Psiko-Sosyal Rehabilitasyon Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, motivasyonu etkileyen psikolojik faktörlerin dışında kalır?
Kendini kabul ve benlik saygısı |
Kendini algılama biçimi |
Finansal Destek |
Ruhsal değişimler |
Baş etme becerileri |
Motivasyonu Etkileyen Psikolojik Faktörler:
Yaşın kronolojik olarak ilerlemesi ile birlikte;
kendini kabul, benlik saygısı, kendini algılama biçimi, duygusal destek, ruhsal değişimler ve baş etme becerilerinde değişimler görülür. Bu değişimler de, bireyin motivasyonunu ve uyum sağlama kapasitesini etkiler.
2.Soru
İki pratisyen hemşire, geriatrist ve bir sosyal hizmet uzmanından oluşan bir ekiptir. Hasta bireyin evinde toplum temelli bakım hizmeti sunan, klinik yönetim, informal iletişim mekanizmaları ve rollerin paylaşımına dayanan bu ekip modeli hangisidir?
Sosyal hizmet uzmanı ağırlıklı ekip |
Fikir birliğine dayalı ekip |
Hemşire ağırlıklı ekip |
Hekim ağırlıklı ekip |
Hemşire-hekim ekibi |
Sosyal hizmet uzmanı ağırlıklı ekip; bir yönetici, yönetici asistanı, sosyal hizmet uzmanı, hekim, yönetici hemşire ve aktivite düzenleyiciden oluşur. Fikir birliğine dayalı ekip; tıbbi yöneticinin konsültasyonunda pratisyen hemşirenin öncülüğünde yönetilir. Hemşire ağırlıklı ekip; pratisyen hemşire, klinik hemşire, lisanslı hemşire, fizik ve uğraşı terapisti, konuşma uzmanı, sosyal hizmet uzmanı, geriatrist ve psikiyatristten oluşur.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılara bakım veren kişilerin yerine getirmesi gereken önerilerden biri değildir?
Yaşlı bireyin değişen durumlara uyum sağlamasına yardımcı olunmalıdır. |
Yaşlı bireyin çevresiyle ve ailesiyle ilişkileri artırılmalıdır. |
Yaşlı birey, problem çözmede motive edilmeli ve cesaretlendirilmelidir. |
Yaşlı bireyin potansiyellerini keşfetmesine destek verilmeli ve becerileri artırılmalıdır. |
Bakım veren kişi yaşlı bireyi dinlerken yargılayıcı bir tutum takınmalıdır. |
Yaşlı birey, problem çözmede motive edilmeli ve cesaretlendirilmelidir. Yaşlı bireyin potansiyellerini keşfetmesine destek verilmeli ve becerileri artırılmalıdır. Yaşlı bireyin çevresiyle ve ailesiyle ilişkileri artırılmalıdır. Yaşlı bireyin değişen durumlara uyum sağlamasına yardımcı olunmalıdır. Bakım verenin bu önerileri yerine getirmesi, yaşlının motivasyonunu olumlu yönde etkileyecektir. Bakım elemanı yaşlı bireyi dinlerken yargılayıcı bir tutum takınmamalıdır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özgüveni düşük bir bireyden beklenen bir davranıştır?
İnsanları kolaylıkla ikna etmek |
Yaptığı işte girişken olmak |
İşinde başarılı olmak |
Yeni bir işe girişmekten kaçınmak |
Kendine güvenmek |
Öz güven en genel anlamıyla kişinin kendine olan güveni olarak tanımlanabilir. Öz güveni yüksek olan bir kişi, daha girişkendir, kendinden emindir, ne istediğini bilir istediği şeyler için emek vermeye ve çaba sarf etmeye hazırdır. Buna karsın öz güveni düşük kişiler ise, bir ise başlamada isteksiz ve düşük motivasyonlu, kendi beceri ve yeterliklerinden şüphe duyan kişilerdir.
5.Soru
Yaşlılık döneminde fiziksel kayıplar karşısında her yaşlının aynı tepkileri vermemesinin aşağıdakilerden hangisiyle daha çok ilişkili olduğu söylenebilir?
Medeni durum |
Yaş |
Kişilik özellikleri |
Sosyal çevre |
Ekonomik durum |
Yaşlılık döneminde fiziksel kayıplar karşısında her yaşlının aynı tepkileri vermemesi onların kişilik özellikleriyle daha çok ilgilidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılığın bir kayıp çağ olarak görülmesinin nedenlerinden biri değildir?
