İyileştirme amaçlı tıbbi denemeler ise hekimin tedavi amacıyla hastanın üzerinde bazı özel durumlarda, gerçekleştirebileceği kabul edilen yeni girişimlerdir. Denemenin tıbbi veriler çerçevesinde kesinlik gösteren sonuçlar olmasa da müdahale anında, öngörülen sonuçlar ile olası riskler karşılaştırıldığında, hastanın iyileşmesi açısından somut bir şansın bulunması gerekir.

Özel sağlık kuruluşları hasta ile olan ilişkileri bağlamında bir takım yükümlülükler ve haklar üstlenmektedir.

Hasta ile hangi sebebe dayanırsa dayansın girmiş olduğu hukuki ilişki çerçevesinde birtakım yükümlülüler ve haklar sağlık kuruluşlarının üzerinde kalmaktadır.

Özel sağlık kuruluşlarının yerine getirmesi gereken en büyük yükümlülük, kendisine başvuran hastaları, tıp biliminin gerektirdiği en üst seviyede kabul etmek, tanı, teşhis ve tedavisini gerçekleştirmektedir. Bu ana yükümlülük yanında özel sağlık kuruluşları hastaya en iyi şekilde hastane bakımı sunmayı, hastayı en üst seviyede aydınlatmayı, hastanın aydınlatılmış onamının alınmasını, hastasına azami özen ve sadakat gösterme borcu olduğunu, sır saklama ve kayıt tutma yan yükümlülüklerinin bulunduğu ifade edilmektedir.

Haksız fiil kavramı içinde yer alan “haksız” ifadesi, kuşkusuz hukuka aykırılığı ifade etmekte ve TBK m.49’da buna işaret etmektedir. Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiil, haksız fiil olarak tanımlanmaktadır.

Haksız fiiller, kişinin hukuk düzeni tarafından kabul görmeyen davranışları olarak nitelendirilmektedir. 

Öldürme suçları ile korunan hukuki değer, “yaşama hakkı”dır. İnsana ait değerlerin en üstünü ve önemlisi olan yaşama hakkını korumak için, bu fiil suç olarak düzenlenmiştir. Yaşama hakkı, diğer tüm hakların özünü ve varlık sebebini oluşturur. 

Söz konusu düzenlemeye göre, “(1) Başkasını intihara azmettiren, teşvik eden, başkasının intihar kararını kuvvetlendiren ya da başkasının intiharına herhangi bir şekilde yardım eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Hasta hakları alanında ilk dönemdeki anlayışın, doğrudan hasta hakkı yerine tıp sanatı ile uğraşanların bu sanatın icrasında uyması gereken kuralları belirleyen “tıp yemini” ile öne çıktığı görülmektedir. Tıp yemini, Hipokrates’e atfen yazılmış ve tıp sanatının uygulanmasını bir yemin metni çerçevesinde koruma altına almıştır. Hekimlerin ve sağlık çalışanlarının mesleklerini onurla uygulayacaklarına dair tarih boyunca ettikleri bu yemin sayesinde bir açıdan hasta haklarına da vurgu yapılmaktadır.  Dolayısıyla doğru yanıt A seçeneğidir.

Suçun manevi unsurunu oluşturur. Kanunun suç saydığı fiili bilerek, isteyerek işleme iradesine Kast denilmektedir.

Bir ödemede bulunan kimsenin yaptığı ödemeyi, kısmen veya tamamen yapması gereken diğer kişiden istemesi Rucu olarak adlandırılmaktadır.

Tıbbi zorunluluk durumlarından birisi de, hastaya uygulanan cerrahi bir müdahalenin yapıldığı anda kapsamının değişmesi ve genişlemesi gerekliliğidir. Hasta, belirli bir cerrahi müdahaleye rıza göstermişken, hekimin oluşan yeni durum ve zorunluluklar karşısında, ameliyat masasındaki bilinci kapalı hastasının rızasını aramadan, hastanın menfaatine olacak şekilde davranması buna örnek olarak verilmektedir. Verilen örnek tıbbi zorunluluk kavramı ile ilişkilidir.

A tipi poliklinik, en az iki tabip tarafından müştereken açılabilen ve işletilebilen, hizmet birimleri doğrudan birbiriyle bağlantılı olacak şekilde oluşturulan ve bu Yönetmelik ile belirlenen asgari şartları taşıyan;

B tipi poliklinik ise en az iki tabip tarafından müştereken işletilebilen sağlık kuruluşudur.

Tıp merkezi, faaliyetine esas uzmanlık dallarında yönetmelikte belirtilen asgari şartları taşıyan ve klinik uzmanlık dallarında en az dört hekimin çalıştığı sağlık kuruluşudur.

