Sembolik Mantık Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi bir koşul önermesi değildir?
Ay tutulması dünyanın güneş ile ay arasına girmesi için yeterli bir koşuldur.
|
Dünyanın güneş ile ay arasına girmesi durumunda ay tutulması olur.
|
Dünya güneş ile ay arasına girdiğinde ay tutulması olmaz.
|
Ay tutulması dünyanın güneş ile ay arasına girmesi için gerekli bir koşuldur.
|
Eğer dünya güneş ile ay arasına girerse ay tutulması olur.
|
2.Soru
Aşağıdaki çözümleyici çizelgede soru işareti bulunan yere hangi önerme gelmelidir?
̴ p↔(q˄r) |
p↔(q˄r) |
̴ p↔(q˅r) |
̴ p→(q˄r) |
p↔ ̴ (q˄r) |
Sağ ve sol kollardaki satırlar birbirlerinin tersi olduğunda bu ifade ̴ p↔(q˄r) önermesinin çözümlenmiş halidir.
3.Soru
Çözümleyici çizelge ile nicelemeli bir sembolik önermenin geçerli olduğunu göstermek için yapılması gereken aşağıdakilerden hangisidir?
Önermenin değilinde ad sembolleri yerine birer eleman yazarak oluşturulan ifadeyi kök noktasına yazarak oluşturulan çizelgede tüm dallar kapanmalıdır. |
Önermenin değilinde ad sembolleri yerine birer eleman yazarak oluşturulan ifadeyi kök noktasına yazarak oluşturulan çizelgede tüm dallar açık olmalıdır. |
Önermenin değilinde ad sembolleri yerine birer eleman yazarak oluşturulan ifadeyi kök noktasına yazarak oluşturulan çizelgede en az bir açık dal olmalıdır. |
Kök noktasına önermenin değili yazarak oluşturulan çizelgede en az bir açık dal olmalıdır. |
Kök noktasına önermeyi yazarak oluşturulan çizelgede en az bir açık dal olmalıdır. |
Çözümleyici çizelge ile nicelemeli bir sembolik önermeningeçerli olduğunu göstermek için önermenin değilinde ad sembolleri yerine birer eleman yazarak oluşturulan ifadeyi kök noktasına yazarak oluşturulan çizelgede tüm dallar kapanmalıdır.
4.Soru
Bir çıkarımın geçersiz olduğu durum aşağıdakilerden hangisidir?
Her modelde tüm öncüllerin doğru olmasına karşın sonuç önermesinin yanlış olduğu durumdur. |
En az bir modelde tüm öncüllerin yanlış olmasına rağmen sonuç önermesinin doğru olduğu durumdur. |
En az bir modelde tüm öncüllerin doğru olmasına rağmen sonuç önermesinin yanlış olduğu durumdur. |
Her modelde tüm öncüllerin yanlış olmasına karşın sonuç önermesinin doğru olduğu durumdur. |
En az bir modelde tüm öncüllerin doğru olması ve en az bir modelde sonuç önermesinin yanlış olduğu durumdur. |
Bir çıkarımın geçersiz olması, en az bir modelde tüm öncüllerin doğru olmasına karşın sonuç önermesinin yanlış olmasıdır.
5.Soru
Yorumlamada ad sembollerine karşılık S kümesinin bir elemanını, yüklem sembollerine karşılık olarak da S kümesinin hangi ifadesini seçmemiz gerekir?
üst kümesini |
alt kümesini |
birleşik kümesini |
nitelik kümesini |
nicelik kümesini |
A önermesinde geçen tüm yüklem ve ad sembollerinin yorumlandığı ve A önermesinin doğru olduğu bir M modeli A önermesinin bir modelidir. Eğer A önermesinin bir modelini oluşturmak istiyorsak, oluşturacağımız M modelinin evreni olmak üzere bir S kümesi seçip, bu kümede A önermesinin açılımını oluşturduktan sonra, ad ve yüklem sembollerini, A önermesinin açılımını doğru yapacak şekilde yorumlamamız gerekir. Bildiğiniz gibi, yorumlamada ad sembollerine karşılık S kümesinin bir elemanını, yüklem sembollerine karşılık olarak da S kümesinin bir altkümesini seçmemiz gerekir.
7.Soru
SM = {a, b, c}, GM = {c}, AM = b şeklindeki ifade, içinde F yüklemi geçen önermeler göz önüne alındığında, FM kümesini vermediği için eksik bir modeldir.
Yukarıdaki eksik modele göre, aşağıdaki durumlardan hangisinde FA ↔ ∀x ~Gx önermesi kesinlikle doğru bir önerme olur?
a ∈ FM |
b ∈ FM |
c ∈ FM |
a ∉ FM |
b ∉ FM |
Bahsedilen eksik modelde ∀x ~Gx ifadesi GM kümesi boş küme olmadığından her yorumda yanlış olacaktır. Bu durumda, FA önermesi de yanlış olmalıdır ki, FA ↔ ∀x ~Gx önermesinin doğruluk değeri her durumda Y ↔ Y şeklinde doğru (D) olsun. Bize verilen eksik modelde A'yı yerine koyduğumuzda FA'yı Fb'ye indirgeriz. Bu durumda Fb'nin yanlış olması bize sorunun doğru cevabını verecektir. Bunu ifade eden önerme b ∉ FM önermesidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
8.Soru
p: Yarın hava yağışlıdır.
q: Pikniğe gidelim.
r : Futbol oynayalım.
s :Sinemaya gidelim.
t : Evde oturalım.