Psikolojik olgunlaşma |
Kişinin fiziksel olarak çeşitli duyu kayıpları |
Bedensel zayıflama |
Yaşanan çeşitli hastalıklar |
Eş kaybı |
Yaşlılık döneminin bir kayıp çağı olarak değerlendirilmesinin en önemli nedenleri arasında kişinin fiziksel olarak çeşitli duyu kayıpları, yavaşlama, bedensel zayıflama ve birçok hastalık yaşaması yer alır. Yaşlılık döneminin bir kayıp çağı olarak değerlendirilmesinin bir diğer nedeni ise eş kaybı, akran kaybı, emeklilik, çocukların evden ayrılması gibi durumlardır. Yaşlılığın bir altın çağ olarak değerlendirilmesi ise şüphesiz önceki yaşam dönemlerine kıyasla kişinin sahip olduğu yaşam deneyimleri ve psikolojik olgunlaşmayla yakından ilişkilidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi şiddet olgusunun nedenlerini açıklayan teoriler arasında yer almaz?
Ekonomik teori |
Etkileşimsel teori |
Kültürel teori |
Yapısal teori |
Gelişimsel teori |
Şiddet olgusunun nedenleri birçok farklı teoriyle açıklanmaktadır.
Kültürel teorilere göre şiddet, toplumun özelliklerinden biri olan, kültürle bütünleşmiş ve toplum içerisinde öğrenilen bir davranış olarak tanımlanmaktadır. Bu teorilere göre bazı toplumlar kültürel yapılarından dolayı şiddete daha fazla meyil gösterirler. Yapısal teorilere göre ise işsizlik, yoksulluk, ekonomik krizler ve sosyal hizmetlerin eksikliği gibi sosyal etmenler bireylerin engellenmişlik duygusu yaşamalarına ve şiddete başvurmalarına sebep olmaktadır. Etkileşimsel teori ise, şiddet eğilimini bireyin bulunduğu ortamla olan etkileşimine bağlar. Ailesel ilişkilerin zayıf veya kötü olması; sosyal çevrede uyuşturucu madde ve alkol kullanılması; kesici, delici ve ateşli silahlara ulaşımın kolay olması
gibi etmenler şiddeti besleyen unsurlardır. Aile içi şiddet olgusunda ise daha çok gelişimsel ve psiko-sosyal teoriler kullanılmaktadır. Gelişimsel teorilere göre şiddet, doğuştan var olan saldırganlık dürtüsünün baskı ve stres altında ortaya çıkmasıyla oluşur. Uzun süreli bakım vermek, bakım veren için yorucu ve stres yaratan bir durumdur. Böyle durumlarda bakıcının yaşlıya yönelik
şiddete başvurması içgüdüsel bir tepkidir. Bu nedenle, bakım veren kişilerin bakım yükleri azaltılmalı, stresle başa çıkabilmeleri için destek mekanizmaları oluşturulmalı ve gerektiğinde bu bakıcılara psiko-sosyal destek sağlanmalıdır. Psiko-sosyal teorilere göre ise şiddet sosyalizasyon sürecinde aileden, okuldan, arkadaş çevresinden ve medyadan öğrenilen bir davranıştır.Doğru yanıt A şıkkıdır.
8.Soru
I. Ücretli iş II. Ücretsiz iş III. Başkaları için yapılan ücretsiz yardımlardır Yaratıcı aktiviteler toplumsal ve bireysel açıdan ekonomik değeri içeren, cinsiyet rolü ile ilişkili olarak seçilen aktivitelerdir. Yukarıdakilerden hangileri bu aktiviteleri içerir?
Yalnız I |
I. ve II. |
I. ve III. |
I. , II. , III. |
II. ve III. |
Yaratıcı aktiviteler toplumsal ve bireysel açıdan ekonomik değeri içeren, cinsiyet rolü ile ilişkili olarak seçilen aktivitelerdir.
Bu aktiviteler 3 temel alanı içerir (Hsu, 2007):
• Ücretli iş (düzenli veya düzensiz),
• Ücretsiz iş (ev işleri, çocuk bakıcılığı, hizmetçilik; insanlara ücretsiz yardım hizmeti vermek),
• Başkaları için yapılan ücretsiz yardımlardır (arkadaşlara, yakınlara, komşulara yardım etmek veya bir organizasyonda gönüllü olarak çalışmak).
9.Soru
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde çok yönlü geriatrik değerlendirme adımları doğru sıra ile verilmiştir?
