Sağlık Ekonomisi Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi küresel bilgi devrimine katkısı bakımından öne çıkan unsurlar arasında yer almaz?
Kişisel bilgisayarlar ve modem kullanımındaki patlama |
Mobil uygulamaların sayıca artması |
1991 yılında keşfedilen World Wide Web (www) |
Yüksek bant genişliğinde sinyal kapasitesi olan fiber optik kablo sistemlerinin uygulanması |
Dijital cihazların günlük hayatın bir parçası olması |
Küresel bilgi devrimi olarak adlandırılabilecek bu sürece, pek çok buluş ve yenilik katkı vermekle birlikte, öne çıkan ilgili gelişmeler şu şekilde özetlenebilir:
• Kişisel bilgisayarlar ve modem kullanımındaki patlama
• 1991 yılında keşfedilen World Wide Web (www)
• Yüksek bant genişliğinde sinyal kapasitesi olan fiber optik kablo sistemlerinin uygulanması
• Dijital cihazların günlük hayatın bir parçası olması
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi küreselleşmenin unsurlarından biri değildir?
Ticaret akımı |
Hayvan mobilitesi |
Teknolojik gelişim |
Sermaye akımı |
Yatırım akımı |
Hayvan mobilitesi küreselleşmenin unsurlarından biri değildir. Doğru cevap B'dir.
3.Soru
“Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına
sahiptir. Tıbbi zorunluluklar ve kanunda yazılı hâller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne
dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere tabi tutulamaz.”
Yukarıda verilen kanun Anayasanın kaçıncı maddesinde yer almaktadır?
6 |
8 |
12 |
17 |
20 |
1982 Anayasası’nın 17. maddesinin 1. fıkrasında, herkesin, yaşama, maddi ve manevi
varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahip olduğu açıkça düzenlenmiş, ikinci fıkrasında tıbbi zorunluluklar ve kanunda yazılı hâller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere tabi tutulamaz hükmüne yer verilmiştir.
Madde 17: “Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına
sahiptir. Tıbbi zorunluluklar ve kanunda yazılı hâller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne
dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere tabi tutulamaz.”
4.Soru
Çıktının tek veya aynı olduğu durumlarda iki veya daha fazla teşhis, tedavi,
tıbbi teknoloji alternatiflerinin veya girişimlerinin maliyetler bakımından en az olanını
belirlemek için uygulanan yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
Maliyet Minimizasyon Analizi |
Maliyet Fayda Analizi |
Maliyet Etkililik Analizi |
Maliyet Sonuçları Analizi |
Maliyet Yararlanım Analizi |
Çıktının tek veya aynı olduğu durumlarda iki veya daha fazla teşhis, tedavi,
tıbbi teknoloji alternatiflerinin veya girişimlerinin maliyetler bakımından en az olanını
belirlemek için uygulanan yöntem Maliyet Minimizasyon Analizidir.
5.Soru
Kişinin yaşamına, sağlığına veya vücut bütünlüğüne yönelik bir müdahalenin tıbbi müdahale olarak kabul edilebilmesi ve hukuka uygun sayılabilmesi için aşağıda yer alan şartlardan hangisine ihtiyaç yoktur?
Tıp bilimince genel kabul görmüş ilke ve esaslara uygun olması |
Hukuken öngörülmüş amaçlara yönelik olması |
Yetkili kişiler tarafından gerçekleştirilmesi |
Hastanın bilimsel ve tıbbi deneyler için uygun aday olması |
Hastanın aydınlatılmış onamının bulunması |
Kişinin yaşamına, sağlığına veya vücut bütünlüğüne yönelik bir müdahalenin tıbbi müdahale olarak kabul edilebilmesi ve hukuka uygun sayılabilmesi için bazı şartların var olması gerekir. Bu şartlar arasında hastanın bilimsel ve tıbbi deneyler için uygun aday olması şartı yoktur. Bilimsel ve tıbbi deneyler hiçbir şekilde kişilerin vücut bütülüğüne ve sağlığına etki edecek şekilde olamaz.
6.Soru
Sağlık bilişimini geleceğin sağlık yönetiminin en temel vazgeçilmez unsuru hâline getiren gelişmeler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Hastane yatış taleplerinin artması |
Yoğun bakım yatış taleplerinin artması |
Kronik hasta sayısının artması |
Sağlık harcamalarının gittikçe artması |
Evde bakım ihtiyacının azalması |
İzlenmesi gereken kronik hasta sayısındaki artışlar, sağlığın geliştirilmesi politikaları, sağlık harcamalarının gittikçe artıyor olması, hastane ve özellikle yoğun bakım yatış taleplerinin artması, evde bakım, hizmete uzaktan erişim ihtiyacının daha fazla olması, küresel vatandaşlık, risk yönetimi, toplum sağlığının korunmasında erken uyarı sistemlerine ihtiyaç duyulması, bilginin çok hızlı artıyor olması ve gelişen İnternet teknolojisi sayesinde ortaya çıkan sanal çalışma ortamları sağlık bilişimini geleceğin sağlık yönetiminin en temel vazgeçilmez unsuru hâline getirmiştir.
