Siyaset Felsefesi 2 Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
- Doğal hak ve özgürlük anlayışı
- Anayasal yönetim
- Kuvvetler ayrılığı
- Hoşgörü
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri devleti sınırlar?
Yalnız I |
I ve II |
II ve IV |
I, II ve III |
I, II ve IV |
Liberal devlet, doğal hak ve özgürlük anlayışı ile devletin sınırlarını da çizmiş olur. Doğal hak ve özgürlüklerin korunmasının bir diğer yolu ise, devletin keyfi yönetimini engellemek üzere, yöneten ve yönetilenlerin aynı yasaya tabi olmalarını gerektiren anayasal yönetimlerin benimsenmesidir. Anayasal yönetimlerin korunmasının ikinci aracı ise, modern biçimini Montesquieu’dan alan yasama-yürütme ve yargı arasındaki ayrımların korunmasıdır. Kuvvetler ayrılığı ilkesi, yasama ve yürütme güçlerinin tek elde toplanmasını engelleyen kurumsallaşmanın kuramsal ifadesidir.
2.Soru
Hukuk da da^hil olmak üzere toplumdaki tüm ahlaki ve siyasi kurumlar, evrensel etiğin değil, ... bir yansımasıdır.
Toplulukçu yaklaşımına göre yukarıdaki boşluğa ne gelmelidir?
Hukuk da da^hil olmak üzere toplumdaki tüm ahlaki ve siyasi kurumlar, evrensel etiğin değil, ... bir yansımasıdır.
Toplulukçu yaklaşımına göre yukarıdaki boşluğa ne gelmelidir?
Topluluğun değerlerinin |
İnsan doğasının |
Üretim ilişkilerinin |
İktidar ilişkilerinin |
Devlet iradesinin |
Liberaller doğrunun iyiye üstün olduğu iddiasını taşırlar. Buna göre evrensel doğrular, toplumun iyilerine üstünlük taşır. Ancak bu iddia, toplulukçular tarafından büyük ölçüde eleştirilir. Toplulukçulara göre kişilik, topluluğun içindeki değerlerin paylaşımı yoluyla geliştiğinden, bu değerler ister istemez her türden doğruluk iddiasının da belirleyicisidir. Başka bir deyişle hukuk da da^hil olmak üzere toplumdaki tüm ahlaki ve siyasi kurumlar, evrensel etiğin değil, topluluğun değerlerinin bir yansımasıdır. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri sosyal devletin özellikleri arasında sayılabilir?
I. Refah devlet
II. Demokratik devlet
III. Hukuk devleti
II-III |
I-III |
I-II-III |
Yalnız III |
Yalnız II |
Sosyal devlet: Belirli halk gruplarının sosyo-ekonomik durumların ıslahı yoluyla sosyal düzenin sağlanması amacı ve bu temel ilkenin gerçekleştirilmesi için toplumsal yaşantıya çeşitli kamusal tedbirlerle müdahale eden demokratik devlet tipidir.
4.Soru
John Locke ve David Hume'un temellerini attığı adalet anlayışı hangi tür adalettir?
Dağıtıcı Adalet |
Düzenleyici Adalet |
Denkleştirici Adalet |
Kural Adaleti |
Hakkaniyet olarak Adalet |
Doğru cevap D'dir. Adalet söz konusu eylemin içeriğiyle değil, biçimiyle ilgilidir. Kural adaleti türünde temel değer özgürlüktür. “İki kişinin bir işleminde, bu işlemin adaletle ilgili niteliğini işlemin maddi içeriğinden çok, iki tarafın özgür iradesinin karşılıklı bağlantısıyla belirli bir noktada kesişmesiyle yapılıp yapılmadığı belirler” (Denis, Ekonomik Doktrinler Tarihi’nden aktaran Atilla Yayla 2000, s. 74). Bu adalet anlayışının temellerini atanlar ise John Locke (1632-1704) ve David Hume’dur (1711- 1776). I. Kant’ın (1724-1804) da adalet anlayışı yine bu kural adaleti içerisinde ele alınmaktadır.
5.Soru
Bireysel bilincin ve bireysel çıkarın, herhangi bir kollektif organ ya da kamu otoritesi tarafından engellenmemesi gerektiğine inanan anarşizm türüne ne ad verilir?
Çevreci anarşizm |
Dini anarşizm |
Sosyal anarşizm |
Bireyci anarşizm |
Anarşist komünizm |
Farklı geleneklerden oluşan bireyci anarşizm, bireysel bilincin ve bireysel çıkarın, herhangi bir kollektif organ ya da kamu otoritesi tarafından engellenmemesi gerektiğine inanır (Ward 2004, s. 2). Doğru cevap D'dir.
