Sağlık Alanında İstatistik Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 16 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yapılan hesaplamaların doğru ve uygun olması için regresyon analizinde uyulması gereken varsayımlardan değildir?
ε rassal değişkeni x’in değerlerinden istatistiksel olarak bağımlıdır. |
ε rassal değişkeni Normal dağılıma sahiptir. |
εi rassal değişkeni 0 aritmetik ortalamaya sahiptir. |
εi ve εj gibi birbirinden farklı iki hata istatistiksel olarak bağımsız olmalıdır. |
εi rassal değişkenleri xi’lerin tüm değerleri için sabit bir varyansa sahiptir, olarak sıralanırlar. |
ε rassal değişkeni x’in değerlerinden istatistiksel olarak bağımsızdır.
2.Soru
Performansını değerlendirme kapsamında bir hastane yönetiminin yatışı yapılan hastaların verilerini gündemine alması yönetimin hangi oranı hesaplayacağını göstermektedir?
Kaba ölüm hızı |
ROC eğrisi |
Yatak doluluk oranı |
Anestezi ölüm hızı |
Hastalık prevelansı |
Bu oran yardımıyla bölge halkı tarafından hastane yataklarının ne oranda kullanıldığı belirlenmektedir. Hastanenin, kendi hizmet potansiyelini yani kapasitesini ne ölçüde kullandığını gösteren önemli bir ölçüdür. Yatak sayısı dikkate alındığında doluluk (yatak işgal) oranı, belirli bir zaman diliminde kullanılan toplam yatak gün sayısının, kurumun toplam yatak sayısına oranıdır. Bu oran hastanenin performansının değerlendirilmesinde ve maliyetlerin izlenmesinde, kapasite kullanım düzeyi hakkında hastane yöneticilerine önemli bilgiler vermektedir. Ayrıca yatak doluluk oranı; toplumun hastane kullanımını gösteren ve sağlık planlayıcıları için yataklı tedavi kurumlarının yatak ihtiyaçlarının belirlenmesinde bilinmesi gereken temel ölçütlerdendir. Yatak kapasitesinin altında ya da çok üstünde çalışan hastanelerde, bu sayıların azaltılmasında ya da arttırılmasında kullanılan en önemli istatistiklerdendir. Belirli bir dönemde, yatan hastalara verilen toplam hasta bakımı gün sayısının, maksimum hasta bakım gün sayısına (Yatak sayısı x 365) bölünmesi
ve sonucun 100 ile çarpılması ile bulunur.
3.Soru
İşaret testi ile Wilcoxon testi arasındaki en büyük farklılık aşağıdakilerden hangisinde ifade edilmektedir?
Eşlenmiş ikililer arasında ortaya çıkan farkların matematiksel büyüklüklerinin de hipotez testi sürecinde göz önüne alınmasıdır. |
Farkların sıra numaralarının oluşturulmasıdır. |
Test için derlenen verilerin 2x2’lik kontenjans tablolarında sunulmasıdır. |
Parametrik varyans analizinin normallik ve varyansların eşit olması varsayımlarının karşılanamadığı durumlarda da uygulanmasıdır. |
Test için oluşturulacak sıfır hipotezi “iki ana kütlenin birbiri ile aynı olduğu”, yani elde edilen iki örneklemin ayrı ayrı ana kütlelerden değil tek bir ana kütleden elde edildiği yönünde olmasıdır. |
İşaret testinde yürütülen işlemlere benzer olarak Wilcoxon testinde de “iki ana kütle medyan değerleri arasındaki fark sıfırdır” sıfır hipotezi test edilir. Ancak İşaret testine göre Wilcoxon testindeki en büyük farklılık, eşlenmiş ikililer (örneğin A grubu ile B grubu üyeleri) arasında ortaya çıkan farkların matematiksel büyüklüklerinin de hipotez testi sürecinde göz önüne alınmasıdır. Bu matematiksel büyüklükler öncelikle mutlak değerleri alındıktan sonraki durumlarına göre sıralanırlar. Daha sonra mutlak büyüklükler için belirlenen her bir sıra numarasına (+) veya (-) işaret ataması yapılır. (+) veya (-) işaret ataması yapılırken eşlenmiş örneklemlerin matematiksel büyüklük durumu incelenir.
