Siyaset Felsefesi 2 Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Sosyal adalet, düzenleyici adalet türüne çağdaş kamu yönetiminde uygulama olanağı sağlanmaktadır.
II. Sosyal adalet bir toplumun millî zenginliğinin hakkaniyetli dağıtımını esas alarak yeniden dağıtılmasını sağlar.
III.Tek tek kişilerin değil, halkın tümünün mutluluğunu sağlar
IV. Sosyal adalet ekonomik adaletten ayrı olarak ele alınamaz.
Sosyal adalet ile ilgili yukarıdakilerden hangisi söylenebilir?
I ve III |
I, III ve IV |
Yalnızca III |
I,II ve III |
II, III ve IV |
Doğru cevap E'dir. Sosyal adalet, “insanlığın bugünkü kültürel aşamasında, her şeyden önce kişinin ve özellikle emeğin değerini yücelten bir hümanizm ürünü” (İzveren 1991, s. 103) olarak sosyal hukuk düzenin özünü oluşturmaktadır. Sosyal adalet bir toplumun millî zenginliğinin hakkaniyetli dağıtımını esas alarak yeniden dağıtılmasını sağlarken yalnızca tek tek kişilerin değil, halkın tümünün mutluluğunu sağlar. Sosyal adaletin ahlaki özü de burdan ileri gelmektedir. Çağdaş bir hukuk devleti olabilmek için artık sadece kişisel özgürlükler yeterli değildir. Toplumun istisnasız bütün üyelerini kapsayan, asgari bir gelir ve yaşam düzeyinin sağlandığı, uygun çalışma saatleri, ücretsiz izin, sağlık ve eğitim hakkının olduğu; milli gelir ve zenginliklerin adaletli bir biçimde dağıtıldığı; sosyal güvenliğin sağlandığı, kısacası sosyal ve ekonomik adaletin hâkim olduğu bir toplumun çağdaşlığından ve hukuk devleti olabilmesinden söz edilebilir ancak. İşte sosyal adaletin bugünkü anlamı bunları içermektedir. Sosyal adalet günümüz toplumlarının, sosyal devletin ve sosyal hukuksal düzeninin en temel ve ahlaki ögesini oluşturur. Sosyal adaletin ahlaki anlamı dışında ele alınması gereken önemli bir konu da onun ekonomiyle ilişkisidir. Dikkat edilirse buraya kadar sosyal adaletten söz ederken onu ekonomik ögelerden ayırmayı başaramadık. Zira sosyal adaletin bugünkü anlamı onu ekonomik adaletten ayırmamaktadır.
2.Soru
A Theory of Justice (Bir Adalet Kuramı) adlı eseri ile İkinci Dünya Savaşından sonra siyaset felsefesine büyük katkılar sunan ve kendisinden sonraki adalet tartışmalarının çizgisini belirleyen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Robert Nozick |
John Rawls |
F.A. Hayek |
John Locke |
Michale Walzer |
A Theory of Justice (Bir Adalet Kuramı) adlı eseri ile İkinci Dünya Savaşından sonra siyaset felsefesine büyük katkılar sunan ve kendisinden sonraki adalet tartışmalarının çizgisini belirleyen düşünür John Rawl'dır. Doğru cevap B'dir.
3.Soru
- Tüm bireyler eşittir
- Fırsat eşitliğine herkes ulaşabilir
- Her birey hukuk önünde eşittir
- Her birey seçme ve seçilme hakkına sahiptir
Yukarıdaki bilgilerden hangisi ya da hangileri liberalizm için geçerlidir?
- Tüm bireyler eşittir
- Fırsat eşitliğine herkes ulaşabilir
- Her birey hukuk önünde eşittir
- Her birey seçme ve seçilme hakkına sahiptir
Yukarıdaki bilgilerden hangisi ya da hangileri liberalizm için geçerlidir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
I, III ve IV |
Her ne kadar fırsat eşitliğinin kabulü konusunda, liberal düşünürler büyük ölçüde bir uyuşma gösterseler de, bu türden adalet ilkelerinin uygulamaya nasıl geçirileceği konusu bazı düşünce ayrılıklarını beraberinde getirir. Klasik liberallerin hem iktisadi hem de ahlaki olarak katı bir liyakat yönetimi benimsemelerine karşın, John Rawls gibi eşitlikçi liberaller, toplumsal alandaki eşitsizliklerin ancak ve ancak ekonomik açıdan dezavantajlı gruplar lehine işlediği sürece kabul edilebilir olduğunu ileri sürer.