6.Soru
"Hukuk da da^hil olmak üzere toplumdaki tüm ahlaki ve siyasi kurumlar, ... bir yansımasıdır." Toplulukçu öğretiye göre yukarıdaki boşluğa ne gelmelidir?
Evrensel etiğin |
Ekonomik altyapının |
Topluluğun değerlerinin |
İktidarın iradesinin |
Dinin |
Toplulukçulara göre kişilik, topluluğun içindeki değerlerin paylaşımı yoluyla geliştiğinden, bu değerler ister istemez her türden doğruluk iddiasının da belirleyicisidir. Başka bir deyişle hukuk da da^hil olmak üzere toplumdaki tüm ahlaki ve siyasi kurumlar, evrensel etiğin değil, topluluğun değerlerinin bir yansımasıdır. Doğru cevap C'dir.
7.Soru
Aşağodaki ideolojilere ilişikin verilen bilgilerden hangisi doğru değilir?
Marksizmin temel amacı komünist topluma ulaşmaktır. |
Endüstri toplumunun ortadan kaldırılmasını savunanlar yeşil anarşistlerdir. |
Göçebe avcı-toplayıcı hayat tarzını savunanlar bireyci anarşist gruplardır. |
Mussolini ve Hitler 20.yy' da faşizmin ideolojisinin öncüleri arasında sayılmaktadır. |
Kuçuradi ideoloji sorununu pragmatizm ile açıklamaya çalışmaktadır. |
Yeşil anarşistlerin bir kısmı,doğal yaşama tam bir dönüşü ve göçebe avcı-toplayıcı hayat tarzını savunurlar. Bazı yeşil anarşistlerse, yalnızca endüstri toplumunun ortadan kaldırılmasını savunurken, evcilleştirmeye veya tarım etkinliğine karşı açık bir karşı
duruş sergilemezler.
8.Soru
“Bir kişi haricinde tüm insanlık bir görüşü benimserse ve sadece bir kişi karşıt görüşe sahipse; insanlığın bu kişiyi susturmasının haklılığı, bu kişinin iktidar sahibi olduğunda tüm insanlığı susturmasından daha fazla değildir”
Yukarıdaki alıntı hangi liberal düşünüre aittir?
“Bir kişi haricinde tüm insanlık bir görüşü benimserse ve sadece bir kişi karşıt görüşe sahipse; insanlığın bu kişiyi susturmasının haklılığı, bu kişinin iktidar sahibi olduğunda tüm insanlığı susturmasından daha fazla değildir”
Yukarıdaki alıntı hangi liberal düşünüre aittir?
John Stuart Mill |
Jeremy Bentham |
John Locke |
Thomas Hobbes |
Immanuel Kant |
John Stuart Mill, hoşgörü kavramını bireylerin olduğu kadar toplumların da gelişmesinin dayanağı olarak görür. Mill’in ilerlemeye duyduğu inanç, insanlığın giderek cehaletten kurtularak hakikati, rekabetçi ve çekişmeci bir serbest piyasada ortaya koyabileceğine dair umutlarını besler. Başka bir deyişle, farklılıkları içeren çatışmacı bir kamusal alan sosyal ilerlemeyi de beraberinde getirir. Mill’e göre bireyin düşüncesini ifade hak- kı, tüm insanlığın karşısındaki bir görüşü savunuyor olsa bile kutsaldır. Doğru cevap A'dır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi liberal ideolojinin siyasal temellerini ortaya koymuştur?
Karl Marx |
John Rawls |
Francis Fukuyama |
John Locke |
Thomas Hobbes |
Liberal ideolojinin siyasi temellerini ortaya koyan John Locke’u “burjuvazinin sözcüsü” haline getiren de mülkiyeti de tıpkı özgürlükler gibi doğal bir hak olarak değerlendirerek (bkz. Locke 2004, s. 25-44), siyasal özgürlükler ve ekonomik özgürlükler arasındaki değer farkını ortadan kaldırmış olmasıdır.
