Esas Üretim Maliyet Yerleri; hastalara sunulan sağlık hizmetlerinin üretildikleri yerlerdir.

İşçinin işletmede geçirdiği süre esas alınarak ücret hesaplanan işçilik maliyeti hesaplama yöntemi zaman temeline dayalı ücret sistemidir. 

Üretim Yerleri Yönetimi Gider Yerleri: Üretim hizmetlerinin planlama, puantaj ve denetim gibi hizmetlerini yürütmek üzere, üretim birimlerine bağlı olarak kurulmuş bulunan gider yerleridir. Hastane işletmelerinde pek fazla rastlanmayan bir gider yeri türüdür.

Stok asgari limiti, ilk madde ve malzeme satın alma istek fişinde istenen bir bilgidir. Doğru cevap B'dir.

Hastane işletmelerinde maliyetlerin doğru bir biçimde hesaplanabilmesi için bir dizi aşamanın izlenmesi gerekir, verilen her bir hizmetin tanımlanması ise ilk adım olarak sıralanır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Temelde işletmeler; satın alma, üretim, araştırma ve geliştirme, pazarlama, yönetim ve finansman gibi işlevleri (fonksiyonları) yerine getirirler.

Parça başına ücret sisteminin dezavantajları ise şu şekilde sıralanabilir:

• Yöntem daha çok çalışmaya sevk ederek, aşırı yorulmaya, uzun vadede hizmet kalitesinin düşmesine, iş kazalarının artmasına ve çalışanlar arasında kırıcı rekabetlere, kırgınlıklara neden olarak iş ortamındaki huzurun bozulmasına neden olabilir.
• Makine, teçhizat, tıbbi malzemeler, elektrik gibi kaynaklarda meydana gelen aksamalar yüzünden çalışılmadığı durumlarda ücretlerin azalması işçi-işveren arasında birtakım olumuz durumlara neden olabilir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

25.968.000 TL / 54.100 hasta yatış günü  = 480 TL  hasta başına bir günün maliyeti
olarak hesaplanır. 

Hastane işletmelerinde işçilik ücretlerinin hesaplanmasında temelde üç yöntem kullanılır. Bu yöntemler aşağıdaki biçimde sıralanabilir:

• Zaman Temeline Dayalı Ücret Yöntemi

• Parça Başına Ücret Yöntemi

• Primli Ücret Yöntemi

Stratejik Kararlar: Bu tür kararlar işletmenin gelecekteki ve mevcut sistemine yönelik stratejik kararlardan oluşur ve işletmenin dışına yönelik kararlardır. Stratejik kararlar aynı zamanda rutin olmayan kararlardır ve maliyet bilgilerinin stratejik kararlarda kullanılması önemlidir. Bir hastanenin diğer bir hastane ile birleşmesi, hastanenin sermayesinin halka açılması gibi üst yönetim tarafından verilen kararlar stratejik kararlara örnek verilebilir

Sabit Sipariş Miktarı Yönteminde; stok belirli bir düzeye indiğinde, toplam stok maliyetini minimum yapacak şekilde önceden saptanmış sabit bir miktar sipariş edilir.

Son Giren İlk Çıkar Yönetiminde; ilk madde ve malzemelerin üretime/hizmete sevk işlemi en son alınan partiden yapılmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Hastanelerde sağlık hizmetleri dışında idari birimlerde oluşan giderlerin toplandığı yerler genel yönetim gider yerleridir. Soruda verilen örneklerde genel yönetim gider yerleridir. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. 

MALİYET MUHASEBESİNDE KAYIT SEÇENEKLERİ

Tekdüzen Hesap Planı Maliyet Hesapları grubu incelendiğinde, her bir maliyet/gider türünün kendi içerisinde üç gruba ayrıldığı görülmektedir. Bunlar:

• Gider hesapları,
• Yansıtma hesapları ve
• Fark hesaplarıdır.

Yansıtma Hesapları

Yansıtma hesapları, fiili maliyet uygulayan işletmelerde maliyet dönemi sonunda gider hesaplarında toplanan maliyet ve giderlerin ilgili bilanço ve gelir tablosu hesaplarına aktarılması amacıyla kullanılan hesaplardır.

Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. Basamaklı dağıtım yönteminde, dağıtıma tabi tutulacak olan yardımcı maliyet yerleri öncelikle belirli yöntemler kullanılarak kendi aralarında sıralanır. Sıralama önemlidir. Çünkü, sıralamanın değişmesi esas maliyet yerlerinin yardımcı maliyet yerlerinden alacakları tutarların değişmesine sebep olur. Aynı zamanda bu yöntemde, her dağıtımda, dağıtımı yapan yardımcı maliyet yeri hem esas maliyet yerine hem de kendi dışındaki yardımcı maliyet yerlerine dağıtım yapar. Kendinde toplanan maliyetleri dağıtan yardımcı maliyet yerine sonraki dağıtımlarda pay verilmez. Bu dağıtım işlemi, en son sıradaki yardımcı maliyet yerinin kendinde toplanan maliyetleri esas maliyet yerine dağıtması ile son bulur.

Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. Genel hizmet maliyetleri sabit veya değişken yapıda olabilir. Örneğin hastane binasının yıpranma payı gibi giderler sabittir. Ancak üretim hacmine bağlı olarak değişken elektrik, su giderleri gibi giderler değişken yapıdadırlar.

Tekdüzen Hesap Planında “Maliyet Hesapları” içerisinde yer alan 7/B seçeneği, gider çeşitleri esasına göre aşağıdaki gibi yapılandırılmıştır:
790. İlk Madde ve Malzeme Giderleri
791. İşçi Ücret ve Giderleri
792. Memur Ücret ve Giderleri
793. Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler
794. Çeşitli Giderler
795. Vergi, Resim ve Harçlar
796. Amortisman ve Tükenme Payları
797. Finansman Giderleri
798. Gider Çeşitleri Yansıtma Hesabı
799. Üretim Maliyet Hesabı

Hastanın muayene, teşhis ve tedavisinde bizzat kullanılan ilaç, tıbbi sarf malzeme maliyetleri ile doktor ve hemşireye ödenen ücretler bir hastanın maliyetine direkt olarak ilave edilebilen maliyetlerdir. Bu maliyetlerin yanı sıra şırınga, pansuman için kullanılan malzemelerin maliyetleri ile başhekime, servis sekreterlerine ödenen ücret, elektrik ve ısınma maliyetleri de bir hastanın maliyetine eklenmesi gereken unsurlardır. Çünkü hastane işletmeleri bu tür harcamaları hastaları için yapmaktadır. Fakat bu tür maliyetler hastaneler açısından genel harcamalar olduğundan, bir hastanın maliyetine direkt olarak yüklenememektedir. Bu nedenle söz konusu maliyetler, endirekt maliyetler olarak adlandırılmaktadır.

Yönetsel kararları, programlanmış (rutin) ve programlanmamış (rutin olmayan) kararlar olarak iki grupta toplamak mümkündür.