“Yarın hava yağışlı değil ise sinemaya gitmezsek pikniğe gidelim.” önermesinin yukarıdaki sembolleştirme anahtarına göre karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
~p→(~s→q) |
~p→(s˅q) |
p˅(~s˄q) |
~(s˅q)˅p |
(~s→q)→ ~p |
Havanın yağışlı olmadığı durum için eylemin gerçekleşeceği belirtildiğinden önermemiz “~p” ile başlamalıdır. Sinemaya gitmezsek pikniğe gidelim kısmı içinse “~s→q” sembolleri gereklidir.
9.Soru
Bir çıkarımın geçerli olması ne demektir?
Çıkarımın öncüllerinin sonuç önermesi ile birlikte tutarlı olması |
Sonuç önermelerinin tutarlı olması |
Çıkarımın öncüllerinin sonuç önermesinin değili ile birlikte tutarlı olması |
Çıkarımın öncüllerinin tutarlı olması |
Çıkarımın öncüllerinin değili ile sonuç önermesinin değilinin birlikte tutarlı olması |
Bir çıkarımın geçerli olması için çıkarımın öncüllerinin sonuç önermesinin değili ile birlikte tutarlı olması koşulu sağlanmalıdır.
10.Soru
F: a bir insandır.
G: a bir filozoftur.
H: a bir sorgulayıcıdır.
“Bütün insanlar filozoftur ancak ve ancak sorgulayıcı iseler.” ifadesinin yukarıdaki çeviriye göre anahtarı aşağıdakilerden hangisidir?
Ɐx(Fx→(Gx↔Hx)) |
x(Fx→(Gx↔Hx)) |
Ɐx(Fx↔(Gx↔Hx)) |
Ɐx(Fx↔(Gx→Hx)) |
Ɐx(Gx→(Fx↔Hx)) |
Verilen ifade bütün insanlar ile başladığından ⱯxFx ile başlamamız gerekmektedir. Filozof olmanın gerekli ve yeterli koşulu sorgulayıcı olmak olduğundan Gx↔Hx önermesi gereklidir ve bu durumun ilk şartı da insan olmak olduğundan Ɐx(Fx→(Gx↔Hx)) önermesine gerek vardır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sembolik bir önermeyi gündelik dile çevirirken izlenecek ilk adımdır?
Ad sembolleri yerine, sembolleştirme anahtarında verilen adlar konur. |
En dıştaki parantezler hariç, okuma kolaylığı sağlamak için kaldırılmış olan parantezler eklenir. |
İfadede geçen her yüklem sembolü yerine, sembolleştirme anahtarında verilen yüklem ifadesi küme parantezleri içine konur. Hemen yanına yüklemin uygulandığı değişken veya ad konur. |
Önermede geçen {Y(a)}X ifadeleri yerine, Y(a) yüklem ifadesinde a yerine X değişken veya ad sembolünün konmasıyla elde edilen Y(X) ifadesi konur. |
Niceleyiciler ve önerme eklemi sembolleri yerine gündelik dildeki niceleme ifadeleri ve önerme eklemleri konur. |
Gündelik dile çeviri adımlarını açıkça sıralayrsak:
1. adımda, en dıştaki parantezler hariç, okuma kolaylığı sağlamak için kaldırılmış olan parantezler eklenir.
2. adımda, ad sembolleri yerine, sembolleştirme anahtarında verilen adlar konur.
3. adımda, ifadede geçen her yüklem sembolü yerine, sembolleştirme anahtarında verilen yüklem ifadesi küme parantezleri içine konur. Hemen yanına yüklemin uygulandığı değişken veya ad konur.
4. adımda, önermede geçen {Y(a)}X ifadeleri yerine, Y(a) yüklem ifadesinde
a yerine X değişken veya ad sembolünün konmasıyla elde edilen Y(X) ifadesi konur.
5. adımda, niceleyiciler ve önerme eklemi sembolleri yerine gündelik dildeki
niceleme ifadeleri ve önerme eklemleri konur.
6. adımda, doğal bir ifade elde etmek için parantezler yerine noktalama işaretleri konur ve istenirse kimi niceleme ifadeleri ve önerme eklemleri eşanlamlı başka ifadelerle değiştirilir.
Doğru cevap B seçeneğidir.
12.Soru
Bir nicelemeli önermenin bir kümedeki açılımını elde etmekteki temel fikir, nedir?
