Siyasi Tarih 1 Final 4. Deneme Sınavı

Yanıt Açıklaması:

Paris Barış Konferansı’nda Osmanlı İmparatorluğu’yla yapılacak barış antlaşması, İtilaf Devletlerinin imparatorluk üzerindeki istekleri ve çıkarları nedeniyle uzun diplomatik görüşmelere konu oldu. Aslında İtilaf Devletleri, Osmanlı İmparatorluğu’nun parçalanması anlamına gelen Şark Meselesi’ni (Doğu
Sorunu’nu) köklü bir çözüme kavuşturmak istiyorlardı. Bu yaklaşım barış antlaşmasının imzalanmasını geciktirdi. İtilaf Devletleri -özellikle İngiltere ve Fransa- arasındaki anlaşmazlıkların en aza indirilmesinden sonra- Osmanlı İmparatorluğu’na uygulanacak barış antlaşmasının taslağını 24 Nisan 1920’de San Remo’da (İtalya) kararlaştırdılar. Bu taslağı 11 Mayıs 1920’de Osmanlı Hükûmeti temsilcilerine verdiler ve cevap istediler. Osmanlı Hükümeti çok ağır koşullara sahip taslak üzerinde kısmi bazı değişiklikler yaparak 8 Temmuz 1920’de İtilaf Devletleri temsilcilerine ulaştırdı. Değişiklikleri ve önerileri dikkate almayan İtilaf Devletleri, 17 Temmuz 1920’de Osmanlı Hükûmeti’ne sert bir cevap göndererek, taslağın kabul edilmesini istedi. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra gerçekleştirilen işgallere karşı teslimiyetçi bir tutum takınan Padişah Vahdettin ve Hükûmet, bu taslağın kabulünden yanaydılar.
Ancak Padişah ve Hükûmet, Osmanlı İmparatorluğu’nun parçalanmasını öngören bu antlaşmanın sorumluluğunu tek başlarına üstlenmemek ve daha geniş bir
platformda onayını sağlamak üzere 22 Temmuz 1920’de Yıldız Sarayı’nda Saltanat Şurası (Yüce Kurul) topladılar. Sivil ve üst düzey bürokratların katıldığı bu toplantıda, barış antlaşmasının imza edilmesi kararlaştırıldı. Bu gelişmeden sonra, 10 Ağustos 1920’de 433 maddeden oluşan Sevr Barış antlaşması imzalandı. 

Yanıt Açıklaması: Üçüncü alt-Meclis, toplantıları altı hafta kadar boykot ettikten sonra, 17 Haziran’da kendini “Milli Meclis” olarak ilan etti. Kral XVI. Louis ise, Aristokrasi’nin baskısıyla “Milli Meclis”in toplantı salonunu kapattı. Böylece, bir yanda Kral, Soylular ve Kilise; öte yanda ise Burjuvazi ve geniş halk kitlelerinin yer aldığı bir ayrışma meydana gelmişti. Bu ortam içinde halk, 14 Temmuz 1789 günü, Fransa’da mutlakiyetçi monarşinin sembollerinden Bastille hapishanesinin önünde toplandı. Buradaki karışıklıklar sırasında askerlerle çatışma çıktı. Halk, birdenbire büyüyen kanlı olaylar sırasında Bastille’i ele geçirdi. Bu durum karşısında Kral geriledi ve Üçüncü alt-Meclis’in ilan ettiği Milli Meclis’i tanımak zorunda kaldı. 14 Temmuz’da başlayan Fransız Devrimi, aşamalar hâlinde gelişmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sanayi Devrimi, VIII. yüzyıl sonlarında ortaya çıkan ve XIX. yüzyıldan itibaren önce Avrupa’yı sonrasında ise tüm dünyayı şekillendiren bir olgudur.

Yanıt Açıklaması:

Türk tarihinde 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı ya da “93 Harbi” denilen büyük savaş Osmanlı’nın ağır yenilgisiyle sonuçlandı. Rusya, Osmanlı İmparatorluğu’na dayattığı 3 Mart 1878 tarihli Ayastefanos Antlaşması’yla Balkan coğrafyasını kendi politikaları doğrultusunda biçim verdi. Avusturya-Macaristan Balkanlarda statükoyu altüst eden bu antlaşmanın özellikle Bulgaristan kısmına (madde 6) itiraz etti. Zira Osmanlı’ya vergi bağı ile bağlı büyük bir Bulgaristan tarih sahnesine çıkartılmıştı. Bulgar Prensliği’nin sınırları kuzeyde Tuna’ya, doğuda Karadeniz’e, güneyde Ege Denizi’ne ve batıda Arnavutluğa dayandırılmıştı. Ayrıca Sırbistan ve Karadağ da bağımsızlıklarına kavuşmuştu. Avrupa merkezli uluslararası aktörler, bu yeni siyasi haritayı benimsemedi. Bu nedenle büyük devletler bir araya gelerek, Berlin Kongresi’ni (13 Haziran-13 Temmuz 1878) düzenledi ve ardından bazı küçük değişikliklerle Berlin Antlaşması’nı kabul ettiler. Avusturya-Macaristan bu revizeden memnun kalmadı. Bu tarihten sonra Avusturya-Macaristan ile Rusya, Balkan eksenli uluslararası gelişmelerde sürekli karşı karşıya gelmişlerdir.

