Sağlık Hizmetlerinde Araştırma Ve Değerlendirme Ara 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sigara, alkol, beslenme ve egzersiz alışkanlıklarında davranış değişikliği yapılarak sağlık düzeyinin korunması ve iyileştirilmesinin çalışıldığı mümkündür. Dolayısıyla, ülkelerin toplumun sağlık düzeyini korumak ve iyileştirmek için üzerinde odaklandıkları bu tür temel kişisel faktörler araştırmalar aşağıdaki değişkenlerden özellikle hangisine odaklanırlar?
Yaş |
Eğitim |
cinsiyet |
Yaşam tarzı |
sosyal faktörler |
Sigara, alkol, beslenme ve egzersiz alışkanlıklarında davranış değişikliği yapılarak sağlık düzeyinin korunması ve iyileştirilmesinin çalışıldığı araştırmalar vakaların yaşam tarzı ile ilgilidir.
2.Soru
Sağlıkla ilgili araştırma yapılması planlanırken belirlenen aşamalar arasında aşağıdakilerden hangisi son sırada yer alır?
Rapor ve makale yazılması |
Uygulamaların planlanması |
Ön uygulamanın yapılması |
Uygulamanın yapılması |
Değerlendirme aşaması |
Sağlıkla ilgili araştırmaların başlıca 8 aşaması vardır:
• Konunun belirlenmesi bu aşamalardan ilk sırada yer alır.
• Kaynakların taranması
• Amacın ortaya konması
• Uygulamaların planlanması
Ön uygulamanın yapılması
• Uygulamanın yapılması
• Değerlendirme aşaması
Rapor ve makale yazılması son aşamadır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yarı deneysel araştırmaların özelliklerinden biridir?
Randomizasyon ile gruplara atama yapılabilmesi |
Bağımsız değişkene müdahale edilebilmesi |
Hipotez ve teori geliştirmeye esas oluşturması |
Neden-sonuç ilişkisinin rahatça kurulabilir olması |
Araştırmada daima karşılaştırma grubunun bulunması |
Bağımsız değişkene müdahale edilebilmesi (deney ve karşılaştırma gruplarına ayrılabilmesi, yarı deneysel araştırmaların özellikleri arasında yer almaktadır. Randomizasyon ile gruplara atama yapılabilmesi, hipotez ve teori geliştirmeye esas oluşturması, neden-sonuç ilişkisinin rahatça kurulabilir olması ve araştırmada daima karşılaştırma grubunun bulunması ise yarı deneysel araştırmaların özellikleri arasında yer almaz. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
İnsani Kalkınma İndeksi, Borsa Bileşik İndeksi, Beden Kitle İndeksi, Maslach Tükenmişlik Ölçeği hangi tür ölçek örnekleridir?
Karmaşık,bileşik ölçek |
Boyutlu ölçek |
Likert türü ölçek |
Juster türü ölçek |
Yüz ifadesi ölçekleri |
Bir değişkenin nicelik olarak ölçülebilen ve nitelik olarak ifade edilebilen çeşitli değerlerini bir araya getirerek aslında karmaşık olan bazı özelliklerin özet şekilde tanımlanması amacıyla kullanılan ölçeklerdir.Örneğin, İnsani Kalkınma İndeksi, Borsa Bileşik İndeksi, Beden Kitle İndeksi, Maslach Tükenmişlik Ölçeği bu tür ölçek örnekleridir.
5.Soru
Bilimsel anlamda belirli varsayımlara dayanan, mantıksal bir sırası olan, gözlem veya deneyle elde edilen her türlü veri için kullanılan sözcük hangisidir?
Bilimsel anlamda belirli varsayımlara dayanan, mantıksal bir sırası olan, gözlem veya deneyle elde edilen her türlü veri için kullanılan sözcük hangisidir?
