Sağlık Hizmetlerinde Araştırma Ve Değerlendirme Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Randomize kontrollü deneylerde kullanılan yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
Analiz |
Körleme |
Bilimsel araştırma |
Kantitatif araştırma |
Randomizasyon |
Randomize kontrollü deneylerde körleme adı verilen bir yöntem kullanılır.
2.Soru
Nüfus hareketlerinin, göçlerin yaşandığı toplumlarda ve dönemlerde nüfus artışını gösterir. Tanımını açıklayan formül aşağodaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
Net nüfus artış hızı = Kaba doğum hızı - (Kaba ölüm hızı + Göç hızı) |
Net nüfus artış hızı = Kaba ölüm hızı + Göç hızı |
Net nüfus artış hızı = Kaba doğum hızı - Kaba ölüm hızı |
Net nüfus artış hızı = Göç hızı |
Net nüfus artış hızı = Kaba doğum hızı +Göç hızı |
Net Nüfus Artış Hızı sorulmaktadır. Formülü şu şekildedir:
Net nüfus artış hızı = Kaba doğum hızı - (Kaba ölüm hızı + Göç hızı)
Cevap A seçeneğidir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlıkla ilgili araştırmaların ilk aşamasını oluşturmaktadır?
Kaynakların taranması |
Amacın ortaya konması |
Konunun belirlenmesi |
Ön uygulamanın yapılması |
Uygulamaların planlanması |
Sağlıkla ilgili araştırmaların ilk aşaması, konunun belirlenmesidir. Sonrasında sırasıyla; kaynakların taranması, amacın ortaya konması, uygulamaların planması ve ön uygulamanın yapılması gibi aşamalar gelmektedir. Doğru cevap C'dir.
4.Soru
Kararlarına dayanak oluşturacak kanıtlar kullanan, ihtiyacı olduğunda bu kanıtlara nasıl ulaşılacağını ve nasıl kanıt toplanacağını bilen biri için kullanılan en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Kıdemli hekim |
Çağdaş yönetici |
Yardımcı sağlık personeli |
Sağlık kuruluşu sahibi |
Uzman hemşire |
Çağdaş yönetim anlayışında ise yönetim kararlarında başrol kanıtlara aittir. Çağdaş yönetici, eldeki kaynakları kullanırken, tabii ki toplumun değerlerini, hastaların beklentilerini de dikkate alarak, ama mutlaka kanıtlara dayanarak kararlar vermek durumundadır. Başka bir deyişle çağdaş yönetici, kararlarına dayanak oluşturacak kanıtlar kullanan, ihtiyacı olduğunda bu kanıtlara nasıl ulaşılacağını ve nasıl kanıt toplanacağını bilen bir profesyoneldir.
5.Soru
Kontrol grubu olmaksızın önleyici sağlık hizmetlerinin sunulduğu bir toplulukta, sunulan hizmetin etkisini bulmaya çalışan bir araştırmacı aşağıdaki araştırma tasarımlarından hangisini kullanarak bir araştırma tasarlanmalıdır?
Ekolojik araştırmalar |
Vaka takdimleri |
Vaka serileri |
Vaka-Kontrol araştırmaları |
Kohort araştırmaları |
Vaka serileri, aynı hastalığı olan veya aynı tedaviyi alan hastaların (vakaların) belirli süre ile izlendiği araştırmalardır. Araştırma, retrospektif veya prospektif olabilir. Bu araştırmalar, incelenen vakalarda hastalığın meydana gelmesinde rol oynayabilecek ortak bir özelliğin olup olmadığını tespit etmekte kullanılır. Vaka serileri belirli bir hastalık için uygulanan tedavinin veya koruyucu amaçlı bir müdahalenin etkisini tespit etmek amacıyla da yapılır. Örneğin, aşılama sonrasında çocuklarda aşıya bağlı reaksiyonların görülme durumunun belirlenmesi amacıyla, aşılanan çocuklarda belirli süre ile reaksiyonların gelişip gelişmediği izlenir. Vaka serilerinde, sadece tedavinin veya koruyucu müdahalenin yapıldığı vakalar incelendiği için bir karşılaştırma grubu bulunmaz. Doğru cevap C'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlığın temel belirleyicileri arasında yer almaz?
Kalıtımsal faktörler |
Yaş |
Cinsiyet |
Gelir düzeyi |
Kişilik gelişimi |
Yaş, cinsiyet, kalıtımsal faktörler ve gelir düzeyi sağlığın temel belirleyicileri arasında yer almaktadır ancak kişilik gelişimi sağlığın temel belirleyicileri arasında yer almamaktadır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlığı etkileyen bireysel yaşam tarzı faktörlerindendir?
Gıda güvenliği |
Cinsiyet |
Gelir düzeyi |
Uygun barınma koşulları |
Temiz su |
Sayfa 27 deki şekil 2.1 inceleyiniz.
8.Soru
Nedenselliğin ilkeleri düşünüldüğünde aşağıdaki ifadelerden hangisi “doz-yanıt ilişkisi”ni doğru bir şekilde açıklamaktadır?
