Siyasi Tarih 2 Final 27. Deneme Sınavı

Yanıt Açıklaması:

Yeltsin komünist ekonomiden kapitalizme geçilmesi için hızlı ve şok adımlar atmış ve üretim tesisleri ile özel mülkiyete geçilmesini sağlamıştır. 

Yanıt Açıklaması: Konferansta anlaşmaya varılan konular şunlardı: Almanya’nın kontrolünün ABD, İngiltere, Sovyetler Birliği ve Fransa işgal bölgeleri komutanları aracılığıyla yapılması, Almanya’nın silahsızlandırılması ve askerden arındırılması, Alman Silahlı Kuvvetlerinin, Nazi birlik ve örgütlerinin tümüyle kaldırılması, Alman savaş endüstrisinin ortadan kaldırılarak yeniden düzenlenmesi ve Alman ekonomisinin Müttefikler tarafından kontrol edilmesi, Savaş suçlularının tutuklanması ve kontrol edilmesi, Almanya’nın savaş tazminatı ödemesi, Almanya’da demokratik bir düzenin kurulması, Barışla ilgili düzenlemelerin yapılması için ABD, İngiltere, Sovyetler Birliği, Çin ve Fransa Dışişleri Bakanlarından oluşan bir “Dışişleri Bakanları Konseyi” nin kurulması, oluşturulan bu konseyin Romanya, Bulgaristan, Macaristan ve Finlandiya’nın barış sözleşmelerini hazırlamakla yükümlü olması, Sovyetler Birliği’nin 1945 yılı Ağustos’unun ikinci yarısında Japonya’ya savaş açması, Avusturya’nın ve başkentinin dört işgal bölgesine ayrılması, İtalya’yla koşulları ağır olmayan bir barış antlaşması imzalanması, İran’ın derhal boşaltılması, Sovyetler Birliği’nin boğazlarda üs kurma talebinin görüşülmesi ve boğazlardan geçişin tam ve serbest olması için görüşmeler yapılması ve bu görüşmelerin Türkiye’ye bildirilmesi gibi konular da tartışıldı.

Yanıt Açıklaması:

Hitler’in iktidardaki iç politikaları otoriter bir devlet yönetimi kurmak, Marksizmi kaldırmak ve halkı savaşa inandırarak aykırı düşünceleri ortadan kaldırmaktır. Dış politikası ise Versailles Antlaşması’nı kaldırmaktı. 

Yanıt Açıklaması:

ABD 1969 yılında imzalanan Anti-Balistik Füze Antlaşması’ndan 2002’de çekilme kararı aldı, içeren bu yeni politika uluslararası istikrarsızlığı arttırdığı gibi Amerikan hegemonyasına duyulan tepkiyi hızla büyüttü, ABD’nin geleneksel müttefikleriyle bile ciddi görüş ayrılıkları yaşamasına neden oldu. 

Yanıt Açıklaması: ABD'nin New York borsasında 24 Ekim 1929'da başlayan ve kısa sürede küresel krize dönüşen bu olay, laissez-faire sistemine öldürücü bir darbe vurdu. Denizaşırı rekabet Avrupa tarımını sekteye uğrattığından ilk çöken sektör bu alan oldu.

Yanıt Açıklaması:

Gorbaçov ilk geldiğinde açıklık ve yeniden yapılanma kavramlarının söyleminin merkezine yerleştirmiştir. Açıklık ilkesinde ise yönetim kadrolarının gençleştirilmesi, rejim karşıtlarının salıverilmesi, basın ve ifade özgürlüğünün genişletilmesi gibi ilkeler yer almaktadır. Bu kapsamda demokrasiye yer verilmemiştir.  

Yanıt Açıklaması:

12 Eylül 1989’da Mazowiecki’nin başbakanlığa atanmasıyla Polonya’nın II. Dünya Savaşı sonrasındaki ilk komünist olmayan başbakanı göreve başlamış oldu. Birkaç ay içinde ülke hem siyasal hem de ekonomik olarak hızla liberalleştirildi ve 1990 Ocak’ında Komünist Parti kendini feshetme kararı aldı. Böylece, Polonya’da komünist dönem tamamen sona erdirildi. 

Yanıt Açıklaması:

Siyasi alanda bütünleşmenin önündeki engelleri gören Avrupalı devlet adamları, kömür-çelik örneğindeki sektörel uygulamanın kapsamını genişletecek fakat her şekilde ekonomi temelli bir örgütlenmeye gidilmesi fikrini desteklemeye başladılar. Bu amaçla 1955’te Sicilya’daki Messina’da toplanan altı ülkenin temsilcileri, üyeler arasında bir ortak pazar kurmak üzere neler yapılması gerektiğini tartıştılar. Belçika Dışişleri Bakanı Paul-Henri Spaak tarafından hazırlanan rapordaki öneriler doğrultusunda, 25 Mart 1957’de imzalanan Roma Antlaşması’yla Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (AAET) kuruldu. 