Takım içi görüşme > Bilgi toplama > Tedavi planı oluşturulması > Tedavi planının gözden geçirilmesi |
Tedavi planı oluşturulması > Takım içi görüşme > Bilgi toplama > Tedavi planının gözden geçirilmesi |
Bilgi toplama > Takım içi görüşme > Tedavi planı oluşturulması > Tedavi planının gözden geçirilmesi |
Tedavi planının gözden geçirilmesi > Bilgi toplama > Tedavi planı oluşturulması > Takım içi görüşme |
Bilgi toplama > Tedavi planının gözden geçirilmesi > Tedavi planı oluşturulması > Takım içi görüşme |
Çok yönlü geriatrik değerlendirme birkaç adımı içermektedir.
Bunlar:
• Bilgi toplama,
• Takım içinde görüşme,
• Hasta ve bakım verenin dâhil olduğu bir tedavi planı geliştirme,
• Tedavi planının oluşturulması,
• Tedavi planına verilen yanıtın gözlenmesi,
• Tedavi planının yeniden gözden geçirilmesidir.
Doğru yanıt C'dir.
10.Soru
Yaşlı bireyi cesaretlendirme, samimiyet, sevgi ifadeleri kullanma, empati kurma, şefkat gösterme gibi davranışlar yaşlı bireyde hangi duyguların oluşumunu destekler?
Sayıldığı, kıskançlık ve nefret |
Kıskançlık, sevildiği ve yalnızlık |
Sevildiği, sayıldığı ve anlaşıldığı |
Kıskançlık, yalnızlık ve kendini beğenme |
Anlaşıldığı, sayıldığı ve kendini beğenme |
Duygusal destek; önemsenme, samimiyet, sevgi ifadeleri kullanma, şefkat gösterme, empatiyi içerdiğinden yaşlı bireylerde diğer kişilerce sevildiği, sayıldığı ve anlaşıldığı duygularını oluşturur.
11.Soru
Çocukluğunda sık sık hastalanmış bir kişide aşağıdaki duygulardan hangisinin daha belirgin şekilde görülmesi beklenir?
Yüksek özgüven |
Yüksek öz yeterlik |
Yetersizlik duygusu |
Kendini kabul |
Benlik saygısı |
Yetersizlik duygusu yaşlılık döneminde yaşanması muhtemel duygulardan birisidir Yetersizlik duygusu çocukluk yıllarından itibaren oluşan bir duygusudur. Özellikle çocukluk döneminde çokça hastalanmış veya sürekli tedavi görmüş olan çocuklarda veya herhangi bir bedensel sorunu olan bireylerde yetersizlik duygusu daha çarpıcı olarak ortaya çıkar.
12.Soru
Yaşlılar için uygulanan rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetlerinden bireysel terapilere ne ad verilir?
Yaşamı gözden geçirme |
Kişisel kontrol |
Yaşamdan zevk alma |
Sosyal yeterlilik |
Durağan yaşam |
Yaşlılar için rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetleri daha yaygın hale getirilebilirse, daha fazla yaşlının kendisiyle ve dış dünya ile barışık yaşaması sağlanacaktır. Bunun için uzmanlar tarafından bireysel ve grup terapileri yapılabilir. Bireysel terapiler “yaşamı gözden geçirme” terapisidir.
13.Soru
Kişiyi bir davranışı sergilemeye iten etkene ne ad verilir?
Faaliyet |
Güç |
Motivasyon |
Enerji |
İtici Güç |
Motivasyon, kişiyi bir davranışı sergilemeye iten etkendir. Hastalıkta da sağlıkta da motivasyon önemli bir kavramdır.
14.Soru
"Kürşat'ın ailesi ile ilişkileri zayıf düzeydedir. Sosyal çevresinde pek çok kez şiddete tanık olan Kürşat kendisi de şiddet eğilimi göstermekte, uyuşturucu ve alkol almaktadır."
Yukarıda verilen örnek olay, şiddet eğilimi teorilerinden hangisine örnek olarak gösterilebilir?
Yapısal teoriler |
Gelişimsel teoriler |
Etkileşimsel teoriler |
Psiko-sosyal teoriler |
Kültürel teoriler |
Etkileşimsel teori, şiddet eğilimini bireyin bulunduğu ortamla olan etkileşimine bağlar. Ailesel ilişkilerin zayıf veya kötü olması; sosyal çevrede uyuşturucu madde ve alkol kullanılması; kesici, delici ve ateşli silahlara ulaşımın kolay olması gibi etmenler şiddeti besleyen unsurlardır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi psiko-sosyal rehabilitasyonun amaçları içerisinde yer almaz?
Bireyi atletik fit bir vücuda ulaştırmak |
Yetenek beceri kapasitelerini güçlendirmek |
Sosyal psikolojik uyumu kolaylaştırmak |
Bireysel bağımsızlığı artırmak |
Hastanın bireysel sorumluluğunu artırmak |
Psiko-sosyal rehabilitasyon daha çok bireyin ruhsal ve zihinsel faaliyetleri ile alakalıdır.