Görüldüğü üzere sosyal adalet, liberal kuram içerisinde büyük ölçüde bir sorun olarak varlığını sürdürürken, kuramcılar arasında da görüş ayrılıklarına yol açar. Sosyal adalet eksikliği liberal kuramcıların büyük ölçüde eleştirilmesinin de temel argümanlarını verir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi liberalizmin temel ilkelerinden değildir?
Toplumculuk |
Özgürlük |
Akılcılık |
Hoşgörü |
Adalet |
Her siyasal kuram ve ideoloji gibi liberalizm de farklı zamanlarda farklı düşünürler tarafından farklı biçimlerde yorumlanmış olmakla birlikte, genel olarak tüm liberal kuramlarda ortaklık sağlayan bazı ilkelerden ve dayanaklardan söz etmek olanaklıdır. Bu ilke ve dayanakların başlıcaları; bireycilik, özgürlük, sınırlı devlet, akılcılık, hoşgörü ve adalettir. Doğru cevap A'dır.
5.Soru
I. Liberalizm = adalet, Toplulukçuluk = İyi
II. Liberalizm = Ahlaksal, Toplulukçuluk = Erekbilimsel
III. Liberalizm = Usuli, Toplulukçuluk = Tözsel
Yukarıdaki kavram eşleşmelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
İstisnalar olmakla birlikte, kabaca yapılan bir ayrımla, toplulukçular “iyi”, liberaller ise “adalet” kavramını kuramlarının merkezine alırlar. Bu ayrıma koşut olarak liberal tutumlar ahlaksal iken, cemaatçiler erekbilimseldir (teleolojik) ya da liberaller usuli bir bakış açısına sahipken cemaatçiler daha tözsel bakış açısına sahiptir. Doğru cevap E'dir.
6.Soru
Platon'a göre adalet nedir?
Pratik |
Fikir |
Kurum |
Hak arayışı |
Tez |
“Nedir adalet? Bu konuda Platon’dan öğrenebileceğimiz bir şey vardır: adaletin bir fikir olduğu (yani gerçek bir şey olmadığı, bir fikir olduğu). Doğru cevap B'dir.
7.Soru
Bir toplumda para ve bu şekilde bölüştürülebilir nitelikteki şeylerin toplum üyeleri arasında, herkesin yeteneği ve toplum içerisindeki statüsüne uygun olarak dağıtılmasını öngören adalet türüne ne ad verilir?
Denkleştirici Adalet |
Dağıtıcı Adalet |
Kural Adaleti |
Hakkaniyet Olarak Adalet |
Prosedürel Adalet |
Dağıtıcı adalet, “Bir toplumda para ve bu şekilde bölüştürülebilir nitelikteki şeylerin (şan, şeref, ünvan, servet ve ekonomik değeri haiz diğer şeyler) toplum üyeleri arasında, herkesin yeteneği ve toplum içerisindeki statüsüne uygun olarak dağıtılmasını öngören adalet türüdür” (Balı 2001: 85). Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Doğruluğu ve onun ölçütünü eylemlerin kendileri yerine, uygulamada bir şeyi değiştirip değiştirmemesinde bulan bir felsefi görüşün adı nedir?
İdealizm |
Realizm |
Ampirizm |
Kritisizm |
Pragmatizm |
Pragmatizm, Eski Yunanca’da “eylemek”, “yapmak”, “kılmak” anlamlarına gelen pragma sözcüğünden türemiştir. Pragmatizm, doğruluğu ve onun ölçütünü eylemlerin kendileri
yerine, yol açtıklarında, etkilerinde - faydalı ya da zararlı sonuçlarında-, yani uygulamada bir şeyi değiştirip değiştirmemesinde bulan bir felsefe görüşüdür. William James ve Charles Sanders Peirce bu akımın başlıca temsilcileri olarak sayılabilir. Doğru cevap E'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, çağdaş kültürün en belirgin özelliği olarak “insanın yüzünün unutulması”nın, yani “insanın değerinin sıfıra inmesi”nin göze çarptığını söyleyen filozof kimdir?
Immanuel Kant |
İoanna Kuçuradi |
Nicolai Hartmann |
Judith Butler |
Mihail Bahtin |
İoanna Kuçuradi, Gelenek ve Devrim Ya da Felsefe ve Dünya Politikası adlı yazısında, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana dikkate değer siyasi eylem ve kararlara, yaygınlık kazanmış düşünsel, sanatsal, ahla^ki^ ve toplumsal akımlara bakıldığında, çağdaş kültürün en belirgin özelliği olarak “insanın yüzünün unutulması”nın, yani “insanın değerinin sıfıra inmesi”nin göze çarptığını söyler.