Hastalığa sebep olan değişkenin sonuçtan önce mevcut olması |
Hastalık ile ilgili değişkenler arasında güçlü anlamlı ilişkinin bulunması |
Değişken ile sonuç arasında doğrusal bir ilişkinin olması |
Sonucun teorik temellerinin akla uygun olması |
Hastalığa neden olan tek bir değişkenin bulunması |
Bir ilişkinin nedensel olup olmadığını belirlemek için dokuz kriter vardır. Bu kriterler 50 yıl önce Bradford Hill tarafından yayımlanmıştır. Başlangıçta kullanımı tıp bilimleriyle sınırlı olsa da zamanla sosyoloji, antropoloji ve diğer sosyal bilimlerde de kullanılmaya başlamıştır. Sayılan bu dokuz ilkenin üçüncüsü Doz-yanıt ilişkisidir. Doz-yanıt ilişkisi: Etken ile hastalık arasında aynı yönde doğrusal ilişki olmasıdır. Yani içilen sigara miktarı arttıkça hastalık insidansı artıyorsa nedensellik lehinedir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ihtiyaçların belirlenmesi süreci aşamalarından biri değildir?
Profil çıkarma |
Sağlık hizmetlerinin yeterliliği |
Üzerinde çalışılacak önceliklerin belirlenmesi |
Planlanan faaliyetlerin gerçekleştirilmesi |
Sonuçların değerlendirilmesi |
Sağlık hizmetlerinin yeterliliği önceliklendirme sürecinde dikkate alınan etkenler arasında yer almaktadır.
10.Soru
Randomize kontrollü deneylerin yapılamadığı durumlarda kullanılan; en önemli dezavantajlarının büyük örneklem gerektirmesi, seçim yanlılığı olasılığı ve karıştırıcı değişkenlerin etkisini kontrol etmedeki güçlük olan araştırma tasarımı aşağıdakilerden hangisidir?
Vaka serisi |
Kohort araştırmaları |
Tanımlayıcı araştırmalar |
Randomize klinik deney |
Saha deneyleri |
Kohort araştırmaları etik sebeplerden dolayı randomize kontrollü deneylerin yapılamadığı durumlarda da kullanılabilir. Kohort araştırmalarının en önemli dezavantajları, büyük örneklem gerektirmesi, seçim yanlılığı olasılığı ve karıştırıcı değişkenlerin etkisini kontrol etmedeki güçlüktür. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
I.Veri
II. Enformasyon
III İrfan
IV Bilgi
yukarda sayılan maddelerden oluşturulacak hiyerarşi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
I, II, IV, III |
I, II, III, IV |
IV, II, III, I |
II, III, IV, I |
IV, I, III, III |
Cevap A şıkkıdır. Bazı yazarlara göre veri, enformasyon, bilgi ve irfan arasında kısaca DIKW ya da Türkçedeyişle VEBİ olarak adlandırılan hiyerarşik bir sıra bulunur (sayfa 14 Şekil 1.1). Veriler, bilgisayardaki veri tabanlarına girilerek depolanabilir ve uygun programlar yardımıyla işlenerek
enformasyona dönüştürülebilirler. Bilgiler ise enformasyon da kullanılarak deneyimlerin
ve iç görünün ışığında insan beyninde oluşur ve beyin dışında depolanmaları şimdilik
mümkün değildir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi verilerin işe yaraması için sahip olması gereken özelliklerden değildir?
Amaca uygunluk |
Tam olması |
Kesinlik |
Zamanında toplanmış olması |
Pahalı olması |
Pahalı olması verilerin işe yaraması için sahip olması gereken özelliklerden biri değildir, veriler makul bir maliyete sahip olmalıdır. Doğru cevap E'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi belirli bir toplumda belirli bir sürede canlı doğan ve 29-365. günler içinde ölen bebek sayısının aynı toplumda aynı sürede gerçekleşen canlı doğum sayısına bölümüdür?
Kaba Ölüm Hızı |
Neonatal (Yenidoğan) Ölüm Hızı |
Postneonatal (Yenidoğan Sonrası) Ölüm Hızı |
Fatalite Hızı |
Anne Ölüm Oranı |
Postneonatal (Yenidoğan Sonrası) Ölüm Hızı: Belirli bir toplumda belirli bir sürede canlı doğan ve 29-365. günler içinde ölen bebek sayısının aynı toplumda aynı sürede gerçekleşen canlı doğum sayısına bölümüdür. Çocuk sağlığı hizmetlerini gösteren önemli bir ölçüttür. Doğru cevap C seçeneğidir.
14.Soru
Öğretmenler, kitaplar, aile büyükleri, din büyükleri ve toplum önderleri hangi bilgi kaynağı olarak kabul edilir?
Gelenekler |
Mantık yürütme |
Otoriteler |
Bilimsel yöntem |
Geleneksel |
Uzman kişilerden görüş alınması, bazı bilgilerin savunması için o alanda otorite sayılan isimlerin kaynak olarak gösterilmesi, ya da egemen olan gücün dayattığı bilgilere bağlı kalınması gibi yöntemlerle bilgiye ulaşılabilmektedir. Öğretmenler, kitaplar, aile büyükleri, din büyükleri, toplum önderleri bu anlamda bilgi kaynağıdırlar ve onlardan elde edilen bilgiler çoğu zaman sorgulamaya gerek duymadan doğru kabul edilir ve kullanılır.