4.Soru
Bir yıl içinde bölgedeki iç göç sayısının, o bölgeye ait yıl ortası nüfusuna bölünmesiyle her 1000 kişide kaç kişinin bölge içerisinde göç ettiğini bulmaya çalışan bir araştırmacı hangi hızı incelemektedir?
İç göç hızı |
İçe göç hızı |
Dışa göç hızı |
Net göç hızı |
Genel göç hızı |
İç Göç Hızı; Bir yıl içinde bölgedeki iç göç sayısının, o bölgeye ait yıl ortası nüfusuna bölünmesiyle bulunur. Her 1000 kişide kaç kişinin bölge içerisinde göç ettiğini gösterir.
İç Göç Hızı = Bir yıl içinde olan iç göç sayısı / O yıla ait yıl ortası nüfus
x 1.000
5.Soru
Gözlem | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
X | 1 | 4 | 5 | 9 | 11 |
Y | 2 | 6 | 8 | 14 | 15 |
Yukarıda bağımlı ve bağımsız değişken değerleri verilmiştir. Tüm gözlemlerin standart hatası kaçtır?
0,041 |
0,079 |
0,129 |
0,76 |
1,733 |
6.Soru
Bir sağlık ocağına günlük gelen hasta sayısı medyan değeri 56 olarak bilinmektedir. Ancak son 7 gün içinde gelen hasta sayıları 55, 64, 67, 41, 38, 66, 71 olduğu görülmüştür. Buna göre sağlık ocağına gelen hasta sayısının medyan değerinde bir değişim meydana gelme durumunu işaret testiyle incelemek gerekirse kaç günün gözlemi işlem dışı bırakılmalıdır?
7 |
4 |
6 |
3 |
1 |
İşaret testi iki dağılımın/örneklemin medyanları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı bir fark olup olmadığının belirlenmesinde de kullanılır. Bu tür problemlerde iki örneklemde yer alan birimler her biri bir ana kütleden çekilecek şekilde çiftler hâlinde elde edilir. Her gözlem çifti aynı koşullar altında elde edilmelidir ancak farklı çiftlerin aynı koşullarda elde edilmesi zorunluluğu yoktur. İki gözlem arasındaki farkın + (pozitif/olumlu) ya da – (negatif/olumsuz) olacağı konusunda araştırmacı bir fikir elde edilebiliyor ise gözlem birimi için gerçek bir ölçüm değerine de gerek kalmayabilir. Öncelikle gözlem çiftleri arasındaki farkların işaretleri belirlenir. İlgilenilen test istatistiği en az ortaya çıkan işaret tipinin sayısıdır. Teste geçildiğinde belirtilen medyan değerinden küçük olan değerler işlem dışı bırakılmalıdır. Soruda 3 değer medyan değerinden küçük olduğu için cevap 3'tür.
7.Soru
Regresyon analizinde gerçek değer ile tahmini değerler arasındaki farkların toplamı aşağıdakilerden hangisidir?
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
8.Soru
Gözlem sonucu elde edilen sonuçlar ile teorik veya başka bir etkiye bağlı olarak ortaya çıkması beklenen sonuçların birbirlerine ne kadar uyumlu oldukları istatistiksel olarak test edilen uyum testi aşağıdakilerden hangisidir?
Eş güdüm testi |
Ki-kare uyum testi |
Kolmogorov-Smirnov İyi Uyum Testi |
Binom testi |
İşaret testi |
Temel olarak Ki-Kare iyi uyum testinde gözlem sonucu elde edilen sonuçlar ile teorik veya başka bir etkiye bağlı olarak ortaya çıkması beklenen sonuçların birbirlerine ne kadar uyumlu oldukları istatistiksel olarak test edilir.