10.Soru
Tracy’ye göre ideoloji, tüm bilimlerin temelinde yer alması gereken ne tür bir disiplindir?
Felsefi |
Sosyal |
Bilimsel |
Psikolojik |
Felsefi-bilimsel |
Tracy’ye göre ideoloji, tüm bilimlerin temelinde yer alması gereken felsefî-bilimsel bir disiplindir ve bu bilimin amacı düşüncenin doğal kökenlerini araştırmaktır. Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ideoloji kavramının ortaya çıkmasına katkısı olan düşünürlerden birisidir?
Wilhelm Reich |
E´tienne de la Boe´tie |
Antoine Destutt de Tracy |
Candillac |
Locke |
Sinan O¨zbek, İdeoloji Kuramları adlı yapıtında, Tracy’den önce bu kavramın hazırlayıcıları olarak Francis Bacon, Adrien Helve´tius ve Dietrich Holbach gibi düşünürleri anar. İdeoloji kavramının kullanılışına giden yolun, 16. yüzyılda E´tienne de la Boe´tie’nin Gönüllü Kulluk U¨zerine Söylev adlı yapıtında dile getirdiği bir soruya yanıt arayışı ile birlikte açıldığı söylenebilir.
12.Soru
Klasik liberal kuramın adalet anlayışına göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Her birey hukuk önünde eşittir ve yasal çerçeveyle ilgili olmayan etkenler, yasal karar alma süreci üzerinde hiçbir etkiye sahip olamazlar. |
Tek kişi, tek oy ilkesi benimsenmelidir. |
Hiçbir statü, belirli bir niteliğinden dolayı bir bireyin ya da bir grubun erişimine yasaklanamaz. |
Temel haklar açısından tüm bireyler eşittir ve aynı biçimsel statüden faydalanabilirler. |
Toplumsal alandaki ekonomik adaletsizlik devlet müdahelesi ile giderilmelidir. |
Liberal eşitlik söylemi medeni ve siyasal haklara ilişkindir. Dolayısıyla sosyal eşitliği sağlamaya yönelik girişimler (klasik liberal düşünürlerin çoğunca) hoş karşılanmaz. Hatta özgürlüğe ve eşitliğe aykırı görülür. Doğru cevap E'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri faşist ideolojinin temel nitelikleri arasında sayılabilir?
I. Toplumsal yaşamın bütünü lider ilkesine göre örgütlenir ve belirlenir.
II. Basın ve yayın kuruluşları mevcut ideoloji paralelinde yayın yapmaya zorlanarak, egemen görüşe zıt düşünceler ve eleştirel seslerin çıkması çeşitli
baskı unsurlarıyla önlenir.
III. Toplum sorunlarının çözümünde akıl ve bilim yerine, duyguya, nefrete,
söylencelere (mitlere) dayanma eğilimi gösterir ve usdışıcı (irrationalist)
bir felsefe anlayışından beslenilir.
Yalnız I |
Yalnız II |
I-II |
I-III |
I-II-III |
İfade edilen ilkelerin tamamı faşist ideolojinin temel nitelikleri arasında sayılmaktadır.
14.Soru
İdeolojiye "gerçekten uzaklaşma, gerçeklikten kopma, gerçekliği ıskalama, yanlış bilinç" anlamlarının yüklenmesine ve sonrasında kavramın bu anlamlara gelecek biçimde kullanılmasına yol açan kimdir?
Karl Marx |
Friedrich Engels |
Napole´on Bonaparte |
Adolf Hitler |
Benito Mussolini |
İdeolojiye “gerçekten uzaklaşma”, “gerçeklikten kopma”, “gerçekliği ıskalama”, nihayet “yanlış bilinç” anlamlarının yüklenmesine ve sonrasında kavramın bu anlamlara gelecek biçimde kullanılmasına yol açan, General Napole´on Bonaparte ve onun yönetim anlayışı olmuştur.
15.Soru
Devletin ekonomik alana müdahalesinin engellenmesini talep eden ve devlet müdahalesi olmadığı takdirde oluşacak olan serbest piyasa ekonomisinin kendi iç dengesini sağlayacağına dair aşırı güven besleyen ekonomi öğretisi aşağıdakilerden hangisidir?
Devletin ekonomik alana müdahalesinin engellenmesini talep eden ve devlet müdahalesi olmadığı takdirde oluşacak olan serbest piyasa ekonomisinin kendi iç dengesini sağlayacağına dair aşırı güven besleyen ekonomi öğretisi aşağıdakilerden hangisidir?