Yönetim |
Kanıt |
Veri |
Bilgi |
Enformasyon |
Bilimsel anlamda kanıt, belirli varsayımlara dayanan, mantıksal bir sırası olan, gözlem veya deneyle elde edilen her türlü veri için kullanılan bir sözcüktür.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir hastalığın ne kadar öldürücü olup bir toplumda tedavi edici hizmetlerin durumuna ve sağlık hizmetlerinin ulaşılabilirliğine dair fikir verir?
Kaba Ölüm Hızı |
Neonatal (Yenidoğan) Ölüm Hızı |
Postneonatal (Yenidoğan Sonrası) Ölüm Hızı |
Fatalite Hızı |
Anne Ölüm Oranı |
Fatalite Hızı: Bir hastalığın ne kadar öldürücü olduğunu gösterir. Bir toplumda tedavi edici hizmetlerin durumuna ve sağlık hizmetlerinin ulaşılabilirliğine dair fikir verir. Doğru cevap D seçeneğidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi belirli bir sürede (1 yıl) görülen yeni vaka sayısıdır veya yeni hastalık görülme hızıdır?
Sayı |
Hız |
Oran |
İnsidans |
Prevelans |
İnsidans: Belirli bir sürede (1 yıl) görülen yeni vaka sayısıdır veya yeni hastalık görülme hızıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.
8.Soru
I. İki değişken arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmalıdır.
II. Karıştırıcı değişkenlerin etkisi ortadan kaldırılmalıdır.
III. Bağımlı ve bağımsız değişken birbirinden ayrı değerlendirilmelidir.
Yukarıdaki ifadelerden hangisi/hangileri iki değişken arasında neden-sonuç ilişkisi olması için gerekli koşullar arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
Yalnız III |
İki değişken arasında neden-sonuç ilişkisi olması için belli koşulların yerine gelmesi gerekir. Bu koşullardan biri, iki değişken arasında istatistiksel olarak anlamlı ve güçlü bir ilişkinin olmasıdır. Bir diğer önemli koşul, karıştırıcı değişkenlerin etkisinin ortadan kaldırılmasıdır. İki değişken arasında ilişki olması demek, bağımsız değişkenin miktarı değiştikçe bağımlı değişkenin de miktarının değişmesi demektir. Dolayısıyla bağımlı ve bağımsız değişkenler birbirinden ayrı değerlendirilemez. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden ifadelerden hangisi kesikli veridir?
Geçirilen epileptik atak sayısı |
Kan basıncı |
Hemoglobin miktarı |
Yaş |
Kan kolestrolü |
Geçirilen epileptik atak sayısı kesikli veri türüne aittir. Diğerleri sürekli verilere örnektir.
10.Soru
Sağlık kurumuna gelen hastanın şikayetlerini dinledikten sonra, tedavi için karar vermeden önce, hocasına danışan bir hekim için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Gelenekler yararlandığı |
Mantık yürütme yaptığı |
Otoritelerden faydalandığı |
Bilimsel yöntem kullandığı |
Deneme yanılma metodunu seçtiği |
Uzman kişilerden görüş alınması, bazı bilgilerin savunması için o alanda otorite sayılan isimlerin kaynak olarak gösterilmesi, ya da egemen olan gücün dayattığı bilgilere bağlı kalınması gibi yöntemlerle bilgiye ulaşılabilmektedir. Öğretmenler, kitaplar, aile büyükleri, din büyükleri, toplum önderleri bu anlamda bilgi kaynağıdırlar ve onlardan elde edilen bilgiler çoğu zaman sorgulamaya gerek duymadan doğru kabul edilir ve kullanılır.
11.Soru
Örneğin, hipertansiyonu (yüksek tansiyonu) olan kişiler için yeni bir ilacın kan basıncının düşürülmesinde eski ilaca göre bir etkisinin olup olmadığının test edildiği bir çalışma için aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?