9.Soru
Regresyon doğrusu Y eksenini 13 noktasında keser. |
Bağımsız değişkendeki 1 birimlik artış bağımlı değişkende 13 birimlik bir azalışa neden olur. |
Regresyon doğrusu sola yatıktır. |
Regresyon doğrusunun eğimi 13 tür. |
Bağımsız değişkendeki 1 birimlik artış bağımlı değişkende 13 birimlik bir artışa neden olur. |
Regresyon doğrusu X eksenini x=0 için y=27 olacağından 27 noktasında keser. Regresyon doğrusunun eğimi 13/1=13'tür.
Regresyon doğrusu sola yatıktır. Bağımsız değişkendeki 1 birimlik artış x'in katsayısının +13 olması nedeniyle bağımlı değişkende 13 birimlik bir artışa neden olur. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
İki ya da daha fazla ve en az aralıklı ölçeğe uygun şekilde ölçümlenmiş değişkenler arasındaki ilişkinin derecesini ve yönünü belirlemek için kullanılan katsayıya ne ad verilir ?
Regresyon katsayısı |
Ortalama hesabı |
Belirlilik katsayısı |
Varyans analizi |
Pearson korelasyon katsayısı |
İki ya da daha fazla ve en az aralıklı ölçeğe uygun şekilde ölçümlenmiş değişkenler arasındaki ilişkinin derecesini belirlemek için Pearson korelasyon katsayısı kulllanılır. Bu katsayı r ile gösterilir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde ROC testi duyarlılık formülü doğru olarak verilmiştir?
P(D) =d / (b + d) = GN / (YP + GN) |
P(D) =a / (a + c) = GP / (GP + YN) |
P(D) =P(GP / H + ) / P(YP / H –) = P(D) / (1 – P(Ö)) |
P(D) =P(YP / H +) / P(GN / H –) = (1 – P(D)) / P(Ö) |
P(D) =(a + d) / N = (GP + GN) / N |
Kesim noktası ile gerçek hastaların ne kadarının hasta olarak nitelendiğini belirten orana Duyarlılık (P(D), Sensitivity), Kesim noktası ile Sağlam olanların ne kadarının sağlam olarak nitelendirildiğini belirten orana ise Özgüllük (P(Ö), Specificity) adı verilir.
Testin duyarlılığı, gerçekten hasta olan olguları hasta olarak tanımlayabilme yeteneğidir
ve aşağıdaki gibi hesaplanır.
Duyarlılık (Sensitivity) = P(D) = a / (a + c) = GP / (GP + YN)
12.Soru
Değişkenler arasındaki ilişkinin derecesinin tespiti işlemine ne ad verilir?
Regresyon analizi |
Korelasyon analizi |
Tek yönlü varyans analizi |
Basit Doğrusal Regresyon analizi |
Çoklu Doğrusal Regresyon analizi |
Regresyon analizi: İki ve daha fazla değişken arasındaki matematiksel bağıntıyı denklemlerle ifade etmek ve değişkenlerin birbirlerinden etkilenme biçimini ve büyüklüğünü ortaya koymak için yararlanılan bir istatistiksel yöntemdir.
Korelasyon analizi: Değişkenler arasındaki ilişkinin yönünü, derecesini ve önemini ortaya koyan istatistiksel yöntemdir.
Tek yönlü varyans analizi: İki ya da daha fazla ortalamanın eşitliğini, varyansları kullanarak test etmeye yarayan bir yöntemdir.
Basit Doğrusal Regresyon analizi: Y bağımlı değişken ve X bağımsız (belirleyici) değişken olmak üzere iki değişken arasındaki sebep-sonuç ilişkisini doğrusal bir model ile ortaya koyan yöntemdir.