Niceleme mantığında önermelerin yorumlanması için temel kavram olan “model” kavramını ele alabilmek |
Bir önermeyi, bir önerme kümesini veya bir çıkarımı herhangi bir S kümesi üzerindeki bir modelde denetlemek |
Gündelik dilde bir yüklemin işlevi, kimi varlıkların sahip olduğu, kimi varlıkların ise sahip olmadığı bir özelliği dile getirmek |
Bir önermenin, dolayısıyla bir önermeler kümesinin veya çıkarımın, bir modelde denetlenebilmesi |
Önermenin ifade ettiği yargıyı ortaya koymak |
Bir nicelemeli önermenin bir kümedeki açılımını elde etmekteki temel fikir, hakkında konuştuğumuz tüm varlıklar yani “konuşma evreni” bu küme olduğunda, önermenin ifade ettiği yargıyı ortaya koymaktır. Belirttiğimiz gibi, bizim kullanacağımız tüm kümeler sonlu olacağından, önermenin açılımı da belli uzunlukta bir ifade olacaktır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sembolik niceleme mantığında bir önermedir?
|
|
|
|
|
E şıkkında, y değişkeninin geçişi y ve x değişkenin geçişi x nicelemesinin etki alanında olduğundan, yani tüm değişkenler bağlı olduğundan önerme sembolik niceleme mantığında bir önermedir.
14.Soru
Niceleme mantığının terimleri ile ilgili verilenlerden hangisi doğrudur?
Bazı birey değişkenleri bir terimdir. |
Her sembol dizisi bir terimdir. |
Her bir ad sembolü bir terimdir. |
Hiçbir ad sembolü terim değidir. |
Hiçbir birey değişkeni terim değildir. |
Her bir birey değişkeni bir terimdir. Her bir ad sembolü bir terimdir. Başka hiçbir sembol dizisi bir terim değildir.
15.Soru
Yukarıdaki çizelgeye göre aşağıdakilerden hangisi A önermesinin bir modelidir?
Sm= {a,b,c}, Fm = {c}, Gm = {a,b} |
Sm= {a,b}, Fm = {a,b}, Gm = {c} |
Sm= {a,b,c}, Fm = {a,b}, Gm = { } |
Sm= {a}, Fm= {c}, Gm = { } |
Sm= {b,c}, Fm = { }, Gm = {c} |
Çizelgede a, b, c elemanları geçtiği için Sm= {a,b,c} olmalıdır. a?Fm ve c?Fm olduğu için Fm = {c}, a?Gm, b?Gm olduğu için Gm= {a,b} olmalıdır.
16.Soru
Niceleme mantığında modelin üzerine kurulduğu küme aşağıdakilerden hangisidir?
Boş küme |
Sonlu küme |
Taşıyıcı küme |
Alt küme |
Kesişim Kümesi |
Niceleme mantığında yorumlama modellerle gerçekleşir. Her model bir küme üzerinde oluşturulur. Modelin üzerine kurulduğu küme, modelin “taşıyıcı kümesi” ya da “evreni” olarak adlandırılır.
17.Soru
Aşağıdaki önermelerden hangisi tümel-nicelemeli bir önermedir?
3 tek bir sayıdır. |
Bazı sorular zordur. |
En az bir çiçek dikenlidir. |
Dünya güneşin etrafında döner. |
Bir çocuk süt içmektedir. |
3 tek bir sayıdır, bazı sorular zordur, en az bir çiçek dikenlidir ve bir çocuk süt içmektedir önermeleri tikel önermelerdir. Dünya güneşin etrafında döner ifadesi ise tümel nicelemeli bir önermedir.
18.Soru
Bir nicelemeli önermenin bir kümedeki doğrusal açılımını oluştururken, hangi nicelemenin önce elendiği.....................Cümlesini nasıl bitirebiliriz?
sonucu değiştirmez |
ifadesi önemlidir |
farklı bir sonuç yaratır |
etkili bir çıkarım oluşturur |
Sorunsalını irdelememiz gerekir |
Bir nicelemeli önermenin bir kümedeki doğrusal açılımını oluştururken, hangi nicelemenin önce elendiği sonucu değiştirmez.
19.Soru
Çözümleyici çizelge yöntemi ile, nicelemeli bir sembolik önermenin bir modeldeki doğruluk değerini hesaplarken, başvurulması zorunlu olmayan ama çizelgeyi olabildiğince basit tutmak ve böylece hata yapmaktan kaçınmak için ne yapılması gerekir?
Açılım kuralları
|
Tümel özellleme kuralı
|
Tikel özelleme kuralı
|
Öncelik kuralları
|
Sembolik önerme kuralları
|
20.Soru
Bir önermenin doğru olup olmadığına A(a) ?A(b) ? A(c) ? … modelinde kontrol yapılıyor ise aşağıdaki hangi önermenin kullanıldığını göstermektedir?
Tikel niceleme açılımı |
Tikel ve Tümel niceleme |
Tümel evetleme |
Tümel niceleme |
Tikel evetleme |
Tümel-nicelemenin açılımı ?? A tümel-nicelemeli önermesinin bir modelde doğru olması, A(a) ?A(b) ?A(c) ?… ifadesinin bu modelde doğru olması demektir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