Sağlık Ekonomisi Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Devletin pazarın düzenlenmesi ve denetlenmesi rolünü iyi oynayabilmesi için kullanabileceği başlıca araçlar vardır. Aşağıdakiler hangisi çeşitli hizmetler için standartların belirlenmesi amacıyla kullanılan bir araçtır?
Zorlama |
Bilgilendirme |
Finansman |
Hizmet sunumu |
Düzenleme |
Düzenleme; Özel hizmet sunucuların çalışma şekillerinin ve hizmet standartlarının düzenlenerek denetlenmesi devletlerin elinde olan bir başka önemli araçtır. Örneğin, sağlı mesleklerinin ve sağlık kuruluşlarının akreditasyonu, belgelendirilmesi, çeşitli hizmetler için standartların belirlenmesi, hasta haklarının tanımlanması ve duyurulması, malpraktis yaptırımlarının düzenlenmesi gibi uygulamalar sayesinde pazarın düzgün ve kurallı işlemesi sağlanabilmekte, keyfi ve başıboşluğun önüne geçilebilmektedir. Doğru cevap E' dir.
2.Soru
Aşağıda verilen şartlardan hangisiyle, bir toplumda bireylerin yaşam sürelerindeki artışın sosyal değeri daha da yüksek hale gelmez?
Toplumun nüfusu ne kadar çoksa |
Toplumdaki genç nüfus oranı ne kadar fazlaysa |
Toplumda kişi başına yıllık gelir ne kadar yüksekse |
Toplumun mevcut sağlık düzeyi ne kadar iyiyse |
İncelenen hastalık başlangıç yaşları çoğunlukta olan yaş grubuna ne kadar yakınsa |
Bir toplumda bireylerin yaşam sürelerindeki artışın sosyal değeri aşağıdaki şartlarda daha da yüksek hale gelmektedir. Bu şartlar:
• Toplumun nüfusu ne kadar çoksa
• Toplumda kişi başına yıllık gelir ne kadar yüksekse
• Toplumun mevcut sağlık düzeyi ne kadar iyiyse
• İncelenen hastalık başlangıç yaşları çoğunlukta olan yaş grubuna ne kadar yakınsa.
Toplum gittikçe büyüyorsa, kişi başına gelir gittikçe artıyorsa, sağlık düzeyleri yükseliyorsa ve toplumun çoğunluğu hastalık başlangıcı sayılacak yaşlara gelmişse sağlığın sosyal değeri artış gösterir. Ayrıca, sağlıkta yaşanan gelişmeler tamamlayıcı nitelik taşımaktadır. Başka bir deyişle, bir hastalığa karşı sağlanan başarı ve yaşama umutlarının artışı, başka hastalıklara da toplumun ve kişilerin para ödemeye razı olmasıyla sonuçlanır. Kalp hastalıklarında başarı sağlanırsa, kanser için de pay ayrılması kolaylaşır, halktan vergi veya prim alınabilir.
3.Soru
Ekonomik olayları ve davranışları açıklamaya, durumun ne olduğu anlamaya çalışan ekonomi türü aşağıdakilerden hangisidir?
Makroekonomi |
Mikroekonomi |
Pozitif ekonomi |
Ekonomi politikaları |
Normatif ekonomi |
Pozitif ekonomide ekonomik olaylar ve davranışlar, nedir-ne olmaktadır, nasıl olmaktadır
yaklaşımıyla incelenmektedir. Bir başka ifadeyle pozitif ekonomi ekonomik olayları
ve davranışları açıklamaya, durumun ne olduğu anlamaya çalışır. Tanımı verilen ekonomi türü C seçeneğidir.
4.Soru
Aşağıda verilen sağlık hizmetlerinin satın alınmasında kullanılan yöntemlerden hangisi retrospektif ödeme yöntemlerinden birisidir?
Kişi başına ödeme |
Gün başına ödeme |
Vaka başına ödeme |
Perfomansa dayalı ödeme |
Hizmet başına ödeme |
Sağlık hizmetlerinin satın alınmasında kullanılan yöntemler retrospektif ödeme yönteminde, hizmet sunulduktan sonra hizmet sunuculara faturaladıkları miktarın tamamı ödenir. Doğru cevap E’dir.
5.Soru
Sağlık hizmetleri finansmanı ve sunumu kim tarafından yapılırsa yapılsın iyi bir sağlık hizmet sistemini kaç başlık altında inceleyebiliriz?