Çoklu Doğrusal Regresyon analizi: Bir bağımlı değişken ile bu değişkenin değişimi üzerinde etkide bulunan p sayıda bağımsız değişken arasındaki ilişkinin düzeyini belirleyen yönteme ise çoklu korelasyon analizi denilmektedir. Genellikle çoklu regresyon ve korelasyon analizi birlikte ele alınan ve hesaplamaları birlikte yapılan karma yöntemlerdir. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Doğduktan sonra 12 gün yaşayarak hayatını kaybetmiş bir bebek için aşağıdaki ifadelerden hangisi kullanılır?
Postneonatal dönem |
Erken Neonatal dönem |
Geç Neonatal dönem |
Ölü doğum |
Perinatal Ölüm |
Bebek ölüm hızı neonatal ve postneonatal dönem olarak ikiye ayrılmaktadır. Neonatal dönem, 0-27 günlük dönemde ölen bebekler, postneonatal dönem ise 28-364 günlük
dönemde ölen bebekler için kullanılmaktadır. Ayrıca neonatal dönemde kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır. 0-6 günlük ölen bebekler erken neonatal dönem, 7-27 günlük ölen
bebekler ise geç neonatal dönem olarak adlandırılmaktadır.
14.Soru
Değişkenler arasındaki ilişki incelendiğinde aşağıda belirtilen değerlerden hangisi iki değişken arasında zayıf artı korelasyon olduğunu göstermektedir?
-0,98 |
-0,26 |
+0,56 |
+0,50 |
+0,28 |
Eğer iki değişken arasında hiç ilişki yok ise Pearson korelasyon katsayısı 0 (sıfır) değerini alacaktır. Pearson korelasyon değeri -0,50 ya da +0,50 etrafında bir değer ise değişkenler arasında orta düzeyli bir ilişkinin varlığı ifade edilir. Değer 0 ile +0,50 arasında ise zayıf artı korelasyon olduğunu göstermektedir.
15.Soru
Bir regresyon analizi çalışmasında bağımlı değişken standart sapması 6,54 bağımsız değişken standart sapması 2,34 ve korelasyon katsayısı 0,69 olarak hesaplanmıştır. Bu değerlere göre hesaplanabilecek bir basit doğrusal regresyon denklemindeki b katsayısı değeri nedir?
0,246 |
0,357 |
1,678 |
1,928 |
2,072 |
Araştırmada ilgilenilen x ve y değişkenlerinin standart sapmalarının bilinmesi durumunda b için,
b = r . s_y/s_x eşitliği de kullanılabilir.
r = 0,69 s_y= 6,54 ve s_x= 2,34 olarak verildiğine göre değerleri yerine yazalım.
b = 0,69 . 6,54/2,34 = 1,928 olarak bulunur.
16.Soru
I-r=0,57 r2=0,3249 II-r=0,83 r2=0,6889 III-r=0,28 r2=0,0784 IV-r=0,68 r2=0,4624 V-r=0,81r2=0,6561 Yukarıda yapılan beş araştırmanın pearson korelasyon katsayısı (r) ile belirlilik katsayıları (r2) verilmiştir. Bağımsız değişkenin bağımlı değişkeni en çok açıklama oranına sahip olduğu araştırma hangisidir?
I |
II |
III |
IV |
V |
Belirlilik katsayısı: Pearson korelasyon katsayısı r’nin karesinin alınması ile hesaplanır. 0 (sıfır) ile 1 arasında değerler alır ve oran olarak ifade edilir. Belirlilik katsayıları incelendiğinde bağımsız değişkenin bağımlı değişkeni en çok açıklama oranına sahip olduğu araştırma 0,6889 değeri ile ikinci araştırma olmuştur. İkinci araştırmada analizde yer alan bağımsız değişken bağımlı değişkende meydana gelen değişimin %68,69’unu açıklayabilmektedir. Doğru cevap B'dir.