7.Soru
"Yönetilen rekabet" kavramı ilk kez nerede ve hangi yılda kullanılmaya başlanmıştır? Doğru seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
1970’li yıllarda Çin'de |
1825 ’li yıllarda İngiltere'de |
1995’li yıllarda Arjantin'de |
1970’li yıllarda ABD’de |
1980’li yıllarda Almanya da |
Sağlık hizmetlerinin, tamamen pazar koşullarına bırakılmasının ya da tamamen devlet tarafından finanse edilip sunulmasının neden olabileceği çeşitli sakıncaları aşmak amacıyla ortaya çıkan yönetimli rekabet ya da yönetilen rekabet kavramı ilk kez 1970’li yıllarda ABD’de kullanılmaya başlanmıştır.
8.Soru
"Bir üretim veya hizmet sürecinin belli bir döneminde üretilmiş olan ürün ve hizmetlerle (çıktı), bu üretimi gerçekleştirmek için kullanılan üretim kaynaklarının (girdi) birbirine oranı olarak tanımlanmaktadır." Verilen tanım aşağıdaki kavramlardan hangisine aittir?
Hakkaniyet |
Kalite |
Verimlilik |
Kapsayıcılık |
Sürdürülebilirlik |
Verimlilik, bir üretim veya hizmet sürecinin belli bir döneminde üretilmiş olan ürün ve hizmetlerle (çıktı), bu üretimi gerçekleştirmek için kullanılan üretim kaynaklarının (girdi) birbirine oranı olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap C seçeneğidir.
9.Soru
Toplanan vergiler aracılığıyla sağlık hizmetlerine mali gelir sağlanması ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Sağlık ve diğer alanlara ne kadar pay ayrılacağı konusunda politik tercihler önem kazanır. |
II. Dünya Savaşı sonrası Amerika'da geliştirilmiş bir sistemdir. |
Toplumun sağlık harcamaları kendileri tarafından karşılanmaktadır. |
Az kazanan daha az vergi verdiği için sağlık alma hizmeti de bununla doğru orantılıdır. |
Milli gelirden sağlığa ayrılan pay düşük olursa, dolaylı vergiler de düşebilir. |
Toplanan vergiler aracılığıyla sağlık hizmetlerine mali kaynak sağlama yöntemi, II. Dünya Savaşı sonrası William Beveridge tarafından İngiltere’de geliştirilmiştir.Bu yöntemde, tüm toplumun sağlık harcamaları, belirlenen katkı payları dışında, devlet tarafından karşılanır.Sağlık harcaması yükü, bireyin gelirine (ödeme gücüne) göre dağılır. Az kazanan az, çok kazanan çok vergi ödeyerek sistemin finansmanına katkıda bulunur.Vergi sisteminde adalet sağlanamadığında (çok kazanandan az vergi alındığında), zengin kişiler sağlık hizmetleri için göreceli olarak daha az mali kaynak sağlayacaktır. Bu da, hakkaniyeti zedeleyecektir.Sağlık ve diğer alanlara ne kadar pay ayrılacağı konusunda, politik tercihler önem kazanır. Ancak, bir nokta hatırda tutulmalıdır. Sağlığa ayrılan kaynağın miktarı kadar, bu miktarın sağlık sektörü içindeki dağılımı da önemlidir. Doğru cevap A şıkkıdır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlık alanında uygulanan ekonomik değerlendirme yöntemlerinin yetersizlikleri arasında yer alır?
Ekonomik analizin nitelikli tıbbi bulgulara, örneğin randomize klinik deneylere dayanması. |
Hastane maliyetlerinin tahmininden ya da hastane kalış süresinin kısaltılmasından dolayı sağlanan tasarrufların tahmininde kullanılması. |
Hasta bireyin, ailenin ya da gönüllülerin maliyetlerinin göz önüne alınması. |
Ekonomik etkililik dışındaki faktörlerin de göz önüne alınması. |
Sağlık hizmeti planlaması ve klinik uygulamalarla ilgili değerlendirme sonuçları ve kararlar arasındaki ilişkinin göz önüne alınması. |
Hastane maliyetlerinin tahmininden ya da hastane kalış süresinin kısaltılmasından dolayı sağlanan tasarrufların tahmininde kullanılması .
