TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ Dersi AK PARTİLİ YILLAR (2002-2014) soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

1 Mart 2003 tarihinde “Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesi ve yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunması için hükümete yetki verilmesine ilişkin başbakanlık tezkeresi”nin mecliste kabul edilmemesinin sonuçları nelerdir?


CEVAP:

1 Mart tezkeresinin reddedilmesinin Irak’taki Kürt Özerk Bölgesel Yönetimi’nin oluşumunda olumsuz sonuçları olduğu ve AK Partinin içinde bir kırılmaya işaret ettiği tartışılmıştır. ABD Türkiye’den alamadığı desteğin yerine, Kuzey Irak’taki Kürt milislerine daha da yakınlaşacaktır. Böylece, ABD’nin Kürtlere bağımlılığı, Kürtleri Irak’ta güvenlik konusunda önemli bir ortak yapacak Türkiye’nin ise Irak politikasındaki etkinliği azalacaktır. Diğer yandan hem İslam dünyasında Türkiye’nin uyandırdığı saygınlık hem de AB ile ilişkilerin bu süreçten etkilenmemesi hatta bağımsız karar alabilme kapasitesini ortaya çıkardığı için tezkerenin reddinin son derece olumlu olduğu da diğer ağırlıklı bir görüştür.
Türkiye’nin bu tavrı, Batı’dan bağımsız bir dış politikanın yürütülebileceğinin de bir işareti olarak yorumlanmış, Türkiye’nin bu dönemden itibaren dış politikasında sergilediği proaktif, dinamik ve öz güveni yüksek tutumun da bu tezkerenin reddi ile ilişkilendirilmiştir. Bu bağlamda tezkerenin reddinin Arap dünyası ve Orta Doğu’da geniş bir coğrafyada yankı bulması, Türkiye’nin demokratik bir ülke olarak Orta Doğu’da rol model anlamında Türkiye modelinin tartışılmasının da başlangıcı olarak yorumlanmıştır.