5 |
2 |
3 |
4 |
6 |
Sağlık hizmetleri finansmanı ve sunumu kim tarafından yapılırsa yapılsın iyi bir sağlık hizmet sisteminden beklenenler dört başlıkta toplanmaktadır:
1-Halkın sağlık düzeyinde yükselme,
2-Hizmet maliyetlerinde ve harcamalarda azalma,
3-Hizmet alan ve sunanların memnuniyetlerinde artma,
4-Sağlık hizmetlerine erişim ve kullanımda hakkaniyet.
6.Soru
Sağlığın temel belirleyicilerine ilişkin aşağıdakilerden hangisi/hangileri doğrudur?
1. Yaş faktörü ile ilgili değildir.
2. Cinsiyet faktörü ile ilgilidir.
3. Kalıtımsal faktörlerle ilgili değildir.
4. Gelir düzeyi ile ilgilidir.
1 ve 2 |
2 ve 3 |
2 ve 4 |
1 ve 3 |
Yalnız 4 |
Sağlığın temel belirleyicileri, yaş, cinsiyet, kalıtım ve gelir düzeyi ile ilgilidir. Doğru cevap C seçeneğidir.
7.Soru
Tanı, tedavi ve izlemde uyulması gereken, yetkin kişi veya kuruluşlarca hazırlanan kuralları içeren metinlere ne ad verilir?
Rehabilite |
Epidemiyolojik dönüşüm |
Protokol/rehber |
Erişilebilirlik |
Emek/yoğun |
Tanı, tedavi ve izlemde uyulması gereken, yetkin kişi veya kuruluşlarca hazırlanan kuralları içeren
metinlere "protokol / rehber" denir.Erişilebilirlik: Herhangi bir ürünün, hizmetin, teknolojinin
veya ortamın engelliler ve yaşlılar dâhil olmak üzere herkes tarafından ulaşılabilir ve kullanılabilir olması demektir.Emek-yoğun: Kaçınılmaz olarak insan emeğinin çok kullanıldığı
ve o işi yapabilmek için sadece maliyet değil, her anlamda insan emeği ve onu kontrol eden şartlara diğer faktörlerden daha fazla bağımlı olunan işlerdir. Epidemiyolojik dönüşüm hastalık profilinin değişmesi anlamına gelir. Doğru cevap C seçeneğidir.
8.Soru
Türkiye, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı çerçevesinde yapılan İnsani Gelişmişlik Endeksi sıralamasında dünya genelinde hangi sıra aralığındadır?
55-60 |
70-75 |
85-90 |
95-100 |
110-115 |
İnsani Gelişmişlik Endeksi ile yapılan, yaşamın kalitesinin üç ana unsurunun (sağlık ve uzun ömür, bilgi ve gelir düzeyi) bütün toplum açısından tek bir skorla ifade edilmesidir. UNDP bu indeks ile elde ettiği skorları her yıl yayımlamaktadır. Ülkemiz ekonomik güç açısından dünyada ilk 20 ülke arasına giren ama insani gelişmişlik açısından ilk 85-90 arasında yer alan bir ülkedir. Ekonomik gücümüzü kalkınmışlığa daha fazla yöneltmemiz gerektiği bu ölçütlerden ortaya çıkmaktadır.
9.Soru
Hastalar karmaşık bilgilerle yüz yüze bırakılınca ve tedavi seçenekleriyle ilgili kararlar alınırken onamları istenince yetersiz kalabilmektedir. Bunun önüne geçmek için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Yapılan tedavi ile ilgili bilgi sahibi olmamak |
Test sonuçlarını yorumlayabilmeli |
Dozajları hesaplayabilmeli |
Sağlık bilgilerini zihninde yerleştirebilmelidir |
Risk ve yararları analiz edebilmeli |
Hastalar karmaşık bilgilerle yüz yüze bırakılınca ve tedavi seçenekleriyle ilgili kararlar alınırken onamları istenince yetersiz kalabilmektedir. Bunun önüne geçmek için:
• Kendisine verilen malumatın inandırıcılığını ve geçerliliğini değerlendirebilmeli
• Risk ve yararları analiz edebilmeli
• Dozajları hesaplayabilmeli
• Test sonuçlarını yorumlayabilmeli
• Sağlık bilgilerini zihninde yerleştirebilmelidir
10.Soru
Bir toplumda belirli bir üründe, talebi etkileyen temel faktörler aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmemiştir?