11.Soru
"Geleneksel ekonomik teori, kişilerin sağlık hizmeti ihtiyacına düştüğü zaman kendi akılcı yöntemleriyle en doğru seçeneği bulup tercih edeceğini varsayar. Bunca büyük bilgi ve birikim yığını içinde kişilerin hem mental olarak hem de bilgi düzeyi ve akılcı yolları kullanma kapasitesi olarak en doğruyu tercih edebildiği ve kişilerin tercihlerinin manipülasyona açık olmadığı varsayımları üzerinden sonuçlara gider". ifadesinin anlamı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
Sosyal ekonomi, |
Davranışsal ekonomi, |
İnsani gelişmişlik endeksi, |
Sosyo-ekonomik paylaşım, |
sağlık hizmetleri planlaması, |
Davranışsal Ekonomi; Geleneksel ekonomik teori, kişilerin sağlık hizmeti ihtiyacına düştüğü zaman kendi akılcı yöntemleriyle en doğru seçeneği bulup tercih edeceğini varsayar. Bunca büyük bilgi ve birikim yığını içinde kişilerin hem mental olarak hem de bilgi düzeyi ve akılcı yolları kullanma kapasitesi olarak en doğruyu tercih edebildiği ve kişilerin tercihlerinin manipülasyona açık olmadığı varsayımları üzerinden sonuçlara gider.
12.Soru
Bireylerin ekonomik anlamda her zaman mantıklı yollara başvurmadığını ve ekonomik olarak yanlış tercih denilecek seçeneklere kendi gönülleriyle razı olduklarını ortaya koymaktadır. Bu ara disiplinin öngördükleri, sağlık hizmetlerinin kullanımında da geçerlidir ve bu alanda araştırmalar yeni yeni canlanış içindedir. Aşağıdakilerden hangisi bu ara disipline verilen addır?
Bireysel tercih |
Davranışsal ekonomi |
Pozitif sağlık |
Sağlık profesyonelleri |
Sağlık okuryazarlığı |
Ekonomi biliminin psikoloji ile karışımından davranışsal ekonomi adı verilen bir ara disiplin doğmuştur. Davranışsal ekonomi, bireylerin ekonomik anlamda her zaman mantıklı yollara başvurmadığını ve ekonomik olarak yanlış tercih denilecek seçeneklere kendi gönülleriyle razı olduklarını ortaya koymaktadır.
13.Soru
……………….sağlık hukukunun bir alt dalı olarak, sağlık hizmetlerinin uygulanmasından kaynaklanan; sağlık personelinin hak ve yükümlülükleri, yasal sorumlulukları, hasta hakları, ilaç hukuku, medikal (tıbbi cihaz ve malzeme) hukuk gibi konuları ele alan hukuk dalıdır. Yukarıda verilen cümledeki boşluğa aşağıdaki ifadelerden hangisi gelmelidir?
Ortaklıklar hukuku |
Tıp hukuku |
Ticaret hukuku |
Kamu hukuku |
Medeni hukuk |
Tıp hukuku, sağlık hukukunun bir alt dalı olarak, sağlık hizmetlerinin uygulanmasından kaynaklanan; sağlık personelinin hak ve yükümlülükleri, yasal sorumlulukları, hasta hakları, ilaç hukuku, medikal (tıbbi cihaz ve malzeme) hukuk gibi konuları ele alan hukuk dalıdır.
14.Soru
Çıktı/girdi şeklinde formül edilir; en az girdi ile en çok çıktıyı elde etmek demektir. Bir faaliyet aynı sonucu ne kadar küçük bir kaynakla sağlayabiliyorsa o kadar verimli kabul edilir. Aşağıdakilerden hangisi bu kavramı ifade eder?
Verimlilik |
Etkililik |
Hakkaniyet |
Homojenlik |
Belirlilik |
Verimlilik: Çıktı/girdi şeklinde formül edilir; en az girdi ile en çok çıktıyı elde etmek
demektir. Bir faaliyet aynı sonucu ne kadar küçük bir kaynakla sağlayabiliyorsa o kadar
verimli kabul edilir.
15.Soru
Sağlık hizmeti talebini belirleyen üç etken bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu üç etkenden biridir?
Sosyal normlar |
Teknoloji |
Eğlence |
Doktorlar |
Çalışma koşulları |
Sağlık hizmeti talebi içinde büyük boyutlarda öznellik (kişiden kişiye değişme durumu)
taşır. Örneğin gribe yakalanmış iki kişiden biri işine giderken öbürü hekime gider. Bir
başkası da eğer gripte başağrısı da varsa hekime gider, ishali varsa evinde yatar. Kişilerin sağlıktan ve hastalıktan anladıkları, rahatsızlıklara yükledikleri anlamların farklı olması bu öznelliği oluşturmaktadır. Yaşamda yapmak istediklerini bedenen ve ruhen yapamaz hâle gelenler sağlık hizmetlerini talep etmeye başlar. Yaşam beklentilerini asıl olarak belirleyen, böylece talebi de belirleyen üç etken bulunmaktadır:
1. Refah düzeyi
2. Sosyal normlar
3. Tüketici etkileri. Doğru cevap A' dır.
16.Soru
Bir toplumda bireylerin yaşam sürelerindeki artışın sosyal değeri aşağıdaki şartlardan hangisi değildir?
