ile koruma altına alan ve prim gelirlerinin önemli bir bölümünü para ve sermaye piyasası araçlarına yatıran şirketlerdir. Sigorta şirketleri özellikle gelişmiş ekonomilerde, küçük tasarrufların ekonomiye etkin bir şekilde katılmasını sağlayan finansal aracılar olarak da kabul edilmektedir.
Finansman Şirketleri: Bireysel ve kurumsal tüketicilere otomobilden, iş ekipmanlarına, tıbbi malzemelerden ev araç gereçlerine kadar geniş bir yelpazede kredi kullandıran kurumlardır. Fon kaynakları sermaye, uzun vadeli borç ve özellikle finansman bonosu çıkararak sağlanan kısa süreli borçlardan oluşur. Finans şirketleri bütün finansal kurumlarda olduğu gibi yasal düzenleme ve denetime tabidirler. Mevduat toplayamayan bu kurumlar, bazı faaliyetleri itibariyle bankalara benzer işlemler yapmakla birlikte, bankalarca yapılan bütün işlemleri yapamaz.
Yatırım Fonları ve Ortaklıkları: Finansal yatırım kararları risk içerir. Deneyim ve tecrübe gerektirir. Finansal yatırım yapacak bir tasarruf sahibi için getiri, güven ve piyasada muhtemel risklerden kendini koruyabilmek oldukça önemli kavramlardır. Finansal sistem içinde genellikle küçük birikimlere sahip olanlar genellikle bu tasarruflarını çeşitli finansal araçlara yatırma konusunda yeterli beceri, bilgi ve deneyime sahip değildir. Aynı zamanda tasarruflarının hacmi çeşitlendirilmiş bir portföy oluşturmaya yetecek büyüklükte de değildir. Bu ve benzeri sorunların çözümünde Kollektif Yatırım Kurumu (KYK) olarak da bilinen, yatırm fonları ve yatırım ortaklıkları adında kurumlar bulunmaktadır. Kolektif Yatırım Kurumları hukuki yapılarına göre ayrı ve bağımsız bir tüzel kişilik olarak kurulduklarındayatırım ortaklığı, başka bir tüzel kişilik tarafından bir sözleşme çerçevesinde kurulduklarında ise yatırım fonu olarak adlandırılır.
5.Soru
Değişim aracı olarak kullanılan altın, gümüş, bakır, tuz, biber, büyük taşlar, deniz kabukları gibi mallara ne denir?
Değişim aracı olarak kullanılan altın, gümüş, bakır, tuz, biber, büyük taşlar, deniz kabukları gibi mallara ne denir?
Para |
Sermaye |
Mal para |
Likidite |
İtibari para |
Mal para: Değişim aracı olarak kullanılan altın, gümüş, bakır, tuz, biber, büyük taşlar, deniz kabukları gibi mallardır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mal para olarak değerlendirilmez?
Altın |
Gümüş |
İlk dönem kağıt paralar |
Tuz |
Günümüzde basılan kağıt paralar |
Günümüzde değişim aracı olarak kullandığımız ve merkez bankası tarafından basılan kâğıt paraların mal olarak bir değeri yoktur. Ancak üzerimizde taşıdığımız bu kâğıtlar, mal ve hizmet satın alımında üzerilerinde yazan miktar kadar değer taşımaktadır. İtibari paranın altın veya gümüş karşılığı bir değeri bulunmamaktadır. Bu kağıt parçalarının değişim aracı olarak kullanılabilmesinin tek sebebi, devletin bu kağıtları yasal ödeme aracı olarak ilan etmesi ve o ülkenin vatandaşlarının bunu kabul etmeleridir
7.Soru
Bir tahvilin geri ödenmeme risk artarsa o tahvile olan talep ....... ve talep eğrisi ...... kayar.
