Siyaset Bilimi Ara 11. Deneme Sınavı
Toplam 15 Soru1.Soru
Devleti “belirli bir toprak parçası üzerinde meşru şiddet kullanma tekelini elinde başarıyla bulunduran insan topluluğu” olarak tanımlayan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Hans Kelsen |
Max Weber |
Machiavelli |
Jean Bodin |
Thomas Hobbes |
Gerek teoride kavramsal olarak gerekse pratikte kurumsallaşmış bir iktidar tipi olarak devlet XVI. yüzyılda doğmaya başlamıştır. XV. Yüzyılın başında Machiavelli, belli bir toprak parçası ve topluluk üzerinde etkili otoriteyi anlatmak üzere stato sözcüğünü kullanmıştır. Daha sonra Jean Bodin, ürettiği “egemenlik” kavramı ile devletin kavramsal olarak biraz daha ete kemiğe bürünmesine katkı sağlamıştır. Klasik Fransız kamu hukuku doktrininde devlet “milletin hukuki kişilik kazanmış şekli” olarak tanımlanmıştır. Avusturyalı hukukçu Hans Kelsen’e göre “devlet, etkili olarak yürürlükte bulunan bir hukuki normlar sistemidir”. Alman sosyoloğu Max Weber (1864-1920) ise devleti, “belirli bir toprak parçası üzerinde meşru şiddet kullanma tekelini elinde başarıyla bulunduran insan topluluğu” olarak tanımlamaktadır. Doğru cevap B’dir.
2.Soru
"...Şiddet araçları üzerindeki denetim ve bu denetimi işletecek polis, asker teşkilatları oluşturmak siyasal iktidarın temel niteliklerindendir ve bu nitelik var olmadan hiç bir devlet ayakta kalamaz..."
Yukarıda yer alan bu alıntıda aşağıda iktidarın devlet yönetiminde öne çıkan hangi özelliği üzerinde durulmaktadır?
Ekonomik kaynak özelliği |
Fiziksel kaynak özelliği |
Sembolik kaynak özelliği |
Toplumsal kaynak özelliği |
Otoriter kaynak özelliği |
Doğru cevap B şıkkıdır.
3.Soru
Selçuklular zamanında yaşamış ve o devirde Selçuklu sultanı Melikşah'ın tavsiyesi üzerine kaleme alınan Siyasetname adlı eser aşağıdaki düşünürlerden kime aittir?
Farabi |
Maverdi |
Nizamülmülk |
Gazali |
Evliya Çelebi |
Selçuklular zamanında yaşamış ve o devirde Selçuklu sultanı Melikşah'ın tavsiyesi üzerine kaleme alınan Siyasetname adlı eser Nizamülmülk'e aittir.
4.Soru
Milli marşın çalınması, bayrak töreni gibi uygulamalar hangi iktidar kaynağının kullanımıyla ilgilidir?
Fiziksel kaynak |
Ekonomik kaynak |
Sembolik kaynak |
Otoriter kaynak |
Askeri kaynak |
Kitle iletişim araçlarında imaj yaratma (image-making) yöntemleriyle iktidar sahiplerinin
abartılı bir tarzda sunulması; bayrak, vatan gibi bazı ulusal sembollere, geleneksel
değerlere sürekli vurgu yapılması, mevcut iktidar ilişkisini meşrulaştırrma ve iktidar sahiplerine itibar kazandırma çabalarıdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi siyasal katılmayı etkileyen faktörlerden biri değildir?
Cinsiyet
|
Refah düzeyi
|
Yaş
|
Etnik köken
|
Siyasal yapı
|
6.Soru
Siyasal toplumsallaşma-eğitim ilişkisiyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Okuldaki eğitim sürecinde bireylere hangi siyasal tutum ve değerlerin verileceği öğretmenler tarafından belirlenir |
Siyasal toplumsallaşma sürecinde etken olan birincil nitelikteki grup ve kurumların başında okul ve eğitim kurumları gelir |
Birey, okulda ilk defa bir otorite ile karşılaşır ve otorite ilişkisi içerisinde yaşamayı öğrenir |
Eğitim sürecinde siyasal toplumsallaşmanın gelişimi ilkokul döneminden sonra başlar |
Eğitim süreci bilinçli şekilde siyasal kültürün yeni kuşaklara, siyasal sisteme katılacak yeni bireylere ve kesimlere aktarıldığı bir etkinliktir |
Toplumsal sistemin varlığını koruması ve devam ettirmesinin zorunlu şartı olan siyasal toplumsallaşma sürecinde etken olan ikincil nitelikteki grup ve kurumların başında okul ve eğitim kurumları gelmektedir. Her siyasal sistem yönettiği toplum üyelerine belirli tutumlar, değerler, inançlar, davranış kalıpları ve eğilimleri aktarmaya gayret göstermektedir. Bu amaçla eğitim kurumundan yararlanılmakta ve eğitim sürecinde bireylere belli değerler, tutumlar ve davranış kalıpları aktarılmaktadır. Eğitim süreci bilinçli şekilde siyasal kültürün yeni kuşaklara, siyasal sisteme katılacak yeni bireylere ve kesimlere aktarıldığı bir etkinlik olarak anlaşılabilir. Birey okulda, aile dışında bir başka otorite ile tanışmakta ve otorite ilişkisi içerisinde yaşamayı öğrenmektedir. Bir yandan okulda bireylere siyasal sistemle ilgili çeşitli bilgiler verilirken diğer yandan toplumsal hayatın otorite ilişkisi içerisinde sürmesiyle ilgili bir çerçeve sunulmaktadır. Okuldaki eğitim sürecinde bireylere hangi siyasal tutum ve değerlerin verileceği, ne tür bilgilerin kazandırılacağı müfredat programlarına belirlenmiştir. Okulların müfredat programları, siyasal toplumsallaşma açısından değerlendirilebilir. Doğru cevap E'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi demokrasi için söylenemez?