16.Soru
Dünya Sağlık Örgütü, “Uluslararası Yaşlılar Yılı” olarak belirlediği 1999 yılında “Yıllara Yaşam Katın” şeklindeki sloganı ile kastetmiş olduğu kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Yaşam doyumu |
Başarılı yaşlanma |
Medeni durum |
İlişki ve roller |
Motivasyon |
Dünya Sağlık Örgütü, “Uluslararası Yaşlılar Yılı” olarak belirlediği 1999 yılında yukarıda yer alan sloganda ufak bir değişiklik yaparak “yıllara yaşam katın” şeklinde bir slogan geliştirmiş ve yaşlılığa yeni bir anlam ve yeni bir boyut kazandırmıştır. Burada kastedilen başarılı yaşlanmadır.
17.Soru
Yaşlanma sürecinde en çok etkilenen bilişsel işlev aşağıdakilerden hangisidir?
Zeka |
Öğrenme ve bellek |
Problem çözme |
Algılama gücü |
Sözel işlemler |
Yaşlanma sürecinde zeka, algılama gücü, sözel işlemler gibi bilişsel işlevler de etkilense de en çok etkilenen bilişsel işlev öğrenme ve bellektir.
18.Soru
I. Medikal değerlendirme
II. Psikolojik değerlendirme
III. Beslenmenin değerlendirilmesi
IV. Polifarmasi
V. Ekonomik değerlendirme
Yukarıda sayılanlardan hangileri çok yönlü geriatrik değerlendirmede dikkate alınan unsurlardandır?
I. ve II. |
I., II. ve III. |
I., III. ve IV. |
I., II. ve V. |
I., II., III., ve IV. |
Çok yönlü geriatrik değerlendirme(ÇYGD), geriatrik öykü alınması ve fizik muayeneden sonra başlayarak devam eden planlayıcı bir süreci kapsar. Yaşlı hasta, tüm ekip üyelerince her kontrolde gözden geçirilmelidir. Hastanın problemleri medikal, sosyal, fonksiyonel, psikiyatrik, kognitif süreçler olarak listelenmelidir. İlaç kullanımının düzenlenmesi, polifarmasinin (çoklu ilaç kullanımı), ilaç etkileşimlerinin önlenmesi, beslenmenin değerlendirilerek planlanması gerekmektedir. Doğru yanıt E'dir.
19.Soru
I. Medikal değerlendirme
II. Fonksiyonel değerlendirme
III. Psikolojik değerlendirme
Yukarıdakilerden hangisi ya ada hangileri çok yönlü geriatrik değerlendirme (ÇYGD)'nin bileşenleri arasında yer alır?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I, II ve III |
I ve III |
ÇYGD’nin bileşenlerini oluşturan unsurlara bakıldığında:
• Medikal değerlendirme,
• Fonksiyonel değerlendirme,
• Psikolojik değerlendirme,
• Sosyal değerlendirme,
• Çevresel değerlendirme,
• Problemlerin önemine göre listelenmesi,
• Birden fazla hastalığın değerlendirilmesi,
• İlaç kullanımının düzenlenmesi, polifarmasinin (çoklu ilaç kullanımı), ilaç etkileşimlerinin önlenmesi,
• Beslenmenin değerlendirilerek planlanması,
• Günlük yaşam aktiviteleri,
• Aktivite/egzersiz durumu,
• Yürüyüş, denge ve mobilite değerlendirilmesi,
• Mental durum,
• Mizaç/depresyon,
• Destek gereken ihtiyaçlar ve gerekli cihazlar,
• Bakım olanakları/mali durum,
• Ev güvenliği/ulaşım,
• Tele sağlık sistemlerinin gelecekte kullanılır hale getirilmesi gibi unsurların değerlendirilmesi gerekir.
20.Soru
Yapılan bir araştırmaya göre Kanada'da özel mülklerinde oturan yaşlıların yüzde kaçı istismara uğradıklarını ifade etmiştir?
% 10 |
% 25 |
% 2 |
% 4 |
% 8 |
1989 yılında Kanada’da yaşlı istismarı konusunda ulusal düzeyde bir araştırma yürütülmüştür (Podnieks, 1990). Araştırma kapsamında özel konutlarında oturan Kanadalı yaşlıların %91’i ile görüşme yapılmıştır. Araştırma sonuçları özetlendiğinde: özel konutlarda oturan Kanadalıların %4’ü istismara uğradıklarını bildirmişlerdir. Doğru yanıt D şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