10.Soru
............ bir toplumda para ve bu şekilde bölüştürülebilir nitelikteli şeylerin (şan, şeref, ünvan, servet ve ekonomik değeri haiz diğer şeyler) toplum üyeleri arasında, herkesin yeteneği ve toplum içerisindeki statüsüne uygun olarak dağıtılmasını öngören adalet türüdür.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Dağıtıcı adalet |
Denkleştirici adalet |
Ekonomik adalet |
Düzeltici adalet |
Sosyal adalet |
Bir toplumda para ve bu şekilde bölüştürülebilir nitelikteli şeylerin (şan, şeref, ünvan, servet ve ekonomik değeri haiz diğer şeyler) toplum üyeleri arasında, herkesin yeteneği ve toplum içerisindeki statüsüne uygun olarak dağıtılmasını öngören adalet dağıtıcı adalet olarak tanımlanmaktadır. Dağıtıcı adalet, eşitlik ilkesini kendisine ölçüt almaktadır ancak bu koşulsuz bir eşitlik değildir. Koşulsuzlukla anlatılmak istenen her koşulda, herkese eşit davranmaktır. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
''Maddesel (ekonomik değerlerin) çeşitli halk grupları arasında adaletli biçimde dağıtılması, işin teşkilatlandırılması ve emeğin karşılığı adaletli bir ücretin sağlanması'' ibaresi aşağıdaki anayasalardan hangisinde yer almaktadır?
1924 Anayasası |
1982 Anayasası |
Kanun-i Esasi |
1961 Anayasası |
1921 Anayasası |
“Maddesel (ekonomik değerlerin) çeşitli halk gruplarının arasında adaletli bir biçimde dağıtılması, işin teşkilatlandırılması ve emeğin karşılığı adaletli bir ücretin sağlanması..” (Aktaran İzveren 1991, s. 102). 1961 anayasasında yer alan bu ileri kazanımlar, sosyal devlet olma yolunda atılan adımlar, ne yazık ki 1982 anayasasıyla sekteye uğramış, liberal politikaların öne çıkmasıyla da son yıllarda sosyal devlet daha çok yaralar almıştır. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Aşağıdaki isimlerden hangisi faşizmin 20. yüzyıldaki başlıca uygulayıcıları arasında değildir?
Hitler |
Mussolini |
Salazar |
Churchill |
Pinochet |
Faşizmin 20. yüzyıldaki başlıca uygulayıcıları, Mussolini, Hitler, Franco, Salazar, Pinochet olmuştur. Doğru cevap D'dir.
13.Soru
I. Hukukun üstünlüğü ilkesi
II. Demokrasi anlayışı
III. Totalitarizm anlayışı
IV. Düşünce ifade özgürlüğü
V. Devletin piyasalara müdahalesi
Yukarıdakilerden hangileri liberalizmin sınırlı devlet anlayışını uygulamak için kullanılan araçlar arasında yer alır?
I, II, V |
I, II, IV |
II, III, IV |
II, IV, V |
III, IV, V |
Sınırlı devlet anlayışına göre devletin müdahaleleri, ancak söz konusu hak ve özgürlükleri korumakla ilişkili olduğu ölçüde meşru sayılır. Bu nedenle devletin keyfi yönetimini engellemek üzere bazı önlemler alınmalıdır. Bu amaçla yöneten ve yönetilenlerin aynı yasaya tabi olmalarını gerektiren anayasal yönetimlerin benimsenmesi (bu yönetimler hukukun üstünlüğü ve kuvvetler ayrılığı ile korunur), demokrasi anlayışının benimsenmesi ve düşünce ifade özgürlüğünün olması gereklidir. Bireysel özgürlüklerin tamamen kısıtlandığı bir yönetim şekli olan totalitarizm anlayışı ve devletin piyasalara müdahalesi ise sınırlı devlet anlayışına uygun olmayan kavramlardır. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Yaptığı trafik kazası sonucunda şehir meydanında bulunan birkaç ağacın devrilmesine yol açan bireye verilen ceza 1 yıl boyunca şehrin park ve bahçelerinde kamu hizmeti yapması olarak belirlenmiştir. Verilen örnek hangi adalet türüne örnek olarak gösterilebilir?
Dağıtıcı adelet |
Denkleştirici adelet |
Hakkaniyet olarak adalet |
Kural adeleti |
Prosedürel adalet |
Denkleştirici veya düzeltici adalet ise, dağıtıcı adaletin aksine, kişilerin özel durumlarını, yeteneklerini göz önünde bulundurmadan davranmayı gerektirir. Ancak burada uygulama alanı sadece hukuksal alandır. Bir başka deyişle, denkleştirici
veya düzeltici adalet Aristoteles’e göre, hukuki ilişkide taraf olanların eşit muamele görmesini gerektirir.
15.Soru
Farklı ideolojileri benimsemiş kişiler ya da gruplar arasında beliren iletişimsizlik ve çatışmaya ne ad verilir?
