TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ Dersi İLK ASKERÎ DARBE VE BÜROKRATİK VESAYETİN KURUMSALLAŞMASI (1960-1971) soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

1961 Anayasası hakkında neler söylenebilir?


CEVAP:

1961 Anayasası, 9 Temmuz 1961’de halkoyuna sunulmuştur. Yeni Anayasa, %61.49 Evet ve %38.51 Hayır oyları ile kabul edilmiştir. 1961 Anayasası Cumhuriyet Dönemi’ndeki anayasalara kıyasla özgürlükçü bir ortamın hazırlayıcısı olmuştur. Üniversitelere özerklik, öğrencilerin dernek kurma hakkı, işçilerin grev hakkı gibi daha önce anayasada yer verilemeyen sosyal ve siyasal haklar bu anayasada yer almıştır. Ayrıca Anayasa Mahkemesi, Yüksek Hâkimler Kurulu, Devlet Planlama Teşkilatı ve Türkiye Radyo Televizyon Kurumu gibi kurumlar da bu anayasa ile birlikte getirilmiştir.  1961 Anayasası, 9 Temmuz 1961’de halkoyuna sunulmuştur. Yeni Anayasa, %61.49 Evet ve %38.51 Hayır oyları ile kabul edilmiştir. 1961 Anayasası Cumhuriyet Dönemi’ndeki anayasalara kıyasla özgürlükçü bir ortamın hazırlayıcısı olmuştur. Üniversitelere özerklik, öğrencilerin dernek kurma hakkı, işçilerin grev hakkı gibi daha önce anayasada yer verilemeyen sosyal ve siyasal haklar bu anayasada yer almıştır. Ayrıca Anayasa Mahkemesi, Yüksek Hâkimler Kurulu, Devlet Planlama Teşkilatı ve Türkiye Radyo Televizyon Kurumu gibi kurumlar da bu anayasa ile birlikte getirilmiştir.  Yine bu yeni anayasaya göre iki meclisli bir parlamento oluşturulmuştur. Bunlardan;
• Biri Millet Meclisi dört yılda bir nispi temsil esasına göre seçilen 450 milletvekilinden oluşmaktaydı.
• İkinci meclis olan Cumhuriyet Senatosu ise üçte biri iki yılda bir yenilenen ve altı yılda bir salt çoğunluk esasına göre seçilen 150 senatörden oluşmaktaydı.  Cumhuriyet tarihinde bir ilk olan bu çift meclisli yapı, 1980 Askerî Darbesi’ne kadar devam etmiş; 1980’de 19 yıldır var olan Cumhuriyet Senatosu kaldırılmış ve tekrar tek meclisli yapıya dönülmüştür.