TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ Dersi İLK ASKERÎ DARBE VE BÜROKRATİK VESAYETİN KURUMSALLAŞMASI (1960-1971) soru detayı:

CEVAP:

7 Mayıs Darbesi’nden sonra kurulan İnönü koalisyonlarına bakıldığında askerin etkisi çok açıktır. Toker’e göre, seçimlerden çıkan tabloya bakıldığında koalisyonlar, millî iradenin bir ürünü olmaktan ziyade İnönü’nün ordudan gelen destek ve tarihî şahsiyetinin devreye sokulmasıyla gerçeklik kazanabilmiştir. O dönemin koşullarında, ordunun da kendi içinde birlik oluşturmadığı düşünülecek olursa sivil hükûmetler, ordu içinden gelebilecek her türlü hiyerarşi dışı ses karşısında büyük bir endişe ve tehlike altında bulunmuştur. Dolayısıyla bu dönemdeki iç politika, ordu-siyaset ekseninde yaşanan gerilim ve tartışmalarla geçmiştir. 1961 seçimlerinin sonucunun alınmasından itibaren ordu içinde darbe yanlıları sürekli siyasete müdahale etme planları peşinde koşmuştur. Bu planlar 22 Şubat 1962 ve 21 Mayıs 1963 tarihlerinde iki darbe girişimi şeklinde gerçekleşmiş, sonuçta ilgili darbe girişimlerinin lideri Talat Aydemir ve arkadaşları idama mahkûm edilmişlerdir.