Yukarıdaki boşluğu uygun şekilde tamamlayan seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
artar, sağa kayar |
azalır, sola kayar |
azalır, sağa kayar |
artar, sola kayar |
azalır, değişmez. |
Bir tahvilin geri ödenmeme risk artarsa o tahvile olan talep azalır ve talep eğrisi sola kayar.
8.Soru
Likiditesi yüksek olan tahvillerin faizi ile düşük olan tahvillerin faizi arasındaki farka ne denir?
Likiditesi yüksek olan tahvillerin faizi ile düşük olan tahvillerin faizi arasındaki farka ne denir?
Likidite primi |
Risk primi |
Uzun vade primi |
Standart prim |
Tahvil primi |
Likiditesi yüksek olan tahvillerin faizi ile düşük olan tahvillerin faizi arasındaki farka likidite primi denir.
9.Soru
Bir yıl vadeli olan ve 180 liraya satın aldığınız iskontolu bir tahvili 3 ay sonra 190 liraya satarsanız bu tahvilden elde edeceğiniz getiri oranı ne olur?
10%
|
-%7.5
|
%7.5
|
-%5.5
|
%5.5
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi etkin işleyen finansal piyasaların özellikleri arasında yer almaz?
Yüksek getiri oranı |
Zamanında ve doğru bilgi |
Likidite sağlama |
Düşük fon aktarım maliyeti |
Piyasaların yeni bilgileri hızlı ve etkin fiyatlaması |
Etkin işleyen finansal piyasaların özellikleri şu şekilde sıralanmaktadır:
• Zamanında ve doğru bilgi sağlama: Hem alım satımı yapılan mali araçlarla ilgili hem de genel olarak piyasayı ilgilendiren her konuda, gecikme
olmadan ve açık biçimde bilgiye ulaşılabilmelidir.
• Likitide sağlama: Likidite bir varlığın kısa sürede ve önemli bir kayba uğramadan nakde dönüştürülebilmesidir. İyi bir piyasada alım satımı yapılan araçlar istenildiği anda satılabilmelidir.
• Düşük fon aktarım maliyetleri: İşlem maliyetleri düşük olmalıdır, yani piyasada alım satım marjlar düşük olmalıdır.
• Fiyatlar yeni bilgileri hızla yansıtmalıdır: Piyasada oluşan fiyatların bilgileri tam olarak ve hemen yansıtması beklenir.
11.Soru
Bir mali varlığı bugün satın aldığımızda ödediğimiz fiyatı, mali varlığın sahibine yapılacak ödemelerin bugünkü değerlerinin toplamına eşitleyen faiz oranı şeklinde açıklanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Nominal faiz oranı |
Reel faiz oranı |
Getiri oranı |
Kupon oranı |
Vadeye kadar getiri |
Vadeye kadar getiri, bir mali varlığı bugün satın aldığımızda ödediğimiz fiyatı, mali varlığın sahibine yapılacak ödemelerin bugünkü değerlerinin toplamına eşitleyen faiz oranıdır. İktisadi açıdan daha anlamlı olduğu için, vadeye kadar getiri kavramının faiz oranına ilişkin en uygun ölçüt olduğu iktisatçılar tarafından kabul edilmektedir. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Kısa vadeli faizlerin uzun vadeli faizlerden daha yüksek olduğu durumda getiri eğrisinin şekli nasıldır?
Yukarıya doğru eğimli |
Aşağıya doğru eğimli |
Yatay |
Dikey |
Önce artan sonra azalan |
Yukarıya doğru eğimli getiri eğrisi, uzun vadeli tahvillerin faiz oranlarının kısa vadeli tahvillerin faiz oranlarından daha yüksek olduğunu,
Yatay getiri eğrisi, kısa ve uzun vadeli tahvillerin faiz oranlarının birbirine eşit olduğunu,
Aşağıya doğru eğimli getiri eğrisi ise, kısa vadeli faizlerin uzun vadeli faizlerden daha yüksek olduğunu gösterir.