İncelenen hastalık başlangıç yaşları çoğunlukta olan yaş grubuna ne kadar yakınsa |
Toplumun mevcut sağlık düzeyi ne kadar iyiyse |
Toplumunda okur yazar oranının çok olması |
Toplumda kişi başına yıllık gelir ne kadar yüksekse |
Toplumun nüfusu ne kadar çoksa |
Bugüne kadar hayatın parasal bir değer olarak ölçülemediği genel kanısına rağmen
çeşitli ölçümlemeler yapılmıştır ve yeni yöntemler de denenmektedir. Bir toplumda bireylerin yaşam sürelerindeki artışın sosyal değeri aşağıdaki şartlarda daha da yüksek hâle
gelmektedir. Bu şartlar:
• Toplumun nüfusu ne kadar çoksa
• Toplumda kişi başına yıllık gelir ne kadar yüksekse
• Toplumun mevcut sağlık düzeyi ne kadar iyiyse
• İncelenen hastalık başlangıç yaşları çoğunlukta olan yaş grubuna ne kadar yakınsa.
17.Soru
Ülkelerin sağlık sisteminde liderlik, hangi kurum tarafından üstlenilmektedir?
Dünya Sağlık Örgütü |
Sağlıkla ilgili sivil toplum kurumları |
Sağlık müdürlükleri |
Sağlık Bakanlığı |
Sağlık ocakları |
Liderlik fonksiyonunu her ülkede bir kamu otoritesi üstlenmek durumundadır; bu da genellikle ülkenin Sağlık Bakanlığı olmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü bu çerçevede kürek çeken değil, dümen tutan bir Sağlık Bakanlığı önermektedir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi küreselleşmenin sağlık hizmetlerine olan olumlu etkilerinden biri değildir?
Gıda güvenliği |
Sağlık profesyonelleri göçü |
Tıp ürünlerinin ticari anlamda sınırları daha kolay aşması |
Aşı teknolojilerindeki gelişim ve yayılma |
Küresel ölçekte daha iyi hastalık kontrolü |
Sağlık alanındaki çalışanların ülkelerinden ayrılmalarına bağlı olarak, gerek göç ettikleri ülkede, gerekse kendi ülkelerinde yaratmış oldukları etkiler olduğu söylenebilir. Zira sağlık insan gücünün düşüklük düzeyi, toplum sağlığını olumsuz etkilemektedir.
Sağlık profesyonelleri göçünün arkasında ise gerek iten gerekse çeken unsurlar bulunmaktadır. Doğru cevap B' dir.
19.Soru
"Sıcaklığın hayatta kalabildikleri bir aralıkta artması ile sivrisineklerin ısırma olasılığını artırmakta, ayrıca taşıdıkları parazit ve virüslerin olgunlaşmasını da hızlandırmaktadır."Yukarıdaki ifade küreselleşmenin etki yaptığı ve insan sağlığı üzerinde çeşitli değişimlere sebep olduğu düşünülen hangi faktöre örnek olarak gösterilebilir?
Küresel iklim değişikliği |
Modernleşen ve genişleyen ulaşım ağı |
Yasa dışı ilaçların kullanımı |
Uyuşturucu kullanımı |
Göçler |
Küreselleşmenin etki yaptığı süreçlerden biri olarak görülen küresel iklim değişikliğinin de insan sağlığı üzerinde çeşitli değişimlere sebep olduğu düşünülmektedir. Buna bir örnek olarak da sıcaklığın hayatta kalabildikleri bir aralıkta artması ile sivrisineklerin ısırma olasılığını artırmakta, ayrıca taşıdıkları parazit ve virüslerin olgunlaşmasını da hızlandırmaktadır.
20.Soru
İhtiyacı olana ihtiyacı kadar sağlık hizmeti verilmesine ve finans yükünün kişilerin gücü oranında dağıtılmasına ne ad verilmektedir?
Hakkaniyet |
Verimlilik |
Sağlık |
Birinci basamak sağlık hizmetleri |
Sağlık Sisteminin Finansmanı |
İhtiyacı olana ihtiyacı kadar sağlık hizmeti verilmesi, finans yükünün kişilerin gücü oranında dağıtılmasına hakkaniyet adı verilmektedir. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