Demokrasi, siyasi iktidarın halk tarafından tayin edilmesi, halkın kendi adına siyasi ve hukuki kararları alacak kadroları seçimle iş başına getirmesi olarak tanımlanabilir.
|
Demokrasi, başarısız olan iktidarların kolayca iktidardan uzaklaştırılmalarına olanak sağlar.
|
Demokrasilerin olmazsa olmazlarından birisi örgütlü bir muhalefetin varlığıdır.
|
Demokrasilerde her türlü muhalefet lanetlenmiştir.
|
Demokrasilerde devlet veya hükümetler tarafından topluma ve bireylere belli bir yaşam tarzı benimsettirilmeye çalışamaz.
|
8.Soru
Gelir, eğitim ve meslek gibi faktörler siyasal katılmayı etkileyen ne tür faktörlerdir?
Psikolojik
|
Bireysel
|
Sosyo-Ekonomik
|
Siyasal-Hukuksal
|
Kültürel
|
9.Soru
TÜSİAD'ın Seçim Sistemi ve Siyasal Partiler Araştırması'na göre siyasete katılım kanallarından en az hangisi tercih edilmektedir?
Siyaset tartışmak |
Medyada siyaset izlemek |
Toplantılara katılmak |
Aktif politika yapmak |
Oy vermek |
TÜSİAD’ın Seçim Sistemi ve Siyasal Partiler Araştırması’nın bulgularına göre dokuz ayrı siyasete katılım kanallarından en sık şekilde gerçekleştirileni oy verme davranışıdır. Onu sıra ile medyada siyaset izlemek, siyaset tartışmak, toplantılara katılmak, başvuru ve dilekçe hakkını kullanmak, seçimde parti için çalışmak, toplu etkinliklere katılmak, sivil toplum kuruluşarına katılmak ve en sonunda da aktif politika yapmak takip etmektedir. Doğru cevap D'dir.
10.Soru
Bir otoritenin, gelenek ve görenekler yerine aklı temel alarak yapmış olan yasa ve kurallara dayalı olması aşağıdakilerden hangisidir?
Siyasi otorite |
Hukuki otorite |
Karizmatik otorite |
Lider otoritesi |
Yasal-ussal otorite |
Doğru cevap E şıkkıdır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi faşizmin reddettiği unsurlardan biri değildir?
Bireycilik
|
Milliyetçilik
|
Rekabet
|
Sınıf Çatışması
|
Sosyalizm
|
12.Soru
Meşruiyet kavramı aşağıdaki niteliklerden hangisiyle anlamsal bir iç içelik göstermez?
Otorite olma |
Hukukilik |
Bağlayıcılık |
Doğruluk |
Anayasaya aykırılık |
Meşruluk, otorite olma, hukukilik, bağlayıcılık ve doğruluk nitelikleriyle iç içedir. Bir devlet yönetme hakkına’ sahip ise meşru olduğu düşünülebilir. Bu hak tamamen yönetilenlerin inancından doğabileceği gibi aşkın, metafizik ya da dinsel birtakım adreslere referans verilerek de gerekçelendirilebilir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, siyasal katılımı arttıran sosyo -ekonomik etmenlerden biri değildir?
Şehirleşme |
Refah düzeyi yüksekliği |
Toplumsal farklılaşma |
Kırsallık |
Toplumsal karmaşıklaşma |
Sosyal ve ekonomik bakımdan geliflmiş, refah düzeyi yüksek, şehirleşmiş, farklılaşmış, karmaşıklaşmış toplumlarda, az geliflmiş, kırsallık özellikleri daha fazla, ekonomik bakımdan daha geri durumdaki toplumlara oranla vatandaşların siyasete katılmaları daha fazladır.
14.Soru
Aşağıdaki İslam düşünürleri ve Siyasetname eseri türündeki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
Farabi - El Hisbe |
İbn-i Teymiye - El- Ahkamu's Sultaniyye |
Farabi - El Medinetü'l Fazıla |
Maverdi - Es Siyasetu's Şeriyye |
İbn Teymiye - Kitabu'l İber |
A, B, D seçeneklerindeki eşleştirmeler yanlıştır. Farabi El Medinet'ül Fazıla, İbn Teymiye Essiyasetüş Şeriyye, Maverdi ise El Ahkamu's Sultaniyye eserlerini yazmıştır. El Hisbe ise İbn Teymiye'ye aittir. Doğru yanıt 'C'.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi modern dönemdeki en önemli seçkinci (elitist) kuramcılardan biridir?
Platon |
İbn-i Haldun |
İbn-i Sina |
Farabi |
G. Mosca |
Elitist teorinin (seçkinci kuram) kökleri Platon veya İbn-i Haldun’a kadar götürülebilse de modern dönemdeki en önemli temsilcileri G. Mosca,V. Pareto, R. Michels ve C. W. Mills’dir.