Laboratuvar, tıbbi tahlil işlemi yapan ve uzman sorumluluğunda faaliyet gösteren sağlık kuruluşudur.

Müessese, görüntüleme ve/veya radyoterapi, nükleer tıp, fizik tedavi gibi muayene tanı ve /veya tedavi hizmeti sunan sağlık kuruluşudur.

Hekimlik sözleşmesinin konusu gereği hekimin hastasına bakması, onu muayene etmesi, teşhis koyması ve gerekli tedavi yöntemlerini uygulaması onun yükümlülüklerindendir. Dolayısıyla doğru yanıt E seçeneğidir. 

Tıbbi Deontoloji Nizamnamesinin 3. maddesine göre “tabip, vazifesi ve ihtisası ne olursa olsun gerekli bakımın sağlanamadığı acil vakalarda, mücbir (olağanüstü) bir sebep olmadıkça, ilk yardımda bulunur.” Hekimin, yasanın kendisine yüklediği böyle bir yükümlülükten kaçınması mümkün değildir. Bu yükümlülüğe aykırı hareket ise haksız fiil sorumluluğunu doğurmaktadır. 

Ölüm anının tespiti ile ilgili çeşitli görüşler mevcut olsa da ağırlıklı görüş olarak beyin ölümü anlayışının kabul edildiğini görüyoruz. Gerçi 2238 sayılı Kanun’da açıkça herhangi bir kıstas kabul edilmemiştir. Kanun’un 11. maddesinde “Bu kanunun uygulanması ile ilgili olarak tıbbi ölüm hali, bilimin ülkede ulaştığı düzeydeki kuralları ve yöntemleri uygulanmak suretiyle biri kardiolog, biri nörolog, biri nöroşirürjiyen ve biri de anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanından oluşan 4 kişilik hekimler kurulunca oybirliği ile saptanır” denilmektedir.

Kimi durumlarda davranış zarar verici nitelikte de olsa hukuka aykırılık teşkil etmemektedir. Bu durumlara “hukuka uygunluk sebepleri” denmektedir. Bunlar; haklı savunma (meşru müdafaa), zorunluluk hâli (zaruret hâli), kendi hakkını korumak için kuvvet kullanma, zarar görenin rızası, özel hukuktan doğan bir hakkın kullanılması veya kamu gücünün kullanılması, üstün bir kamu yararının bulunması gibi hâllerdir.

Temel hak ve özgürlüklerden olan yaşam hakkı, dokunulamaz, devredilemez ve vazgeçilmez bir hak olmakla birlikte herkese karşı ileri sürülen mutlak bir hak niteliğindedir. Bu bağlamda yaşam hakkı nisbi değil, mutlak bir hak karakteri taşır. Dolayısıyla doğru yanıt D seçeneğidir.

Hukuki sorumluluğu doğuran unsurlar arasında illiyet bağının büyük önemi bulunmaktadır. İlliyet bağı, sorumluluğun asli şartı, tazminat hukukunun en temel ögelerinden biridir. Bu Sart gerçekleşmeden bir kişinin sorumlu olduğu düşünülememektedir. İlliyet bağı, meydana gelen zarar ile söz konusu fiil arasında veya olay arasında bir sebep-sonuç bağının bulunması gerektiğine işaret etmektedir.

Vekilin üzerine aldığı bir işin veya hizmetin ifasını başkası adına ve hesabına, onun iradesine ve menfaatine uygun ve kısmen bağımsız olarak, sadece edim fiilînin gereklerini özen ve sadakatle yerine getirmeyi üstlendiği sözleşme vekalet sözleşmesidir.

Dolayısıyla doğru yanıt B seçeneğidir.

Özel sağlık kurum ve kuruluşları özel hastanelerin yanı sıra ayakta teşhis ve tedavi yapan kuruluşları da kapsamına alır. Bu kuruluşlar “Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan özel Sağlık Kuruluşları Yönetmeliği” gereğince tıp merkezi, poliklinik, laboratuvar, müessese ve muayenehane olarak sınıflandırılmaktadır. Tıp merkezi, faaliyetine esas uzmanlık dallarında yönetmelikte belirtilen asgari şartları taşıyan ve klinik uzmanlık dallarında en az dört hekimin çalıştığı sağlık kuruluşudur. Tıp merkezi kadroları, Yönetmelik düzenlemesine göre Bakanlıkça belirlenen sağlık hizmet bölgelendirmesine göre planlanan tabip/uzman sayısı ve hizmet ihtiyacı dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenir ve yatırım listesinde ilan edilir. 

Bir kimsenin malvarlığında iradesi dışında meydana gelen eksilme maddi zarar iken şahıs varlığında iradesi dışında meydana gelen eksilme hukuken manevi zarar adını alır.