Yanıt Açıklaması:

R.A.C. Parker’a göre Dünya Savaşı tek bir savaş değil, iki farklı savaştan oluşmaktadır. Bunlar, Avrupa Savaşı ve Uzak Doğu Savaşı’dır. Sonra bu iki savaş, 1941 yılı Eylül ayında “Üçlü Pakt”ın imzalanmasıyla birleşmiş ve küresel bir savaşa dönüşmüştür. Bu küresel savaşın başlangıç noktasının neresi olduğu soruları ise başlı başına muammadır. Bu muamma tarihçilerin fikirlerine ya da bakış açılarına göre değişmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Clinton yönetimi izlediği dış politikada da önemli destek bulmuştur. Bu destek uluslararası kamuoyu tarafından da verilmiştir. Çünkü sorunlar çok taraflılık çerçevesinde çözülmeye çalışılmıştır. 

Yanıt Açıklaması:

Reichtag binası 27 Şubat 1933 yılında kundaklanmıştır. 

Yanıt Açıklaması: SSCB, Orta Doğu’da Batı Bloku’nun “çevreleme” girişimlerine engel olmaya çalıştı. Bunu yaparken bölge ülkeleriyle iş birliği girişimlerini artırdı. Orta Doğu’da etki alanı kurmak için ABD ile yarıştı ve “Batı emperyalizmi”ne karşı Arap muhalefetini destekledi. Başta Mısır ve Suriye olmak üzere bölge devletlerine silah, teknisyen ve danışmanlar sağladı. Ekonomik yardımda bulundu. Filistin sorununda İsrail’e karşı Arapların yanında yer aldı. Bölgede kurulmaya çalışılan Batı yanlısı askerî bağlaşmalara karşı Arap ülkeleriyle birlikte savaşım sürdürdü. Bölgedeki Batı tekelini kırmaya çabaladı ve bunu başardı da. Ellilerin sonu ve altmışların başında SSCB, Orta Doğu’daki gelişmeleri belirleyen güçlerden biri oldu.

Yanıt Açıklaması:

Doğu Avrupa’daki büyük dönüşümde en ayrıksı örnek Romanya’dır. Nikolai Çavuşesku tarafından 1965 yılından beri baskıcı bir diktatörlükle yönetilen Romanya’da devrim süreci diğer ülkelerin aksine çok daha kanlı olmuştur. Çavuşesku 1980’li yıllarda Doğu Blok’unda ortaya çıkan reform girişimlerine hiç sıcak bakmamış, rejimin geleneksel Stalinist çizgisinde kalacağını açıklamıştı. Rejimin yıkılmasına neden olacak olaylar, ülkenin kuzeyinde başlayan ve anavatandaki liberalleşme sürecinden etkilenen Macar azınlığa karşı şiddet kullanılmasıyla 1989 Aralık’ında başladı. Çavuşesku ve eşi muhalifler tarafından yakalandı ve kısa bir yargılamadan sonra 1989 Noel’inde kurşuna dizilerek öldürüldü.

Yanıt Açıklaması: Rio Anlaşması

Yanıt Açıklaması:

 Yunanca “birleşme” anlamına gelen enosis ilk kez Balkan Savaşı sırasında Girit’in Yunanistan’a ilhak edilmesi için kullanılmıştır. Kıbrıs Adası’nın Yunanistan’a bağlanmasını isteyenler enosis tabirini 1960’larda öne çıkarmışlardır. 

Yanıt Açıklaması: Bu sürece (dekolonizasyon) sömürgeden kurtuluş denir.

Yanıt Açıklaması: Almanya'nın Nazizmden ve silahlardan arındırılması

Yanıt Açıklaması: Estonya

Yanıt Açıklaması:

Avrupa Tek Senedi ile kurumsal anlamda bir takım değişikliklere gidilmiştir: Oy birliğinden, nitelikli oy çokluğuna geçilmiştir; karar alma süreçlerinde reforma gidilmesi, iş birliği sürecinin öngörülmesi ve parlamentonun etkin kullanımı amaçlanmıştır. Avrupa Parlamentosu yeni üye kabulü ve ortaklık antlaşmalarının onaylanması konusunda yetkilendirilmiş ve ilk derece mahkemesinin kurulması kabul edilmiştir. Avrupa Parlamentosu yeni üye kabul edilmemesi yanlış bir ifadedir.

Yanıt Açıklaması:

1975 yılında imzalanan Helsinki anlaşması ile ülkede komünizme olan inanç azalmış ve insan haklarına olan talep artmıştır.