Bu bir deneysel çalışmadır. |
Değişkenler arasında neden-sonuç ilişkisi kurulabilir. |
Gruplara atanacak kişiler randomizasyon yöntemi ile seçilir. |
Çalışmanın katılımcıları hastalar veya sağlıklı kişiler olabilir. |
Kontrol grubuna seçilecek kişilerin vakalara benzer özellik taşıması önemli değildir. |
Örneğin, hipertansiyonu (yüksek tansiyonu) olan kişiler için yeni bir ilacın kan basıncının düşürülmesinde eski ilaca göre bir etkisinin olup olmadığının test edildiği bir çalışma için "Kontrol grubuna seçilecek kişilerin vakalara benzer özellik taşıması önemli değildir." denmesi yanlıştır.Benzer özellikler tercih edilir.
12.Soru
Araştırmanın, türü, nerede, hangi zaman diliminde, kimler arasında, ne tür araç-gereç ve yöntemler kullanılarak yapılması gereken planlama hangisidir?
Araştırmanın, türü, nerede, hangi zaman diliminde, kimler arasında, ne tür araç-gereç ve yöntemler kullanılarak yapılması gereken planlama hangisidir?
Uygulamaların Planlanması |
Amacın Ortaya Konması |
Kaynakların Taranması |
Konunun Belirlenmesi |
Araştırma Aşamaları |
Araştırmanın, türü, nerede, hangi zaman diliminde, kimler arasında, ne tür araç-gereç ve yöntemler kullanılarak yapılacağı ayrıntılı olarak tanımlanmalıdır. Araştırma evreninin kimlerden oluşacağı, örneklem seçilip seçilmeyeceği eğer seçilecek ise hangi yöntemle seçileceği, ne tür ve nasıl veri toplanacağı, bu verilerin kimler tarafından toplanacağı, gözlem ve ölçümlerin hangi araç-gereç ile nasıl yapılacağı ve nereye kaydedileceği, toplanan verilerin kimler tarafından nasıl analiz edileceği gibi ayrıntılar belirlenmelidir.
13.Soru
Genellikle başarılı bir yöntem olmakla birlikte insan sağlığı ve sosyal olayları açıklamakta çoğu zaman yetersiz kalan, Tümevarım ya da tümdengelim şeklinde yönteleri olan bilgi kaynağı aşağıdakilerden hangisidir?
Gelenekler |
Otoriteler |
Deneme-Yanılma |
Mantık Yürütme |
Bilimsel Yöntem |
Tümevarım ya da tümdengelim şeklinde mantık yürütmek sık başvurulan bir bilgi üretme
yöntemidir. Genellikle başarılı bir yöntem olmakla birlikte insan sağlığı ve sosyal olayları
açıklamakta çoğu zaman yetersiz kalmaktadır. Örneğin, mantık yürütme yoluyla sivrisineklerin
AIDS hastalığını bulaştıracağı düşünülse de bunu destekleyen hiçbir kanıt bulunmamaktadır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlık yönetiminin son zamanlara kadar birey odaklı olmasının en önemli sebebi olarak gösterilir?
Sağlık hizmetlerinin kamu eli ile sunulması |
Sağlık hizmetlerinin heterojen odaklı olması |
Sağlık hizmetlerinin soyut hizmetler olması |
Sağlık hizmetlerinin işletme odaklı olması |
Sağlık hizmetlerinin bütüncül odaklı olması |
Sağlık yönetimi başından itibaren toplum odaklı olması gerekirken son zamanlara kadar “birey” ağırlıklı gelmiştir. Bunun çeşitli nedenleri vardır. Muhtemelen en önemli neden sağlık yönetiminin “işletme yönetimi” düzeyinde ele alınmasıdır. İşletme yaklaşımında odak “sağlık hizmeti kullanıcısı birey”dir. “Ağaca odaklanan kişinin ormanı fark edememesi” aforizmasında olduğu gibi sağlık yönetiminde birey odaklı olmak toplumun sağlığını yükseltme amacına yeterince hizmet etmemektedir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kişisel özellikler arasında yer alan bir demografik özelliktir?