15.Soru
I. Gelenekler II. Arkadaşlar III. Deneme-yanılma IV. Mantık yürütme V. Bilimsel yöntem Bilgiler yukarıdaki hangi kaynaklardan elde edilebilir?
I ve II |
I, III ve V |
I, II ve III |
I, II, III ve IV |
I, III, IV ve V |
Günlük hayatımızı kolaylaştıran bilgiler başlıca beş kaynaktan elde edilebilir: Gelenekler,
otoriteler, deneme-yanılma, mantık yürütme ve bilimsel yöntem.
16.Soru
Değişkenleri tanımlamak ve ifade etmek için kullanılan ölçeklerden hangisinde yüzdelik derecelendirmesi kullanılır?
Sıralı Ölçekler |
Juster Türü Ölçekler |
Boyutlu Ölçekler |
Likert Türü Ölçekler |
İkili Ölçekler |
Değişkenleri tanımlamak ve ifade etmek için kullanılan Juster Türü Ölçeklerde yüzdelik derecelendirmesi kullanılır
17.Soru
Posta yolu ile anket uygulama için kabul edilebilir katılım yüzdelik oranları ‘yeterli, iyi ve çok iyi ‘ için aşağıdakilerden hangisidir?
%40, %50, %60 |
%30, %50, %70 |
%50, %65, %75 |
%40, %60, %80 |
%50, %60, %70 |
Posta yolu ile anket uygulama için kabul edilebilir katılım yüzdelik oranları ‘yeterli, iyi ve çok iyi ‘ için %50, %60, %70'dir.
18.Soru
Epidemiyolojinin farklı tanımlarının ortak noktası nedir?
Toplum |
Aile |
Birey |
Okul |
Teknoloji |
Epidemiyolojinin farklı tanımları da vardır. Bütün tanımların ortak noktası
“toplum”dur. Epidemiyoloji sağlıkla ilgili olayları “birey” değil “toplum” bağlamında ele
alır. Yönetim birden çok kişinin varlığını gerektirir, yani küçük veya büyük ölçekli toplumlarda
“yönetim” ihtiyacı ve fonksiyonu söz konusudur. Sağlık yönetimi başından itibaren
toplum odaklı olması gerekirken son zamanlara kadar “birey” ağırlıklı gelmiştir.
Bunun çeşitli nedenleri vardır. Muhtemelen en önemli neden sağlık yönetiminin “işletme
yönetimi” düzeyinde ele alınmasıdır. İşletme yaklaşımında odak “sağlık hizmeti kullanıcısı
birey”dir. “Ağaca odaklanan kişinin ormanı fark edememesi” aforizmasında olduğu gibi
sağlık yönetiminde birey odaklı olmak toplumun sağlığını yükseltme amacına yeterince
hizmet etmemektedir. Zamanla “yönetim”in ilgi alanı genişlemiştir. Bu çerçevede yönetim
ve epidemiyolojinin temel ortak özelliği toplum odaklı olmasıdır. Dolayısıyla ikisinin harmanlanmasıyla
“yönetim epidemiyolojisi” gelişmiştir. Epidemiyoloji ve epidemiyolojik veri başarılı bir sağlık hizmeti yönetimi için temel gereksinimlerdir.
19.Soru
Çok sayıda kişiden ya da birimden ham veri toplandığında bu verilerin sınıflandırılmasına gerek vardır. Aşağıdakilerden hangisi bu sınıflandırmaya göre doğru bir sınıflandırmadır?
40-45 |
40-44 |
40-42 |
40-42 |
38-44 |
Doğru olan sınıflandırma şu şekilde olmalıdır:
40-44
45-49
50-54
20.Soru
Epidemiyolojide “vaka/olgu” kavramı neyi ifade eder?
Hastane sayısını |
Hastalık görülmesini |
Hastalık türlerini |
Hastalık oranlarını |
Hasta sayısını |
Epidemiyolojide “vaka/olgu” kavramı hastalık görülmesini ifade
eder. Yalnızca hastalık değil, sağlıkla ilgili herhangi bir durum ve ölüm de vaka kavramıyla
ifade edilir. Bir kişi ya hastadır veya sağlamdır ya ölüdür veya sağdır. Vaka sayılarını kullanan
birtakım ölçütler geliştirilmiştir. Bu ölçütler kullanılarak;
• Toplumun sağlık düzeyi belirlenebilir.
• Toplumlar veya toplum içindeki gruplar arası karşılaştırmalar yapılabilir.
• Toplum sağlığının değişimi izlenebilir.
• Sağlık ekonomisi açısından değerlendirmeler yapılabilir.
• Sağlık politikaları geliştirilebilir veya revize edilebilir.
• Böylece, toplumun sağlık düzeyi yükseltilebilir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