Liberalizm |
Laissez faire |
Bireycilik |
Nominalizm |
Toplulukçuluk |
Laissez faire- “Bırakınız yapsınlar!”: Devletin ekonomik alana müdahalesinin engellenmesini talep eden ve devlet müdahalesi olmadığı takdirde oluşacak olan serbest piyasa ekonomisinin kendi iç dengesini sağlayacağına dair aşırı güven besleyen ekonomi öğretisidir.
16.Soru
Isaiah Berlin'e göre bireyin başkalarının müdahalesine uğramaksızın yapmakta serbest olduğu şeyleri sorgulayan özgürlük kavramı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğal özgürlük |
Pozitif özgürlük |
Negatif özgürlük |
Temel özgürlük |
Ekonomik özgürlük |
Isaiah Berlin'e göre özgürlüğün iki olanaklı biçimi bulunur: negatif özgürlük ve pozitif özgürlük. Pozitif özgürlük, “seçtiğim şeyleri seçmeye beni yönelten müdahale ya da denetimin kaynağı”nın ne olduğu sorusuna yanıt ararken; negatif özgürlük tanımını veren soru “başkalarının müdahalesine uğramaksızın yapmakta serbest olduğum şeyler”in alanını sorgular. Başka bir deyişle, negatif özgürlük, pozitif özgürlükten farklı olarak iktidarın niteliğiyle ilgilenmez; bireyin dıştan bir müdahale görmeden yapabileceği eylemlerin niceliksel toplamı ile ilgilenir. Doğru cevap C'dir.
17.Soru
John Locke’ye göre, özel alandaki özgürlüğün teminatını sağlayan ilke hangisidir?
Hoşgörü |
Yasalar |
Adalet |
Devlet |
Gelenekler |
John Locke, kamunun bireyleri yasalara uymaya mecbur bıraktığı devlet alanı dışında kalan özel alandaki özgürlüğün teminatını hoşgörü kavramında bulur. Dopru cevap A'dır.
18.Soru
Cumhuriyetçi düşünürlere göre cumhuriyetçi argümanların yoksullaştırılmasıyla elde edilmiş olan ve temel yapı taşlarını oluşturan anayasallık, sınırlı yönetim, özgürlük gibi kavramları cumhuriyetçi geleneğin Antik Yunan’a değin uzanan köklü geçmişinden alan siyasi görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Muhafazakarlık |
Liberalizm |
Sosyalizm |
Anarşizm |
Faşizm |
Liberalizmin, cumhuriyetçi argümanların yoksullaştırılmasıyla elde edildiğini ileri süren cumhuriyetçi yazarlara göre, liberal geleneğin temel yapı taşlarını oluşturan anayasallık, sınırlı yönetim, özgürlük gibi kavramlar, cumhuriyetçi geleneğin Antik Yunan’a değin uzanan köklü geçmişinde bulunmaktadır. Doğru cevap B'dir.
19.Soru
İdeoloji kavramını ilk kez kullanan düşünür kimdir?
Dietrich Holbach |
Antoine Destutt de Tracy |
Adrien Helvétius |
Étienne de la Boétie |
Francis Bacon |
İdeolojiyi ilk kez kullanan Antoine Destutt de Tracy’ye göre (1754-1836), bu
kavram felsefî-bilimsel bir disiplinin adıdır ve bu disiplin diğer bilimler için bir
temel oluşturur
20.Soru
Sosyalizmin ve bir üst yapı olan Komünizmin altında yatan temel görüş Marx ve Engels'in ortaya koyduğu materyalist felsefe bağlamında aşağıdaki ilkelerden hangisi ile açıklandığı söylenebilir?
Tarihi toplumların sosyoekonomik yapıları, yani maddi ilişkiler ağı belirler. |
Maddi ilişkiler ağının en temel iki unsuru, üretim güçleri ve üretim ilişkileri arasındaki toplumsal ilişkilerdir. |
Özel mülkiyet ortadan kaldırılmadıkça, sınıflı toplumlar son bulmaz, başka |
Tarihte, sınıf çatışmalarının devrimle toplum yapısının değişmesine neden |
Proleteryanın gerçekleştireceği devrimle birlikte, sınıflar ortadan kalkacak ve gerçek özgürlük gelecektir, bu da gerçek insanlık tarihinin başlangıcı olacaktır. |
Sosyalizm ve komünizm ile ilişkilendirilen teml ilke özel mülkiyetin kaldırıması ve sınıflı toplumun son bulmasıdır. Bu bağlamda her ilke sosyalizm ve komünizm ile ilişkili olsa da bu ilkenin en genel unsur olduğu söylenebilir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