Medeni durum |
Yaş |
Sosyoekonomik durum |
Eğitim düzeyi |
Meslek türü |
Kişisel özellikler arasında yer alan demografik özellikler arasında yaş en önemli faktördür. Doğru cevap B'dir.
16.Soru
Uzman kişilerden görüş alınması, bazı bilgilerin savunması için o alandaki kişilerin kaynak olarak gösterilmesi, ya da egemen olan gücün dayattığı bilgilere bağlı kalınması
gibi yöntemlerle bilgiye ulaşılabilmek bilginin hangi kaynaktan geldiğini gösterir?
Otorite |
Gelenek |
Bilimsel veriler |
Deneme yanılma |
Mantık yürütme |
Cevap A şıkkıdır. Uzman kişilerden görüş alınması, bazı bilgilerin savunması için o alanda otorite sayılan isimlerin kaynak olarak gösterilmesi, ya da egemen olan gücün dayattığı bilgilere bağlı kalınması gibi yöntemlerle bilgiye ulaşılabilmektedir.
17.Soru
Kişilerin kendileri ile ilgili bir araştırma yapıldığını bildiklerinde gerçekte olduğundan daha farklı davranmaları durumu aşağıdakilerden hangisidir?
Hawthorne Etkisi |
Körleme |
Ekolojik Yanılgı |
Randomizasyon |
Plasebo |
Hawthorne Etkisi: Kişilerin kendileri ile ilgili bir araştırma yapıldığını bildiklerinde gerçekte olduğundan daha farklı davranmalarıdır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi vaka kontrol araştırmalarının dezavantajlarından birisi değildir?
Retrospektif olduğu için kohort çalışmasına göre nedensellik ilişkinin kurulması daha zordur |
Vakalar sadece sağlık kuruluşlarına başvuran kişiler arasından seçildiğinden, araştırma yapılan vakalar toplumdaki vakaların tamamını temsil etmeyebilir. |
Vakaların etkene maruz kalmayı hatırlama olasılıkları kontrollerden daha yüksek olduğu için hatırlama yanlılığı vardır |
Karıştırıcı değişkenlerin etkisini kontrol etmek zordur |
Uygun bir kontrol grubu oluşturmak zor değildir |
"Uygun bir kontrol grubu oluşturmak zor değildir" maddesi kontrol araştırmalarının dezavantajlarından birisi değildir
19.Soru
"...................., bağımlı ve bağımsız değişken arasındaki ilişkiyi etkileyen değişkendir." ifadesinde yer alan boşluğa aşağıdaki kavramlardan hangisi gelmelidir?
Kohort |
Kısmi değişken |
Aracı değişken |
Karıştırıcı değişken |
Vaka karması |
Karıştırıcı değişken, bağımlı ve bağımsız değişken arasındaki ilişkiyi etkileyen değişkendir. Doğru cevap D'dir.
20.Soru
I. Polikliniklerde muayene için bekleme süresini azaltmak II. Hasta memnuniyetini arttırmak III. Randevu sistemine geçen bir sağlık kuruluşunda uygulama öncesi ve sonrası bekleme sürelerini hesaplamak IV. Hasta yakınlarını memnun etmek Yukarıdaki amaçlardan hangileri için özel araştırma ve istatistiksel değerlendirme yöntemlerine gerek vardır?
I, II, III |
I, II, |
II,III |
II,IV |
II,III,IV |
Polikliniklerde muayene için bekleme süresini azaltmak ve hasta memnuniyetini arttırmak amacıyla randevu sistemine geçen bir sağlık kuruluşunda uygulama öncesi ve sonrası bekleme sürelerinin, hasta memnuniyet oranlarının hesaplanması, karşılaştırılması, aradaki farkın değerlendirilerek yorumlanması için bu amaçlara özel araştırma ve istatistiksel değerlendirme yöntemlerine gerek vardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