Yanıt Açıklaması:

Birinci Fas Krizi, dünya savaşına giden süreçte ilk kırılmadır. Çünkü 1875’ten
beri Fransa ve Almanya arasında bir savaşın başlaması olasılığı ilk kez belirgin bir
şekilde hissedildi.

Yanıt Açıklaması:

Emperyalizmin nedenlerine bakıldığında özellikle şu hususlar üzerinde durmak yerinde olacaktır: En önemli neden, ekonomik yapının aldığı biçimle ilgilidir. Sanayi Devrimi ile hızlanan ekonomik büyüme 1870’lerden sonra yeni bir aşamaya girmişti. Yeni enerji kaynaklarının kullanılmaya başlanması, üretim ve ulaştırma araçlarındaki muazzam gelişim gibi faktörler devletlerin yeni ham madde kaynakları ve pazarlar aramasına yol açtı.

Yanıt Açıklaması:

Üçlü İtilaf'ın ilk halkası, Fransa ile Rusya arasında kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması:

Coğrafi Keşifler sonucunda Hristiyanlık dini geniş alanlara yayıldı. Fakat bilimsel gelişmeler sonucu ortaya çıkan gerçekler kiliseye ve din adamlarına olan güveni azalttı. Kiliselerin ve din adamlarının otoritesi sarsıldı

Yanıt Açıklaması:

Paris’te bir araya gelenler dünya savaşının çıkmasından Almanya’yı sorumlu tutma konusunda hemfikirdiler. Bu nedenle sözü edilen ülkeye ceza verme, silahsızlandırma, savaş tazminatı ödetme, sınırları küçültme ve sömürgelerini paylaşma gibi bedeller ödetmeyi amaçladılar.

Yanıt Açıklaması:

3 Mart 1918’de de Brest-Litovsk Antlaşması imzalandı. Böylece Rusya savaştan çekildi. Rusya bu antlaşmayla Polonya, Estonya, Litvanya, Letonya, Kourland ve bazı Baltık Adalarını Almanya ve Avusturya-Macaristan’a vermeyi kabul etmiştir.

Yanıt Açıklaması:

Bir devletin, kendi sınırına yakın yaşayan soydaşlarının oturduğu bölgeleri ilhak etme politikasına İrredentizm denir.

Yanıt Açıklaması:

Dış politikada ise Hollanda’yla denizleri ve uluslararası ticareti denetleme konusundaki anlaşmazlıktan çıkan savaş (1665-1667) İngiltere’nin büyük bir hezimete uğramasıyla sona erdi.

Yanıt Açıklaması:

Balkanlarda 1875’te Herseklilerin, ardından Bulgarların ayaklanması yeni bir bunalımın fitilini ateşledi. Sırbistan ve Karadağ’ın 1-2 Temmuz 1876’da Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmesi Balkan bunalımını derinleştirdi. Rusya sorunu çözmek üzere düzenlenen İstanbul Konferansı’nın ve yürütülen bir dizi diplomatik girişimin başarısızlığa uğramasını gerekçe göstererek 12 Nisan 1877’de Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti. Türk tarihinde 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı ya da “93 Harbi” denilen büyük savaş Osmanlı’nın ağır yenilgisiyle sonuçlandı. Rusya, Osmanlı İmparatorluğu’na dayattığı 3 Mart 1878 tarihli Ayastefanos Antlaşması’yla Balkan coğrafyasını kendi politikaları doğrultusunda biçim verdi. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: 1572 yılında Fransa'da yapılan St. Bartholeme Katliamı, Protestanları hedef almıştır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E. Sayfa 113'te belirtildiği üzere, "Avrupa’daki sosyo-ekonomik huzursuzlukların yeni bir ihtilal dalgasını doğurması şaşırtıcı değildi."

Yanıt Açıklaması:

Merkantalizm; ithalatı kısmaya, ihracatı artırmaya dayalı bir ticaret politikasıdır. Endülüjans ise Kilise’ye para ödeyenlerin günahlarının Papa tarafından affedildiğini gösteren belgedir. Luther İncil’i Almanca’ya tercüme ederek Batı Avrupa’da ayin dilinin Latince olması uygulamasına son verdi. Luther’in düşünceleri etrafında Luteryen Kilise kuruldu. 1540’da Fransız rahip John Calvin Cenevre’de, Katolik Kilisesi’nden ayrılarak son derece katı inanç esasları olan Kalvinist Kilise’yi kurdu. Bu akıma Presbiteryenlik de denilmektedir. Katolik Kilisesi’nden ayrışma her zaman dini sebeplerle olmadı. Katolik Kilisesi boşanmayı yasakladığı için, erkek çocuk doğurmayan eşinden ayrılarak başka bir kadınla evlenemeyen İngiltere Kralı VIII. Henry 1534’te İngiltere Kilisesi’ni (Anglikan Kilisesi) kurdu. Reform sürecinde ortaya çıkan bu yeni kiliselerin tümüne birden, “Katolik Kilisesi’ni protesto edenler” anlamında “Protestanlar” denir. 

Yanıt Açıklaması:

Almanya diğer orta çağda milli birliğini kuran diğer dört devletin tersine milli birliğini 1871 yıllında kurmuştur. (DOĞRU CEVAP A)

Yanıt Açıklaması:

Savaştan önce herhangi bir bloğa girmeyen Osmanlı savaşın başlaması sonrası Kasım 1914 tarihinde Almanya tarafında savaşa girmiştir. (doğru cevap A)