Mal veya hizmetin fiyatı, |
Tamamlayıcı mal veya hizmetlerin fiyatları, |
Alternatif mal veya hizmetlerin fiyatı, |
İşletmecinin sağladığı kar oranı, |
Gelir düzeyi, |
Bir toplumda belirli bir ürüne talebi etkileyen temel
faktörler şu şekilde sıralanabilir:
• Mal veya hizmetin fiyatı,
• Tamamlayıcı mal veya hizmetlerin fiyatları,
• Alternatif mal veya hizmetlerin fiyatı,
• Gelir düzeyi
• Zevkler ve tercihler.
11.Soru
Bir pazarda belirli bir ürün için üretici ya da dağıtımcı olarak tek bir firmanın bulunması durumuna verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Monopoli |
Tekelcilik |
Belirlilik |
Homojenlik |
Tam bilgi |
Monopoli: Bir pazarda belirli bir ürün için üretici ya da dağıtımcı olarak tek bir firmanın bulunması durumudur.Tekelcilik de denir.
12.Soru
"Hizmetleri sunanlar ile finanse edenlerin devletçe belirlenmiş kamu yararını koruyucu kurallara uymak kaydıyla, fiyat ve kalite konusunda rekabete girmesidir."
Açıklama seçeneklerdeki hangi kavram ile ilgili olabilir?
Yarı pazar |
Yönetilen rekabet |
Serbest pazar |
Yönetilen sağlık |
Seçici hedefleme |
Yönetilen rekabet, hizmetleri sunanlar ile finanse edenlerin devletçe belirlenmiş kamu yararını koruyucu kurallara uymak kaydıyla, fiyat ve kalite konusunda rekabete girmesidir.
13.Soru
Sosyal sağlık sigortası Almanya'da kim tarafından geliştirilmiştir ?
Albert Einstein |
Bismarck |
William Beveridge |
William Harvey |
Claude Bernard |
Sosyal sağlık sigortası Almanya'da Bismarck tarafından geliştirilmiştir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ülkelerin sağlık harcamalarında görülen artışların oluşumundaki etken birleşimlerinden biridir?
Ülkelerin nüfuslarının artıyor olması |
Ülkelerin nüfuslarının gençleşiyor olması |
Sağlık hizmeti harcamalarında azalma olması |
Sağlık fiyatların göreceli olarak azalması |
İyi düzenlenmiş pazarın olması |
Ülkelerin sağlık harcamalarında görülen artışlar birkaç etkenin birleşiminden
doğmaktadır. Bunlar:
• Sağlığın fiyatının göreceli olarak artıyor olması
• Ülkelerin nüfuslarının artıyor olması
• Ülkelerin nüfuslarının yaşlanıyor olması
• Sağlık hizmeti harcamalarında özellikle demografik olmayan nedenlerle görülen
artışlar
15.Soru
- Vergiler
- Sosyal sağlık sigortası
- Genel sağlık sigortası
- Özel sağlık sigortası
- Cepten ödemeler
Yukarıda verilen ülkelerin sağlık hizmetlerini finanse etme yöntemlerinden hangileri kamu yöntemlerindendir?
I - II - III |
I - IV - V |
II - III - IV |
II - IV - V |
III – IV - V |
Ülkelerin sağlık hizmetlerini finanse etme yöntemlerinden vergiler, sosyal sağlık sigortası ve genel sağlık sigortası kamu gurubunda yer alır. Doğru cevap A’dır.
16.Soru
I. Doğal Kaynaklar
II. Demografik yapı
III. Coğrafi Yapı
IV. Hastalık yapısı
V. Hizmet sunum organizasyonu
Yukarıdaki numaralandırılmış ifadelerden hangisi veya hangileri ülkelerin sağlığa ayırdıkları mali kaynağın boyutunu etkilemektedir?
I, IV ve V |
II, III ve V |
II, IV ve V |
I, II ve III |
I, III ve V |
Ülkelerin sağlık sistemine ayırdığı mali kaynağın boyutu; ülkelerin demografik yapısı (yaşlı nüfus yüzdesi), hastalık yapısı(kronik hastalıkların boyutu), hizmet sunum organizasyonu, sağlık hizmetlerini satın almada kullandıkları yöntemler ve milli gelirden etkilenmektedir. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı II, IV ve V numaralı ifadelerdir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi devletin pazarın düzenlenmesi için kullanabileceği başlıca araçlardan "bağımlılık yapan maddeler için uyarılarda bulunması" ifadesini karşılar?