13.Soru
Beklenen enflasyondaki artışın faiz oranını yükseltmesine ne denir?
Beklenen enflasyondaki artışın faiz oranını yükseltmesine ne denir?
Faiz etkisi |
Likidite etkisi |
Fishner etkisi |
Talep etkisi |
Arz etkisi |
Beklenen enflasyondaki artışın faiz oranını yükseltmesine Fishner etkisi denir.
14.Soru
Aşağıdaki teorilerden hangisinde uzun vadeli tahvillerin faiz oranları, cari ve gelecekte beklenen kısa vadeli tahvil faiz oranlarının ağırlıklı ortalaması olarak açıklanmıştır?
Likidite tercihi teorisi |
Likidite primi teorisi |
Tercih edilen ortam teorisi |
Bölünmüş piyasalar teorisi |
Bekleyişler teorisi |
Bekleyişler teorisine göre; uzun vadeli tahvillerin faiz oranları, cari (bugünkü) ve gelecekte beklenen kısa vadeli tahvil faiz oranlarının ağırlıklı ortalamasıdır. Doğru cevap E'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Keynes tarafından geliştirilen likidite tercihi kuramına göre para arzındaki artışın etkilerinden biridir?
Para talebini arttırır
|
Faiz oranlarını düşürür
|
Paranın getirisi artar
|
Paranın getirisi negatif olur
|
Para talebini azaltır
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir nesnenin değişim aracı olarak kullanılabilmesi için taşıması gereken belli özelliklerden birisi değildir?
Standart olması |
Genel kabul görüyor olması |
Taşımasının kolay olması |
Değerli madenlerden yapılmış olması |
Bölünebilir olması |
Bir nesnenin değişim aracı olarak kullanılabilmesi için taşıması gereken belli özellikler vardır: Standart olmalıdır, genel kabul görüyor olmalıdır, bölünebilir olmalıdır, taşıması kolay olmalıdır, dayanıklı olmalıdır, kolay taklit edilememelidir.
17.Soru
Aşağıdaki teorilerden hangisine göre yatırımcılar normalde belirli bir vadedeki piyasaya yoğunlaşmış olsa da, bazı olaylar nedeniyle yoğunlaştıkları piyasaların dışına da yatırım yapabilirler?
Likidite primi teorisi |
Likidite tercihi teorisi |
Bölünmüş piyasalar teorisi |
Tercih edilen ortam teorisi |
Bekleyişler teorisi |
Tercih edilen ortam hipotezine göre, bölünmüş piyasalar teorisinden farklı olarak, yatırımcılar normalde belirli bir vadedeki piyasaya yoğunlaşmış olsa da, bazı olaylar nedeniyle yoğunlaştıkları piyasaların dışında yatırım yapabilirler. Yani uzun ve kısa vadeli tahviller arasında kısmen de olsa ikame söz konusudur. Bekleyişler teorisinden farklı olarak da bireylerin faiz beklentileri dışında farklı vade tercihleri de bulunmaktadır. Doğru cevap D'dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi faiz oranlarının vade yapısını açıklamaya yönelik en çok kabul gören teoriler arasında yer almaz?
Bekleyişler teorisi |
Bölünmüş piyasalar teorisi |
Likidite primi teorisi |
Likidite tercihi teorisi |
Tercih edilmiş ortam teorisi |
Literatürde getiri eğrilerinin şeklini yani faiz oranlarının vade yapısını açıklamaya dönük çeşitli teoriler geliştirilmiştir. Bu teoriler arasında en çok kabul görmüş dört teori; bekleyişler teorisi, bölünmüş piyasalar teorisi, tercih edilen ortam teorisi ve likidite primi teorisidir. Doğru cevap D'dir.
19.Soru
Faiz oranı %20 iken, iki yıl sonra elde edilecek 360 Türk lirasının bugünkü değeri kaç Türk lirasıdır?
50
|
100
|
200
|
250
|
400
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