İdeolojik kamplaşma |
İdeolojik bakış |
Siyaset |
Pragmatizm |
Emperyalizm |
Farklı ideolojileri benimsemiş kişiler ya da gruplar arasında beliren iletişimsizlik ve çatışma ideolojik kamplaşmayı doğurur.
16.Soru
İdeoloji kavramını ilk olarak İdeolojinin Unsurları adlı yapıtında kullanan isim aşağıdaki isimlerden hangisidir?
Karl Mannheim |
Antoine D. De Tracy |
Andrew Heywood |
Terry Eagleton |
Seyyid Ahmet Arvâsî |
İdeoloji kavramının kullanımına ilk olarak Antoine D. De Tracy’nin İdeolojinin Unsurları adlı yapıtında rastlanır. Doğru cevap B'dir.
17.Soru
Liberalizmin, geleneksel düşünme biçimlerinden ve hiyerarşilerden kurtulma ideali ile bağdaştırılabilecek kavram hangisidir?
Bireycilik |
Özgürlük |
Sınırlı Devlet Anlayışı |
Akılcılık |
Hoşgörü |
Akılcılık
Liberalizmin, geleneksel düşünme biçimlerinden ve hiyerarşilerden kurtulma ideali, bireysel seçim ve kararlara duyduğu güven, aslen ardında yatan Aydın-lanma projesinin bir parçası olmasıyla ilişkilidir. Liberalizmin de görünür hale geldiği 18. yüzyıl, Aydınlanma Çağı olarak da anılır. Aydınlanmanın ana teması, Immanuel Kant’ın ünlü “Aydınlanma Nedir? Sorusuna Yanıt” makalesinin hemen başında yer alan mottonun dile getirdiği gibi “bilme yürekliliği göstermekle” iliş-kilidir (Kant 1984, s. 213). Bu açıdan Aydınlanma, insanın batıl inançlardan, ön-yargılardan ve cehaletten kurtularak, tüm değerlendirmelerini aklın ışığında yap-ması isteğinin ifadesidir.
18.Soru
Kavram olarak Antoine D. De Tracy tarafından ortaya atılan ve düşüncelerin doğal kökenlerini araştırmak, düşünceye ilişkin yanılgıları ve yanlışlıkları ortaya çıkararak toplumsal reformların hizmetine sunmak amacını güden disipline ne ad verilir?
Felsefe |
Sosyoloji |
İnanç |
İdeoloji |
Bilim |
İdeoloji kavramı felsefî-bilimsel bir disiplinin adıdır ve bu disiplin diğer bilimler için bir temel oluşturur. İdeolojinin amacı, düşüncelerin doğal kökenlerini araştırmak, düşünceye ilişkin yanılgıları ve yanlışlıkları ortaya çıkararak toplumsal reformların hizmetine sunmaktır.
19.Soru
Liberalizmde siyasal açıdan devlet iktidarını sınırlandırma amacının ardında temel olarak hangi gerekçe yatmaktadır?
Avrupa’da feodalizmin çöküşünün ve feodal düzenin aristokratik değerlerine muhalefet eden burjuvazinin ekonomik çıkar arayışı |
Sömürgelerde yaşayan insanların özgürlük taleplerini bastırabilmek |
Tüm dünyanın artık liberalizmin yörüngesine girdiği düşüncesi |
Bburjuvanın sahip olduğu sermayenin önünü açma isteği |
Bireysel özgürlüklerin ve hakların korunmasını garanti altına alma isteği |
Siyasal açıdan devlet iktidarını sınırlandırma amacının ardında, bireysel öz-gürlüklerin ve hakların korunmasını garanti altına alma isteği yatar. Bireysel öz-gürlüklerin ve hakların doğal olduğunu ileri süren liberaller, devleti de bu hak ve özgürlüklerin koruyucusu olarak görevlendirirlerken, aynı zamanda devletin, söz konusu hak ve özgürlüklere keyfi müdahalesini de anayasa ve seçilmiş iktidar aracılığıyla engellemiş olurlar.
20.Soru
Kişilerin özel durumlarını, yeteneklerini göz önünde bulundurmadan davranmayı gerektiren adalet aşağıdakilerden hangisidir?
Denkleştirici adalet |
Siyasal adalet |
Dağıtıcı adalet |
Sosyal adalet |
Ekonomik adalet |
Denkleştirici veya düzeltici adalet, dağıtıcı adaletin aksine, kişilerin özel durumlarını, yeteneklerini göz önünde bulundurmadan davranmayı gerektirir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