Düzenleme |
Zorlama |
Bilgilendirme |
Finansman |
Hizmet sunumu veya temini |
• Bilgilendirme
Çeşitli sağlık riskleri konusunda toplumun bilgilendirilmesi, gerekli önlemlerin alınması için bireylerin uyarılması, eğitilmesi devletin kullanabileceği önemli bir araçtır. Örneğin, sigaranın, alkol ve bağımlılık yapan maddelerin, obezitenin sağlık üzerindeki zararları konusunda topluma yönelik olarak planlanacak eğitim programları, sonuçları itibariyle bazı sağlık harcamalarını kontrol altına alma amacını gütmektedir. Bu tür eğitim ve bilgilendirmeler sadece sağlık hizmetini alanlara da sunucularına da yapılabilir.
18.Soru
Ülkelerin, millî gelirlerinden (gayrisafi yurt içi hasıla, GSYİH) sağlık hizmetlerine ayırdıkları pay, 2012 yılında % kaç olarak gerçekleşmiştir.
Ülkelerin, millî gelirlerinden (gayrisafi yurt içi hasıla, GSYİH) sağlık hizmetlerine ayırdıkları pay, 2012 yılında % kaç olarak gerçekleşmiştir.
%1 |
%2 |
%30,1 |
%23,5 |
%8,6 |
%8,6
19.Soru
Hasta olan çocuğunu hastaneye götüren bir annenin, işyerinden izin alması sonucu ücretinden kesinti yapılması, ulaşım masrafı gibi maliyetlere ne ad verilmektedir?
Sabit maliyet |
Değişken maliyet |
Marjinal maliyet |
Doğrudan maliyet |
Dolaylı maliyet |
Doğrudan maliyetler, bir hizmeti kullanmak için doğrudan karşılaşılan maliyetlerdir. Örneğin, bir hastanenin çocuk polikliniğinde pnömoni (zatürre) tanısı alan çocuğunu tedavi ettirebilmek için anne ve babanın karşılamak zorunda olduğu muayene, tetkik, ilaç, vb. tüm maliyetleri ifade etmektedir.
Buna karşın, çocuğunu o gün polikliniğe götürebilmek için anne ve/veya babanın işyerinden ücreti kesilerek izin alması, hastaneye gitmek için kullandığı ulaşım aracının parası, tetkiklerin uzaması nedeniyle öğleden sonrayı beklemesi ve bu sırada yediği öğle yemeğinin parası vb. doğrudan sağlık hizmetini almak için gerekli olmayan fakat kullanıcıların karşılaştığı tüm maliyetler ise dolaylı maliyetler’dir. Doğru cevap E seçeneğidir.
20.Soru
Sağlık hizmet sisteminden beklenenlerin en doğru şekilde başarılabilmesi için mutlaka devletlerin sorumluluk alanında olması gereken başlıca konulardan birisi değildir?
Kamusal nitelikteki malların optimal derecede üretimi |
Yoksulların ve hizmete erişimi olmayan grupların hizmet almasını sağlama |
Pazara bırakılan mal ve hizmetler için düzenleme ve etkili denetim |
Pazara bırakılan mal ve hizmetler için etkin reklam faaliyeti |
Kamusal nitelikteki mal ve hizmetlerin devlet tarafından sunulması gerekir |
Yukarıda sıralanan sağlık hizmet sisteminden beklenenlerin en doğru şekilde başarılabilmesi
için mutlaka devletlerin sorumluluk alanında olması gereken başlıca konular şu şekilde sıralanmaktadır:
• Kamusal nitelikteki mal ve hizmetlerin optimal derecede üretimi
• Yoksulların ve hizmete erişimi olmayan grupların hizmet almasını sağlama
• Pazara bırakılan mal ve hizmetler için düzenleme ve etkili denetim
Kamusal nitelikte olduğu için özel sektöre bırakılması mümkün olmayan ya da bu sektör açısından bir çekiciliği olmayan mal ve hizmetlerin devlet tarafından üretilmesi ve sunulması gerekir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